i. (İtal. crescendo) mus. Porte altına konan, köşesi sol tarafta bulunan bir açı ile gösterilen, icrâda sesin hafiften kuvvetliye doğru gideceğini belirten işâret. | Kreşendo (crescendo), bir müzik terimi. Müziğin akışına ait bin bir değişkenden | dinamiğin, yani sesin şiddetinin artması anlamına geliyor. Öğrendiğime göre, tiyatro ve sinemada da kullanılıyormuş; ekşi sözlük'te bir arkadaş | oyunun tirmanarak en yukariya ciktigi, tepe noktasi[na] kreşendo dendiğini yazmış, ama ya aslında tepe noktasına doğru tırmanışı kastetmiş veya orada bir galatlaşma olmuş. | https://programnotlari.blogspot.com/2010/11/hncal-uluc-ve-kresendo.html, 09.11.2010
iade edilemezler | [A]ncak zaman içinde bu alanda sürdürülen tartışmalara binaen bu ev ve arsaları sahiplerine iadeye başladı devlet, iade edilemezlerin maddi bedelini ödeme yolunu tuttu., | CAktaş, T, 5.9.2011
a.
iaşecilik -ği | İaşecilik bakımından şu örneği veriyor: Tüccarlar halkı soymasın diye kar hadleri yüzde 5-15 gibi oranlarla sınırlanmış, yüksek karlar yasaklanmıştı., | TAkyol, Hür, 11.12.2015
a.
ibadetleşme | Ubudete gelince, bütün bütün o işin içinde erime, bir nevi namazlaşma, ibadetleşme dediğimiz, oruçlaşma dediğimiz, 'hac'laşma dediğimiz -hacca gidene hacı dediğimiz gibi yani- esas hacılaşma, o işi tabiatına maletme!, | 3.7.20133. | https://fetvayadiren.tumblr.com/post/54780121834/3-temmuz-tarihli-fetva/amp, Fetvaya Diren -3 Temmuz Tarihli Fetva, 20.11.2019g
a.
ibâdullah | 1. Allahın kulları. 2. | pek bol, çok fazla. | Yemek çeşidi gibi, yazı konusu da her zaman çoktur. İbâdullah!, | HDevrim, R, 09.08.2011
z.
ibaha / ibahe | Demokrasiyi sadece Batılıların elinde ve dilinde görüp duyan Müslümanlar demokrasiyi yanlış anladıkları bir salıverilmişlik, bir ibahe mesleği olarak görüyorlar ve İslam'ı demokrasiden tenzih etmeye çalışıyorlar., | MBilici, T, 20.8.2014
a.
ibdin etmekArtvin, Şavşat ısrar etmek, zorlamak. Erdin Kılıç, 17.03.2017
dey.
iber-amerikan | Cádiz, 16-17 kasım tarihlerinde İber-Amerikan zirvelerinden yirmi ikincisine ev sahipliği yaptı. Genel Sekreterliği Madrid'de bulunan İber-Amerikan Devletleri Örgütü'ne (OEI) üye ülkelerin Devlet ve Hükümet Başkanları'nı her yıl biraraya getiren zirveler 2013'teki Panama randevusundan sonra artık iki yılda bir düzenlenecek., | AÖzçer, 20.11.2012
ibibik kuşu | Mendilim İbibik kuşunun yuvasından da beter kokuyor., | MYağmur, 44
a.
ibikleme BTS- | ...bülbül çanağındaki suyunu içmeyi ve yemini ibiklemeyi bıraktı., | BTSalihoğlu, 2014, 140
a.
bts-
ibikli
ibikli ördek
ibişistan
ibişistan | ibişler yurdu.aptallar ülkesi. | ibişistan. aptallar, şapşallar, salaklar yurdu! ibişin bir anlamının aptal, şapşal, salak anlamına gelmesinden ötürü uydurulmuş eleştiri sözcüğü! twitterda 2013 yılında kullanıldığı görülüyor. (bkz: ibiş) muhulali, 02.07.2023 13:55, EkşiS
a.
İbiza | Malum, son yıllarda bol eğlenceli tatil isteyenler Mikonos yerine Ibiza'yı daha çok tercih ediyor, gözlerden daha uzak olması nedeniyle., | M, ÇağdaşErtuna, 10.5.2016
a.
İbizalı | İbizalı DJ ile sezonu açtık., | M, ÇağdaşErtuna, 10.5.2016
s.
iblisane | iblisçe, şeytanca. | 5 Temmuz'un bir darbe teşebbüsü ve ayrıca taktikçileri, teorisyenleri, kuryeleri, taşeronları, planlayıcıları, sahadaki tetikçileri belli olan iblisane bir işgal denemesi olduğunun altını çizen Bahçeli, '15 Temmuz FETÖ kalkışmasına kontrollü darbe demek her şeyden önce aklın inkarı, vicdanın itlafı, yalın gerçeklerin imhasıdır. Buna da hiç kimsenin hakkı yoktur, olamayacaktır.' ifadesini kullandı., | AA, 15.7.2017
s.
iblisce | Demek gibi iblisce ısyân ve tuğyânla gâvur olacak hâlimiz de aslâ yokdur, olamaz..., Mehemmed Saffet, B.Vekil'in, Tatar Kazanı'nda Heykel Pereştişi!..., | http://www.turkcesi.biz/muharrirler/mehemmed-saffet/b-vekilin-tatar-kazaninda-heykel-perestisi.html, 07.12.2016/18.06.2018
s.
ibn halduncular | ibn haldun'un görüşünü savunanlar, bu görüşün yanlıları. | İbn Halduncular maddi anlamda gelişmiş toplumları | uygar sayarken, azgelişmiş toplumları ise | köylü kabul ederler. Hanif Türk tezinde maddi ve manevi anlamda üstün olan olan toplumlar uygarlıkçıların | köylü diye küçümsediği halklardır. Tarhana yoğurttan, yoğurt koyundan., @BergenLutfi, 31.05.2025, X
a.
İbn Sinacı İbn Sina'yı takip eden, onun yolunda giden, onun taraftarı | Yine psikoloji ve insanın ahlakına temel oluşturan güçlerle ilgili bilgiler İbn Sinacı geleneğin bir devamıdır., | BTopaloğlu, Marifetname, DİA, 59
ibne | Direksiyonu tam yukarıdan sıkıca kavrayıp devam ediyor: 'Yoksa seni ibne sanacaktım.', | Şİşigüzel, EDK, 1996, 57
a.
ibneleşmek | ibne olmak | allı turnam / şimdi nerye gidersen: / kavgada yoldaş görünüp / arkadan oyan hançeri: beyni ibneleşmiş puşt, söyle., | TekinSönmez, yansıma35/1974, 283
f.
ibnelik | ibnelik olsun diye pislik olsun diye, kötülüğüne, pisliğine. | Türk solu zaten her zaman ki gibi yoktu ve ibnelik olsun diye kürtlerin ABD kucağına oturmasını sevdiler, desteklediler., | AhmetUysal, 11.8.2015rindan
a.
ibnetorluk -ğu | argo1. ibnelik. | Kız çocuklarında anal sekse hazırlık olup olmadığı muamma olan, erkek çocuklarının korkulu rüyası, fazla kullanımında ibnetorluk vakaalarına sebep olan ve tez yasaklanması farz olan ilaç, | skuba, 12.6.2006, | https://tr.instela.com/fitil---836841, 31.10.2015g 2. Kalleşlik, puştluk. | İbnetorluk yapanları çok iyi bilir.
a.
ibrahimce
s.
Hz. İbrahim'in yaptığı gibi, İbrahim gibi.
"İbrahimce bir yakarışın, İsmailce bir teslimiyetin adıdır KURBAN / Bir rüyaya aralanan göz ve o rüyada görülen bir çocuktur KURBAN", Abdullah Solmaz, ? ?"
ibrahimi | Bir tür katarsis lazım bize, bağışlama erdemini güçlendirecek, bir tür İbrahimî erdem., | MKaygalak, T, 15.2.2014 | İbrahimî bir sözdür fedadır Hakk'a bu can, / Adanmış Yaradan'a İsmail candan kurban, / Etmeden asla isyan mekân üstünde zaman, | HalilGülel, 21.9.2015
s.
İbrahimleşmek | Hz. İbrahim gibi olmak; putlara karşı olmak ve tek İlaha inanmak. | Put görünce sakın ibrahimleşme / Nemrudun gücünü düşün, | NTektaş, 1999, 115
f.
ibralaşmak | [h]alen şirketi fesh ettiklerinde, birbirlerinde hakları olmadığını gördüklerini söyleyerek şirketten dolayı ibralaşmışlardı., | FGedikli, İnanŞirketi, n. 334 | Eski yönetim çalışmaya devam eden tüm çalışanlarına kıdem tazminatlarını ödedi ve eski yönetimle ibralaştılar., | 31.7.2006, forum.alomaliye.com › Forum › Sosyal Güvenlik Mevzuatı › İş Kanunu Mevzuatı, 1.6.2016g
f.
İbramcaköy | Kadın İbramcaköy üstünde, Değirmenönü denilen bir yerde oturuyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 42
a.
ibraname yapmak ibraname düzenlemek. | Hüsnü Bey ilave etti: -Bir de noterlikte bir ibraname yaparız., | Ulunay, MKS,
ibranbilim | İbranbilim nedir, İbranbilimci kimdir? Türkiyede İbranbilimin neresindeyiz? İsraille ilgili yapılan tezler kaç tanedir? İbrani edebiyatını, siyasetini, düşüncesini, dinî anlayışını, Museviliğin farklı mezheplerini çalışıyor muyuz? İsrailin kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri nedir? Türkiye hakkındaki fikirleri nelerdir? , Fethi Gedikli, 02.01.2025, Facebook
a.
ibranbilimci | aynı m. İbrani bilimci. | İbranbilim nedir, İbranbilimci kimdir? Türkiyede İbranbilimin neresindeyiz? İsraille ilgili yapılan tezler kaç tanedir? İbrani edebiyatını, siyasetini, düşüncesini, dinî anlayışını, Museviliğin farklı mezheplerini çalışıyor muyuz? İsrailin kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri nedir? Türkiye hakkındaki fikirleri nelerdir? , Fethi Gedikli, 02.01.2025, Facebook
a.
ibrani bilimci | İbranbilimci. İbranbilim kavramı dilimizde kullanılmaz, onu ben yaptım; sadece Vikipedide Georges Vajda ile ilgili şu notta | İbrani bilimci ifadesine rastladım: | Georges Vajda (18 Kasım 1908 - 7 Ekim 1981) Fransız Arap ve İbrani bilimci, İslam bilgini ve ortaçağ Yahudi düşüncesi tarihçisiydi., Fethi Gedikli, 02.01.2025, Facebook
a.
ibrani dili
a.
ibranice.
"Arabi, Farisi, İbrani dili / Dedi benim yurdum lâmekan ili.", San, Hicranî, 100"
İbranileştirme | İsimlerin İbranileştirilmesi, | Y Küçük, 2006
a.
ibraniyet | İbranilik. İbrani olma hali. | ha, ibraniyet meselesinden en az yalçın küçük kadar kazanan soner yalçın da, ibranice bilmiyor..., K. Emre Demir @emredem 10 Eki 2010
a.
ibrasızlık -ğı | aklamama hali. | -Ortaklıklar ve yönetim kurulları için ibrasızlık önerisinde bulunulabilir., Y Mirzaoğlu, Alesta İdare Hukuku, 2020, 49
a.
ibreleşmek | ibneleşmek'in tedaisiyle ibreleşmek? Kelime oyunu. | bizim artık, ibreleştik iyice / havanın kokusu bugün turistik; / güleç var, bol güleç, ısınacağız, | FredStark/Rİmrahor, UŞA, 100
f.
ibren
a.
bk. Ubraca, İbrani dili. İbranice.
Çıksam Mecnun gibi eylesem seyran / Kalb-i sadıklara versem de iman / Arabi Farisi okusam İbren / Noksan hurufatta oyalık derler., San, Hicranî, 111
ibretialemlik -ği | Bu ibretialemlik raporu sizlere duyurmak istiyorum., | OMiroğlu/SÇürükkaya, T, 2.1.2012
a.
ibretlik
10.10.2011 15:48 ~ 15:51 symphonic ibretlik sotelemek kabak ve havucu tavada yağda soteledi. biraz sertliğini giderecek kadar pişirdierek yumuşattı.17.5.2021
ibretlik
Temas kabilinden yazdıklarımı görmek isteyenler için işaret: Resimli Cumhuriyet Din Kitabı, İstanbul, Dergâh Yay., 2023, III, 871. Bu konuda yazılmış ibretlik bir ki gazete yazısının künyelerine de orada işaret ediyorum.
ibrikçi | Herkesin kastırık herkesin ibrikçi olduğuna inanmak istemiyorum! Hiç değilse bir yerlerde, sayıları az da olsa, benim bildiğim..., | HalukMesci, derdimvar.blogspot.com, 9.8.2005. 13.8.2011de girildi
s.
ibrişah | fars ebru-yı şah* idrişah, itrişah, ıtrişah. | Ben türkülere de konu olmuş, çocukluğumda Adana'da gördüğüm, ama şimdi adından başka hiç bir bilgiye ulaşamadığım bu çiçeği arıyorum. Melisa olduğunu söyleyen arkadaşlar var, ama öyle olsa | kolonya çiçeği, perfüm çiçeği gibi açıklamaların yanında bir de | ibrişah kelimesi olurdu diye düşünüyorum., | ehicran, www.agaclar.net, 27.5.2009 | Bahçelerde ibrişah /Boyu uzun kendi şah / İki gönül bir olsa /Ayıramaz padişah. Sinop türküsü
a.
icapçı | Nöbeti hastane yerine evde tutan ve her an hastaneden çağrılmayı bekleyen doktornöbetçi hekim | İcapçıyı çağırın., | 19.8.2016, MeralSaytekin icapçı olmak icapçı olarak görevli olmak
a.
tıp
GTS+
icarlanmak
f.
icara verilmek, kiralanmak.
"Bülbülsüz gül şikârlanmaz / Sevdâsız dert efkârlanmaz / Her bir bahçe icarlanmaz / Bahçe-i Rıdvan lazımdır.", San, Hicranî, 210"
icazetsiz | diplomasız | Bir zât hazret-i Hızır elinden şerbet içmekle, bir kaç hocadan icâzetsiz izin almakla, erenler imtihânına mânen katılıp beline kemer bağlamakla yolu katedemez., | | http://mahmudsaminiesrari.com/index.asp? git=icerik&menu=a&id=95, 8.7.2015g
s.
GTS-
icra | 1. Huk. İcra dairesi | O protestoyu çekince bize ya sabur çekmesi düştü. Şimdi akşama sabaha icradan ihbarname bekliyorum., | GugukG, 17.5.1947, 1
a.
huk.
icraatçı | Bu bürokratik nitelikler, icraatçı olma iddiasıyla iktidara gelen hükümetleri bıktırır, bezdirir ve kızdırır., | M A Verçin, Mc Kinsey, 30.9.2018 eposta
icracı | 1. icra işleri yapan. 2. icra dairesinde memur. | iyileş de kayıkta bir rakı sofrası kurarsınız / icracı Fethi Beyle diyordu karısı, | MG, 71
icrailik
icralık -ğı | İcralık olan kadın öğretmen bankada kendini bıçakladı/... M.Ş., iddiaya göre eşinin akrabalarının borçları yüzünden icralık olunca, gittiği banka şubesinin içinde karnına bıçak saplayıp, intihara kalkıştı., | M, 19.1.2015 | icralık olmak
dey.a.
icramatik
a.
"İcramatiklerin tek bir kaderi / 'çakıltaşı' olmak. / Tarihe not düşemez, tarih içre ufalanır. / Ne geleceği vardır, ne geçmişi. / Eğer zenginler tarihe geçseydi / Milyonlarca 'Karun' olurdu.", Muharrem Balcı, Sorular / Cevaplar, 15.7.2015, eposta"
icramatik | icra takip otomasyon programı. bir icra takibinin tüm aşamalarında veri girişi ve takibini mümkün kılar, her türlü dilekçe ve talebi matbu olarak barındırır. verileri girip dilekçeyi çıktı olarak almak kalır kullanıcıya sadece. pratiktir özellikle seri icra takipleri yapan hukuk büroları için. 09.03.2004 15:14 cekoslovakyalilastiramadiklarindanim, EkşiS | Ve sorgulamadan ezberlenen kanun hükümleri, geleceğin hukukçularını icramatiklere dönüştürür., | Said Doğrul, 2013, bana verdiği makale
a.
ictihada gitmek
dey.
içtihat etmek, içtihada başvurmak.
"Verecekleri hükümlerde naslardan, maksad ve gayeyi araştırır, hadiselerin beyyinelerine bakar ve içtihada giderler.", Y Z Yörükan, 140"
ictimaileştirmek
f.
toplumsal hale getirmek.
"... ahlâksızlaştırma müteşebbislerinin bilmecbûriyye ortadan kalkmasıyla umûmî ahlâk yükselecektir. Bu Nâm İçtimâ'îleştirmenin Husûle Getirilmesi Vâsıtaları: Tekâmül ve İnkılâb: Mâlların ve fa'âliyyetlerin bu içtimâ'îleştirilmesinin ... ", "
Z Gökalp, Felsefe dersleri, 2006, 378
iç | içi kopmakiçi gitmek, hayıflanmak, iç geçirmek? | Hamasi manzumeleriyle ünlü Mithat Cemal bile, yaşlılığında, içi kopa kopa şöyle yazmıştı:, | ÇAltan, M, 28.1.2006 | içi ö olmak / ö gelmekmidemsi bulanmak. | Ayy ö geldi!, | H A Gedikli, 12.6.2012 | (bir şeyi) içe düşürmekgönle koymak. | Diganlı'yı beğendim. Orasını içime düşürdüm. Kısmet olursa, bahçe yapacağım. Satsın bana Diganlı'yı? ..., | OŞahin, GeloşDağıEfsanesi, İst 1997, 32 | iç etmekNasıl gol oldu? Hakem neden ofsayt sayarak golü içetti., | GugukG, 10.5.1947, 3 | içi gitmekKalın enseli adam, son izahatı da dinledikten sonra uzaklaştı. İçi gidiyordu ama bir dürten de olmayınca bir türlü 'Toptan kaç para istiyorsun? ' diye soramıyordu., | Çalıkoparan, 83 | içine sıçmak / etmek (bir şeyin)kaba bozup berbat etmek, içine etmek. | Bildiği tek şey, insanların eğlencesinin içine etmek, zorbalık, kendi yaşamadığı hayatı başkasına da dar etmek..., | EÖzkök, Hür, 15.12.2015 | Paralanınca Suriçi'nden çıkmış, lüks diye tema İstanbul denen yere geçmiş, babadan kalma mekânın içine sıçmış, hacı anasına da Esenköy'de yazlıkta bakıcı tutmuş orada yaşatıyor. Kıbrıs'ta neyi vardı baban rahmetlinin? Dedim. Abi dedi babama aytodoroda arazi vermiş devletimiz, | @Aydinlanmacilik, 15.08.2024, X
dey.a.
iç acıtıcı b.s. | Sonuç olarak, Çingiz Aytmatov, çocuk dünyası vasıtası ile insanlığın iç acıtıcı meselelerini anlatmıştır., | Doğumunun 70. Yıl Dönümünde Cengiz Aytmatov Uluslararası Bilgi Şöleni bildirileri 8-10 Aralık 1998-Ankara, 1999, 110.
iç ad | endonym Bir topluluğun kendisine verdiği ad. | Üstelik, Saha (Sakha) sözcüğü bir endonym, yani | iç ad, kendi kendilerine verdikleri ad ama Yakut sözcüğü öyle değil., | HBerktay, T, 27.8.2011
a.
ing.
iç ezan | Cuma saati geldi, ezan okundu ve ilk sünnet kılındı. Müezzinbaşı iç ezanı da benim okumamı işaret etti. Bu teklifi kabul ettim. Bütün vücudumu dinî bir heyecan sarmıştı. Hicaz makamında müessir bir ezan okudum., | M Serin, Kemal Batanay, Bestekâr, Tambûrî, Hattat, Hâfız, İstanbul 2006, ?
b.a.
iç güdüm | O her başmalalesini şu meselelere tahsis ededurdu: -Hayvancılığımız!... -Sürüngenler!... -Et yiyen hayvanların iç güdümü!... 'Başmuharrir' Ankarada değilse, Samih Tiryakioğlu bunları sepete atar, burada ise, içinden söylene söylene, bunları koyar... Meta-zoo!..., Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 66
b.a.
iç içe geçmişlik/içiçegeçmişlik | Sevgilinin tek başına ya da dostlarıyla bir şey yapması, dışlanmışlık duygusu verir iç içe geçmişlik şeması olan bireye., | AlperHasanoğlu, R, 9.12.2012, | http://www.radikal.com.tr/yazarlar/alper-hasanoglu/ic-ice-gecmis-hayatlar-1111295/, 24.9.2016g
a.
iç içeleşme | tedahül etme, iç içe geçme | Sanatın Bilimsellikle mühendislikle Mimarlıklala iç içeleşmesi, birbirine karışıp yozlaşmaması için bir Y o l bulmuştu..., | 1.11.2010, lebriz.com/pages/lsd.aspx? articleID=839, 30.12.2015g | Hakka'l-yakîn: Kesin bilgiyi hal edinmek. Kesin bilgi ile iç içeleşmek, kesin bilgi ile halleşmek, kesin bilgiyi içselleştirmek., | 7.8.2014, www.fikih.info/kabirde-ruyet-var-midir/, 30.12.2015g
a.
iç içelik -ği | iç içe geçmişlik, girmişlik hali; tedahül olma hali. | Yaşadığımız topraklarda, özellikle İstanbul kültüründe hem Doğu'nun, hem Batı'nın değerleriyle iç içeliğimizi hep duru dille yansıtmıştır., | Sİleri, Z, 10.6.2012 | Uluslararası siyasette ve devletlerin iç siyasetinde etkili olan bu kavramların iç içelik göstermesiyle birlikte meşruiyet kaynağının nereden geldiği göz ardı ediliyor. / Sorunuzda geçen 'iç içelik' özelliği önemli bir duruma işaret ediyor., | Aydemir/Türkoğlu/MKaraşahan, Sirayet, Mart2015, 8
a.
iç konuşmacı | hiç açılmayan bir perdenin önünde / konuşuyor bir iç konuşmacı, | MGürpınar, GN, 49
a.
iç ses | iç konuşma, içinden geçirme, kendi kendine sessiz konuşmaHani utanmasalar, | yahu keşke 82 puan toplamasaydık da Fenerbahçe'yi bu şike girişimlerine mecbur etmeseydik iç sesini dışa vuracaklar!, | STunalı, T, 29.9.2011
a.
içdenetim
b.a.
tr. iç denet-im
"Geç kalkınca kül çöküyor üzerine herşeyin. Ceza ağır | daha yaşamadığın gün bitmiş (içdenetim gidiyor geliyor | savaş alanının bir yeri).", Nuri Pakdil, Arap saati, 15"
içe işleyici b.s. söyleyiş | Mümkün olduğu kadar yalınlaşmış söyleyişinde, bozkır akşamlarının o çıplak, acı fakat içe işleyici tesiri hissedilir., C Külebi, EK, 1953, 139
a.
içe kapanmacılık -ğı | [Kemal Kerinçsiz]'Bizim bizden başka dostumuz yoktur, devşirilmiş hainimiz çoktur, üç tarafımız deniz ama dört tarafımız düşmanla çevrilidir' ağızlarıyla içe kapanmacılığı savunuyordu., | AkifBeki, Hr, 8.7.2017
a.
içebakışçı
Gün Edebiyat'ın yerinde içebakışçı. Aynasını bırakmam, çıkarken 18
içegörmek
"Miftahın bul bab-ı Kudret Bahçes'ni açagör / Mutu en temut camını hayat üzre içegör / Vetesimu Billah eşiğin bir hitaptan geçegör / Düşüp Nemrud'un narına sadık Halilullah ol.", San, Hicranî, 200"
içeğlenti
a.
Ne doğası be! (Birara telâffuz eder gibi olmuşum galiba,) 'Kaldı mı ki? Kaldı mı ki? (içeğlenti de otomobil gürültülerinde pıstı, sonra da geri geri kaçtı.) 17
içelge | meyhane. | Meyhaneye | içelge diyen bir adamla içmeye gidilir mi? , | 1kodsectimki, R,15.5.2010
a.
içeri
"Zehra teyze önden giderek kapıyı açtı, içeri buyur etti İsmail'i.", İ Kalkan, Onlardan Biri, 2018, 59"
içerici
s.
dahil edici.
Faruk Aksoy, Evren Balta, Star TV* 22.06.2024
içerici | Ama son otuz yılda birbirimize tahammül etmeyi öğrenip, ortak yönlerimiz etrafında basit ve içerici programlarla yan yana gelebilseydik, bugün bu ittifak çok daha kolay olurdu., | YTaşkın, T, 3.1.2015 | Bunun için hem ülke içinde hem de Türk dünyasına ve İslam âlemine matuf olarak kuşatıcı, kucaklayıcı, içerici bir söylem geliştirilmelidir., | MehmetÖz, | http://turkocaklari.org.tr/sayfa/6034/2016-ya-girerken--havf-ile-reca-arasindaki-turkiye.html, 30.12.2015g
s.
içeridekiler | insiders | Prescott bu soruya evet diyordu ama bir koşulu vardı. Adına içeridekiler (insiders) dediği grupların güçlerinin kırılması gerekiyordu., | EKatırcıoğlu, T, 10.1.2013
a.
içerik -ği | Otoriteryenizmin F-ıskalası (Adorno ve diğerleri, 1950) çeşitli içerik alanlarını birbirine karıştırdığı için , öz otoriteryenizmi ölçemez . Ölçtüğü şey «genel otoriteryenizm»dir ve önerilen «öz otoriteryenizm» den farklıdır. Otoriteryenizmin içerik alanlarında Türk örnekleminin, Amerika- ..., Ç Kağıtçıbaşı, Gençlerin tutumları: kültürler arası bir karşılaştırma, 1973, 23
a.
içerik üreticisi | sanal medya için malzeme oluşturan kimse. | Geleneksel kitle iletişim sürecinden farklı olarak günümüzde daha aktif bir rolü olan izleyiciler, içerik tüketicisi konumundan içerik üreticisi noktasına gelmiştir. Artık çeşitli sosyal medyalarda kendi hikayelerini kurgulayan, bu ortamlarda kendisi gibi diğer kullanıcılarla sanal topluluklar oluşturan bireylerle bir bağ oluşturmak için kurumlar da kendi hikayelerini üretmekte ve paylaşmaktadır., E B Sarıoğlu, Dijital Halkla İlişkiler, 2019, 95 | İçerik üreticisi olarak para kazanmak, günümüzde birçok insanın tercih ettiği bir kariyer yolu haline geldi. İnternetin yaygınlaşması ile birlikte, birçok platformda içerik paylaşmak mümkün hale geldi ve bu da insanların kendilerini ifade etme, bilgi paylaşma ve hatta para kazanma imkanını artırdı., Erman Doğan, İnternetten Para Kazanma rehberi, 2020, 34
b.a.
içeriklemek
f.
içerik kazandırmak.
tr. iç-erik-le-
Sen ışımayınca / Sen ışımayınca bungunluk çiçekleri / Sen ışımayınca sıla düşkünü / Gönül düşkünü, anlak düşkünü / Senle içerikle, biçimle beni senle / Dinsin özlem dinsin bu ikilem / Senim derken, birden ikileniyorum 37
içeriklenmek | İleride kavramlar nasıl renklenir, içeriklenir bilinmez., | GÖzaltınlı, T, 14.9.2012
f.
içerikli | Türkiye'nin terörle mücadelesinde ABD.den sağlayacağı destek daha güçlü ve içerikli olacaktır., | M, 26.7.2011 | Ama, Erdoğan'ın, iki saati aşkın konuşmasında, örneğin, içerikli bir yol haritasını sunmasını beklediğimiz Kürt ve terör sorunları konusunda dağ fare doğurdu., | LaleKemal, T, 1.10.2012
s.
içeriksel | Monşer' edebiyatı, 'İstiklal Marşı' tartışması, kampanyanın içeriksel niteliğini yükseltecek şeyler değildi., MBelge, T, 5.8.2014
s.
içerileyin | içeriye doğru* | İçerileyin // Bir ülkeydi onlar / Girdik bir ülkeden içeri., | Dağlarca, 1971, 52 | Gizlidir görkemi / Bayrak uğruna ölenler görünmezse nasıl iç iri öylesine, içerileyin var. / Yerin altına uzayan büyüklüğü sezilirken / Köy bucak, / Yakılmış yıkılmış analar kızlar çocuklar yansır / Ya saygıyla durur yeşilliğin ağaçları / Ya acıyla sallanırlar., | Dağlarca, [ÇukurovaKoçaklaması]TürkDili, 1973, C 29, 16
z.
içerim | Kurumsal önder, meseleleri kendi çıkarlarının gerektirdiği gibi değil, kurum veya toplum için uzun-vadeli içerimleri bakımından ele alır. MÖzel, YŞ, 23.03.2008[M]itik tefekkürden ve istişare geleneğinden eleştirel ve rasyonel düşünce alanına geçememiş büyük Gazali'nin deyimiyle dini olanla bilimsel olanın açıklama biçim ve içerimlerini ayırt edememiş bir iklimde muasırlaşmak neyi ifade eder? , | KÜçüncü, 25.10.2010 eposta
a.
içerlek | Şimdi bizim gazinonun yanında şöyle içerlek bir yer var., | NGüreli, 52
s.
içerleme | öfkelenme. | Fiziksel anormalliklerinin, sert ve fırtınalı hayatı boyunca kendisiyle birlikte her yere taşıdığı topluma yönelik içerlemesinin bir sonucu olduğuna inanılır. | , | F Ünlü, Sbh, 10.3.2019
a.
içerme | mazmun, muhteva, içerik | Sosyal içerme ve toplumsal bütünleşme küçük ölçekli altyapı mali destek programı, | 21.1.2011 İst. 2010 Ajansının İÜ Rek.ne yazısı | Sürekli çelişkiye düşerek tutarsızlıklar sergilemeyi, Ataç'ın izlenimci eleştiri anlayışının, ikincil ve doğal bir içermesi ya da sonucu olarak mı kabul etmeliyiz, yoksa 'parçalı söz' üzerinden inşa edildiğini mi öne sürmeliyiz? , | HYavuz, Z, 28.12.2011 | Bir gündelik hayat pratiğinin, antropologların [mesela E. E. Evans Pritchard'ın] kullanmayı tercih ettikleri bir kavramla söylersem 'objektif gerçeklik' nosyonuna sahip olmadığını öne sürmekle, 'objektif gerçeklik nosyonuna sahip oldukları halde, bu gerçekliğin, 'dinî kaygılarla geometrik bir dönüşüme uğratarak' tahrif edildiğini öne sürmek arasında, içermeleri açısından hiç fark yoktur., | HYavuz, Z, 1.7.2012
a.
içerme odası
b.a.
oturma odası*
zazaca
Esra Çetinkaya, 25.01.2024
içevurumcu | İşin en ilginci renk vermeme ve tavır almama konusunda büyük özen ve uyumlu tipleme yaratma havasında olan bu garip meslekli arkadaşlarla tanıştıkça ve içlerine girdikçe nasıl bir kaotik yapı ve içevurumcu ruh hali ile karmaşık/çarpık yaşadıklarını gözlemlerken çok üzülüyorum., | İlhanEfe, 12.12.2012 eposta
s.
içgüdü | irisiyak, sevkitabii | Ellerimizde bulunan 1935 pilânçosuna göre bu yıl içinde 103 Halkevinde 2243 konferans, 776 konser verilmiş, ... Değerli bir sosyoloğun dediği gibi, sosyal organizasyon belli bir zaman içinde geniş ölçüde içgüdü, alışkınlık, duygu işidir., | ÜlküD, 1936, S ? , 7
a.
içgüdüsel | Bir güzelliği cömertçe yaşayabilmenin o içgüdüsel coşkusuyla, derin derin solumağa başladı kollarını iki yana açıp kapayarak., | DCeyhun, 17
s.
içi beni dışı seni yakar
"Beyoğlu // (... ) Bir insan selidir durmadan akar / Kıvrak yürüyenlere garipler bakar, / Gel gör bu diyarı, gönüller akar, / İçi beni, dışı seni yakar.", Celâl Beykal, 1956, 53"
içi çekmek | Yusuf devam etti: | Kızım, sen de gençsin, tabii akranlarını görünce senin de için çekecek., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 61
içimizdeki İrlandalılar siy. | CHP.li muhalifler 'içimizdeki İrlandalılar' mevzuunda literatüre yeni bir katkı yapmış. Delegelere attıkları mesajda mevcut parti yönetiminin 'İrlanda viskisi içenleri' vekil yaptığını belirtmişler., | DOral, T, 18.6.2011 | Biz böyleyiz, içinizdeki İrlandalılar sayesinde elde ettiğimiz bu formülleri çözebilseydik, sizi aramazdık, ama tıynetimiz böyle., | İKüçükkılınç, 11.9.2011 eposta | Le Corbusier isimli Fransız mimar, İstanbul'a her geldiğinde | bu güzelim şehri ne yapmışsınız der, ancak | İstanbul bu haliyle de dünyanın en güzel şehridir; bari bu haliyle muhafaza edin diye de ilave edermiş. Mezbur, içimizdeki İrlandalılardan daha yerli bir profil çizmektedir., | İKüçükkılınç, 7.10.2011 eposta | İçimizdeki İrlandalılar göndermesiyle Diyarbakır'dan, Diyarbakır lehçesiyle | çaxtırdıklarının ismini vermedi., | MAltınok, T, 22.11.2012
içimlik | 1. İçmeye mahsus | Tepede bir manastır bulduk; hava kararıyordu, bugün ben bu uçurumun kenarında, o manastıra bir sigara içimlik yol kalmışken olduğu gibi..., | RehaMaden, 2005, 64 2. İçecek kadar
içimser | içilecek nitelikte, içime uygun. | Hani sen derdin ya, 'içimser' bir içki., | CSüreya, Onüç Günün, 53 (17.7.1972)
s.
için için | Ah! Bir oyun edebilsek, şu Kalmuk sürüsünü de yok etsek. İşte o zaman rahat yaşardık' diye düşünüp için için hesaplar yapan Çinliye haddini bildirmeliyiz., | AErgenekon, 90
içindekiler | ingredients. muhteviyat. | Acetone, aqua, glycerin, propylene glycol, parfum, eugenol, butylphenyl methylpopional, linalool, citronellol, hydroxyisohexyl-3-cyclohexene carboxaldehyde, CI 45100, CI 61585, CI 42090., | Gülşah Aseton, 20.1.2020+
a.
ing.
içinlemek | Kubbeleri denizi içinlemiş / Bir şehir bu, | TektaşAğaoğlu/Rİmrahor, UŞA, 38
f.
içit | Serinletici içitlerin yapımında... kafe broşüründen.
a.
içivermek | İdare bir lambaya dokunsa dudaklarım / Bir yudum aydınlığı içiversem diyorum, | AlperÖzbek, 108
bf.
içkisizlik -ği | içkisiz olma hali | murata içki içme dediler çocuk içkisizlikten öldü, | NBüyüm, 1968, 43
a.
GTS+
içlek
"Çünkü din insanların akıl yoluyla kazandıkları bir duygu değildir, gönül yoluyla edindikleri bir duygudur. Onun için bilim bilim kaldıkça felsefe ile yoğrulmadıkça, din gibi varlığın en içlek bir değerini sonuna kadar kavrıya- maz . Sosyoloji bilimi " din toplum kurumlarından biridir " der , geçer.", H Z Ülken, Türk düşüncesi, 1956, 4"
içleme dışlamanın zıddı. içeri buyur etme.
içlendirmek
f.
tr. iç-len-dir-
Bu sesteki derin anlam, / İçlendirdi bülbülü / Hassas nağmeleriyle | 83
içleniş | içlenme işi | İçleniş / Ey sevgili; sensiz yaşamak bence ne mümkün / Bin asra bedeldir seni hiç görmediğim gün. / Kalbim, yine içlenmede yoksun diye, üzgün,, | SBumin, VuslatŞarkıları, 16
a.
içlik -ği | Keremcem: Evde içlik koleksiyonum var, | hürr, 4.1.2019
a.
içmek | 5. Tüketmek, harcamak. | Zalim Ford, su gibi benzin içiyor.' diyor., | BTSalihoğlu, 2014, 14
f.
içmelik | Birkaç içmelik ilaç verdiler., G Gedikli, 20.09.2024
s.
içmeyivermek | Hatta bazı kere tütün kesesini dükkânda nutur. Evde zaten tütün blnmadığından o gece içmeyiverir., | M naci, 1969, 15-16
bf.
içöz | sır. FeyzullahSacitÜlkü, C, 2.1.1935/BAyvazoğlu, Z, 26.1.2012
a.
içsellik -ği | endogeneity EkonometriTKS TDK+ 2. | lyrism Kişisel duyguların, esin yolu ile, katıksız, coşkun ve etkili olarak anlatılışı. YazınTS, 1974 TDK+ | Problem o ki, sadece Kemalistlerden değil, Kemalist olmadıklarını söyleyenlerden de; Mustafa Kemal olmasaydı, Anadolu'daki kurtuluş hareketinin gerçekleşemeyeceğini; zira halkın içselliğinden doğarak bunu kanırtacak dinamik bir ivmenin olmadığını ileri sürenler var. , | NÇınar, T, 5.12.2011
a.
fr.ing.
içsiz
s.
"Yollarda zor taşınan yüzler. Bu, vicdanın buruklaştırdığı yüzler değil öyle | tamamen maddî ve içsiz.* Yüzün kendi kullanılmışlığının* gizemini bulmak çok güç | "gizemini çıkarmış ya da bir yerlerde düşürmüş", diyesi geliyor insanın 79"
içsu / iç su
içten pazarlıklı | Bu var ya içten pazarlıklı bir numarası yok', 'Erol Abi bu adam var ya hikaye', 'Bu oğlan var ya bunu anne babası hiç yönetmemiş-./Nur herkesle güle oynaya iyi geçinen ama çok içten pazarlıklı bir kız., | NGenç, isenç, 70/97
s.
içtenlikli | samimi, içten. | Hastalarına eksik etmediği gülümseyişiyle, sıcak dokunuşuyla, içtenlikli ilgisiyle, elinden gelenin fazlasını yapabilmek için çırpınırdı., Öner Yağcı, Cm, 22.03.2025
s.
içtenliksiz BTS+ | içten olmayan, samimiyetsiz | +İçtenliksiz sözcükler ufalanan her kalp için /Kırmızı bir son bırakıp, | AslıhanTüylüoğlu, CazKedisi, 2015, Sayı 2, 17
s.
bts+
içtepi | Ne ki, elinde değil, şöyle biraz soluklayıp dinlenir gibi olunca, gene bir içtepiyle yekindi kalktı., | DCeyhun, 20 | Çünkü karşı konamayacak bir içtepiye boyun eğmektedirler., | K Çapek/ E Gürol, Kontes, ÇHA, 20
a.
içtimaen | Geçmişteki milliyetçi, ırkçı icraatla yüzleşmemiş, siyaseten ve içtimaen tıkanmış Fransa için şaşırtıcı değil., | CAktar, T, 27.5.2014
z.
İçtimâgâh | Toplantı odası. | Tasavvur ediniz ki şimdiki heyet-i umûmiye salonumuz kifâyet etmiyor, daha büyük bir içtimâgâh temin edilsin, her lisandan en son günlerde çıkan eserleri de muhtevi olmak şartıyla daha zengin bir kütüphâne..., | A H Özkent, Muhami, 1924
a.
içtirmek | içmesini sağlamak. | Kanımı ayartan / Tabaktan su içtiren / O şey / Kime lazımdır /Neye gerek? , | AHarunKorkmaz, Sirayet, Mart2015, 7
f.
idâd
a.
ar.
"Derinlik ve kendilik arayışının kaybı... Belki de merkezin, merkez fikrinin kayboluşu... Aslında tarafların, taraf gibi görünenlerin zayıflığı karşılıklı olarak işlerine yarıyor, bu sayede herkes adam idâdına girebiliyor, "rahat" yaşıyor.", İ Kara, Divitçioğlu'nun tarihe dahil oluş tarzı, Derin Tarih, Haz 2022, S 123, 2"
idam-ı nefs | intihar, kendini öldürme. | Ona da mukabele görmeyince infialin ciddiyeti korkusuyla birkaç günler bir beht-i mütereddidane geçirdikten sonra -muamelat-ı sevdanın en büyük yalanı olan ve fakat arada sırada ve hele hiç memul olunmadığı ahvalde sahih çıkageldiği cihetle ekseriyet üzere katiyüttesir hükmünde bulunan- idam-ı nefis tehdidini şamil bir üçüncü tezkere yazarak bunda muktedir olduğu kadar ahval-i firakı tasvir eyledi., | N Kemal, İntibah, 162-3 | İdam-ı nefis, kendini öldürme, intihar. İntihar Namık Kemal'in biraz sonra kullanmaya başladığı karşılıktır. Bundan on beş sene evvel | intihar ve | deha kelimelerini kim bilir kim anlardı? Lisan-ı edebimiz böyle Arabi kelimeleri herkese kabul ettirdiği halde, esasen Türkçe olan kelimeleri niçin kabul ettirmeye muvaffak olamayacak? Şemseddin Sami, 1898) Mustafa Nihat Özön'ün notu İntibah, 1971, | 162
s.a.
idare | idare lambası. | Yusuf! Kalk, yakala beni!... Yusuf! Ben nereye gidiyorum! Fakat yavaşça idareyi yerine bırakarak yorganı üstüne çekiyor, kocasının sakin uykusuna katışmaya çalışıyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 195
a.
idare | idare lambasından kısalma | -Konuşmayın, derdi çocuklara, idareyi kısın! Çünkü tayyare mermileri şimşek gibi yalnız ışık olan yere düşerler., | Tez, TTE, 42 idare kandili | O gece Sıdıka nine, isli bir idare kandili dibinde, ölmüşlerine Kur'an okuyordu., | Tez, TTE, 50
a.
idare edici | Yönetici, idareci. | Bilakis, bu idare memleket kalkınmasında, onarmasında eldeki tecrübesi ve idare edicilerinin titizliği ile daha ağır ve önemli görevler alabilir mahiyettedir., | Taray, 157
a.
idarecisiz
s.
idarecisi bulunmayan.
ar. idare + tr. -siz
"Kilise ilerigelenlerinin çoğu muharebelerde öldüğünden katolik kilisesi idarecisiz kalmış ve iki kıral kendi taraftarlarının cephe değiştirmemeleri için yeni mezhebe karşı müsamahakâr davranmışlardı.", TTK, X. Seri1949, 128 | "... idarecisiz ve başıboş olduğu için bu tesirler de dağınık kaldı | reformların şuuruna göre bir fikrî otorite eliyle ayarlanmış şeyler olmadı . Kaldı ki bunların çoğunda yine ancak erkekler bulunuyordu .", "
S Ü Betin, Atatürk inkilâbı ve Ziya Gökalp, Yahyâ Kemal, Hâlide Adıvar, 1951, 71
idareli olmak
"Köyde yağış olmuş, buğday boldu. İdareli olurlarsa bu yılı geçirirlerdi.", Ersin Bulun, 2023, 58"
idari tutuklama | idari bir kararla, altı ay süreyle hakim önüne çıkarılmadan bir kimseyi tutuklayıp hapse atma. Süre bitiminde tekrar uzatılabilir. | İsrail, alışılmamış bir adım atarak, Filistinli 18 aylık bir bebeğin ölümüne yol açan kundaklama olayının şüphelisi bir aşırı sağcı yahudi militanı yargılamadan, idari cezayla tutukladı., | T, 6.8.2015
a.
iddiasızca | Günlük sözdeki muhaverede bir hitap haline getirilmiş bir ayet-i kerime*, bir hadis-i şerif*, bir kelam-ı kibarın sessiz sedasız, iddiasızca zihinlere, aslında gönüllere yine aynı uslup ustalığı içinde nasıl nakşedildiğini ancak zamanla, nasibi kadar görebilecekti., | Nazik Erik, 24
z.
ideal askeri | ülkü eri, ülkücü | Bilakis acı bir zevk duyuyor, 'ideal askerinin' ıstıraplarile iftihar ediyordum., | RNGüntekin, Damga, 25 | ideal ordusu | ülkü ordusu | Bir gün insaniyeti zulüm ve itisaftan kurtaracak olan ideal ordusuna asker ol...' diye başlayan avam aldatıcı bir sosyalist kitabı vardı ki adeta ezber biliyordum., | RNGüntekin, Damga, 25
a.
idealdaşlık -ğı | ülküdaşlık. | Kazan Tatarı buna fenâ içerler ve dırdıra başlar, Ben de siz kumandan değilsiniz desem ne kadar kırılırsınız. Benim Sorbon'da bile kürsüm var... kabilinden Tatarizma horozluğunu sürdürür!. Paşa susar; ve onca idealdaşlık ve türkçüdaşlık ve şarabdaşlık veee... ne kadar (daşlık ve insaniyetdaşlık varsa) bir anda hepsi de yakılıb kül edilir, biter; ve bir daha da görüşmezler..., Mehemmed Saffet, B.Vekil'in, Tatar Kazanı'nda Heykel Pereştişi!..., | http://www.turkcesi.biz/muharrirler/mehemmed-saffet/b-vekilin-tatar-kazaninda-heykel-perestisi.html, 07.12.2016/18.06.2018
a.
idealite | ing.ideallik. | Halbuki hukukun özsel idealitesini oluşturan adaletin tezahür ve tecessüm etmesi beklenen yargısal alanın figüratif ve kurumsal güvenilirliğinin örselenmesi, mülkün (devlet erkinin) temelinin dinamitlenmesine yol açacaktır., | MKılıç*,21.01.2014
a.
idealizasyon | idealization. idealleştirme, ülküsel kılma. | Ancak 1930lar Türkiyesinde, herkesin ilgisini çekecek kadar güzel, ileri düzeyde kültüre ve müzik sanatına egemen, aynı zamanda dul ve çocuklu, yaşça kendisinden de küçük birisiyle serbest bir ilişkiye girebilecek 'orta sınıf' üyesi bir kadın, olsa olsa 'idealizasyon' ürünüdür., | Tahir Abacı, CumKitap, 23.5.2019, 8 | Bana kalsa, Kuvâyı Milliye'deki Kocatepe sahnesinin | sarışın bir kurda benziyordu idealizasyonunu asla tek başına okutmam., | HBerktay, T, 20.8.2011
ing.
ideallik
a.
ülkülük
fr.+tr.
Çıkmaz 2- Sokak Tek gerçek dünyanın, fiilen algı yoluyla verilen, her zaman deneyimlenen ve deneyimlenebilir olan bir dünyanın-günlük yaşam dünyamızın- yerini, gizliden gizliye matematiksel olarak inşa edilmiş ideallikler dünyası almıştır (Husserl,1950) Sokak bu ideallik dünyasında türetilmiş bir yapıdır.
https://docplayer.biz.tr/37148582-Kavram-kuramsal-gerceklik-krizler-pratik-anlam-tasarim-lar.html
ideallik | Palmanova'nın geometrisinin temelinde kısmen savunmanın kolaylaşması var, ama çok daha önemlisi, insanın mükemmellik arayışının şehir ölçeğinde bir yansıması; burası bir 'ideal şehir'. İdeallik sadece yapısal düzen ile sınırlı değil, çok katmanlı. Bu şehir sosyal eşitliği de hedefliyor., | Aİnceoğlu, 2.6.2017, | http://manifold.press/ipucu-ideal, 13.6.2017g
a.
İdealsiz | ülküsüz | ...19. asrın idealsiz müsbet ilimciliği olmuştur. N Topçu, | Rönesans hareketleri, Hareket D, 1939, S 1
s.
ideleştirmek
f.
fr. ide + tr. -leştir-
"Mengüşoğlu insanın varlık koşulları olarak belirlediği fenomenleri şu şekilde sıralar: Bilen, değerleri duyan, tavır takınan, önceden gören, önceden belirleyen, isteyen, özgür, tarihsel, ideleştiren, kendisini bir şeye veren, çalışan, eğiten ve eğitilen, devlet kuran, inanan, sanatın yaratıcısı, konuşan, biyopsişik bir varlık olarak insan.", https://www.dogubati.com/insan-felsefesi İnsan felsefesi, T mengüşoğlu, 1. Basım / Aralık 2015 | 3. Basım / Eylül 2021"
identique | [V]e geniş ölçüde bir önceki maddede zikrettiklerimle 'identique' olan hıyanet odaklarının çanına ot tıkandı., | YAtsız, Star, 6.4.2014
s.
fr.
ideo-politik | Milliyetçilikten veya Marksizm'den (veya her ikisinden) türeyen ideo-politik cereyanlar, günlük pratik düzleminde doğruları söyleme iddialarının ötesinde, derin bir epistemolojik iddia, bir | bütünsel doğruluk iddiası da taşıdıklarından, normal ve sıradan insanlar için normal ve sıradan anlamıyla gerçeğe ters düştüklerinde bile, | aslında bunun yalan değil, gene de (daha derin bir anlamda) doğru ve gerçek olduğunu ispatlamak, her şeyden önce kendi kendilerini buna inandırmak için çeşitli gerekçe veya enstrümanlar aramaya koyuluyorlar., | HBerktay, T, 13.8.2011
s.
ideolojikleşmek | ideoloji halini almak | Küçük kızdan başlayan ideolojik işaret gittikçe büyür, daha da ideolojikleşir böylece; küçük kız ergen genç kız olur, sonra da ergin bir kadın olarak bu özenti koridorunda hayatını istenildiği gibi biçimleyerek ilerler., | Telesiyej, T, 29.12.2011 | Henüz ideolojikleşmemiş sade basit tertemiz dediğimiz o eski sakin efendi Müslüman bir ahalinin içindeyiz., | NGenç, isenç, 52
f.
ideolojikleştirilme | ideolojik hale getirilme. | Türkiyede dinin ideolojikleştirilme müsrifleştirilme gösterileştirilme ucuzlaştırılma talanlaştırma hikayesiyle atbaşı yarışan bir mekan., | NGenç, isenç, 48
a.
ideolojileştirme
a.
ideoloji haline getirme.
İdeolojileştirme ve politizasyon, bir kültür için eşi bulunmaz 'bataklık'lardır. Hiçbir kültür ve kültürel hareket o bataklıktan sağ çıkmamıştır ve çıkamaz. B Ayvazoğlu, Eşsiz bir dost: Mustafa çalık, Karar, 14.7.2018
idialıca
s.
oldukça iddialı.
"İddialıca ve şümullü bir alegori olan bu eserinde, Dante'nin Divina ... mizahlı hikâyeleri Povídky arabesky a bumoresky (Arabesk ve mizahlı hikâyeler) [1878-1883] başlıklı seride ve Několik ..", İnönü Ans, 1943, C 13, 89"
idiyo | aptal. Zekâ ve düşünceden tamamen yoksun. | Bedence ve zihince yorgun yaşlı kimselerden doğacak çocukların zekâca aşağı olmaları ve idiyo ve embesil olarak dünyaya dünyaya gelmeleri çok muhtemeldir. Dahilerin bir çoğu bedence ve dimağca yıpranmamış, orta aylelerden dünyaya geldikleri besbellidir., | H M Evrenol, Ülkü, 1935, C 6, 257
a.
idlibli | Suriyede Türkiyeye yakın İdlib kasabasında yaşayan. | 3 milyondan fazla İdlibli yardım bekliyor., | 12.08.2018
a.
idmanlı | İdmanlı olmadığım için yorulmuştum., | ÖFToprak, 1979,57
s.
GTS++
idol | İdolümsün sen benim, izin ver öğrencin olayım..., | GündeSaros, 01.04.2016, 11
a.
idolleştirmek idol+leştirmek | Kürt illerinde bir teğmeni böylesine idolleştirmeye neden gerek duyuluyor? , | SSamancı, T, 9.4.2010
idrofil/hidrofils.fr. hydrophile | 1. sucul, susever | İdrofil pamuk. 2. | hayvan bilimi Su böceği.
a.
iduk
"İduk yir ve sub üzerine yayılmış, zamana aldırmadan kendi hayatını sürdüren mağrur Ötüken çanağı üzerinde dünyaya medeniyet ve insanlık dersi vermeye devam eden ata beleği , öğüt mirası Bengü Taş Yazıtlarına onu çevreleyen dağların yamaçlarından bir kez daha bakıp yağmura aldırmadan bir başka şölen yerine varmak üzere yola çıkıyorum.", D Yıldırım, Zaman Yolcuları Kitaplar II, Türk Yurdu, S 327, Kas 2014, 16"
idyosenkrazi | Biz Türkler''in idyosenkrazisi çoktur; bir ara jeopolitik önemimizle övünüyorduk. Şimdi Bülent Bey, 'kıskanıyorlar' diyor, çok iyi gidiyormuş, kıskanıyorlarmış; son derece childish* olmakla birlikte Hasan Fehmi Güneş türü karşıtlarının bile benimsediğini görüyoruz., | Y Küçük/T Kıvanç, YŞ, 10.10.1999
a.
ifadedışlık -ğı | İfadedışlığını yeğliyordun herkes anlasın diye. Hayır öyle olmadı nilgün., | ÇığlıkD, Y 2, S 5, 14
a.
ifadelendirmek | Bu tasarı hem Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'ndan, hem de M. Kemal'in İzmit konuşmasından çok daha ayrıntılı olarak Kürdistan'a tanınan özerkliği ifadelendirmektedir., | YDağlum, YeniÖzgürPolitika, 10.9.2010 | Lafı fazla uzatmadan Baykan Sezer'in altı yıl önce ifadelendirdiği düşüncelerini biraz değiştirerek aktarmak sanırım meramıma tercüman olur: | Evet arkadaş. Dallanıp budaklanıp yaygınlaşan bu bölümde Ziya Gökalp-Hilmi Ziya Ülken-Baykan Sezer çizgisi sürdürülmektedir. Bir itirazı olan var mı? , | | http://www.tarihhaber.net/aslinda-hepimiz-istanbul-sosyoloji-ogrencileriyiz/, 16.09.2018
f.
ifadesini almak (birinin)birini memnun etmek. | Kadın siyahlının yanına gitti: -Efendi babanın ifadesini alıver! Siyahlı burun kıvırdı, | OKemal, 1969, 45 2. yemek. | Yükten kurtulan boz eşek, derhal sulu çimenlerin ifadesini almağa koyuldu., | MahmutYağmur, 1957, 12
dey.
İfadesiz | Şakir, ifadesiz gözlerle ona baktı: | Peki, Muazzez ne olacak? ... O meseleyi ne yapacağız? dedi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 74
s.
İfadesiz bir yüzle | Bir an dinleyip ifadesiz bir yüzle, peki efendim, deyip telefonu kapattı., | S Dölek, Kirpi, 104 |ifadesiz s.Babası belli ki bir süredir oradaydı, yüzü ifadesizdi., | RehaMaden, 2005, 80
z.
ifratperver | çok aşırıcı. | Düşünülürse birinci kısım mubahisler ifratperver, ikinciler muhafazakardır., İbrahim Alaettin, Tasfiye-i Lisan. Sırat-ı Müstakim, 3(54), 28-29.
s.
ifritleştirmek | Lale köpeğin salyalı diline döndü, salyası İslam coğrafyasına veba mikrobu yayıyor, hastalık salgınlaşıyor, akıyor, sıdk, tevhid, vefa yerinden kımıldatılamayan ağır kelimeler çarptıkça Erol'un yüzünü ifritleştiriyor, köpeği Erol'a baktıkça korkup panikliyor üstüne sıçrıyor., | NGenç, isenç, 121
f.
ifşacı | CNN, Greenwald'ın bu iddiasını ABDli yetkililere dayandırarak doğrularken, ABDli yetkililer, yeni ifşacının kim ve elinde ne kadar gizli belge olduğunu bilmiyor. | , T, 7.8.2014
s.
ifşalamak | İfşa etmek, gizli veya sır olan bir şeyi açıklamak. | Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Gazze'ye yönelik saldırıları nedeniyle İsrail'e silah sevkiyatının durdurulması çağrısı yaptı. Fransa'nın İsrail'e silah göndermediğini belirten Macron, siyasi çözüme geri dönülmesi gerektiğini savundu. Öte yandan ABD'li yetkililer, Biden yönetiminin Lübnan'daki planlarını ifşalarken New Yor Times gazetesi, Hamas lideri Yahya Sinvar'ın daha büyük bir savaş istediğini öne sürdü. Öte yandan İsrail güçleri, Lübnan'ın başkenti Beyrut'u bir kez daha vurdu. O anlar CNN Türk canlı yayında görüntülendi., Hr, 06.10.2024
f.
iftaî
s.
fetvayla ilgili.
"İftaî hükümden başka bir de kazai hüküm vardır ki, yukarıda, bunlar arasındaki farka işaret etmiştik.", Y Z Yörükan, 141"
iftar çadırı | Ramazan ayında yoksullar veya eve yetişemeyenler için bilhassa belediyelerce kurulan iftar açılan çadırlar.
a.
iftarlı | Koğuşun belki yarısından fazlası sahurlu, iftarlı oruca başladı. Hataylılar koğuşuna bitişik genişçe bir oda mescit haline konuldu. Geceleri teravih kılındı., | OrdProfDrAliFuatBaşgilinHatıraları, 1990, 56
s.
ifteri | çalılı bir tür eğrelti otu. | İfteri ve löğor izinle kesilirdi Oturak Kayasında, Yalakta.,
a.
iftiklemek(? ) | tiftiklemek? İnce ince koparıp yemek | Senin bende 5 tane emanet ekmeğin vardı ama gelirken iftikledim onu, bitti., | A R Pijli, 10.6.2019
f.
iftiravari | İzlemedim. Hiç haberim yok. Keşke insanlar sadece söylediğim şeyler üzerinden vursalar. Hepsini seve seve kabul ederim. Fakat iftiravari şeyler hoş olmuyor., | 11.10.2019, Ayfer Kaya
s.
iglo | Eskimoların küçük, içi sıcak buzdan evi. 20.5.2000, encre, EkşiS | Ben beş duyumla algılamadığım sürece Çin Seddinin ya da Eskimo iglolarının bir gerçekliği olabilir mi? , | TKiremitçi, 2005, 20 | TÜKİD, Van'da yapılacak Öğretmen Kampüsü'ndeki evlere 60 bin TL'lik... tedarik zinciri operatörlerinin uçakla gelen iglo konteynerları, | www.borsagundem.com/anlik-borsa-haberleri/14-3-2012, 14.3.2012; 30.1.2015g
a.
igna: doyurmak, zenginletmek. M N Özön, Metinlerle muasır türk edebiyat tarihi, 1934, ?
iğdemlik | yer | İğdemlik, Kahramanmaraş ilinin Afşin ilçesine bağlı bir mahalle.
a.
iğfal edilmedik | ... zira üzülerek belirtmeliyim ki bizim anayasanın başta rûhu olmak üzere iğfal edilmedik yeri kalmadı., | ATA, Z, 2.9.2015
s.
iğilmek
f.
eğilmek.
"Kahvaltısını yerken, iğilerek aynaya baktı.", C Uçuk, DŞ, 1971?, 143"
iğne atsan yere düşmez| Bir gün öğleden sonra saat üçe doğru ajansa gittim... Muhabirler odası iğne atsan yere düşmiyecek: Kerami, Fazıl, Ruhi, Mücahit, Bülent, Ferhunde, Nevnihal, herkes mi herkes var... Bizim 'üç silahşorlar' da orada... Beni görür görmez, üçü birden:, Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 71
dey.
iğne üstünde oturur gibiaşırı endişeli olmakYanlış bir şey söylemekten ya da yapmaktan çok korkuyordum, iğne üstünde oturur gibiydim., | İpşiroğlu, 38
dey.
iğneci | 1. hastalara iğne yapan kimse. enjektörcü. 2. Sıhhiye memuru. | Bir akşamüstü Mıstık iğneci Mehmedi getirdi. İğneci Mehmet, Zehranın ateşini ölçtü, ağzına baktı. Sonra da: 'Dehşetli üşütmüş, bademcikleri iltihaplanmış dedi.' dedi., Naciye Poyraz, 1979, 48 | Anasının doktorlarla, iğnecilerle flört etmesini zevkle izledi, neşesini paylaştı., | RehaMağden, 2005, 33 | 2. İğne ile dikiş diken kimse. | Allah râzı olsun dedim. İşimi bitirdim. İğne elimde... Tekrar yerine koymam lazım. Ses kulağıma geliverdi: -İğneci!, | Nazik Erik, 38
a.
İğneleme | Alıştığı hayatı yaşatabileceğini aklı kesmeden bir kaymakam kızını, hem de kaçırmak suretiyle alan erkek, kaynanasının her türlü iğnelemesine layıkti., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 186
a.
İğnelemek | Bu altı seneyi, yazın kırlarda dolaşarak, yahut Salahattin Bey'in, Cennetayağı dedikleri yerde tuttuğu bağda ağaçların altında yatarak; kışın da ilk senelerde fabrikanın önündeki zeytin çuvallarının ağzından, bu çuvalları iğneleyen küçük değnekleri çalıp pirne yığınları üzerinde kazık oynayarak, sonraları da Salahattin Bey'in aldığı küçük bir zeytinliğin silkinip toplanmasına nezaret ederek geçirdi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 31
iğnelenmek | -e İğneleme işi yapılmak veya iğneleme işine konu olmak 2. nsz İğne batar gibi acı duyulmak | Yeni yeni fikirlerle, teşebbüslerle aşılanmak, iğnelenmek için her vakit başında yeni yeni adamların bulundurulması lazımdır., | Taray, 142
f.
iğneli fıçı | 1. kötülük dolu. | Kalpleri kalp değil ki... sanki iğneli fıçı! / Oradan zehirlerler... Varsın zehirlesinler..., M F Gürtunca, Dağ başında aşk, 1939, 33 | 2. çok sıkıntılı bir durum. | İşler öyle yığıl- dı ki , iğneli fıçı içinde oturur gibiyim., N Muallimoğlu, Türkçe bilen aranıyor, 1999, 1017 | 3. | ayn. m. iğneli beşik. Yahudiler veya Çingeneler için uydurulan küçük çocukları kandırıp içine attıkları içi çivi veya iğne dolu fıçı veya beşik. | ... İğneli beşik, | İğneli fıçı ile korkuturlardı. Yahudi bulunmayan ve Yahudi girmiyen yerlere bile bu | İğneli fıçı ve beşik korkusu girmişti. Guya Yahudiler çocukları yakalarlar, iğneli beşiğe yatırırlar veyahut iğneli ..., Tarih Hazinesi, 1951, C 1-17, 428 | 4. | kara mizah yazılarının üst başlığı. | İğneli Fıçı | Fransızcanın elifini, besini gördüğü vakit eski Mısır yazısı diye ukalâlık eden | Son neslin güzide şairi Yusuf Ziya beyin küçük beyi taklit eden Ayvaz gibi Yahya Kemal beyin şiirlerinin fransızcadan kopye edildiğini iddiaya kalkışması ve bu yüzden önünü ardını görmeden kurulan tuzağa düşmesi matbuat âleminde kasım fırtınası kadar sürekli ve bereketli bir kahkaha fırtınası tevlit etmiş, sinirlerine hakim olamayanlar arasında düşüp bayılanlar bile olmuştur., ?
b.a.
iğnemsi | Malahit (...) Kristal Biçimi, Çok nadir ve küçük kristalli, genellikle lifsi ve ışınsal, iğnemsi, kısa-uzun prizmatik; çoğunlukla masif, böbreğimsi, | https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/malahit, 24.08.2024
s.
iğnesiz
s.
iğnesi olmayan (arı).
tr. iğne-siz
Vefa, bereketli gönüllerde bal üreten iğnesiz bir arıdır 28
iğrelti
z.
iğretice.
"Ali döş cebinden buruşuk bir sigara buldu. Dudağına iğrelti tutuşturdu.", H Kıyafet, 1981, 7"
iğrelti | iğretice. | Ali döş cebinden buruşuk bir sigara buldu. Dudağına iğrelti tutuşturdu., | HKıyafet, 1981, 7
z.
iğrenti | iğrenme. | O adam bana bakıyordu. Amma iğrentiyle değil, kinle değil, merakla bakıyordu., | Tez, TTE, 60
a.
iğretilik –ği | Gittikçe daha çok ekzogam olma, cemiyetlerin birbirlerine daha çok yaklaşmalarını değil, bilâkis tenevvür eden kadında çeşitli hissî ve iktisadî sebeplerin tesiri ile erkeğin mensup olduğu cemiyete temessüle karşı açık veya gizli bir mukavemetin uyanmasını, arkadan gelecek nesillerde de meş'ur fakat zamanla daha ziyade gayrimeş'ur olan ruh sarsıntılarının ve cemiyet içinde de iğretilik duygusunun belirmesini tevlit ediyor. Kadının ve çocuklarının mensup olduğu kültür derecesi, erkeğinkine üstün olduğu takdirde ise bu mukavemet ve iğretilik hisleri daha şiddetli olacaktır., | Fındıkoğlu? , İÜİKD, S 103-105, 199 | Birkaç yıldır aynı işçi yurtlarının aynı odalarında kaldıkları halde, bir bekleme yerindeymiş gibi sürüyordu yaşantıları. İğretilik, hep geriye dönüşü düşünme, zamanı durmadan paraya çevirme, bu paralarla ailelerini kurtarmak. Tek kişilik dolapların üzerinde bavulları duruyordu. Dolabın daha fazla ağırlık kaldırmayacağı heim müdürünce öğretilmişti işçilere., | Füruzan, Yeni konuklar, 1982, ?
a.
İHA | İnsansız hava aracı. | İHA saldırıları bizim barış için harcadığımız çabalara aykırıdır ve zarar vericidir., | T, 5.11.2013
kıs.a.
İHAlı | Son dakika... İsrail şokta, Başkent Tel Aviv'e İHA'lı saldırı: Ölü ve yaralılar var! Gallant: Herkesle hesaplaşacağız. Hr, 19.7.2024
s.
ihanetçi | hain | Üç milyona yakın oy alan BDP, kendisinden en az iki kat fazla sayıdaki Kürt'ü nasıl ihanetçi ilan edebilir? , | KurtuluşTayiz, T, 27.12.2011
s.
ihbarcı
"Kim giderse barınağa gider ihbarcı telsize gider", Haydar Oğur, 1994, 47"
ihbarcı kesilmek | en çok kendimize borçlu olduğumuzu bilerek / aşk için ihbarcı kesiliyorum, | NamıkKuyumcu., | KunduzD, ıı, 44
ihbarcıa. haberverem kimse, bildiren kimse 2. Muhbir
ihbariye | Cevap: Hayır, Çapakçur'a geldim. Rüşdü Bey ihbariye verdi. Vali onu tehdit etti. Yine mesele kapandı. Çapakçur Muallimi Mehmed Efendi de Dâhiliyeye bir ihbariye verdi. | , | Şeyh Said Davası İstiklal Mahkemesi T, 215
a.
İhbarname | resmi bir bilgi getiren haber kağıdı | O protestoyu çekince bize ya sabur çekmesi düştü. Şimdi akşama sabaha icradan ihbarname bekliyorum. | , | GugukG, 17.5.1947, 1
a.
ihbas | Mesele: Berber taifesinde Zeyd dokuz yaşında olan şakirdi Amr sagiri dükkâna kapatub cebren Amr'a livata eylese Zeyd'e ne lazım olur?
a.
ihi ihi | yans. (at) kişneme sesi. | Atın canı sıkıldı, şahlanarak parladı, / İhi... İhi... diyerek eşeği azarladı., Gonca Yayınevi, EGÇM, ? , 63 (30.05.2025)
a.
ihlalli | içinde ihlal bulunan, yasaya, ahlaka aykırı bulunan | İhlalli geçiş sorgulama ve online ödeme, | | https://www.ysskoprusuveotoyolu.com.tr/TR/ihlalli-gecis-sorgulama-ve-online-odeme, 26.7.2017
s.
İhmalcilik –ği | İnsan hiç bu kadar ihmalcilik eder mi? , | Çalıkoparan, 41
a.
ihmalkârlık -ğı
a.
ihmalci olma hali.
"Sevinç de, felaket gibi insana ne yapacağını şaşırtıyor. bu yüzden hayatımın en büyük ihmalkârlığını yaptım.", Kaptan Paşa, 1954, 176"
ihracat fazlası | Batı'da ilgi uyandırmak, bu arada | ihracat fazlasını da iç pazara vermek, Allah Nobel nasip ettiyse almak, ya da sırasını kollamak..., | EArdıç, Sabah, 10.8.2011
a.
ihraççılar | borsa | İhraççılar için sağlıklı ve güvenilir ortaklık pay defteri bilgilerini edinme imkanı,-., | SPK YatırımcıBilgilendirmeKitapçıkları-9, Ankara, Mart2007, | http://www.spk.gov.tr/displayfile.aspx? action=displayfile&pageid=74&fn=74.pdf, 16.7.2015g
a.
ihraçlama
a.
ihraç etme, dış satım yapma.
"Dolayısıyla sözcük Slavcadır. Karadeniz ağızlarında olmasının nedeni Rusların sanayide daha ileri olması ve yapılan ürünleri ihraçlamalarıdır.", ?, 3.10.2020, 20.47"
ihraçlama | ihrâc + tr. -la-ma. | Kartol yahnısı da boynunu burar / Mercimek galoçoş sofraya sürer / Ander lobiya da kendini kurar / Nice kişileri tulhan eyledik., | Dolayısıyla sözcük Sılavcadır. Karadeniz ağızlarında olmasının nedeni Rusların sanayide daha ileri olması ve yapılan ürünleri ihraçlamalarıdır., | ? | İsrail'den silah ithalleme ya da İsrail'e silah ihraçlama ya da İsrail'in ordusal teknolojisini geliştirtme yollarıyla hükümetler esasında İsrail'in ordusal saldırganlığını ve savaş suçlarını ve insanlığa karşı işleyebileceği suçları açıkça onayladıkları mesajı yollamaktalar., | 18.07.2014, | https://yersizseyler.wordpress.com/2014/07/28/silah-ticareti-ve-israilin-gazze-saldirisi-kolektif/
ar.
ihram | din. Hacceden müslüman erkeklerin dikişsiz, beyaz bir peştemal ve omuza alınan bir havludan, kadınların ise bolca bir elbiseden ibâret olan ve kefeni andıran kıyâfetleri | İhramını başına alır Filiz. Ümit de çocuklarla oynar./Zalim eşkıya Kara kapıya vurunca, yüzünün nikabı, başının ihramı düşünce saçı on dörtlük ay* gibi ortaya çıktı., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 44/218
a.
ihsan | Ancak, bunun yerine, tüm şehre, hatta tüm bölgeye özgü daha önemli bir şey ise, | ihsan adı verilen hayır lokması dağıtımıydı. | , | 17.10.2017, | http://www.on4haber.com/haber/iranli-turklerin-matem-meclisleri-/107811/, 4.7.2019g
a.
ihsanlı | Ancak daha geniş bir perspektiften bakıldığında Said'in mirası, hem ihsanlı hem de külfetli oldu., | CKenar,T, 1.10.2012
s.
ihtarlı | ihtarı olan. Uyarmalı. | Biraz aşağıda hakimane mısralarını birçoğumuzun ezber bildiği Râğıp Paşanın 'Fîhâ kütübün kayyimetün' ihtarlı mermer kapısından geçerek kütüphanesine giriyorum. Lâleli ve Valide camilerini, geçen asrın artık fakirleşmeye ve ufalmaya başlamış iki âbidesini seyrettikten sonra en sakin mahallelere dalıyorum. Aynı cadde adım başında beni bir eski vezirin medresesi , kütüphanesi , çeşmesi , hamamı ve imaretiyle karşı karşıya getiriyor . Çoğu mütelevvin ve mütereddî padişahların bir gün iltifatına , bir gün de hışmına uğramış bu şan düşkünü vezirlerin konaklarına hiçbir yerde rastgelmiyorum . Onlar da fenâ - yâb cisimleri gibi eriyip gitmiş . Fakat hemen herbirinin büyük fikirler namına kurduğu bu umumi hayrat son zamanların fakrına ve kayıtsızlığına, tarz--ı hayattaki değişikliklerine rağmen bu cadde üstünde hâlâ karar-gîr oluyor. Ve bu eski vezirler ister harp meydanında şehit düşsünler , ister refah içinde göz yumsunlar , ister son nefeslerini yağlı kementlere teslim etsinler çoğu son karargâhlarını bu ..., R E Ünaydından seçmeler, N Birinci, 1982, 166
s.
ihtısasçılık -ğı | Türkiye ayni zamanda dünyanın küçükten büyüğe gittiği bir ilerleme devri şartlarına tezad haline gelmişti. Bizde her şey küçülüyor; ihtısasçılık yerini çeşidciliğe, orijinal yerini takidciliğe bırakıyordu., | A H Başar, Türkiyede köy-şehir tezadı, Cm, 8.9.1942, 2
a.
ihtibar | hibret-den tecrübe etmek, denemekten sorup yoklayarak öğrenme, deneme, yoklama ihtibari denemeyle ilgili | Mahkemelerce ihtibar için müracaat edilecek tabipler yalnız bu kanun ile Türkiye'de icrayı sanat salahiyetini haiz olanlardır., | 1219 R.G. Tarihi: 04.04.1928 R.G. Sayısı:863 Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair K, md.11
ar.
ihticab | (Ar. ?icab | örtmek, engel olmaktan i?ticab) Gizlenme, örtünme, perde arkasına saklanma. | Bu akşam şems-i cihan-tâb-ı zerrîn bulutlara sarılarak âzim-i kûşe-i ihticab oldu., Z Kerman, 1862-1910 yılları arasında Victor Hugo'dan Türkçeye yapılan tercümeler üzerinde bir araştırma, 1978, 62
ar.
ihtilaçlı | Hastalığımın ihtilaçlı uykuları, karışık rüyaları içinde hep Ömerin kardeşiyle uğraşıyor, onu sayıklıyordum., | RNGüntekin, Damga, 11
s.
ihtilalci | 1. ihtilal yanlısı 2. ihtilali gerçekleştiren 3. Sık sık ihtilal olan | Bir kız, bir oğlan büyüyordu; ben, ilk ihtilalde, yakamda ihtilalin muhatabı partinin rozetiyle, ihtilalci ülkenin başkentinde pervasızca dolaşıyordum., | RehaMağden, 2005, 138
s.
ihtimalli | (Takipçilerden birine dair menfi anlamları da olabilecek bir soru tevcih etseniz yahut ihtimalli bir cümle kursanız, meselâ | nasıl oluyor da Osman Nuri merhum bir devrimci gibi inkılapları savunabiliyor, medreseler, tekkeler aleyhine hilaf-ı hakikat ve sert beyanlarda bulunabiliyor? yahut bir başkası için | o zatın masonluğa karâbetinden bahsedenler var deseniz bu sesler izin kaynağına hürmeten tam duyulmaz, sühuletle soruların üzerinden geçilir, başka vadilere intikal edilirdi). | , | İ Kara, Dost bir göze âşinalık dedikleri, Dergâh, | 348, Şubat 2019
s.
ihtirâ'ât | ihtira'nın çoğulu | İhtirâ'ât ile mağribde doğar şems-i ulûm / Avrupa âlemini maşrık-ı irfân eyler., | AbdülazizMecdi, EGŞA, 250 (İskenderiye 2 Mart 1329)
ar.
ihtirassız
s.
"Bir görün de dünya seni görsün / Güzelliğin gelsin bir devir sürsün / Sensizlik dediğim fasıla versin / Yaşamak seninle hep ihtirassız", Yasin Şen, Bir Sevda türküsü, 16"
ihtisaslaşmak | | Bu konuda ihtisaslaşmışların olduğu kanaatindeyim. Sayın hocam. Bizi yoruyor..., | TemelGedikli, 19.7.2017
f.
ihtisaslaştırılmak | ... ihtisaslaştırılmış bir vazife haline getirilip bu iş mes'ul bir memura veya bir makama bırakılmıştır. Bu arada birçok müesseselere mâlik bir teşebbüs bu müesseselerin satınalma işlerini bir merkezde toplarsa, bu takdirde satınalma ..., İÜİF Yayınları, 1957, S 95, 121
f.
ihtiyaç molası | Yürüyüş, yolculuk veya yorucu bir iş sırasında dinlenmek için verilen ara. KubbealtıL | Dildeki kabalıktan, düşüncesizlikteki kalabalıktan bunalmışken, neyse ki nefes aldıran teneffüsler var. İstanbul'daki Film Festivali, Alaçatı'daki Ot Festivali işte onlardan. Peki ya diğer ihtiyaç molası? Şehirlerarası yolculuk, insanı 'burun pudralama' konusunda da zenginleştiriyor, | NÇintay, S, 9.4.2016
a.
ihtiyaçlar hiyerarşisi
b.a.
"Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisini anlatıyordu derste hoca. İnsan önce yaşamak için temel ihtiyaçlarını karşılar | beslenme, barınma gibi.", Ersin Bulun, 2023, 57"
ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramı | Maslow'un, 1954'te öne sürdüğü bu tez, mutluluğa giden yolu bir piramit olarak tasavvur etmişti. Yani, mutluluğa ulaşmak için öncelikle kilit şartlar yerine geliyor olmalıydı; aç, susuz, sağlıksız mutluluk olmazdı. | Dünyevi varlığı edindikten sonra, sahip olunanların korunaklı olması, güvenlik ihtiyacının tatmin olması geliyordu. Ardından sevgi, dostluk gibi daha ruhani ihtiyaçları karşılamak, onun da ardından saygı ve başarıya ulaşmak piramidin daha üst katlarıydı., | SÖney, T, 15.9.2011 | Araştırmacılar, Abraham Maslow'un psikolojinin temel teorilerinden olan | ihtiyaçlar hiyerarşisi kuramını gözden geçiriyor., | SÖney, T, 15.9.2011
ihtiyaçlı | muhtaç, ihtiyacı olan. | Sıra bekleyenler çoğalmakla beraber en geç birinciteşrin sonuna kadar, bütün ihtiyaçlıların kömürlerini almış olacakları umulmaktadır., | Cm, 8.9.1942, 2
s.
ihtiyatsızlık -ğı | ihtiyatsızlık etmekGTS+ boş bulunmak, dikkatsizce söz söylemek veya davranışta bulunmak, tedbirsiz davranmak | +Bu defa da kardeşim ihtiyatsızlık etti: -Bilmem bu muzır fikirleri nereden alıyor... Vallahi ben akıbetinden korkuyorum., | RNGüntekin, Damga, 24
dey.a.
ihvancı | ihvancı | İhvan-ı müslimin'den eksiltme yoluyla Müslüman Kardeşler partisi/hareketi taraftarı veya onlara mensup kimse., İhvan-ı müslimin teşkilatı mensubu. | Mısırlı İhvancı'nın kızı Esma öldü diye, çıkıp televizyonlarda da hökür hökür ağlamışlardı., | NÇınar, T, 30.10.2015 | Neoliberal 'İhvancı yıkım' projesinin bölgede öncü ülkesi Mısır, 25 Ocak 2011'deki toplumsal isyanın yedinci yıldönümüde., | Ceydan Karan, Cm, 26.1.2018 | Kaşıkçı ihvancı şeklinde tanımlanıyor, | Cum, 20.11.2018 |
s.
ihvanistan | Müslüman Kardeşlerin hakim olduğu ülke | Derdi tabii ki Mısır halkının akıbeti filan değildi! ABD'nin mesajı alınmış, siyasi İslam'ın İhvan ile birlikte çöplüğe gidebilme olasılığından paniklenmişti. 'İhvanistan silsilesi' hayalleriyle Mursi'yi gaza getirip, başını belaya sokanlarsa hepimizin malum., | CKaran, T, 21.3.2014
a.
ihvanlaştırma | Mısır, ihvanlaştırmaya da askeri diktaya da direniyor, | Murat Yetkin, R, 2.7.2013
a.
ik?rl?k yeni tekerlek'e benzeterek iki-erlek: ikerlek. Bisiklet. | B?zi q?z?ll?rin v? | Leyli v? M?cnun poemasının bir yerl?rin? x?tt ç?kmiş v? m?ktubda m?n? yazmışdı ki, bu q?z?ll?ri v? şeir parçalarını ?zb?rl?rs?n, g?ldiyimd? s?n? ik?rl?k (velosipet) alacağam. M?n d? ik?rl?k sevdası il? ?zb?rl?mişdim., | GGencalp, Musahibe, 13.7.2011
ikarus | Tam tersi yöne gitmiş de olsa, alevlerini çalmak için güneşe yaklaşan İkarusla aynı yazıyı paylaşmışlardı., | TKiremitçi, 2005, 121
a.
ikaz
ikaz ışığı | ikaz lambası Taşıtlarda kemer, ısı, benzin, yağ vb.ndeki aksamalarla ilgili sürücüyü uyaran ışıklı gösterge. | İkaz ışıkları sönmeden kemerinizi çözmeyiniz. Uçaklarda yapılan duyuru.
a.
ikazlı | uyarı ihtiva eden şey | Ama adam cebinden, babasının adının yazılı olduğu hüviyetini ve arkası ikazlı bir kartviziti çıkarıp gösterince çekip gittiler., | İOAnar, GK, 156
s.
GTS-
iki
iki ayaklılar | eleştiri insanoğlu | Kapasitenden fazla insanla doldurulduğu için batacağı kesin olan teknelere binenlere, su çekip boğulmaya sebep olacağı kesin can yeleklerini giydiren ve bu sistem üzerinden para kazanan iki ayaklılarla aynı havayı soluyoruz. / Üstelik ortaya çıkıyor ki, bu iki ayaklılar, sahte can yeleği imalathanesinde Suriyeli kız çocuklarını çalıştırmışlar. / Kalbi ve aklı kuruyan ve Türkiye sınırları içinde yaşayan bu insanlar iki ayaklı kötülük makinelerine dönüşürken, ürettikleri yelekleri giyen çocukların cansız bedenleri Türkiye sahillerine vuruyor., | MKarakartal, HKlebk, Kötülük çukurunun dibi, 8.1.2016
a.
iki bacaklı | insanoğlu | Zaten iki bacaklıya iyilik olmaz ki, dedi., | FAtabek, DK, 1972, 37
a.
İki başlılık –ğı a.
iki canlı / ikicanlı b.s. gebe.Ben askere gittiğimde ananız ikicanlıydı. Çanakkalede yaralandıktan sonra ölümden kurtuldum kıl payı. Demek ki yiyeceğim ekmek içeceğim su varmış dünyada., Naciye Poyraz, 1979, 46
iki dillilik,
iki gözüm önüme aksın ki
yemin sözü.
"-Hangi adammış... Sanki bilmiyor gibi... -İki gözüm önüme aksın ki bilmiyorum... ", A Nesin, Gözüne Gözlük, 76"
iki kapılı han
dünya. doğumlu ölümlü dünya hayatı.
b.a. mec.
“Birer yolcuyuz bizler, dünya iki kapılı han… / İnsan doğup insanca ölendir ebediyyen yaşayan…”,
Ali Bozdağ, Üç Mevsim, 77
İki kapılı han | dünya. | Ey gafil, aldanma endamına, fani cihandır bu... Kendisi aşikâr, ateşi gizli külhandır bu... İnsafı terkeyleme, makam-ı imtihandır bu... Gelen gideni görmez, iki kapılı handır bu..., | OKU, YORUMLA ve PAYLAŞ ==> dikGAZETE.com | https://www.dikgazete.com/dereden-tepeden-makale,601.html, dikGAZETE.com
a.
iki taşınma bir yangına bedeldir derler. Kalıp söz. | İki taşınma bir yangına bedeldir derler., Nurgül Yılmaz, 20.04.2025
iki tekerlek | bisiklet, motor vs gibi iki tekerlekli taşıtlar | İki tekerlekte Çin-Hint rekabeti iyice kızıştı., | SözcüG, 15.5.2016
a.
İki yönlü b.s. | Başlıcalan ham madde, enerji, işçi, sermaye, münakale, pazar, devletin etkisi, mahalli otoritelerin tutumu, iklim vbg. unsurların sanayiyi etkilemeleri yukarıda da belirttiğimiz gibi iki yönlüdür: 1) Kuruluş şartı olarak, 2) lokasyon şartı, tesis yerini..., E Tümertekin, İstanbul sanayiinde kuruluş yeri, 1972, 2
ikide bir
z.
sık sık
tr.
"Hay Allah, yine bu serseriler! İkide bir karşıma dikilip canımı sıkarlar.", Kaptan Paşa, 1954, 65"
ikide bir | sık sık. | Ama yılanlar öyle miydi ya? İkide bir kuyunun başına su içmeye gelmesinler , domateslerin arasına çöreklenip yatmasınlardı. Yolda yolakta sarmaş dolaş olup önüne çıkmasınlardı., Naciye Poyraz, 1979, 53 | Erol ikide bir imam olup camiye kapanacağını söylemeye başladı., | NGenç, isenç, 43
z.
İkigai | Mutlu yaşamanın sırrı | Ülkelerin mutlu yaşam sırları üzerine kavramlar popüler oldu: Japonların ikigai'si, Danimarkalıların hygge'si, Finlandiyalıların sisu'su, İsveçlilerin lagom'u. Asıl Türklerin sırrını incelemek gerek diyorsunuz'. (...) Asıl Türklerin yaşama tutunma sırrı diye kitap yazmak lazım. İkigai gibi havalı da bir isim buluruz. Mesela, 'hagayret' olabilir., | G Arslan/B Eriş, Hr Cmrtsi, 28.9.2019, 4
a.
jap.
ikileme | 1. Ekini ikinci kez çapalama 2. 2. db. Anlamı güçlendirmek için aynı kelimenin tekrarlanması, anlamları birbirine yakın, karşıt olan veya sesleri birbirini andıran kelimelerin yan yana kullanılması: Yavaş yavaş, irili ufaklı, aşağı yukarı gibi. 3. Anlamı fiillerin emir kipinde tekrarlanması | ...daracık sokaklarındaki merdivenler tırmantırman bitmiyor ama tarihi atmosfer öyle sarıp sarmalıyor ki yorulduğunuzu hissetmek uzun zaman alıyor. | , | SETonguç, Hür, 2.10.2016
ikilemli
s.
ikircikli, ikili.
tr. iki-lem-li
"Padişah Sultan Hamidin zulüm ve işkence yöntemleriyle ayakta tutmaya çalıştığı iktidarına karşı , 1890lı yıllarda kurulan İttihat ve Terakki Cemiyetinin ikilemli yapısı vardı. (... ) Bu ikilemli kimlik 1913 sonuna kadar sürdü", A N Ölçen, 16 (1982, 2000)"
ikilemli
s.
ikilemi olan, ikircikli.
tr. iki-lem-li
"Sen içeriyorsun karanlığı geceyi / İkilemli gerilimleri / İçermiyorsan bir beni", Y Pazarkaya, Sen Dolayları, İstanbul 1983, 43"
ikilenmek
f.
iki şey/kişi haline gelmek.
tr. iki-len-
"Sen ışımayınca / Sen ışımayınca bungunluk çiçekleri / Sen ışımayınca sıla düşkünü / Gönül düşkünü, anlak düşkünü / Senle içerikle, biçimle beni senle / Dinsin özlem dinsin bu ikilem / Senim derken, birden ikileniyorum", Y Pazarkaya, Sen Dolayları, İstanbul 1983, 37"
ikiletmek | tekrarlatmak | Kira derdinden kurtulmak bir yana, bu teklif daha uygun bir zamanda gelemezdi hani. İkiletmeden taşındık kayın pederin evine., | S Dölek, Kirpi, 31
f.
ikilik
s.*
iki kişi için olan.
tr. iki-lik
"Üzüntü mangalında yalnızlığın külleri / Aşkımızın ikilik cezvesi bomboş / Uzaklaştı limanımıdan güneş yelkenlileri / Şimdi en mavi ikindiler bile loş", İlhan Geçer, 1986, 67"
ikinci hanıma gitmek deyim mizah. İkinci adres. En çok gidilen yer | Birisi Marmara Kıraathanesine giderken eşi nereye gittiğini sormuş. O da ikinci hanıma gidiyorum demiş., | İKüçükkılınç, 10.6.2012, eposta
İkinci planda | Bu evde ikinci planda kalmaktan bıkmış, çocukların kendisine hiç ehemmiyet vermeyen tavırlarından sinir olmuştu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 188
ikincil piyasa ikt. | Avrupa Merkez: İkincil piyasada kalacağız, | T, 10.8.2011
ikincilleştirmek | Bütün dinlerde olduğu gibi İslam'da da dindarların algısına böyle böyle yerleşmiş, kadını ikincilleştiren inançlar., | Berrin Sönmez, GazeteDuvar, 21.5.2019
f.
ikindi güneşi | İkindi güneşi güzele gelir derler ama, inanmam., | Hacıhasanoğlu, 1954, 54
a.
ikindin
ikindi.
"İkindin ezanından bayağı bir sonra köye vardı.", Ersin Bulun, 2023, 37"
İkindiüstü | ikindiüstü Küçük çamlıcadaki Örnek Bağından / bir salkım üzüm yiyerek çıktığını, | MG, 84
ikircik | Şu anda göç etmek için de bir mikdar para biriktirmem gerekiyor fakat kazandığımı harcıyor, harcadıkça buraya saplanıyorum, bu ikircik beni hasta edecek diye korkuyorum' dedi., | AyçaŞen, T, 4.4.2012
ikirciklilik | tereddütlü olma hali | Fakat üzerinde bir tek yeşil yaprak dahi olmayan bir toprak parçasını ütopya olarak adlandırmak elbette bu terimin, hatta tüm ütopya düşüncesinin üzerine ikircikliliğin gölgesini düşürmek anlamına geliyor. Tüm diğerleri gibi bu da kendi yaratıcı dürtüsünü içinde taşıyan bir ikirciklilik., | JudahBierman/CanayÖzden, | http://davetsizmisafir.org/2008/01/20/utopyada-ikirciklilik-mulksuzler/, 12.1.2016g
a.
GTS-
ikirciksiz
z.
ikircikli sözünün zıddı. tereddüt etmeden, kararlı.
"Ali ikirciksiz: -Elbet, elbette Almanya'dalar. Orada baş işçiler.", H Kıyafet, 1981, 12"
ikirciksiz | ikircikli sözünün zıddı tereddüt etmeden, kararlı | Ali ikirciksiz: -Elbet, elbette Almanya'dalar. Orada baş işçiler., | HKıyafet, 1981,12
s.
ikircil | Krizdeki Avrupa'nın bize uyguladığı vizeye dair ikircil tutum içindeyiz., | ŞerefOğuz, S, 28.4.2012
s.
ikircilik | İçeri girsem mi, girmesem mi diye ikircilik içinde olduğu görülüyordu., | VSevim, 8
s.
ikircim | İçindeki ikircimi böyle kolayca gideriverdiği* için de, gururlandı., | DCeyhun, 99
a.
ikircimli | Yüreği titreye titreye, kuşkulu, ikircimli, şöyle üstten aralayıverdi biraz., | DCeyhun, 9 | İkircimli | Padişah bunu görünce rahat bir nefes aldı. Ama gene de ikircimliydi. Korka korka bir adım attı., | Sihirli Gül, 31
s.
ikizlemek | Bir şeyin ikizini yapmak. | Bir sürü isim varmış hepsini ikizliyorlarmış senden aldıklarını o SIM'e aktarıyorlarmış sendeki SIM ikizi oluyor., Gül Gedikli 10.05.2025
f.
ikizlemek | Dayı hayırlı işler! Her türlü anahtarı ikizliyor musun? Al o zaman sana diğer boyutun anahtarı. İkizle ikizleyebiliyorsan!, | Cafcaf, Bahar2013/54, 5içrek | Boğuk, içrek ve hırıltılı bir sesle..., | CKoytak, T, 10.1.2011
f.
GTS-
ikizlenmek | Bir şeyin ikizi yapılmak. | Benim telefonumun ikizlendiğini öğrendim., Gül Gedikli, 10.05.2025
f.
ikizler mec. göğüsler, memeler. | ikizlere takke | sutyen | [Ç]ocukluğumdaki o boğazlarını yırta yırta espri yapıp kafalarına ikizlere takke takıp tezgâhlarda performans sergileyenler yoktu;-, AyçaŞen, T, 21.3.2012
a. mec.
ikizlere başlık sutyen | Öyle pazarlarda kasnağa geçirilen ikizlere başlık konseptli sütyenlerle de açıklık olmaz., | AyçaŞen, R, 19.02.09
ikizlik | Zaten de Meksika'nın 'Kurumlaşmış Devrimci Partisi'yle ikizlik göz çıkartmaktadır., | HUluengin, T, 25.7.2012
a.
iklimbilimci | Zaten hemen ardından, 'ekolojist' eğilimli gazeteciler ya kamerayı ya da mikrofonu işin uzmanı addedilen iklimbilimcilere döndürüyor ve yaşanan günlerin yerkürenin ısınmasından kaynaklandığına dair demeç almaya çalışıyorlar., | Uluengin, HürriyetPazar, 10.8.2003
a.
iklimlendirmek f | Senin için bir yazının veya bir gazetenin muteber olması, içerik, düşünce, dürüstlük cesaretle ölçülmüyor, ne kadar satın alındığı ve ülkeyi, siyaseti ne kadar iklimlendirebildiği ile ölçülüyor., | MEsayan, T, 15.11.2010
İklimli s.
ikmalsiz | ikmale kalmadan, bütünlemesiz. | Çalışkan talebe mi idim? Lisede iken, hayır. Üniversitede iken, evet... Lisede ikmalsiz sınıf geçecek kadar -ama tam o kadar- çalışırdım., Haldun Taner, EK, 1953, 129
s.
ikna edicilik -ği | Düşünce tarzım basit: İster TSK içinde başka ideolojik yönelimleri olan birileri bunları üretmiş olsun; isterse kanlı imzasını bugünkü vahşete en görünür bir şekilde atarak gözlerimize sokan grup hazırlamış olsun, bu planlamalar belirli bir kurumsal kültür içinde, o kültürün zihniyetini sergileyerek, o kültürün yıllar boyunca geliştirdiği jargonlar kullanılarak üretildi. Her hâlükârda bir ikna ediciliklerinin olması gerekirdi., | HakanErdem, KararG, 7.8.2016
a.
iknatör | İknatör' ve 'sandırıcı' kelimelerini ise ben ürettim., | CeyhunYılmaz, www.sabah.com.tr, 26.3.2013
s.
ikon bina | mim.İkon bina, gayrımenkul ve inşaat sektörü ile bina metaının piyasaları egemenliği altına aldığı günümüzde | gösterişçi tüketim nesnesi haline gelen eksantrik binalara takılan isimdir ve bunları tasarlayan mimarlara da yıldız sıfatı takılmaktadır., | İhsan Bilgin, T, 25.7.2012 | ikon fotoğraf | Dünyanın Tanınmış İkon Fotoğrafları | Kadraj, foto, fotoğraf, fotoğrafçı, fotoğraf makinesi, dijital, analog fotoğraf, resim ,resimler ,fotoğraf yarışmaları, fotoğraf ...,www.fotokadraj.com/? ...Dünyanın%20Tanınmış%20İkon%20Fotoğrafları...?, 17.92013
a.
ikonalaştırmak | ikonlaştırmak, azizleştirmek Bubi NTV 5.2.2018, 08.45
f.
ikonik | iconic/iconical. | İlk planda ya Atatürk kültünün değişmez bir parçası olan ve bize hep 'Atatürk sevgisi'ni hatırlatan ya da Atatürk'ü özellikle 'tarih çalışırken' gösteren ikonik fotoğraflar., | HBerktay, T, 14.7.2011 | Hatta 'ikonik bir dil' olduğunu bile söylemek mümkün., | AFIşık, 9.2.2012 | Ayhan Işık'ın bir numaralı bakışı gibi ikonik bir şey Timuçin Esen'in kırık, yorgun, yaralı kartal gibi aşık bakışı., | CŞehirlioğlu, HürCmrts, 3.9.2016
s.
ing.
ikonlaşmak | ikon haline gelmek. | Hollywood'un ikonlaşmış isimlerinden Robert de niro..., | 2.11.2013 reklam panosundan | ikonlaşmak | Tarzlarıyla ikonlaşan kadınlardan ev dekorasyonu konusunda nasıl ilham alabilirsiniz? , | Hr, 1.3.2020
f.
ikonlaştırılmak | ...ve agresifleşen milliyetçilik; Cumhuriyet ideolojisinin simgesel unsurlarının ikonlaştırılması; toplumsal cinsiyet konusundaki mevcut hiyerarşiler; bunun toplumsal mekânın algılanması ve ayrıştırılması üzerindeki' etkileri; uzun dönemdir-., | ErdenKosova, | DışarıÇıkmaCesareti, | Varlık, 2007, C 1192-1197, 109
f.
ikonografi | Sanatta Batı'nın kibri yıkılıp gitmek üzereyken, Rus devletinin devasa kibrini, bu eskitilmiş ikonografiyle ve hiçbir yenilik katmadan anlatmaya çalışması yüzünden Andrey Zvyagintsev, beni samimiyetine inandırmış görünmüyor!., | CÇokyiğit, | http://www.coskuncokyigit.com/2015/01/lviathan-leviafan-oscar-alabilir-mi.html? spref=fb, 12.1.2015
a.
ikonografik
s.
x
"Belkıs Doğan'ın, İslâm mimari tezyinatında yaygın olarak kullanılan motif ve figürlerin klasik metinlerden ve tasavvufi referanslardan hareketle ikonografik tahliline dair çalışması Antik Devirden İslamiyete Sanat ve Tasavvufta Semboller, Kapı Yayınları'ndan çıktı.", @mollayane, 6.3.2024, X"
ikonografik | Bu yazımda ise, şiir tarihinin 'ikonografik evre'sini konu edinmek istiyorum: 'İkonografik evre' ya da, şiirin herkes tarafından değil de, belirli bir grup tarafından anlaşılabilir olduğu evreyi kastediyorum. | , | HYavuz, Z, 17.10.2012
s.
ing.
ikonolaştırmak | Azizleştirmek. Bubi NTV 5.2.2018, 08.45
f.
ikonoloji | ikon-bilimi | Edebiyatın ve sanatın (özellikle de görsel sanatların) gücü. ikonoloji, tiyatro, özellikle resim ve sinema, edebiyat, felsefe vs. açısından yüzyıllara varan gelenekler., | E Ayyıldız, Rindan, 1o.7.2014
a.
ing.
ikra
Hz. Muhammed'e Hira mağarasında iken gelen ilk ayet ikra yani arapça oku emriyle başlar.
ar. ikra: oku
"Bununla bilinir bu cirim, / Bismillahirrahmanirrahim / 'İkra' fermanında ilk isim, / Bismillahirrahmanirrahim.", H Burkay, Hüdâverdi Divanı, 47"
ikrah etmek| Günlerdir kan ağlamış Helena köşelerde / Utanmış diyorlar Hellas7ın yaptığından. / Olanları gördükçe ikrah gelmiş canından, S Batu, Güzel Helena, 1959, 79
dey.
ikramlık -ğı
a.
"ikramlıktı.", sokaktan, 14.04.2024"
ikramlık | b ) Lik / lık ile: duhuliye - girmelik , ikramiye ikramlık., R Özdem, Terimler meselesi münasebetile dilimizin ıslahı üzerine muhtıra, 1941 | Dedi ve ilave etti: -Geç kalmayın, kuzular soğursa ikramlık yeri kalmaz !. ... ... Yenen, hem çarşıya gidiyor, hem de bir rüya ve hayal içinden sıyrılmış gibi düşünüyordu., E İ Benice, Adsız şehit, 1964, 38 | İkramlık karışık kuruyemiş ++ 21.02.2025 | hasar bedeli tazmine ikramlık tebessüm, T Bozkurt, Bir filizlik rica, 2017
TDK-
ikrazatçı | Merak ettim, sordum, soruşturdum; ikrazatçılardan bu üç alana giren oldu mu diye. Neyse ki, olmamış. Kolay değil, yeni yasa gereği faktoring, leasing ya da finansman şirketi olabilmek için 20 milyon TL sermaye ödenmesi gerekiyor ki, en baba ikrazatçının ödenmiş sermayesi 1,5 milyon liraydı, 10 bin lira sermayesi bile olan vardı., | Noyan Doğan, HrKlbk, 21.9.2014, 14
a.
ikrazatçılık | Garip ama vardı. Banker skandalları patlayınca 1983 yılında, dönemin hükümeti, ikrazatçılık sistemini getirdi. Kimse alınmasın, kızmasın ama böylece resmi tefecilik başladı ve 30 yıldır da bu sistem devam etti. Ta ki, 2012 yılının sonuna kadar., | Noyan Doğan, HrKlbk, 21.9.2014, 14
a.
ikrikçibaşı | kopuyor ibrikçibaşıların tahta pancuru, | MG, 13
a.
iks | 1. çarpı işareti şeklinde yazılan harf. x 2. filan. Bilinmeyen veya adı bilinmeyen nesneleri ifade için yahut örnek vermek üzere kullanılır. | İks banka! | İşte bu fodul, iks ışınlarını keşfedip tıbbın hizmetine takdim eden ve sefalet içinde vefat eden Konrad Röntgen'irn ruhuna Mevlid-i Şerif okutmaya niyet etmişti., | İOAnar, GK, 67
iksir
a.
"1. isim İç ferahlatıcı ilaç veya sıvı. 2. isim Hayatı ölümsüzleştirme, madenleri altına çevirme vb. olağanüstü etkileri olduğuna inanılan sıvı: "İşte şimdi damarlarımda bu iksirin alevleri dolaşıyor." - Hüseyin Rahmi Gürpınar 3. isim, mecaz Aşk ilham eden büyülü içki."
ar. iksir
iksirlenmek
f.
zehirlenmek, ağulanmak.
ar. iksir + tr. -len-
"Yedi yıl önce, 1995 senesinde çevremde MİT eylemleri olduğunu farkettim. Yavaş yavaş olayları kavradım. 1997 yılında iksirlendiğimi (zehirlendiğimi) farkettim. Geçmiş yıllardaki olayları gözden geçirince yalnız ben değil tüm yakın akrabalarımın yıllardır gizli servis görevlileri tarafından sistemli olarak iksirlendiğimizi (zehirlendiğimizi), işimizin, aşımızın, sağlığımızın, herşeyimizin en çirkin durumlara düşürüldüğünü çıkardım.", Ibrahim Aksoylu'nun "Empati-Telekinezi" Hikayesi, 1 Mart 2002 "
iksirleşmek | Konuyu iksirleşmeye bağlayacağız. İksir için bir örnek versek ne olurdu? Bir çeşit malzeme ile kıyaslasak hangisine benzerdi? Cevap İngiliz anahtarı diyebiliriz, her şekilde her işe her duruma göre ayarı yapılabilir bir alet, iksir de budur., M Karnas, Kuantum Simülasyon, 2024, 47
f.
iksirli
s.
iksiri olan.
ar. iksir
"Bakır maşrapadan içmek istedim hayatı, / Yudum yudum zevklerin en iksirlisiyle ben | ", Latife Çelebi, 1966, 54"
iktidarcı | iktidar taraftarı | Genelkurmay bildirisinde | haber değeri görmeyen | dinci ve | iktidarcı gazeteler, dün de dünyanın önde gelen televizyonlarının ve gazetelerinin bile büyüterek verdikleri Çağlayan Mitingi'ni | sakladılar., | MustafaMutlu, 1.5.2007, | http://haber.gazetevatan.com/0/117861/4/yazarlar
s.
iktidarlaşma
"... İktidarlaşma anlamına gelen güç kullanımının üçüncü tipik örneği , silahlı kuvvet oluşturulmasıdır. Bu dönemde ... iktidarlaşma yönündedir. Asıl önemlisi, koşulların daha da elverişli olduğu zaman ve bölgelerde, "iktidarlaşma ... Osmanlı'dan Cumhuriyet'e problemler, araştırmalar, tartışmalar, 1. Uluslararası Tarih Kongresi, 24-26 mayıs 1993, Ankara, 1998, ?"
iktidarlaşma | Askeri darbe dönemlerinden asker kontrolünde çıkılmasını ve müstebit sivillerin asker-sivil bürokratlara karşı mutlak iktidarlaşma mücadelelerini | demokrasi deneyimi sanıyoruz. KGürsel, M, 12.1.2012
a.
iktidarsever | İktidarsever vatanseverlik, İ Kiras, Karar, 22.03.2025
s.
iktidarseverlik -ği | İktidarseverlik ile vatanseverlik arasında tercih yapma zorunluluğu karşısında kalmak ahlaki bir sorun değil mi? , İ Kiras, Karar, 22.03.2025
a.
iktidarsızlaştırmak | –i iktidarsazlaşmasına yol açmak, güçsüzleştirmek, güçten düşürmek, zayıflatmak | Eleştiriyi iktidarsızlaştırmak, Erdoğan'ı kızdırmaktan kaçınmak, İslamcıları kandırmaya çalışmak, ilke ve vicdanın önüne siyasi hesap koymak... , | Gözaltınlı, T, 8.12.2012
f.
GTS+
iktisat | iktisat fakültesi | İktisat'ta cuma başlamak üzeredir / Tahtadan bir profösör konfera[n]sın konusu, | AlperÖzbek, 111
a.
iktisatçıca | Daron Acemoğlu siyaset yapıyor. Bunda bir sakınca yok tabii. Ama bunlar 'iktisatçıca ifadeler' değil., | G Karakullukçu, 30.6.2019 tivitır
s.
İktisatçıca | Daron Acemoğlu siyaset yapıyor. Bunda bir sakınca yok tabii. Ama bunlar 'iktisatçıca ifadeler' değil., | G Karakullukçu, 30.6.2019, twitter
s.
iktisatlıca
iktisatlı olarak.
İnsanlık hallerini öykülemeyi ustaca iktisatlıca ifadede mahirdir... bu
iktiyodis Vulgaris | Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde doğuştan yakalandığı İktiyodis Vulgaris hastalığı sebebiyle acı çeken 3 yaşındaki Dila Alp, hastalığının şifasını Hatay'da buldu., | M, 9.5.2012
a.
il il | ilden ile, bütün iller | Her kelime açar bir gül Atatürk'le, / Solar mânâ gönül gönül / Uğunur Türkiye il il / Atatürk'le. | , | İZB, Atatürküm, 1959, 9
z.
İl siki tatlıdır atasözü. A Savaş, 16.02.2018 ++ El siki/taşağı tatlıdır.
ilaçlık | TDK | 1. 2.+ | Gelenlerin içlerinde ilaçlık için bile olsa 'Türk Anası' diyebileceğimiz bir kadın tipi yoktu., | Turan Güven, 2006, ?
s.
ilahiyat | tanrı bilimi 2. Bu bilimin fakültesi
a.
ilahiyatçı | tanrı bilimci 2. İlahiyat fakültesi mezunu veya öğretim elemanı | İlahiyatlar ve ilahiyatçılara ontolojik hak lutfedilmesinin ardındaki siyasi mülahaza şu veya bu şekilde değişse de 'besleme' telakkisi maalesef değişmemekte ve bu durum İlahiyatları 'lutuf sahibi'nin her türlü müdahalesine açık hale getirmektedir., | MÖztürk, KararG, 11.6.2016
a.
GTS+
İlancılık –ğı | Sergüzeştim size beyan edeyim / Bilin maharetim ilancılıkta.
a.
ilanlı
"Türk Halkbilgisi Derneği, bir çalışma yılını daha doldurmuş bulunuyor. Derneğimizbol ilanlı, bol reklamlı, şatafatlı bir çalışma sistemi takip etmiş değildir. El altından, için için tesir etmeyi ve fikrini bir çok cemiyet faaliyetleri içine sindirmeyi daha elverişli, dâva için daha faydalı bulmuştur.", Türk folklor araştırmaları, 1951, C 2, 689"
ilansız | duyurusuz, ilan edilmeden | Bütün variyetimi yağmalatacağım / İlansız, reklamsız, | NTektaş, 1999, 117
s.
GTS-
ilave | ek baskı, yeni baskı? | Yine bir sabah, ilâve! diye akseden sada evvelki sükûtu ihlâl etti., | ARasim, Asker oğlu, 30
a.
ilavelemek | eklemek | Duo Kamera, HTC UltraPixel™ modülüne ilavelenen derinlik sensörüyle öne çıkıyor. Böylece çilaveim* yapılan görüntüde derinlik balakasini ..., | 18 Ağu 2016, HTC One (M8) ile sınırları kendiniz belirleyin! | Teknoloji - Ekopusula, 10.2.2017
f.
ilavendirilmek | Eklenmek | Ancak belki insanlar elinde muhtelif devrelerde ilavelendirile, ilavelendirile, güçleştirile güçleştirile bu vasıflarını kaybedecek hale gelmiştir., | ÖFMardin, Sohbet, Haz1952, S.7, 4
f.
ilbay | vali. | İstanbul efendisini herkes duymuştur, onun yerine ikame edilmek istenen | İstanbul ilbayını kimse bilmez! | İlbay da neyin nesi diyenleri cevaplayalım ilkin. İl-bay, 1934'te | vali karşılığı uydurulmuştur. Askerî bir rütbe olarak | al-bay emir komuta ile tutturulmuştur da sivil bir rütbe olan ilbay tutmamıştır. İstanbul'da o sıralar Muhiddin (Üstündağ) | ilbaydır. 1928-1938 arası valilik yapan Üstündağ aynı zamanda | şarbaydır, yani belediye başkanı!, D M Doğan, KararG, 7.10.2019
a.
ilbaylık -ğı
b.a.
valilik.
yeni. tr. il-bay-lık
"Halkevinin bu içli ve başarıcı çalışmalarını takdir eden İlbaylıkla uraylık el ele bu kültür müessesesini yardımlamağı kararlaştırmışlardır.", "
Erdem Yücel, Mazide Kalanlar, İBB, 2016, ?
ilbaylık | valilik Karşıda kolordunun, ilbaylığın bayrakları dalgalanıyor, orada Türk subayları, sivilleri, kadınları gezip, dolaşıyor ama ya şunlar kim? ..., | ŞerefTipi,Tavuk, 1942Diyarbakır, | http://forum.memurlar.net/konu/1239421/, 16.3.2014
a.
İlek –ği I | Yitir şu gönülden ileği yitir / Cehd eyle elini yoksula yedir / Bana derler gam yükünü sen götür / Benim yük götürür dermanım mı var... Karacaoğlan, | https://www.turkudostlari.net/soz.asp? turku=994, 8/9/2019
a.
İlek –ği II erkek incer ağacı. İlek, incir ağacının erkeğidir. Sarı Lop dediğimiz incir ağaçlarının şimdi kurşun büyüklüğünde meyveleri vardır. Biz onlara top deriz. O topların dökülmemesi için, incirin erkeği olan ilekten çıkan sinek (arılar) vasıtasıyla polenlerin döllenmesi gereklidir.
İlekleme | İncirde meyvenin tutup gelişebilmesi için ilek meyvelerindeki çiçek tozlarının ilek arıcığı tarafından incire taşınması gereklidir. Bunun gerçekleşebilmesi için erkek ağaçlardaki ilek meyvelerinin dişi ağaçlara asılması işlemine ilekleme denir., | 10.8.2014, | https://www.inciragaci.net/incir-ilekleme.html, 8/9/2019g
a.
ilenç
a.
beddua.
"Durulunca eski ilenç suyu / Tanrısal ateşler üzre / Vadiyi kollayan aş ocaklarında / Taşta buhurdanda gözyaşı çanaklarında", M Taner, Sunak, 74"
ilençlemek | Sanki ağlayacak ne var bakarken bir halk adamına / Bakıyorum adamın kulaklarına, boynuna, gözlerine, kaşlarına / yüzünün oynamasına / Ey halk diyorum, ey çocuk, derken bende bir ağlama / İlençliyorum bütün bireyci şairleri, hale gidiyorum portakal / almaya / İlençliyorum o laf kalabaklıklarını, kurumuş yürekleri, / bireyin kurtuluşunu filan / İlençliyorum o kitap kurtlarını, bağışlıyorum sonradan, A Behramoğlu, Bir gün mutlaka, 1965
f.
ilenmek f | Bunun üzerine Khryses ilenir, gözyaşlarının öcünü alması için Apollan'a yalvarır., | Doğan, T, 22.12.2010 ilenmek | beddua etmek | ...Ona eziyet etmeyin. Bak, ilenir, ilenci tutar' diye aileden biri, bir horantası gibi sahiplenmişlerdi. | , | BTSalihoğlu, 2014, 28
f.
ilergin | Kanımızca Dworkin ilergin içerikli, gelişken bir doğal hukuku benimsemektedir, | NÖktem, | Ronald Dworkin ve Hukuk Felsefesi, | | http://www.anayasa.gov.tr/files/pdf/anayasa_yargisi/niyazi_oktem_1.pdf, 27.1.2013'de
s.
ileri gelen | Elinde baston kurt şeklinde olursa anlarlar ki bu memleketin belki ağası, ileri geleni., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 103/208
a.
ileri geri laf etmek/konuşmak | Sonra size niye katılmadığınız sorulduğunda, adam gibi cevap vereceğinize, ileri geri laflar ettiniz., | İpşiroğlu, 70
ileri giden | haddini aşan, haddini bilmez | Daha da ötesi Bunların okuma yazması olmadığı için yanlışlıkla DP'ye oy verdilerdiye iyimser yorumlar yapardı CHP'nin ileri gelenleri ve ileri gidenleri. , | MBarlas, 15.5.2009, haber7.com, 11.6.2015g
s./a.
ileri sürülebilirliği | İİK m. 45'e Dayanan Önce Rehne Başvuru Kuralının Adi ve Müteselsil Kefalette Kefil Tarafından İleri Sürülebilirliği, B Demirsatan, İstanbul AydınÜHF Teminat Hukuku Sempozyumu, 15-16 nisan 2021
b.a.
ileri yüz | 1. Mart 2008'de ileri yüz ve çene, plastik ve rekonstrüktif ameliyat gerçekleştirilen uluslararası Agave Clinic'in direktörü unvanına sahip olmuştur., | facialfeminization.eu/dr-bart-8/? lang=tr 11.8.2011de girildi. | 2. | Güvenlik duvarı ileri yüz FS14.0; ileri yüzü seatback perdesinde FS78.0. Bu nedenle, burada 64 inç ölçüsü güvenlik duvarı ileri yüz kurmak için bir WL boyunca yer alacak gölgelik kıç kenarı. Sonra, aşağı bir ön Bloo hattı kurmak ileri üst gövde o 11., | mustafaumutsarac.blogspot.com/2011/07/asansor-insaat.html 11.8.2011de girildi. 3. Köy evlerindeki küçük pencere* (Çorum, Kargı, tepearkası köyü? )
ilerlemeci | Ancak özgür ve hukuk güvencesindeki toplumlar yaratıcı, girişimci, bilimde, sanatta ve ekonomide ilerlemeci olur., | İKahveci, KararG, 13.1.2017
s.
GTS-
ilerletici BTS- | Türkiye'de hükümet çok ciddi ve toplumu derinden etkileyen, ilerletici ve dönüştürücü adımlar attı. , | DMMFırat, T, 11.7.2013
s.
bts-
ilerleyiş | Öte yandan, kız zamanın ağır ilerleyişine katlanamadığı için, kıza içini çekerek bakan profesör de gittikçe azalan zaman yüzünden sabırsızdır hep., | TKiremitçi, 2005, 164
a.
ilerleyivermek | Kadın bu defa hiç cevap vermedi ilerleyiverdi., | MNaci, ÖÇ, 41
bf.
ileti | Leyla ona bakınca doğadan gelen bir ileti gördüğünü düşünüyor./ Bunun da doğanın insan yüzüne gizlediği iletilerden biri olabileceğini düşündü./O an bunu yazgının bir iletisi saymıştı Leyla; belki de gerçekten de şükretmeleri gerekiyordu., | TKiremitçi, 2005, 84/85/87
a.
İletimsel | | Estetik ve Sanat kitabında sanatı 'çok-işlevli bir sistem' olarak ortaya koyarak, sanatın bu iletişimsel, aydınlatıcı-yapıcı, eğitsel, haz verici, ve kültürel işlevlerinden sözeder. Varlık yıllığı, 1985, C 26, 97 | Belleksel ve İletişimsel Boyutlar / Bu makalede irdelenecek olan ana varsayım, sazın Alevî kültürü içerisinde kültürel belleğin iletişim aracı olması; diğer bir deyişle, sazın Alevî belleksel ortamı olmasıdır., | Gönül Pultar /Tahire Erman, Türk kültürleri, 2005, 291
s.
iletişimsel | İletişimle ilgili, iletişime dair | İletişimsel eylem kuramı, | JHabermastan çev. MTüzel, I, İstanbul 2001
s.
iletişimsizlik | İletişimsizlik Becerisi, insan insana temasların | iletişimsizlik ile sonuçlanmasına neden olan üç temel yanılgı üzerinde durmaktadır., | AKadirÖzer, 18.10.2016g Genchukukcular
a.
İletişivermek
b.f.
hemen iletişime, irtibata geçmek.
tr. iletişmek + vermek
"Faydadan hali değil (mi?) Eski adamlar böyle derdi. Faydasız demeye gönlü elvermeyen bir kişi bu şekilde, nezaketle durumu idare ederdi. Bu uygulama da faydasız demiyoruz ama, "Bu kadar iletişivermek zorunda mıyız?" diyoruz. Akşama kadar gördüğüm kişi ile akşam video paylaşıp sabah o videoya beraber bir daha bakmak zorunda mıyız? Benim mi mahrem mekân-zaman ihtiyacım fazla yoksa bu uygulamayı severek kullananlar "mahrem" deyince bir sucuk markası mı anlıyorlar?", Mustafa Çiftçi, Kalfa Uykusu, 2021, İstanbul, ?"
iletişme | haberleşmek, karşılıklı iletimde bulunmak | ALA düşün özgürlüğünün korunmasına ilgisi nedeniyle
a.
a.
iletişmek | Müşterilerinizle iletişiyor musunuz? , | Türk KütüphaneciliğiD, C 13, S 1, mart 1999, 66
f.
iletişmek | TDK. Nssiz. Haberleşmek. | Boşandıktan sonra birbirleriyle bey/hanım gibi komik hitaplarla iletişen (özür dilerim, hiç duymadım iletişen dendiğini, ama pek de yabancı gelmedi, yanlışsa affedin) kişilerin halet-i ruhiyesi dedim kendi kendime , sormadan durdum. | Pere, R, 9.12.08.
f.
iletkenli
ilgar eylemek| Edirneye çok Bulgar / Kasd idüp eyler ilgar.
dey.
ilgilemek GTS | 1. halk teyellemek 2. İlgilendirmek. Beniveya seni ilgilemez şeklinde.
İlgilenim | Çikolatanın Orijin Ülkesi Önemli mi? Türkiye'deki Üniversiteöğrencilerinin Çikolata Değerlendirme Süreçlerinde Orijin Ülke, Etnosentrizm, İlgilenim ve
a.
TDK-
ilgilenmek
f.
9. bir yazıda başka bir yazıyı ilgi diye tarih ve sayısını vererek belirtmek.
tr. ilgi-len-
"Süreçlerin ilerlemesi esnasında etkinliği geçen sene düzenleyen kulüp tarafından Tan Akademi Kulübünün etkinliği bu sene düzenleme yetkisine haiz olmadığına dair şikayet dilekçesi verilmiş dilekçe okulumusca ilgilendikten sonra batıl bulunmuş ve işleme alınmamıştır."
İÜHF Dekanlığına 09.11.2023 günlü Tan Akademi Kulübü dilekçesi
ilgileşim | karşılıklı ilgi içinde olma. | Yapılan istatistiksel çözümlemeler (analizler) sonucu, elseverlik ve benseverlik ölçeğine ilişkin, faktör yükleri, madde alt ölçek ilgileşimleri, alt-üst grup t değerleri, madde toplam puan ilgileşimleri, maddelerin ortalamaları ve standart sapmaları, faktörlerin öz değerleri ve açıklanan varyans yüzdeleri ve alfa croanbach güvenirlik güvenirlik katsayısı hesaplanmıştır., | GürsenTopses, International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education - 2012, C 1, S 2, 15.2.2015g
a.
ilgileşim | korelasyon. | Derişimlerin meteorolojik parametrelerle olan ilişkileri incelenmiş, özellikle enverziyon değerleri ile epizod değerler arasında kuvvetli bir ilgileşim tespit edilmiştir., | FKaraca/OAlagha/EElçi/FErtürk/YZYılmaz/TÖzkara, | Büyükçekmece Gölü Havzasında Havanın PM2.5 ve PM2.5-10 ..., | Ekoloji, 15, 61, 16-21 2006 | Bugün ister akademik olsun ister köşe yazarı, birçok iktisatçının korelasyon kelimesi yerine kullandığı sözcüktür ilgileşim., | larsson, 23.9.2008, EkşiS, 15.2.2015g
a.
ilgililik -ği
ilgincine gitmek (birinin)garipsemek, tuhaf karşılamak, şaşırmak. | Arkadaşlar bayağı ilgincime gitti - M3 97 kasa, | forum.donanimhaber.com/m_3057367/tm.htm, 07.06.2005 | Özellikle İstanbul'un Bizans'ın eski merkezi olması dikkatimi çekti. Yunanlıların bir kısmının İstanbul'a hâlâ Konstantinapolis demekte ısrar etmesi çok ilgincime gitti. Bunları daha önce hiç duymamıştım., | Aylin Atmaca, İslam ülkelerinden mektup arkadaşlarım, 2009, 51
dey.
ilginç 'Tuhaf, ilginç, enterasan' gibi sözcükleri nezaket gereği, patavatsızca çıkacak cümlelerin önünü kesmek için söyleriz. Katılmadığımız, absürt gelen bir düşünceye 'ilginç' deriz. Geçiştirme taktiğidir., | FilizGazi, İzafi, Aralık-Ocak 2012-2013, 65-6
ilginçleşme | Solun şimdiye kadar Kürt hareketine destek vermiş olan kesimlerinin ruh hali, 'ilginçleşmeyi' sürdürüyor., | OÇalışlar, T, 2.4.2013
a.
ilgisizce | İlgisizce dinledi bizi, sonra iyimser bir gülümseyişle, görüşünü söyledi., | ÖFToprak, 1979,77
z.
ilhakçılık | Haklı şiddet, işte bu tarihsel konjonktürün; (a) ham ve sınırlı bir demokrasinin, (b) Çarlık Rusyası gibi zorbalık rejimlerinin ve (c) modern emperyalist ilhakçılığın ürünü ve karşılığıydı., | HBerktay, T, 18.2.2012
a.
ilhaklaşma | Türkiye ile onca [iç]içeleşme, yapısal ilhaklaşma gerçeğimize karşın, hala orda ... Belki de dünyada ilhaklaşma, işbirlikçilik, iç içe girme yapısal ...-,soldiyalog.com/? p=2285, 15.3.2014, 30.12.2015g
a.
ilham perisi | mec. Esin perisi. | Bakarsınız bu tenbel hafızanın kapısı hiç beklemedik bir anda vurulur, şuur altından veya üstünden, eskilerin | İlham Perisi dedikleri şey sökün eder., B S Ediboğlu, EK, 1953, 123
b.a. mec.
ilham verici
s.
esinleyici, esin verici.
"... yer aldığı biyografi filmi, bir gazeteci ve spor yorumcusu olan Mitch'in, üniversiteden hocası ve son günlerini yaşamakta olan Morrie ile geçirdiği ilham verici zamanları anlatıyor.", Oksijen Ekran, 9-15 haz 2023, 18"
İlham verici | esinleyici, | ...Şeyma Subaşı'nın boşanma sonrası ağırbaşlı takılıp sosyal sorumluluk balolarına gitmektense tulum partilerinde eğlenmeyi tercih etmesi... Magazinin yeni tadı bence gayet ilham verici., | O Baştürk, HrKlbk, 7.1.2019
s.
ilhamlanmak | Füzulinin Kişv?ri v? H?bibid?n ilhamlandığı olub., | G Gencalp, | http://www.azadinform.az/news/a-26191.html,30.7.2012
f.
ilhamlı | ...eski zamanda Allahın ilhamından çok nasibi olan kişilere nebi, peygamber denilmiş, bugün artık o ismi vermiyorlar, lakin vahiy bitmemiştir, hâlâ ilhamlı kişiler dünyada bulunuyor. 33
s.
ilhan pullu bu yazmaları vakfetti pazar günü evladım evimde açsın kamuya demiş.
İliç lampası az. Tr. iliç lambası | ..., bu 50-60 ilde biz babamızı da yaddan çıxarıb Lenin baba demişdik, vetenimizi SSRİ bilmişik, | işiqhdir lampaları kolxozun diringesine süze-süze elektrik lampasına da iliç lampası söylemişik., | Azärbaycan dövlät dili siyasäti: dil-poetika araşdırmaları, K V Nerimanoğlu, 2006, 52,
ilik düğmeci | Genç yıldızlar taşeron ilik düğmeci 65, | 31.10.2015, duvar ilanı
a.
ilikli
s.
iliği olan.
"İlikli kemik suyu bulunur.", Kocasinan dükkan vitrini, 8.6.2024+"
ilikli | İlikli kemik suyu sade GÜRVİTA olarak özenle seçtiğimiz tavuk et ve kemiklerini benmari usulüyle (buharda) 24 saat pişirerek sizlere sunuyoruz. Tüm ve yemek ve içeceklerinize yüksek protein ve lezzet katması için en sade hali ile hasırlanmıştır. Afiyet olsun. GÜRVİTA, 31.12.2024+
s.
ilim Aksaraya inmez
"Yeni ve büyük bir mabet insan unsurlarının, sokak ve ev tarzlarının, çarşının, yaşama üsluplarının ona göre yeniden şekillenmesi, seviye kat etmesi demek. ("İlim [Fatih'ten]Aksaray'a inmez" sözünü hatırlayın lütfen. Sonra da o semtin son yıllarda aldığı kontrolsüz ve garip şekilleri, nüfus değişikliklerini, yığılma ve dağılmaları, ölçüsüzlükleri düşünün... ).", İ Kara, Süleymaniye Mahallesinin Terkedilmiş Hali ... , Derin Tarih, S 145, Nis 2024, 5"
ilim Aksaraya inmez atasözü. | Basılan 5 cildin de | Fatih alt başlığını taşıması Fatih İlçesinin/Belediyesi'nin yeni sınırlarının neredeyse Suriçi'nin (Nefs-i İstanbul'un) bütününü içine almasıyla alakalı. Yoksa atasözü malum: | İlim (Fatih'ten) Aksaray'a inmez., | İ Kara, Reknakoğlunun İstanbulu Derin Tarih, S 149 Ağu 2024, 2-9
ilim ilim | Karşı kuyudan esintiler ve acı Türk kahvesi ile / bir elim cüzdanımda, bir elim, ilim-ilim / sağa dön- ve benden uzaklaş dedi / sola dön- ve kendine yaklaş dedim., | ÇığlıkD, Y 2, S 5, 19
ilim tanırlık | Vesika ve senetlerine dayanarak isbat eylediğimiz hataları teslim ve kabul etmek ilim tanırlığını gösterirlerse memnun kalacak, soracağı ve öğrenmek istedikleri başka taraflar bulduklarını açıklarlar ise onlar hususunda dahi tamamlayıcı cevablarımızı ekleyeceğiz., | MROğan, İH, 1956, 4-5
a.
ilim yolcusu
b.a.
bilim yolcusu
"Herhangi bir fetva konusunu ele alacak olan bir ilim yolcusu bu hakikatlerden tegafül etmemelidir.", Y Z Yörükan, 143"
ilimcilik -ği | bilimcilik. | Bir zamanlar pozitivist felsefenin , tekâmülcülüğün ve umumiyetle on dokuzuncu asır maddeciliğinin tesirile bizde de büyük bir ilimcilik merakı uyanmağa başlamıştı ., Varlık, 1933, S 1-24, 133
a.
ilimleşmek | ilim hüviyeti kazanmak | İbni Sina'nın Türk olduğu faraziyesi, vaktiyle yalnız Türkiyede, tarihçiliğimizin ilimleşemediği romantik devrede iddia edilmiştir., | HayatTarihM, 1.9.1966, Y.2, C.2, Sa.8, | 93
s.f.
İlimli | bilimli, ilmi alan, bilgin | Piri Reis haritalarında şolok* gösterildiği halde Ali Macar reis şimdi kullandığımız gibi keşişleme diye yazmıştır. Bu haritada denizler ak renkte bırakılmış, adalar ve kıyılar muhtelif renklere boyanmıştır. Anadolu ve Rumeli kıyıları mavi; İlimli, İskiri, Sakız, Rados, İstanköy, Patnos, Nakşa, Lefkata, körfez adaları altın yaldızlı Eğriboz, Girit., | Feyzi Kurtoğlu, Türk süel alanında harita ve krokilere verilen değer ve Ali Macar, 1935, ? | Çünkü bünyesi değiştirilmek lâzımgelen bir cemiyet ve rejim, yüksek ilimli ve tefekkürlü bir ihtilâlden, onun hamlelerinden ve liderlerinden başka hiçbir vasıta ile kurtarılamaz., | Ayın tarihi, 1934, S 7-8, 86 | Kelam, tefsir, hadis, fıkıh okutulan orta çağ medreseleri, yeni çağın müsbet ilimli, hakikat arayan ve tabiat kuvvetlerini insanlık faydasına kullanmakla vazifeli üniversiteler ile birlikte devam edip gidemez., | Taray, 13
s.
ilimon
a.
limon.
"İlimon ektim taşa" Sarıkız / Taştan "ilimon" bitti. / Aklınla bin yaşa Sarıkız.", Ş Belli, 1962, 27"
ilimsever | Burada Vekalete ve ilimsever vekalet mümessili Hasan-Âli Yücel7e derin minnet ve şükranlarımızı bir defa daha bildirmeyi borç sayarız., | Refik İnce, 1.3.1943,
s.
ilimsiz | İlm + tr. -siz | Ilımlı islam projesine karşı geliştirilebilecek şizofren alternatif. bünyesinde şu iki kişiliği besler: | 1. ılımsız İslam 2. ilimsiz islam. Hangisi daha kötü bilinmez, ilimsizi mi, ılımsızı mı? , | yenirakı, 8.4.2004, EkşiS, 7.9.2016g
ar.
ilingesel | türdeş ilingesel uzay... bu hangı dil? , @JustAliKara, 08.02.2025, X
s.
ilintilendirilme | Eserin tam da o günlerde yazılmıG olması, söz konusu olayın hafızalarda bıraktığı derin iz, askerlik ile ilintilendirilmesine zemin hazırlamıGtır, | | http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1343182941_93_DumanDo%C4%9Fan-Erhan%20Tuna_S-1631-1648.pdf, 31.10.2015g
a.
GTS-
ilintilendirmek | [H]ükümet ise bu değişimin farkında değil ve olup biten her şeyi PKKyla ilintilendiriyor., | KTayiz, T, 10.8.2012 | O sebeple hep MHP'yi olayların müsebbibi gibi göstermek, ilintilendirmek istediler., | AÇetiner, 18.7.2012 eposta
f.
İlişik –ği | ... bir kerre görüp de hakkında hasıl ettiği mütalaatı yüzüne karşı söyleyerek bâr-i tahkiri altında istediği gibi ezmek hahişinden başka bir ilişiği kalmamış ve kalbi, zihni bütün bütün validesine ettiği muamelenin telâfisine çare aramakla iştigale başlamış idi., | N Kemal, İntibah, 143-144
a.
ilişik edatdairBu yazı esas olarak Diyarbekirspor, Tepecikspor maçından söz etmeye niyetli olmasına rağmen; memleket futbolunun | arızalı ortak paydalarına ilişik genellemeler yapma hakkını da kendinde bulabiliyor. | , | AFIşık, 27.9.2011
ilişiklendirmek
f.
ilgilendirmek, alakadar etmek
"Tek gözlüklü gene başladı: -Koca harbin içinde girip çıkmadığı memleket yoktur. Anlaşılmaz işler... Yüzbaşı yavaşça: - Bizi ilişiklendirmez, dedi. Esoes tek gözlüklüye: -Bol parası olduktan sonra, dedi. Niçin gezip tozmasın?", Aka Gündüz, T: 5000, Haber G, 24 İkinciteşrin 1934, 4"
ilişki | ilişki koçu | ilişki koçu, kadın-erkek arasındaki ilişki uzmanı, 14.2.2007, sinistra, EkiS | ilişki koçluğu | İlişki koçlugu topuk basısında birgec ibini dinini dibini biliyoruz afganistan dan burays hepfi biatçı toplu | ilişki koçluğu güya cinsler arasındaki münasebetlerde uzman olanların işi 22.12.2013 CNNTürk, HakanÇelik ++
b.a.a.
ilişki yaşamakf. cinsel ilişki içinde olmak [M.]Ç., sendika başkanı olduğu dönemde belediyede iş bulmasına yardımcı olan A.İ.A. (52) ile ilişki yaşamaya başladı., | T, 17.8.2011
İlişkilendirilebilirlik -ği
a.
"İlişkilendirilebilirlik Unsuru", .", Kanan İbrahimli, İÜSBE, ylt, 2024, 13***"
ilişkilendirme
a.
ilişkileniş | Hiçbir biçimde zorlama getirmeyen bir ilişkileniş içinde sevdi onu, bugüne dek tek farklı erkek de o oldu bu yüzden, işte bir tek onun kokusunu sevdi Aylin., | MSAslankara, Sığınak, İstanbul, 2003 | İçinde bulunulan tarihsel evreyi, burjuvazi hesabına | istikrar ve stabilizasyon yönünden okuyan bir yaklaşımın, sınıf mücadelesiyle ilişkilenişinden öncü sorumluluklarını kavrayışına, stratejik tercih ve yönelimlerinden üreteceği politika ve taktiklerin içeriğine, öne çıkaracağı kadro ölçütlerinden parti anlayışına kadar her konuya yaklaşımı kuşkusuz bu temel perspektife uygun olacaktır., | 17.1.2010, halkinbirligigncelhaber.blogspot.com/.../tikb-4-konferans-sonuc-bildirge., 16.7.2015g
a.
GTS-
ilişkilenme | [D]SİP'in İslami kesimdeki insanlarla ilişkilenme gayretlerine, EDP'nin Yeşiller Partisi ile birlikte daha geniş bir oluşuma yönelik çalışmalarına kadar birçok değişim çabasını görmemeleri, hatta bu konularla hiç ilgilenmemeleri şaşırtıcı ve düşündürücüdür., | EKatırcıoğlu, T, 12.5.2012
a.
ilişkilenmek | İlişkiye geçmek, ilişki kurmak. | Kürtler başta olmak üzere, ilişkilenilmesi gereken çok önemli mağdur dinamikler olduğunu biliyoruz., | FErgut, T, 22.7.2010 | ... nasıl ilişkileniyor? , Afşin Yurdakul, 14.10.2021, Haber Türk Tv
f.
ilişkinlik -ği
a.
ilişkin olma hali. ait olma.
iliş-kin-lik
Pür Ziya Âşıkın ayrı bir ozan olduğunu söyleyenlere rastlamasaydım, bu karşılıklı deyişlerin hepsinin Hilmî'ye ilişkinliğini ileri sürecektim 18
ilişkinlik | relativity | Fiziğin Evrimi: İlk Kavramlardan İlişkinliğe ve Kuantumlara, | Yazar Albert Einstein, Çevirmen Öner Ünalan. Kasım 2011
a.
ing.
ilişkisel dünya | relational world psi. | Bağlanma biçimi, duygu regülasyonu, psikolojik rahatsızlık ve ilişkisel dünyanın zihinsel yapılanması arasındaki ilişki, | R.N.Rugancı, 2008. | İşte Marx bu yüzden, yani birbiriyle ilişkili olan bir dünyada bir parçayı diğerinden ayırmak zor olduğundan, bahsettiğim soyutlama sürecini kullanarak, kafasındaki soruyu yanıtlamaya daha yatkın tikelliklere ulaşmak amacıyla değişimin ve etkileşimin önemli öğelerinin dahil edilip bazı öğelerin dışarıda bırakıldığı bir dizi geçici sınırlar çizer bu ilişkisel dünya içinde., | www.yordamkitap.com ilişkisel dünyaya saldırı, O. Miroğlu, T, 30.9.10 Miroğlunun cevabı: | Bir insanın ilişkide bulunduğu maddi-manevi ilşkiler bütünlüğü olsa gerek. Görüşmecilerle ilşkisi bir tutuklunun böyle bir şeydir mesela. Görüşmecilere de aynı şekilde saldırılırdı, onlara da eziyet edilirdi, hakarete uğrarlardı. Bunun gibi..
ing.
ilişkisellik | Müslümanların tarihsel alışkanlıkları bugünden yarına hızla değişmeyecek olmakla birlikte günümüz, eski kalıpların aşındığı ve kadın katılımının dinsel alana daha fazla uzanabileceği bir duruma dair ilişkisellik potansiyelini daha fazla barındırıyor görünmektedir., | İToker, T, 10.8.2013
a.
ilişmek | İlişme beni, başım ağriyi! 1.9.2011
iliştirivermek | Belki bakanlık o kitapları güncellerken işine yarayabilir. Araya birkaç iyi bıyıksız erkek ve başı açık anne de de iliştiriverirler., | E Özkök, Hr, 26.1.2020
bf.
ilizarov polikliniği ÇapaTıpF 2.8.2012
ilkbaharca
"İlkbaharca // ... Elleri çok denizli bir kız / Morlu giysiler içinde / Saçlarında çam kokusu", A Karatay, seni var saymak, 22"
ilkçil | Düşünmeye devam edince bunun doğru olamayacağını, çünkü -m- sesinin ikincil, sonracıl bir ses olduğunu, birincil, ilkçil sesin b'li olması gerektiğini anladık., | Ygedikli, 2011, Yom 23
s.
ilkelik | insanlık FeyzullahSacitÜlkü, C, 2.1.1935/BAyvazoğlu, Z, 26.1.2012
a.
ilkesizleşmek | propaganda malzemesi yaparken ilkesizleşmek önemli değil mi? , | AÇetiner, 20.2.2014 eposta
f.
ilkesizlik | Bütün kutsallarını sal gitsin / İlkesizlik en has sanat, | NTektaş, 1999, 115
a.
ilkin
z.
"Hepimizin bildiği gibi üretilmiş bir şey, bir nesne ortada yoksa, ne paylaşılacak nesne vardır, ne üleşilecek, ne tüketilecek bir şey vardır. Mecburuz üretimi ilkin tutmaya.", Kıvılcımlı, FK ve T, 11"
ilkleme | Yazımın ilkleme'sini, eskilerin deyişiyle | beraatı istihlal ya da | hüsn-i ibtidasını, bu yaz yeniden okunacak kitaplar sırasında aldığım Vainö Linna'nın Fin toplumunun ulusal bağımsızlık savaşımı ve yeniden yapılanmasını anlatan üç ciltlik Kutup Yıldızı Altında adındaki yapıtından aktarıyorum., | AliDündar, aynı yer.
a.
ilklik | ilk olma, birinci olma | Hitit, devlet kurmada ve hukukta Roma'nın ilkliğini ortadan kaldırmıştır. Bu toprakların üzerinde oturmakta olan, bu toprakları yurt bellemiş bizler, böylesi önemli gelişmelere nasıl da gözlerimizi kulaklarımızı kapayabilmişiz? , M C Anday, Maddecilik ve ülkücülük, 1977, 169
a.
ilksel | ibtidai | İnsanlığın bugünkü tekamülü, ilerleyişi ve ileri hayatının icapları karşısında bu dinlerin hak [hukuk] kuralları pek geri, çok ilksel idi., | MEBozkurt, 1944
s.
ilksiz | İlksizin ilkinde bir konuşan Balıkla bir Yalnız Kız vardı. Zaman ırmağında gecelerden o gece, tabak gibi bir ay doğdu, geldi, gitti bir dağ doruğunda durdu, karanlığı yalbırdattı., O Tansel, Konuşan Balıkla..., 2001, 21
ilkten k.d. | önce, ilk başta.
z.
illallah etmekbıkmak, bezmek. | illallah ettirmekbezdirmek, bıktırmak. | [Ali Yerlikaya] Çok ağır yaptırımlar geliyor Vatandaşa 'illallah' ettiren magandalar için kullanılan kanun tasarısı Para cezası, ehliyete el koyma ve araca trafikten men, Hr, 18.05.2025
dey.
illegalize etmek | yasadışı, hukuk dışı kılmak | beni demoralize etme, depolitize etme / her işten kaçar oldum, illegalize etme., | BOrtaçgil/SAksu, 31.3.1990 (ilk yayın)
GTS-
illiberal demokrasi | siy. | İlliberal demokrasi, otoriter demokrasi, rekabetçi otoriterlik, delegatif demokrasi gibi kavramlarla ifade edilen ve daha çok üçüncü dünya ülkelerinde görülen seçimli rejimlerin iki belirgin özelliği vardır., | TAkyol, Hürr, 14.9.2015
b.a.
illik I | argo. kamış, zeker. Yeni türetilmiş bir kelime de olabilir. | İlliğin başını ister. Kadınlar çiçek istemez. İlliğin başını ister. Yiyeceğim şimdi İllik ne bilen var mı? ..., Video, 27.05.2025, Facebook
a.
illik II | il olma hali. | Buysa, bütün | illiğine rağmen, çok büyük bir köyü hatırlatan şehirde yerinilecek bir şey değildi., | OKemal, MM, 1966, 60
a.
illogi | İllogi iki küçük yazardan, | İkinci Adam yayınları, İstanbul 2015, Oğuzhan Carus
a.
illuminati | illuminati çoğul bir sözcük olup tekili (latince illuminatus, türkçe Aydınlanmışlar) tarihteki adıyla | Bavyeralı illuminati, | batıl inanca, önyargıya, dinin sosyal hayat üzerindeki etkisine, iktidarın kötüye kullanımına karşı Aydınlanma Çağı döneminde 1 Mayıs 1776'da kurulmuş bir topluluk olup modern illuminati; zihin kontrolu uygulayarak , hükümetleri ve kuruluşları ele geçirerek yeni dünya düzenini sağlamak amacıyla hareket ettiği iddia edilen-., | AbbasYolcu, AYH, 6.12.2016
a.
illüstre etmek resimlendirmek, çizimlendirmek | ...illüstre etmeler gibi) ve 4 aylık sürem boyunca 2 kez denk geldiğim, 3 ayda bir faaliyet raporu hazırlanıyor., | http://firaterez.blogspot.com.tr/2017/04/pelikan-1-kisisel-tanklk-baslangc.html, 23.4.2017
illüzyon | göz yanılması
a.
illüzyoncu | İllüzyonist, illüzyon oyunları/gösterileri yapan kimse. | İllüzyoncu David Copperfiyeld, kalbini kırdığı sevgilisinden 'bi an kendimi kaybettim, kusura bakma' diye özür dilese..., NKaan, Leman, 10.3.2010
s.
illüzyonist | illüzyoncu, göz bağcı. | 7 Saat Bir İllüzyonistin Aşkı, | Fevzi Altunbulak, GECE KİTAPLIĞI, 26.10.2019+
a.
ilmek | çıtlatmak, | Akşam sen önce git bir il, biz de gelince ayrıntısını görüşelim., | ASavaş, 31.3.2014
f.
ilmen
z.
ilimle, ilim yoluyla.
"Bu gidişle pek sürmez birgün bitecek orman, / Zorlu kanunla değil, ilmen bulmalı derman.", F Telatar, Onlar, 24"
ilmik ilmik sökülmek| Esti acı poyraz kalem yıkıldı / Evrenime göz eyledi yel benim / Yuvam ilmik ilmik oldu söküldü / Emeklerim az eyledi yel benim., | Şahsenem, | https://www.turkusozleri.com/yel-benim-esti-aci-poyraz/, 9.1.2022g
dey.
ilmik ilmik yaş akıtmakgözlerinden boncuk boncuk yaş akıtmak. | İri, kara gözlerinden ilmik ilmik yaş akıtıyor, büyük bir acıyla yüreği burkuluyordu..., | Ahmet Efe, Fındık Osman, 10 | İlmik ilmik olmakparça parça dağılmak. | Esti acı poyraz kalem yıkıldı / Evrenime göz eyledi yel benim / Yuvam ilmik ilmik oldu söküldü / Emeklerim az eyledi yel benim., | | https://www.turkusozleri.com/yel-benim-esti-aci-poyraz/, 9.1.2022g
dey.
ilticacı | mülteci, sığınmacı | Şimdi filmi hızla ileri, yani son birkaç güne saralım ve AB'nin yüz yüze olduğu yeni kriz (Suriye, Balkanlar ve Afrika'dan yüz binlerce ilticacının ve başka göçmenlerin akını) karşısında Almanya'nın takındığı tavra Avrupalıların tepkisinin ne olduğuna bakalım., | JLagendijk, Z, 2.9.2015
a.
GTS-
iltifatlandırılmak | ödüllendirlmek | Bu kadar haber yazdık. Şimdi küçük bir çay ile iltifatlandırıldık., | AydınVahapoğlu, 24.7.2017 watsaps
f.
iltifatlanmak | İyi bir öğretmen olmak, takdir görmek teşekkürle iltifatlanmak güzel bir şey elbet..., | EyyupAzlal, Kitap ve Okur, MilatG, 24.7.2014
f.
iltifatname
övme mektubu, iltifat kağıdı. iltifat sözü.
"İltifatname.", Celâl Beykal, 1956, 26 (şiir adı)"
iltisaklamak
f.
bağlamak, bağlantılı göstermek.
ar. iltisak- tr. -la-
Hele hele Türkiye'yi illegalleştirmek, radikalizmle iltisaklamak, eli kanlı YPG/PKK'yı ise meşrulaştırmak, sözde demokrasi kahramanı/özgürlük savaşçısı olarak pazarlamak isteyen, 'Kuran'ı unutturup' mezhep fitnesiyle, ılımlı/radikal/siyasal/mistik İslam modelleriyle İslam Dünyasını birbirine düşüren, bozguna uğratan, güden, dizayn eden, bölgenin, batının KARANLIK AKILLARI ve DEVLETLERİ! Abdullah Ağar, https://www.superhaber.com/bu-savaslarin-en-buyugu-kuduruyorlar-haber-303171, 6.10.2020
iltisaklanma
a.
bağlanma, bağlantılı gösterilme.
ar. iltisak- tr. -lan-ma
Genel Türk tarihinin tarihte kalmışlığından çıkarılıp günümüzde yaşanılan kültürle iltisaklanması için dil başta olmak üzere arkeoloji, güzel sanatlar ve diğer dallarda çalışmalar sürdürülmektedir. Y Kalafat, K Bayramov, Karşılaştırmalı Türk Halk İnançları, Halkbilim Dergisi, Yıl 2009, C 2, S 3-4, 283
ilvan
a.
levn'in çoğulu renkler.
ar. elvân: renk renk
"(Hey Hey Ey) / Şu Sille'nin yaylaları yokuşlu (Amman Aman Yokuşlu aman) / Halıları (aman) ilvan ilvan nakışlı (aman) / Güzeller geliyor ceylan bakışlı (amman)", Konya türküsü "
ilvanlı
a. /s.
süslü, gösterişli, caka satan.*
ar. elvân > ilvan+ tr. -lı
"Gayayı gırcı duttu / İlvanlım, ilvanlım / İlvanlım, amman amman / Dibini burcu duttu da / Al fistanlım, gaytanlım / Dibini burcu duttu da / Al fistanlım, gaytanlım.","
ilyeri | bahane. | Öğretmen öldüren, okul kapatan, okul bombalayan, çocukları, kadınları, silahsız masum halkı öldüren PKK/YPG terör örgütünü; onu besleyen, donatan, eğiten müttefikimizi lanetliyorum. Terörün hiçbir bahanesi, ilyeri, mazereti olamaz. Terör asla bir hak arama yöntemi değildir., @fethigedikli, 22.11.2022, Twitter
a.
ilyos | Kıvrak amazonlar, başta Pantezilea, / Hepsi döğüşmede... Biz her gün daha az, / İlyos güçlenirken kesilmede Hellas... / Dönmek olmaz elbet, fakat sormak gerek: / Böyle daha kaç yıl sürebilir bu cenk? , S Batu, Güzel Helena, 1959, 11
a.
ilyoslular | Yendik İlyosluları, zaferle bitti savaş., S Batu, Güzel Helena, 1959, 85
çoğ.a.
im
a.
tr. im
Arkadaşlıklar da yalınkat nitelikler taşımalı ki, gecikmesin bıçkıcının sesini duymak | çünkü, 'Sicil Odasına!' imi insana dokunur 49
im
a.
işaret.
tr.
"Türklerin, Sumer ve Çinlilerin yazı imleri, onları farklı malzemeler üzerinde kullanmış olsalar bile, birbirlerinden kadim zamanlar içinde etkilendikleri, birbirlerini etkiledikleri tartışmasız bir gerçek gibi görünmektedir.", D Yıldırım, Zaman Yolcuları Kitaplar II, Türk Yurdu, S 327, Kas 2014, 13"
im
a.
işaret.
"Kim kimdir ateşin orta yerinde ince bir imdir / Gelir özrünü rüzgara verir orda kalmış karla solur", Haydar Oğur, 1994, 20"
im | işaret | Bir gün doktor, hastanın günlük kontrolunu yaptıktan sonra, hastanın oğlu Beşir'e, kendisini izleme iminde bulundu., | RahmiDede, 28
a.
imago
a.
"Necip Fazıl'da Ana Baba İmagosu", Uç, H. (2015), http://www.risalehaber.com/necip-fazildaana-baba-imagosu-17248yy.htm"
imago | 1. çocukluktan kalma ana veya baba hayali. 2. | bir kişinin, ki bu genelde anne ya da babadır, idealleştirilmiş zihinsel imgesi.Ana baba imagosu, din, metafizik, tabiat, toplum, aile, devlet gibi kurumlara karşı nasıl bir duruş sergiler sanatçılar ve genel olarak düşünürler onu netleştiren bir psikanalitik kavramdır. Ana imagosu bütün sevgileri içine alan bir büyük ve muhit psikanalitik kavramdır. Baba imagosu da insana hükmeden, insanların onun hakim şapkası altında durduğu bütün kurumsal ve kültürel değerleri ifade eder. Ana baba imagosunun zengin olduğu toplumlarda, dengeli olduğu cemiyetlerde her şey düzenlidir., Himmet Uç, | | Necip Fazıl'da Ana Baba İmagosu, | http://www.risalehaber.com/necip-fazildaana-baba-imagosu-17248yy.htm, 2015 (E.t. 20.10.2017) | 3. (Latince: imago, -inis, imge'den), eşeylik kazanmış böceğin ya da | eksiksiz böcekin son biçimi. | İmago terimi, gerçekte tam başkalaşmalı böceklerin son biçimi için uygunsa da öteki bütün böceklerin erginlik durumunu belirtmek için de kullanılır. İmago eşeylidir. Bu nedenle topluca yaşayan türlerin | işçileri ve | askerleri, artık kabuk değiştiremeyecek olmalarına karşın imago sayılmazlar. Vikipedi, 29.12.2024g
a.
imaj (diski) | Oda Tv davasının tutuklu sanıklarından gazeteci Müyesser Yıldız'ın bilgisayarından ele geçerilen suç delili niteliğindeki imaj disklerini talep üzerine inceleyen ODTÜlü öğretim üyesi iki bilgisayar mühendisinin raporunda çarpıcı tespitler yapıldı./ | Raporda, bilgisayardan imaj alan cihazın yazılımında veya donanımında yapılan değişikliklerle imaj alma işlemi öncesi veya sırasında bilgisayarlara dosya eklemesi yapılmasının mümkün olduğu vurgulandı., | M, 25.10.2011
a.
bilg.
imajinasyon | ed. İmgelem, tahayyül | Avrupanın kendi ürettiği ideolojileri içinde boğulma ihtimali, sadece stratejik bir çerçeveye sahip imajinasyona karşı, yaratıcı ve özgürlükçü, kültürel zenginliğe sahip bir imajinasyon, kitabın gücü, faşizmin deliliğe yol açan tecritleri var., | PBarışta, T, 17.6.2012
a.
İmajinatör | Veri bilici imajinatörün öyküsü, | 16.2.2019
a.
imaliye yapma, üretme | Ayrıca (kebir roza elmastan) diğer bir yüzük için de on beş kuruş imaliye parası vermişti., | HYŞehsüvaroğlu/Sİleri, ZC.tesi, 13.10.2012
imam hatipleştirme | Okulların İmam Hatipleştirilmesine, normal ortaokullar içinde imam hatip sınıflarının açılmasına,- | , | Eğitim-SenBildirisi, 12.2.2015
a.
iman el obeydi sendromu a.Bir topluluk, bir halkın kendi içindeki haksızlıkları, kötülükleri, zulümleri kendi dışındakilere ifşa etme, bildirmelere karşı takındığı yok edici tavır. | İman El Obeydi Sendromu, Stockholm Sendromu'ndan daha fena bir sendrom gibi görünüyor. Son derece de güncel., | OMiroğlu, T, 29.9.2011 (İlk kez Miroğlu bu yazıda tanımladı.)
iman tahtası | göğüs
b.a.
imanbilim | Risale-i Nur bir iman bilimidir, bir imanbilimdir., MBilici, T, 2.8.2014
a.
imanölçer | Uzatmayayım, basit ve taraflı değerlendirmeler bunlar... Ama daha ilginci bugün kimi yazarların da aynı basitlikle Sultan Abdülhamid'i eleştirdi, tasavvufa karşı çıktı veya İslâm'da reformizmi savunuyor (!) diye Âkif'i 'imanölçer'leri ile yargılamaları. Tersten bakınca 'inkılapçı kanon'la bu bakış arasında 'düşünme/ ölçme biçimi' bakımından bir benzerlik görüyorum., | Alaattin Karaca, 11.3.2019, KararG
a.
İmansız | Yanı başımızdaki odadaydım. Anam bağırınca uyandım, koştum geldim ama, imansızlar ben gelene kadar babamı da, anamı da kesmişler., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 15
a.
imarcı | 1. İmarla uğraşan kimse. | 2. imar etmeyi iş edinen. | Bir zamanlar bir İstanbul vardı, çok iyi bilirdim. Onu imarcılar mahvetti evladım. Öyle bir İstanbul'du ki, hangi yabancıyı gezdirmişsem, hayran olmuştur. / Şimdi benim fotoğrafını çektiğim mekânların yerlerinde yeller de esmiyor, apartmanlar yükseliyor. Dedim ya, İstanbul'u imarcılar mahvetti., | Nuri Arlasez, Dergah, Eylül 1995 | Alaeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu devletinin en büyük ve muhteşem hükümdarı. | Uluğ Keykubad büyük bir imarcı., | D M Doğan, KararG, 10.2.2019
s.
imarlaşmak | Havaalanı yolundaki Pursaklar mücavir alan içine alınıp belediyenin planıyla imarlaştı. Korukent ise mücavir alan dışında olduğu için planı kamu yaptı. Hangisini tercih edersiniz? '', M Sarıkaya, Arazi rantına halkoylaması, Hr, 06.01.1998 | Arsa hisseli tapu idi. Üzerindeki binada imar affı sürecinden yararlanıldı. Daha sonra üzerine kat çıkıldı bu katlarda belediyece tespit edildi cezai işlemler sonucu onlarda (sic) yasallaştı.Bu süreç sonrası binanın bulunduğu yer imardan geçti ve bina yerinde arsa yerinde olmak kaydıyla imarlaştı., Melolak, Haz 2008, | https://www.hukuki.net/showthread.php? 40448-Bina-enkaz-bedeli
f.
imbatlı
s.
imbadı olan.
"Çekti iskemlesini akşam / İmbatlı kızlar yarenliğe / Bu suların faslı biraz hüzzam", Y Pazarkaya, Sen Dolayları, İstanbul 1983, 50"
imbilim TDK+ | [Neleri mi severim? ] (...) ve de Ü'yü (imbilimde ona kim ulaşbilir)? , / ve de sıradan sözcükleri, (...), İBerk, Beyaz sayı 9, Kasım 1985, 7
a.
imce
a.
harf.
tr. im-ce
"Burada w imcesi word (sözcük) anlamına gelir. Bununla boşluk (space), sekme (tab), yeni çizgi (new line) gibi özyapılara yazının parçalanacağı bildirilmektedir.", Önder teker, Derinlemesine Python AI Natural Language Processing, 2021, 17"
imdat işareti
b.a.
tehlike anında tirende çekilecek düzenek.
"İmdat işareti yalnız tehlike anında halkayı çekiniz. Yanar sigara ve kibritlerinizi pencereden dışarıya atmayınız.", Demiryolu Müzesinden, Sirkeci, 08.04.2024"
imdatçı
Elli gün ateş içinde yandılar / Dediler imdatçı gele mi Yarab? 28
imdb | Celal ile Ceren filmiyle gişede 1 milyonu geçen Şahan Gökbahar, filminin İMDB puanının 2.2 olmasına veryansın etti., | T, 28.1.2013
kıs.a.
imeyil | e-mail e-posta
ing.
imeyilleşmek f | e-mail+leşmek e-postalaşmak 24.2.2011
ing.
imge | Anneme// Dolaşır hep benimle, / Güler yüzlü imgesi; / Korur beni her şeyden, / Sanki melek örneği., | ZMısırlı, OkuldaBirYıl, 53
a.
imgelem | bir genç el duyacaklar kapalı gözlerindeki imgelemlerinde, | NBüyüm, 1968, 60
a.
imgeleme | tahayyül | Cemaat denince bizdeki yerleşik önyargılar akıllara hep din merkezli imgelemeler getirir, bir cami cemaati gibi., | NYağcı, T, 20.2.2012
a.
imgesel
s.
imgeyle ilgili.
"Ki ortada duran o şanlı fünye / Bir anda birdenbire ateşlenmeli / Altına da yaşasın uyumsuz şairin / İmgesel eylemi diye imza atılmalı", Haydar Oğur, 1994, 118"
imil imil | Ve serin yasemin kokusunda sevdâ / imil imil sindi., | SNezihiŞener, Tılsım, 1950liler, Rimrahor | Kara Ozan molalarda, gece konaklamalarında kopuzunu ele alıyor, onu imil imil inleterek güzel ezgiler çalıyor, bazen de koşmalar düzüyordu., Atsız, Bozkurtlar: Bozkurtların Ölümü ve Bozkurtlar Diriliyor, ? ? | Gönül yanar imil imil, / Bir lahza yandım der m'ola? / Ateşine seller değil, / Deryalar kâr eder m'ola? , Şükrü Kurgan, Ozan Gibi, Ülkü, 1939, C 14, 39 | Mezar hemen oracıkta bulunmuş ve ölü çıkarılmış. Kavağın dibine koyulmuş. Bu, dalavereci Köse'den başkası değilmiş. Eşkıyalar bir de bakmışlar ki, adamın gözleri imil imil bakıyor. Hayrete düşmüşler ve köse'ye: 'Sizin ölüleriniz hep böyle bakar mı? ' diye sormuşlar. 'Hepsi böyle bakar!' demiş Köse., Naciye Poyraz, 1979, 23 | Sevmesin mi Sarı Zeybek Gökçen'i? / Yüzü melek, saçı ipek Gökçen'i? / Bütün Aydın elinde tek Gökçen'i? / Kız sevmeyen erin gönlü paslanır, / Paslanır da imil imil yaslanır., Atsız, Sarı Zeybek I, Yolların Sonu, ? , 11-12
z.
imitasyon | taklit, sahte, yapmacık | Cep aynası büyüklüğünde küpeler, tatlı kaşığından bozma yüzük, imitasyon altın rengi zincir ve bilezik takıp takıştırırlardı., | BTSalihoğlu, 2014, 17
a.
imkanlı | Sanatkarlar yaratıcı, nüfuz edici tabiatları sayesinde ve farklı öncelikleri sebebiyle daha uzağı görüyor, daha derinden hissediyor, daha imkanlı cümleler kuruyor., | İ Kara, OkurD, Haz-Ağu 2019, S 10, 40
s.
imkansızlaştırmak | BTS+ olanaksızlaştırmak | +Hücre faaliyeti, neredeyse yorgunluğu imkânsızlaştıran ve uyku ihtiyacını tümüyle konu dışı bırakan alışılmadık bir tarzdaydı., | HowardPhilipsLovecraft, | https://books.google.com.tr/books? isbn=9758607154, İstanbul 2001,s.50, 22.9.2015g
f.
bts+
imlâ
"Nice küheylandan aldım yarışı / İmlâyı imlâya getirdim karşı / Yüz bin şehir gördüm bin dahi çarşı / Her altın anahtar açamaz bizi.", San, Hicranî, Cemâlî, 239"
imlaya gelmek | 1. Bu kadar imlaya gelmez lafı nasıl da sıralarsınız? , | KTahir, AşkÇetesi, 91 2. | Bildiğinden şaşmaz nasihat almaz / Aslı münkir olan imlaya gelmez / Hakkını yitirmiş kendini bilmez / Nefsiyle oynaşan pehlivan çoktur, | GençAbdal, EGŞA, 111
İmleç, kafiyeleniş, buluşum noktası, öncüsüz, başsız Kur'an öncüsüz. Hiç ayırdımı olmaz. Mahmut Ön dersanesi, Sinem
imlemek | Ölüm ise, kimse yanaşmıyordu bunu kabullenmeye ama, şu içinde bulunduğumuz açık deniz yolcusu gemiyle imliyordu kendini: Bir sahile ulaşma olanağının kesin olmayışı..., | RehaMağden, 2005, 162
f.
imlenmek
f.
işanet edilmek.
tr. im-len-
"Ağırlıkları atmış yeğnikliğimden belli / İmlenen noktaya gökten iner gibi / Yrüyorum burcunun odağına", Y Pazarkaya, Sen Dolayları, İstanbul 1983, 36"
imleyen | işaretçi, işaret eden, gösteren | Bu durumlar, kimin anlattığına bağlı olarak değişen, serbest dolaşımlı bir imleyen ya da bir imleyenler topluluğunun bulunduğu sözlü ifade ile kurduğu bağ nedeniyle postmoderndir., | GeraldVizenor/YErtuğrul, İzafi, Aralık-Ocak 2012-2013, 63
a.
GTS-
immediate s.Zira Cikciklend: daha da şıpın işi, daha da | immediate, | daha da hemen, kısacık ve şimdi., | PMağden, T, 6.9.2011
immobilize olmak hareket kabiliyetini yitirmek* | Aniden sol bacağını kullanamamaya başladı annem, tüm yürüme fonksiyonunu kaybetti, tamamen immobilize oldu., | ŞenayKara, 30.7.2013eposta
immortal | Derdi mazbata olmayan, Seyit Rıza'nın torunu Aygün'ün partideki onurlu isyanı, CHP'nin immortal Halit Ayarcılarına dert, 'kontenjanlardan' partiye girip gıkını çıkarmayan 'şifa kabul etmez gayrı memnun' Hayri İrdallara da ders olur belki., | MAltınok, T, 18.11.2011
s.
imortel
"Sedefli kuğunla tüllenen çevrenin / Kapattığı altın başaklı örülü saçların / Solmadan yaşayan imortele benziyor / Pınarlar kadar beyaz tenini kapatan / El tezgahlarında dokunmuş / Parlak gülüşlü fistanın içinde", E K Gökkaya, 1988, 81"
imortele | Ölümsüz.Kapattığı altın başaklı örülü saçların / Solmadan yaşayan imortele benziyor / Pınarlar kadar beyaz tenini kapatan, E K Gökkaya, Hasan Baba, 81
s.
fr.
impact factor | tesir amili/etki faktörü. Bilimsel dergilerin değerlendirilmesi ve bilimsel araştırmalar üzerine etkilerini gösteren rakamlardır. 5.2.2004, Ekşi S | Temel ve uygulamalı bilim dallarında etki faktörü değeri en yüksek olan süreli yayınların Ankaradaki üniversite kütüphanelerinde bulunabilirliği, | NazlıAlkan, TürkKütüphaneciliği 12,4 (1988), 279-305, | http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/783/777, 5.3.2017g
a.
ing.
impala | Tanzanyaya ait ünlü siyah gergedan, impala ve binlerce pembe renkli filamingoyu dünyanın en büyük ikinci krateri olan Ngorongoroda izleyin. | , | 27.12.2015HürKelebek, 17
a.
imparatorlukçu
s.
imparatorluk yanlısı. imparatorluk kurma peşinde olan.
"Navalny aşırı sağ, ırkçı, imparatorlukçu köklerden geliyor. Kırım'ın ve Gürcistan'ın işgallerine sessiz kalmış. Sorulunca da karşı çıkmamış biri. ABD ve AB'de bilinçli bir grubun, bilgisiz cahil diğer gruba boyayıp yeniden sattığı bir figür. Anti-Putinist olsun 1/", H Oylupınar, @oylupinar, 16.2.2024, X"
impeachment ing.** | 1. itham. 2. isnat. To impeach itham etmek, sorguya çekmek, | Fena zanda bulunmak.impeachable ithamı mümkün, suçlu tutulur.
huk.
implant | ekme | İmplant yerine kök hücreyle yeni diş, | Sabah, 8.9.2015
a.
ing.
İmpostor sendromu | Yetkin insanların yetkinliklerinden şüphe duymasının psikolojide bir ismi var: İmpostor sendromu., | Bahar Eriş, HrCmrtsi, 28.9.2019, 4
a.
imre | Buldu Mevlâ'sını Leyla'da zaman irmeleri; / Postu devretti ham ervâha göçen âşıklar. / Bizi gerçekten usandırdı yalan dünyâda, / Yarı Allahsız* olanlar, yarı Allahlıklar*., | FNÇamlıbel
a.
imren | gıpta imrenle zf. gıptayla | Türk Medeni Kanunu, bütün dünyanın imrenle baktığı en mütekamil, örnek bir kanundur., | MEBozkurt, 1944, 18
a.
imrendirici | sergilerin en imrendiricisi meyve sergisi, | NBüyüm, 1968, 32
a.
GTS-
imsakiye
a.
Ramazan ayı boyunca az da olsa değişen imsak ve iftar vakitleri yanında diğer namaz vakitlerini de günleriyle birlikte gösteren, ayrıca Kadir Gecesi'ni hususi olarak belirten, bayram namazı saatini de kaydeden yazma ve matbu cetvellere,tek sayfalık dökümlere 31-32
imsomnia | İmsomnia., | (şiirinadı) ÇığlıkD, Y 2, S 5, 29
a.
imtiyazcı | Karamanlis imtiyazcı bakana acımadı, | ekonomi.haber7.com/.../14536-karamanlis-imtiyazci-bakana-acimad, 22.9.2004 | İmtiyazcı özel kişinin kusuru olmasa bile, imtiyaz veren idare, kamu yararımn gerektirdiği her zaman, imtiyazcının zararını tazmin etmek-., | KGözler, books.google.com.tr/books? isbn=6056382605, 9.3.2014de.
huk.
imtiyazlandırmak | İmtiyazlı hale getirmek, imtiyaz kazandırmak | 1918'de Suriye kuzeyinde Birinci Dünya Harbinin son savaşını veren Mustafa Kemal Paşa, henüz genç bir kurmay subay iken Arnavutluk isyanında, sadece sanat üstünlüğü ile, kendi kendini belirten ve arkadaşları arasında imtiyazlandıran Mustafa Kemal Bey'dir., | FRAtay, MütarekeDefteri, 5
f.
TDK-
imza | ıslak imza | elektronik imza zıddı, geleneksel usulle el ile atılan imza, fiziki kalem kullanılarak atılan imza | Hocam, ıslam imzanızı almam lazım., | GökçeAyggen, 19.10.2016
a.
imza yemekleri
b.a.
belirli bir yemek evinin kimliğini yansıtan yemekler.
"Bu şubelerinde diğerinden farklı olarak, ayrıca şarap eşleşmeli bir tadım menüsü de yapmışlar. Dilerseniz bu menüyü alarak tüm imza yemekleri de deneyebilirsiniz.", Mehmet Özer, Oksijen2, 9-15 haz 2023, 9"
in | insan. İn cin, in misin cin misin ikilemelerinde geçer. | Biz haberi kızdan verelim. Gece gündüz giden bu bahtsız kız, bir memlekete gelmiş. Akşam üzeri, o memleketin padişahı da avdan dönüyormuş. Uzaktaki karaltıyı görünce, yaklaşmış: «İn misin cin misin? » diye sormuş. «Ne inim, ne cinim, ben de senin gibi bir insanoğluyum..» cevabını alınca, bir de ne görsün..., Nesrin Tağızade, Bir Erzurum Masalı: Derviş, TFA, Mart 1979, S 356, 8606-7
a.
in cin top oynamak| Bir pazar günüydü... Bir röportaj hazırlamış, salim kafayla, satırları kâğıda vurmak için Ulus'a gittim... Şimdiki Nihat Erim'in odası, o zamanlar muhabirler odası... Gazetede in cin top oynuyor..., Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 37
dey.
in misin cin misin kalıp söz. | Biz haberi kızdan verelim. Gece gündüz giden bu bahtsız kız, bir memlekete gelmiş. Akşam üzeri, o memleketin padişahı da avdan dönüyormuş. Uzaktaki karaltıyı görünce, yaklaşmış: «İn misin cin misin? » diye sormuş. «Ne inim, ne cinim, ben de senin gibi bir insanoğluyum..» cevabını alınca, bir de ne görsün..., Nesrin Tağızade, Bir Erzurum Masalı: Derviş, TFA, Mart 1979, S 356, 8606-7
inad/inat | inad
ar.
inaktif | inactive pasif, edilgen | Sisteme karşı savaşı inaktif olarak yürüten kişiler için kullanılabiliyor sanırım bi' anlamda. 4.4.2012 Shirak EKşiS | Soçi Limanı belli bir süredir inaktif durumda., | MuratTurfan, 2.11.2013eposta
s.
ing.
inan
a.
inanç.
"'Peki, ben hiç mi aşık olmadım?' diye kendi kendini sorguya çeken Murad, bu soruya iman ve inanla olumlu cevap veremiyordu | hepsi de gelip geçici cinsel isteklerden öteye yükselmemişti | çapkın bir erkekti, o kadar!.", R H Karay, Sonuncu kadeh, 50"
inan I | 1. iman, inanç, iman, itikad | 2. İnanmak işi. 2. Bir kimse veya şeyin doğruluğunu, büyüklüğünü ve gücünü sarsılmaz bir duygu ile benimseme: | Kendi paylarına düşen fedakârlığı, devlet, millet uğrunda inanla, güvenle, umutla bir daha tazeliyorlardı. -R. E. Ünaydın. | Tanzimat adamlarının 1844'de kararlaştırdıkları, 1863 ve 1870'te açabildikleri iki Darülfünun da bir özenme ve benzeme değil, bilgi işlerinde garba inanla başvurmadır., | C. Bilsel, 53 | 3. Tanrı'ya duyulan sınırsız inanış, iman, itikat. GTS | | Kutlu gün, bayram bugün, / Gönlüm şen, ruhum dolu. / İnanım ülküm bütün, / Buldum en güzel yolu. / | Türkün ölmezliğini bugün gösterdi, yaydı, / O ne müthiş inandı, nasıl kımıldamaydı., | V C Aşkun, 18/71++
a.
inan II | Kes dilün zahid yürü tan eyleme aşıklara / Hub sevmekde inan-ı ihtiyar elden gider. Taşlıcalı Yahya, EGŞA, 185
ar.
inanç huk.içtihatAçıklanan görüşler | her olayın tüzel hükümleri, o olayın oluştuğu günde yürürlükte bulunan Yasa hükümlerine bağlıdır kuralını öngören 22.5.1946 tarih, 26/9 sayılı Yargıtay İnançları Birleştirme Kararı ile de uyum halindedir., | Y HGK. T. 17.2.1993, E. 1992/1-750, K. 1993/56
inançsal | inançla ilgili. | Bu hayat parçasının (sosyal, inançsal, ahlaksal, kurumsal..) kültürel öğretisi (ideolojik sunumu) neredeyse daha doğuştan zihnimize kazınmıştır; hayati ve çok ulvi değerler olarak hem de..., | PBarışta, T, 31.7.2011
s.
inançsızlık | inançsız olma durumu, inansızlık, imansızlık, itikatsızlık | +Devletin tüm inanç ve inançsızlık türlerine aynı mesafede, aynı hakkaniyet ve adalet ölçüsünde yaklaştığı bir sistem, birlik ve beraberliğimizin en büyük garantisidir., | İKahveci, KararG, 13.1.2017
a.
GTS+
inanılırlık | Böylelikle devrimci İslamcıların şahadetine asli rol veren bu çevreler, kendilerine ait benzeri iddiaların inanılırlığının da arttığını düşünüyorlardı., | MNBostancı, Z, 20.5.2012
a.
inanıvermek | Can sıkıntısından yaptığım şakaya inanıvermişti., | S Şengil, 1983, 59
bf.
İnanlı | imanlı, inançlı | Burcunda Atatürk'ün gür sesi dalga dalga, / Dalgalandı hız verdi inanlı, ulu halka., | V C Aşkun, 72
s.
inanlı | İnanı olan, bir şeye bütün varlığıyla inanmış bulunan, imanlı, mümin, mutekit.
s.
inanlık II | İnan+ tr. lık inan şirketi olma hali | Bu takdirde muvafazanın öbür şartları da mevcut olursa akit inanlıktan çıkar mufavaza olur., | SSAnsay, 194
ar.
inanmaz inanmaz | Babam Kör Mıstık'a inanmaz inanmaz bakarak: -Ben bunca at yetişdirdim, hiç böylesini görmedim, dedi./Sahi mi? Diye inanmaz inanmaz sordu bana., | VSevim, 115/138
z.
inanmazlık edememek
dey.
inanmak.
"On dakika sonra gözlerimi açar, iyileştiğimi söylerim. Bana inanmazlık edemezler | o zaman Berthier'yi arayabilirim.", Kaptan Paşa, 1954, 134"
inanmış | mümin | Bu iki farklı dünya görüşünün inanmışlarını bir arada tutmak gittikçe zorlaşacaktr., | TAkyol, H, 29.1.2013
s.
inanmışlık –ğı | inanmışlık | Domuzuna asil bir inatla güzele vurgunluğun, ömürlerini ekmek parasına harcamışların büyüklüğüne inanmışlığın uğrağıydı. 'Gün Ola Harman Ola' ölçüsünde bir şahseri ancak bu türlü bir inanmışlık verebilirdi., | Yeni Ufuklar, C 3, S ? , 9 | İşte eğer ki bu rövanş maçını bana verirlerse ben o coşkuyu bu halka yaşatırım, ringi yıkarım. Çünkü inanmışlığı gördüm bir defa., | Avni Yıldırım, SbhPzr, 10.3.2019
a.
inansız
s.
inanı olmayan, imansız.
"Hâlâ, şu yaşımda kadm peşinde koşmanın, kadın iptilâsının, kötü hovardalığın sebep olduğu seksüel bir "aberration", bir beyin sapıklığı! Yine Inansiz doğru söylüyordu: Kendime kadm haricinde, yaşıma, başıma uygun bir meşguliyet bulmalıyım, pul, bakır kap, çesmibülbül, eski kaşık, yazı takımı filân gibi bir kolleksiyonculuk!", R H Karay, Sonuncu kadeh, 1965, 98"
inat -d | inat direniyorum inat bu yenilemesiz yinelemeye, ahdim var! | , | TBozkurt, rindan, 22.9.2014 | inadım inat kıçım iki kanat | O yanlış tabelayı kim yazdıysa: -İnadım inat, kıçım iki kanat, diye tutturur da; ben niye tabelayı düzelteyim, siz gidin Kemal Salih Sel'in mezar taşındaki | Sel adını, | Set yapın, derse; iç politikada yeni bir kutuplaşma daha başlar mıydı? , | Ç Altan, M, 3.6.2012 | inat yapmakinat etmek | Orada bir teşebbüs daha... İnat yaptım, bayilerden ısrarla istedim, esnaf bendeniz turist için hiçbir fedakarlıktan kaçınmadı ama Taraf ortalarda yoktu., | DOral, T, 30.7.2012
ar.
inatçılık –ğı | Biz de bir amca var, inatçılıkta üzerine bir kişi daha çıkarsa, domino*!, | Çalıkoparan, 44
a.
inatlı
s.
sinek kovar sprey
inatlı | Hurafeler, efsaneler, din, mucizeler ve kerametler devrinden sürüklenip gelmiş ve insanların vicdanlarına girerek yerleşmişb bir inatlı inanç vardı; ki, o da istikbali keşfetmek, gelecekte ne olacağını anlamak merakıdır., V L Salcı, Halk Bilgisi Haberleri, Yıl 10, Ağu 1941, S 118, 219 | Kasa yapımında çalışan kaportacı arkadaşı, sabah akşam karşısına geçip de, inatlı, sabırlı, ona bunu öğretmeye kalkana dek, önemsiz bir iş yapmakta olduğunu bilmezdi., | AdaletAğaoğlu, Karanfilsiz, HadiGidelim
s.
inatlık -ğı | Eti de pek sevilmez, derisi de, / Ama vitamin vardır sütünde, peynirinde. / Dağ taş demez tırmanır, / İnatlık okunur gözlerinde., | ZMısırlı, OkuldaBirYıl, 10
a.
inbe | örtmece. İbne. | Hürriyet gazetesinin resmi web sitesinde dün gece manşete taşınan haberlerden biri, Fenerbahçeli kadınların 'inbe Trabzon olamazsın şampiyon' tezahüratıydı., | STunalı, T, 22.9.2011
s.
inbound | Oku inbaunt gelen* | İnbound müşteri hizmetlerinde Merter Meridyen Plazada çalışacak bay ve bayan alınacaktır., | 14.3.2015 el ilanı
a.
ing.
inbox (inbaks) | Oysa kendini unutmak, yanlış anlamak, küçültmek, daraltmak, orta değerde yapmak sağduyunun ta kendisidir. Benim insan sevgim sürekli bir kendimi yeniştir. / Nietzsche diyordu, geçen gün inbox'ıma düşen bir sergi çağrısı., | TSerttaş, T, 22.6.2012
ing.
inboxa. | inbox | Bu site veya listede ben de varım. Dolayısıyla benim inbox'uma da düştü bu ince işlem., | HBerktay, T, 12.9.2012
ing.
incantation | sihirli/büyülü (sözler)Biz şimdi, ulusalcıların olur olmaz kalkıp Onuncu Yıl Marşı'nı söylemelerine gülüyoruz ama, onlar bu efsunlu nakarat, bu incantation ile asr-ı saadete dönüyorlar., | HBerktay, T, 15.9.2011
a.
ing.
ince | ayrıntı, teferruat | -Ne müfettişi? -İncesini bilmiyorum. Otel katibi rica etti, bizim patronu arayıver dedi..., | OKemal, 1966, 48
a.
inceden
z.
tr. ince-den
"Bana bu haliyle inceden Celine Dion'un Met Galada giydiği kostümü anımsattı. O da püskül ve dramatik bir saç aksesuvarı kullanmıştı. Tabii çok daha farklı tarzda... ", Aslı Barış, HrKlbk, 26.8.2019"
inceden | aksesuvar | Bana bu haliyle inceden Celine Dion'un Met Galada giydiği kostümü anımsattı., | Aslı Barış, HrKlbk, 26.8.2019
s.a.
incel | İncel kültürü ve erkek öfkesi ile sert bir yüzleşme, Fulya Soybaş, Hr, 23.03.2025 | incel hareketi | Kadın düşmanı incel hareketi üyelerinin tartışma grubunda 'yarım saatte bir tecavüz mesajı paylaşılıyor', BBC News Türkçe @bbcturkce, 25.09.2022, Twitter
b.a.a.
ing.
incelti | 165 3 kavuk kavık 173 2 kupuz kubuz 173 20 gibi ince ince gibi inceltiler ; tencerede kesilir; tencerede 174 1-2 kandil ucu çırakman 174 8 diviti ve buna diviti ve başkaşı, başka divitler. benzer şeyler. 174 11 ekeme : ikeme : 175 20 sarhoş ..., | BAtalay, DLT Tercümesi, C 4, xxxv | Dinen kaşığı / değip durduğu sesten / bardağın inceltisinden çektiler / kenara, | BÜnayinK, 36
a.
İncemsi | incerek, az ince; narin, nazik | İncemsi kum, | Bayındırlık İşleriD, 1943, C 9, S 4, 33
s.
İncerek | inceye yakın | Ustad elinden çıkma sanemlerden mütenasip yapılı, siyaha mail samurî saçlı, incerek düz kaşlı, noktalı yeşil gözlü, siyah ve uzun kirpikli, hafif sarı üzerine mevcli koyu al yanaklı, irice çekme burunlu, ufak ağızlı (şiddet-i şehveti gösterir surette) ateşî kırmızı kalınca dudaklı, her karşısına geleni kucaklayacak gibi önüne mail yürür, insanın kalbine girecek gibi manzurunu [karşısındakine] dikkatle bakar bir afet duruyor., | N Kemal, İntibah, 61-62
s.
İncerek | Üstat elinden çıkma sanemlerden mütenasip yapılı, siyaha mail samurî saçlı, incerek düz kaşlı, noktalı yeşil gözlü, siyah ve uzun kirpikli, hafif sarı üzerine mevçli koyu al yanaklı, irice çekme burunlu, ufak ağızlı, (şiddet-i şehveti gösterir surette) ateşî kırmızı kalınca dudaklı, her karşısına geleni kucaklayacak gibi önüne mail yürür, insanın kalbine girecek gibi karşısındakine dikkatle bakar bir afet, | Namık Kemal, İntibah, 1876,
s.
incici | inci satan | İncici dükkanı açtım., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 128
a.
incik boncuk incik boncukçu | Elveda incik boncukçular... Vakit tamam... Terk ediyorum sizi., | AHakanCoşkun, hür, 25.9.2016
incilemek
f.
"Bir sevinç incilemiş gözleri yaşlar yerine, / İzi üstünde gül açmış kapanan her yaranın. / Bir bahar yağmuru halinde derinden derine / Çağlıyor her yanı alkışla yeşil Marmaranın.", F N Çamlıbel, ?"
incilemek
f.
"Tüm hücrelerini odakladı, / Tek tek çözümledi,özümledi / Sesi, teni, rengi ve hisleri, / Algıladığı tınıları sakladı, / Midye gibi inciledi.", Perihan Pehlivan, 28.5.2009, https://www.antoloji.com/dunya-onlari-anladi-mi-siiri/"
incilemek | İnciler oluşturmak, meydana getirmek. 2. (burada) Sevinç gözyaşları döktürmek. Parıldatmak. | Sevinçler incilemiş Fatih'in gözlerini, / Kır atının üstünde kutluyor zaferini., | V C Aşkun, 41 | Bir sevinç incilemiş gözleri yaşlar yerine / İzi üstünde gül açmış kapanan her yaranın. / Bir bahar yağmuru halinde derinden derine / Çağlıyor her yan alkışla yeşil Marmaranın., | F N Çamlıbel, Büyük misafir, 10.11.1954 | O, inciledi, düzdü bizi tane tane. Kaybettim onu ağlıyorum, ciğerim pare pare, / Ümidim bitti artık, çünkü o dünyada bir tane, / Bağlayalım dostlar ..., | 28.03.2013, dye-necdetkaynak.blogspot.com/.../babami-ariyorum-annemim-babasna-yazdg.html | Sesi, teni, rengi ve hisleri, / Algıladığı tınıları sakladı, / Midye gibi inciledi., Perihan Pehlivan, 28.5.2009, | https://www.antoloji.com/dunya-onlari-anladi-mi-siiri/ | Nisgilli bir gelin kimi, / Mene bir de bax, dumanım...Ele bu vaxt, üfüqlerin yanağına / Dan şefeqi qan çiledi. / Otlar üste sepelenmiş. / Neçe min şeh damlasını inciledi.../ Penceremde seher yeli, / Teze neğme çalıb getdi. / Dumanımı, -Neheng Zümrüd quşu kimi / Qanadına alıb getdi..., | İslam Seferli, 2004, Bakı | 2. saçmalamak. | isabet olmuş. nereden buluyorlar bu bakanları? gelir gelmez inciledi süt diye. millet sütünü bulur, süt anneyi de., | 8.03.2013, www.haber7.com/yorum/oku/999313 | Dışkıcı' Profesör Celal Şengör yine inciledi!: 'Ezan sesinden rahatsızsan...' - haberi.devrimci,güncel,makale,siyaset,internethaber ..., | 29 Oca 2016 - Haber | Tayyip bey yine 'inciledi': Üstünlük takva ile olurmuş - haberi.devrimci,güncel,makale,siyaset,internethaber Tayyip bey yine 'inciledi': ..., | 28.04.2016
f.
incilemek | Ruhumda nazlı sesin / Bülbül gibi çilesin / Demeyin hicrânını / Gözyaşım incilesin., güfte Yıldız Hanım, beste Sadettin Kaynak
f.
incileri dökülmek[B]u sene yengeçlerin senesiymiş, Satürn uzaklaşıyormuş filan de. İncilerin mi dökülür? , | AyçaŞen, T, 4.11.2012
dey.
incileşmek
f.
inci-leş-
"Bin göz yaşının incileşip aktığı andı.", M N Irmak (Şarkı)"
incileşmek | Bin göz yaşının incileşip aktığı andı. / Göz yaşlarıma baktı da, kalbim yine yandı. / Ruhumda hazan sesleri, hicranla uyandı., | F N Çamlıbel, ?
f.
incilî | Bir yandan İncilî bir kavram olarak yüklendiği uyuşmazlıklar, bir yandan tarihî yolculuğunun getirdiği kültürel çağrışımlar., | EAyyıldız, 10.7.2014, rindan
s.
incili | incileri olan. | Hilmi Bey'in hanımı şişman, her yanı incili, elmaslı bir hanımdı, Yunus Ağa'nınki başımdan geçenleri anlattı. / Esmer duvarlarda başları taçlı, göğüsleri kat kat incili şişman Acem güzelleri duruyor ve mütemadiyen kımıldayan bu insan başı bahçesini seyrediyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 48/73 | Zarifoğlu'nun dediği gibi; | Kıymet bilen insanlara zaafım var. Onlar incili kaftan, gerisi yamalı fistan., | @Gulcan81899128, 1.8.2021, twitter
s.
incimek | İncinmek. | Kalenin dibinde üç ağaç incir / Elinde kelepçe boynunda zincir / / Zinciri çok sallama kolların incir., | Kerkük türküsü | AYAK VE KOL İNCİMESİ Ayağı veya kolu inciyen kişiler doktora gitmeyip kırık çıkıktan anlayan ve halk arasında | Sınıkçı denilen kişilere giderler. Sınıkçılar el yordamı ile müdahelede bulunup, inciyen yerin üzerine ezilmiş kuru üzüm, çiğ et, ..., | T Sönmez, Geçmişteki Yozgat 1955/1997, 1997, 53 | ... diz kırsın ve hayret görsün inci dişlerinden inciyen fikrime vuran ve su kıyılarında kalbimi titreten yüzünden türemiş uygarlıkları., | Ömer Say, Bozkırda Günyüzü, 2010, 12
f.
incir çekirdeğini doldurmayacak şey | Bunu bir de incir çekirdeğini doldurmayacak şeylerle kendimize zehir etmemiz son derece anlamsız, hatta aptalca!..., | S Dölek, Kirpi, 139 | Zaten göç açıp kapayıncaya kadar biten hayatı böyle incir çekirdeğini doldurmayacak şeylerle tatsızlaştırmak, akıllı işi mi Allah aşkına? , | S Dölek, Kirpi, 67
incir çürüğü | önemsiz, gereksiz | Ben neden böyle incir çürüğü şeyler düşünüyorum? , | Şİşigüzel, EDK, 1996, 35
s.
incognito lat.* cognito'nun zıddı | İncognito: Beynin Gizli Hayatı Eagleman, David Domingo 23,00 TL %26 indirimli, | 16.6.2013 pandora epostası
income | SES Dergisinin ağustos sayısına kapak income Ivana Sert, Kleopatra'ya dönüştü., | M, 26.7.2014
a.
ing.
incoz | can eriği | Bana cımbızla mezar kazan... kaz! Bakalım / birkaç dal da gömecek misin yanıma / Gömerse yükselecek bir ahlat bir incoz bir koz, | Bünyamin K, 33
a.
inç | inch
a.
ing.
indekslenmek | İndekslenebiliyorsa günah, yalnızlaştırılabiliyorsa dürüstlük, ön yıkamalı yeni sistem: şeytanımız, | NGenç, BuÇağınSoylusu, 28
f.
indi bindi | kısa mesafe | indi bindi 1.65, | 13.2.2016g | indi bindi yapmak | Uygun yerde indi bindi yapmak. minibüs sürücüsünün kurallarından. 16.3.2011 | Durak harici indi-bindi yasaktır., |
a. dey.
indie folk müziği | Indie folk müziğin önemli isimlerinden, besteci ve gitarist Feist, Türkiye'deki ilk konserini 25 Ağustos'ta Maçka'daki Küçükçiftlik Park'ta verecek., | T, 18.8.2012
a.
indie-electronica | müzik İndie-electronica türündeki albümde, Ankara merkezli grubun sihirli sözleri ve dingin müziği dinleyeni cezp ediyor.
a.
indifa
a.
ar. indifa
"[Kadın] Kırk dedi mi: / Saray çöker balkon kalır yerinde / Bir indifa başlar kraterinde / Son aşkını yaşar tam kırkbirinde / Sıtma gibi bir nöbettir.", Ş Belli, 1962, 41"
indifai | 1. yanardağa için Püskürten, püskürtülmüş. | Faylanma tali kalmıştır; indifai yarıklar gizlidir. Magmatitler de yer yer kırıklıdır, makaslamalar ve sürtünme breşleri vardır. Masifler için literatürde bahis konusu edilmiş | blok faylanma tayin ve teyide muhtaçtır., İÜ FenFakültesi M, 1961, 167 | 2. | hastalık için döküntülü.
s.
indigo | Uyuşuturucu bile olmayan çakma bir şeyden ölüp giden gencecik insanlar... İ/Indigo falan değil, yazık kuşak hepsi., YKaraahmet, T, 2.8.2014
a.
indikasyon | İng. | Seyyar Taner, kendisine çay ikram edilen renkli demliği görünce çok heyecanlandı: | Ne güzel indikasyon bu böyle!, Cemal Kurnaz, 31.08.2024, X
a.
ing.
indiragandi yapmakargo. | TRT'den ayda 100 bin TL indiragandi yapan Tayfun Talipoğlu bunu haber yapmamıza kızmış., | FAltaylı, HT, 6.6.2010 | Üç hacimlilere ülkenin her yanında | tahsis edilen ulufelere, statlara, arazilere, indiragandilere gık diyemeyen;-., STunalı, T, 18.8.2012
dey.
indirgeme | Sözü, bestesi, aranjmanı, stüdyosu, indirgemesi ve mastırıyla doğru yapılmış, zaferi hak eden parçadır o., | SonerCan, StarPazar, 3.1.2016
a.
indirgemecilik –ği | Böyle bir kavrayış, indirgemecilik riskini taşımak bir yana, tam da 'korumacı/bakımcı' doğaları itibariyle oğullarını 'psikolojik, toplumsal ya da ekonomik...' nedenlerle 'silahlı kuvvetlere katılmak yönünde teşvik eden anneler', Doğu-BatıD, 2003, S 24-26, 219
a.
indirici bindirici | -Allah indirici bindirici bir Mevla! -Çok doğru! Hep akılda tutmak gerek! -Öyle Hocam!, | Cemil Kaya, F Gedikli, 25.01.2025
s.
indirilme
a.
indirilmek
f.
indirim | Aman iyi yapalım indirim planını / ne karışıklıktı o, geçen gün, bilirsiniz., | VK, 50
a.
indirimli
s.
tenzilatlı.
tr. in-dir-i-m-li
"İndirimli İndirimsiz", Resmi Ceride, 1951, Böl 2, 1905"
indirivermek
bf.
birdenbire indirmek.
tr.
"Denize fırlatılan / Bir çakıltaşı gibi beni / Uykunun dibine indiriversen.", C Tümerkan, 1985, 32"
indirivermek | Olur olmaz indiriveriyordu şaplağı artık nerelerine rasgelirse., | DCeyhun, 91 | Keloş elindeki sopayı İsanın tepesine olanca kuvvetiyle indirivermiş., | MYağmur, 1957, 19
bf.
indirmek
f.
sertçe vurmak.
tr. in-dir-
"Taşı olanca hızıyla indirdi. indirirken de dişlerini sıktı. hem de: -Hıh! dedi.", A Cılga, 1980, 57"
indirmek | 8. öldürmek [B]ence en önemli şey, daha önce dinlediğimiz ses kayıtlarında, 'adamı indirmişler' türü ifadelerle kurulması muhtemel bir cümleyi 'Bir masum erimizi vurmuşuz' şeklinde ifade etmiş olması., | SGenç, T, 1.9.2011 9. Mec. Yutmak, yemek | Kaybedecek vakti olmadığı için taze, kart, erkek, kadın, çocuk, ihtiyar demez, eline kim geçerse indirirmiş gövdesine., | Tez, TTE, 72
f. mec. argo
indirmesiz
s.
indirme işlemi gerektirmeyen.
"indirmesiz çevrim içi oyunlar", genel ağda reklam, 16.04.2024"
indiroloji | indir+ | loji. oba (site) adı. | http://www.indiroloji.com/post170550.html 26.6.2011
a.
yun.
indiyat | öznel görüşler. İndî görüşler. İlmî olmayan görüşler. | ... isimlerinde kullanılmaktadır: | ruhiyat, lisaniyat; indiyat, malayaniyat gibi. (...) 6.- İyet ( iyyet ) . Türkçede | lik , lık | eki ile karşılanabilen bu yabancı soneke , yeni dilimizde kat'iyen lüzum yoktur . Çünki meselâ | insaniyet | yerine | insanlık | , | hüriyet | yerine | serbestlik ..., R Özdem, Terimler meselesi münasebetile dilimizin ıslahı üzerine muhtıra, 1941, 36 | ...indiyat ve uydurmalar karıştırmış olduğundan verdiği malumat toptan reddedilebilir ( Samuk Noyan , İşbuga ..., A Z V Togan, Umumi Türk tarihine giriş, 1970, C 1, 467 (İmla lûgati: Dil Encümeni tarafından tertip edilmiştir, 1928, 204te vardır.)
a.
ineffektif eritropoez | akıntıya karşı kürek çekme | Bilim ne derse desin, Ortadoğu'da kazanç için marketing yapan endüstri/finans çevreleri kazanır her daim. Gıdada, teknolojide, sağlıkta, siyaset ve silahta... Yaptığımın | ineffektif eritropoez(=akıntıya karşı kürek çekmek) olduğunun bilincinde olan biri olarak, dostlar meclisinde muhabbet yaptığımın farkındayım. Müsade ettiğiniz için de ayrıca müteşekkirim., | K Beşirli, 14.6.2019 TÖl vatsapı
a.
inek -ği | siyah inekten beyaz süt sağılır atasözü. İnsanların dış görünüşünüe bakıp hüküm vermek yanlış olur. AKanca, 21.12.2015, Rindan | inek almıyor dana emmiyor| İnek almıyor dana emmiyor. Bu söz, çatışan her iki tarafın da gayrımeşru ve gayrısamimi olduğunu anlatır. HHasçelik, twitter, 3.12.2015 2. Mec. Çalışkan | Her tür insan var bizde, gericisi ilericisi, dincisi devrimcisi, aptalı akıllısı, ineği tembeli, ilgilisi ilgisizi, çıkarcısı özverilisi, enteli entel olmayanı, esprilisi hıyarı her türü.', İpşiroğlu, 55
dey.a. mec.
inek arabası | salak 29.11.2011
a.
inekhane | Peki, veteriner müdürü gider, siz kalkmış valiyi översiniz. İnekhaneyi açan kim? , | ANesin, GözüneGözlük, İstanbul1974, 143
a.
inekleme | inekleme işi; çok ders çalışma, ezberleme | İzzet Hoca'nın sırtına ise kocaman bir yazı tutturulmuş: 'İneklemeye son –Kopya çekmeye on!'/Benim bildiğim öğrenme inekleme demektir, ezberleme demektir., | İpşiroğlu, 35/75
a.
ineklemek | çok çalışmak, ezberyelerek öğrenmek | Sen git bu tatil günlerini ders çalışarak geçir, ortaokulda da öğretmenlerin gözüne girersin, pekiyiler alırsın... Naci ekledi: -İnekle yani../ O burada pineklesin, ineklesin dursun. Ben şimdi Mahmut'u aramaya gidiyorum., | 11/78
argo
inekli
s./a.
inek besleyen kimse.
tr. inek-li
"Ben varmam inekliye / Yoğurdu sinekliye / Allah nasip eylesin / Omuzu tüfekliye", Burdur türküsü"
İnekli | ineği olan kimse | Ben varmam inekliye, yoğurdu sinekliye, Allah nasip eylesin omuzu tüfekliye diye diye milletten ev yapımı yoğurttan, sütten, hayvancılıktan soğuttular., | @tuncay_a, Abdullah Tuncay, twitter, 20.11.2019
s.
ineklik -ği | 1. inek ahırı 2. Bönlük | +Ulan inekliğin yeri yok burda annadın mı? Söğüt yaprağına mı susadın yoksa!, | ArapAbdo, 30 3. Aşırı çalışmaya rağmen anlayamama durumu.
a.
GTS+
inen
ile
"Eliminen içtim derdin zehrini / Hata benim günah benim suç benim.", Halk türküsü"
inen, unan, ünen, ınan ile. | Koyun gelir kuzuyunan / Ayağının tozuyunan / Gelin Ayşem sele gitmiş / Yanı çifte kuzuyunan, Sivas türküsü
infazlanmak
f.
"Eminim ki Rindan bünyesinde kişisel olarak zan altında kalmış, zan altında bırakanların ne amaçla bunu yaptıkları düşünülmeden yargısız infazlanmış arkadaşlarımız vardır." E Ergüder, 23.6.2011"
infazlanmak | (idam cezası) infaz edilmek 2. öldürülmek. | Onun gazetesinde karalanan, düşünceleri yüzünden infazlanan, hedef gösterilen yazarları düşündüm ve onun adına çok utandım., O Eğin, Akşam, 04.02.2009 | Kaddafi infazlandı., | 20.10.2011 KanalD Haber, 19.00
f.
infazlanmış | yeni* | Eminim ki Rindan bünyesinde kişisel olarak zan altında kalmış, zan altında bırakanların ne amaçla bunu yaptıkları düşünülmeden yargısız infazlanmış arkadaşlarımız vardır. EErgüder, 23.6.2011
s.
infazsız
s.
x
"İddia edildiği gibi ceza infazsız kalmadı. Ben tamamlanmış bir cezanın, hırslarını kesmediği kişiler sayesinde bahar döneminin ilk günü cezalı görünmekteyim.", H Tekdemir, 12.02.2024, eposta"
infiratçı
s.
ayrılıp tek ve yalnız kalmayı seçen.
ar. ferd “tek” ve furūd “tek, yalnız olmak”tan infirād + tr -çI
"Ama Suriyeliler infiratçı ve itizâlci siyasî tutumları sebebiyle bu bağı kopardılar. Bu aynı zamanda modern tarihteki en önemli başarısızlıklardan biridir.”, Mustafa Özcan, Syrian mihver, https://www.yeniasya.com.tr/2008/03/31/yazarlar/mozcan.htm
inflamasyon / enflamasyon+GTS | Yangı, iltihaplanma | Genellikle yavğ birikirken vücutta diyabete ve kalp krizine neden olan inflamasyonlar meydana gelir., | MCadde, 15.10.2014
a.
influencer 2.1.2011'de ekşi sözlük influyınsır | etkileyen, etki/tesir yapan, etki altında tutan kimse. Etkileyici linkedin tarafından kelimenin anlamına uygun kişilere verilen statü. 03.11.2015, EkşiS | Üstünden zaman geçti ve aynı kombin bir anda dünyanın en tanınmış influencerlarından olan Caroline Daur'un üzerinde görüldü., | SGünaydın, 10.3.2019, moda, 2
ing.
info | information'dan bilgi içerikli siteler
kıs.a.
ing.
İnfografi | İnfografi H&M'in 2017 yılı Sürdürülebilirlik Raporunu incelediniz mi? , | Moda HukukuG, S 23, 2018 (11.11.2018)+
a.
infografik | İnfografik: Benzinin fiyatı 86 Kuruş, inanmıyormusunuz? , | BülentFidan, 18.2.2015 eposta | AB-Türkiye: VİZE... Yol Haritası... infografik, | ArzuŞengün, 30.3.2016, eposta
a.
informel | resmi olmayan | AKP seçmenindeki trendin aşağıya doğru yönelişinin asıl nedeninin bu saydığım konuları informel network'ların yorumlayıp kendi tabanlarına aktarımları sayesinde olduğunu düşünüyorum., | EUslu, T, 12.5.2012
s.
ing.
infrases | infra alt ve t. ses | Posta güvercinlerinin, insanların duyma seviyesi altında olan çok düşük frekanslı 'infrases' kullandığını öne süren Hagstrum-./Bu yüzden de kuşlar sadece bir gün hariç her defasında evlerinden doğan infrasesi duyamayıp kaybolmuş. zira atmosferik değişiklikler infrasesleri de etkiliyebiliyor., | T, 1.2.2013
a.
ing.
infüzyonluk | Sayın doktor ve eczacıların dikkatine Keytruda 100 mg/4 ml IV infüzyonluk çözelti içeren flakon pembrolizumab Türk tıbbının hizmetine sunulmuştur., | Hr, 2.10.2016, 10
a.
İngiliz anahtarı | İngiliz anahtarını uzat... Kompresyona bir bakacağım. Sana İngiliz anahtarını dedim evlat, öbür anahtarları ne yapayım? , Peter Karvas / O Akbal, İşe yaramaz küçük oğlan kardeş, ÇHA, 125
a.
ingiliz çimi |
b.a.
İngiliz tuzu | Mecit Amca, 'ingiliz tuzi yok mi? İngiliz tuzi, içinde na varısa sökar atar.' dedi., | RahmiDede, 27
a.
ingilizceperestlik –ği | İngilizceye tapıcılık. | [Suavi] Aydın, | İngilizceperestlik, | kişiliğe nüfuz eden derin bir kompleks ve | insanî ve akademik terbiye yoksunluğu gibi yenilir-yutulur türden olmayan nitelemelerini kafasında yaratan (kendi deyişiyle) | tuhaflıkları neden oturumlarda bunların | failleri karşısında dile getirmemiş, onların dikkatini çekmemiş ve onlara karşılık vrme olanağı tanımamıştır? , | Tayfun Atay, Bir Kongre tanıtım yazısı üzerine, Kebikeç, 1996, S 3, 83-84
a.
İngilizcesiz | İşte, Türkçe, İngilizcesiz Fransızcasız tertemiz, başka dillerin katılmamış dillerini konuşurlar., | Maksut İzzat, Kırgızistan Ahıskalı türkü, 168
s.
İngilizleşme | ngilizleşmenin ölçüsü,Mesela ben gece geç vakitte dışarı çıkamazdım. Diskoya gidemezdim ama onlar (İngilizleşmiş Kıbrıslı Türkler) aynı İngilizler gibi yaşarlar., | AhmetUysal, 14.12.2013eposta
a.
ingilizleşmek | Ingiliz olmak | Güneyde olanlar İngiliz kültürünü daha çok almışlardır. İngiliz kültürünün olumlu yanı daha sakin, çalışkan, yerini bilir olmasıdır. Olumsuz tarafı ise aşırıya kaçıp tamamen İngilizleşmektir., | AhmetUysal, 14.12.2013eposta
f.
ingilizleştirilmek
f.
ingiliz haline getirilmek.
"Çünkü bu bakış açısı | Menderes döneminde camileri tamir ettirip halkın sevgisine mazhar olduğunda tüm manevi yapının ve genelgeçer kültürün ziyadesiyle İngilizleştirildiğine hiç itirazcı ol(a)mamışlardı... ", İ Efe, 23.6.2011 eposta"
İngilizleştirilmek | Çünkü bu bakış açısı; Menderes döneminde camileri tamir ettirip halkın sevgisine mazhar olduğunda tüm manevi yapının ve genelgeçer kültürün ziyadesiyle İngilizleştirildiğine hiç itirazcı ol(a)mamışlardı..., | İEfe, 23.6.2011 eposta
a.
İngilizlik -ği | İngiliz olma hali. | Annem ve babam İngiliz. Bu yüzden içimde bir paket halinde 'İngilizlik' olarak anladığım bir şey vardı. Espri anlayışım, insanlarla iletişim biçimim..., | YaseminAllen, M, 29.6.2016
a.
İngin | inmiş, inik | Öyle olmasa çok ingin olurdu., | Gül Gedikli, 23.2.2019
s.
ingrid bergmanlı | içinde oyuncu İngrid Bergman'ın yer aldığı şey | Ama bu detaylar yaşamadığım zamanlara nostaljik yaklaşmamı engellemiyor çünkü 1950lerin Amerikan sinemasını ve Humprey Bogart-Ingrid Bergman'lı 'Casablanca'yı çok seviyorum, | VMilor, HrCmrts, 8.7.2017, 12
s.
inhalasyon
a.
... İdiyopatik pulmoner fibrozis tedavisinde akciğerlere inhalasyon yoluyla direkt hidroksiklorokin hedeflenmesine yönelik formülasyon geliştirilmesi, İÜ YK, 8.5.2024
inhitat
a.
depresyon.
ar.
"Leyla iradesiz bir kızcağızdır, Mecnun ise bütün a'razı ile bir melânkoliktir. Azılılar gurupuna girer, tıbbın 'inhitat' diye tarif ettiği ruh haleti içinde, saç sakal birbirine karışmış, kılık kıyafet sıçanlara ziyafet, dağlarda, sahralarda tek başına dolaşır, şiirler okur, hayvanlarla haşırneşir olur ve konuşur. Muhakkak ki tansiyonu düşük, kanında beyaz kürecikler eksik, bünyesi lenfavi idi biçarenin... ", R H Karay, Sonuncu kadeh, 1965, 65-66"
inik
s.
inmiş.
"— Allah Allah! Allah Allah! Kafes inik ama cam açık. Sesi daha az duymak için onu kapayacak.", R H Karay, Sonuncu kadeh, 1965, 76"
inik | inmiş, indirilmiş. | Boydan boya, sıra sıra inik kepenkler, arada elektrik direkleri, elektrik direklerinde fersiz ampuller..., | O Kemal, 1966, 21 | Alnı üzerinde uzun bir makasla şıp diye kesilmiş bebe saçlarıyle Ayten taksinin yarı inik pencere camından akıp giden dışarıya bakıyordu., | O Kemal, 1969, 21
s.
GTS++
İnik | Konsolun üzerinde bir cam fanusun altına konulmuş eski usul bir saat, kırmızı gaz bezleriyle örtülü, abajurlu iki petrol lambası, sarı yaldız çerçeveli büyükçe bir ayna ve aynanın üst tarafında duvarda, kılıflarıyla asılmış bir çift çakmaklı tabanca duruyordu. Karşıda, perdeleri tamamen inik olan pencerelerin önünde, bütün duvar boyunca uzanan, üzerine halı döşeli alçak bir sedir ve sedirin köşelerinde pazen yüzlü minderlerle yastıklar, yastıkların üzerinde ise fiyonk yapılmış sırma işlemeli yağlıklar vardı., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 14-15
s.
İnil inil inlemek inleye inleye, inim inim | Aşağıdan akar gelir gemiler / Yel vurdukça inil inil iniler., | Cahit Öztelli, Evlerinin Önü, | 86.
s.
inilemek II BTS- | İnlemek | Deryalar üstünde oynar gemiler / Dalga vurur inim inim iniler, | Köroğlu, EGŞA, 132
f.
bts-
inilemekI TTAS+ | 1. Hayvan yem yerken samanın irisini ayırmak
f.
inisiyal | Efendimizin kulağı acıdan Sanctum Johannes'in inisiyaliyle çınlamaya başlamış, duvar saatinin sarkacı ise sanki puandorg ile zaten duruvermişti!, | ., | İOAnr, GK, 81
a.
inisiyasyon
a. tıp.
Hasarın hafızaya kaydedildiği ve geri dönüşümü olmayan bir evre.
"Az önce Özbek, Kazak ve Kırgızlarla dolu bir masadan, "Sen Amerikalıya benziyorsun! Ata da binemezsin," denilerek kovalandım. Adımı ve yayınevi adını görünce "Allaaa Allaaa!"deyip geri aldılar. Tımar edilip Türklüğe gireceğim. İnşallah kabul edilemez bir seremonik inisiyasyon fiili yoktur.", @GokturkOmer, 18.4.2024, X"
inisiyasyon | İşkenceciden adli müşavir çıkarabilen bir inisiyasyona hayran kalmamak elde değil..., | YZBaşbay, 11.1.2012 eposta | Kadim geleneğin ezoterik okullarında horoz sembolünün sıklıkla kullanıldığı bilinir. Geleneğe yeni dahil olacak haricinin içinde bulunduğu karanlıklardan aydınlığa çıkışının müjdecisi olarak haricinin önünde, inisiyasyon öncesinde bulunurmuş horoz., | | http://muzafferabla.com/ 17.5.2013 | Nedendir bilinmez, fakat galiba inisiyasyon niyetiyle yerinden Vaftizci Yahya gibi doğrulup İdris Amil Hazretlerinin ayağına, adeta piyanonun sağ pedalıymış gibi basıverdi!, | İOAnar, GK, 81
a.
inisiyatasyon? a.
inisiyatik | Faruk'un kitabında referans verdiği Michel Maffesoli, | Göçebelik Üzerine- İnisiyatik Başıboşluk isimli kitabında önemli tespitler yapıyor., | ÜKardaş, T, 3.1.2015
s.
inisiyatör a.
inisiye | Tapınakçılar gibi evliliğin yasak olması şöyle dursun Pisagor müritlerinin evlenmesi zorunluymuş. ... Enstitüde hem erkekler, hem de kadınlar inisiye edilebiliyorlarmış. | , | F Ünlü, Sbh, 10.3.2019
iniş | iniş yapmak oturmak | Muazzam Azzam Beyin yanındaki delikanlıyı tatlı tatlı iteleyerek kanapenin ucuna yumuşak iniş yaptı., | NGüreli, SO, 79
a.
iniş-çıkışlar zikzaklar | Ülkemizdeki iktidar ile halkın güç ilişkisi ve aralarındaki güç mesafesinin değişimi doğrusal bir seyir izlememiş, özellikle Osmanlı'nın son dönemlerinden itibaren gel-gitler, iniş-çıkışlar göstermiştir., | BünyaminÖzgür, Eylül 2011
inişleri, çıkışları unutma,
inişli çıkışlı | Gelgitli, istikrarsız, oynak, yükselip inen şey | Kanat forvetleri geçen sezonda inişli çıkışlı bir grafik çizmiş, yine de form tutan oyuncu formdan düşenin açığını iyi kapatmıştı., | HakanArslan, kararG, 11.1.2017
s.
inivermek | Yakın köylerin birinde olmuş bu / Söylediler, pırıl pırıl iniverdi, içimize., | Dağlarca, VK, 70 | Bir gün, ormandan düzlüğe iniverince karşımıza bir köprü çıktı., Naciye Poyraz, 1979, 45
bf.
inkârcı
s.
inkar eden.
ar. inkâr + tr. -cı
İnkâr, inkârcıya kâr etmez. Görenlerin safı, aslı, faslı aydınlanmıştır. Görenlerin safında ne kör, ne de nankör bulunur 30
inkardan gelmek TDK+ deyim inkar etmek | +Beyoğlunda, bilmem ne sokağındaki bir randevu evine girip çıktığını görmüşler de inkardan gelmiş, Kur'ana el basmıştı yalan diye., | OKemal, 1969, 23
inkıbaz | kabızlık hali | İnkıbaz mı oldunuz? Aç karnına iki lokma çam sakızı yutunuz. Yalnız sakızı yuttuktan sonra evinizden uzaklara gitmeyiniz., | MYağmur, 41
ar.
inkılabcılık | Büyük Şef'in, Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin zaman zaman hitabeler ve kanunlar halinde ileri sürdüğü ve tatbikine geçtiği ana fikirlerin bütün dünya mikyasında bu kadar isabetli, bu kadar katî esaslardan mülhem olduğunu anlamakla bütün dinleyiciler bir daha Türklükleri ve inkılâbcılıklariyle öğünmek fırsatını buldular., | BKÇağlar, | Fikir Hayatı: Mülkiyet Hakkı, Mahiyeti, Tarihi - Profesör Sadri Maksudî Arsal'ın Halkevi'ndeki Değerli Konferansı, | Ulus, nr. 5558, 17 Ocak 1937, | 2
s.a.
İnkılapölçer | İnkılapölçer ve imanölçerlere göre ÂKİF!..., | Alaattin Karaca, 11.3.2019, KararG
inkisar etmek –e deyim | 1. Kırılmak? 2. Beddua etmek | Annem her şeyi bilmeli. Belki Allah vermesin. Ona bir hal olursa bize inkisar eder Sen uyanmadan yoklayıverdim. Zararsızmış. Onlara öte beri, yiecek buldum., | Güntekin, Damga, 102
inklusivist | içlemeci. | Hıristiyan inklusivistlerin kurtuluşu ve hakikati yalnızca belirli bir dine hasreden ve diğerlerini kurtuluş dışı sayan ekslusivist teoriye ve bu teorinin Hıristiyanlık bünyesindeki savunucuları H. Kraemer, R. Nash ve | Neill gibi ilahiyatçılara karşı en önemli eleştirileri, bu dışlamacı teorinin Hıristiyan öğretilerinin temelini oluşturan kurtarıcı rahmetin evrenselliği ve Tanrının herkesin (bütün yeryüzünün) kurtulmasını arzuluyor olması inancına karşıt olmasıdır. | http://dinler-tarihi.blogspot.com.tr/2008/12/inklusivist-teorinin-dier-nerilere.html, 5.2.2016g
s.
ing.
inkübasyon periodundan sonra hastada ates kırgınlık gibi bulgular görülür. karakteristik lezyonlar ağız el ve ayaktadır. ellerdeki lezyonlar öncelikle parmakların yan ve ön yüzlerinde ,avuc iclerinde görülürler. benzer lezyonlar ayak parmaklarında ve topukta da görülebilir.
İnlenmek | Ne kadar cahil de bırakılmış olsa, hastane kapılarında neler çekildiğini, nasıl inlendiğini yumurta bile bilir. | , | Çalıkoparan, 32
f.
inleşmek | karşılıklı inlemek. | Birinci Sahne Hekuba, Muhafızlar, Esir kızlar korosu (Koro müzikle inleşir), S Batu, Güzel Helena, 1959, 57
f.
inmek
Sıcakta ayrışmış ikindi iyice indi | bâri, bir yanlışlık olmayaydı: çünkü, ikindinin dostu Kubbe'dir 65
inmek | –e | 16. Gelmek, varmak, olmak | Ormana sıcak iklimlerden gelen bir kuş sürüsile beraber ilkbahar inmişti., | CUçuk, CB, 72 | Şehirde başka tanıdığı olmadığı için doğrudan doğruya benim evime indi., | Güntekin, Damga, 121
f.
GTS++
inmek* | beddua etmek, ilenmek | Aklına, hakkını yiyen ahçı Mehmet geldi. Tâ yüreğinden taşan acıyla, ona indi: -Hey Yarabbi, mübarek bayram şerefine, ahçı Mehmedin cezasını ver!..., | CUçuk, CB, 50
f.
İnmeli | Alelade zamanlarda bile bir şeyi başından sonuna kadar düşünemeyen kafası merak ve heyecandan ve bilhassa tarif edilmez bir korkudan inmeli bir hale gelmişti., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 137
s.
inoks | Genelde mutfak eşyaları ve sanayi tipi ortamlarda kullanılan paslanmaz çelik 11.07.2001 mdc, EkşiS | inoks kaşıklık, | 30.4.2014
a.
inovasyon/innovasyon | İnnovation'danYenilikçilikİnnovasyon, toplumun refahı, | EBabahan, Star, 10.1.2010 | Milyonlarca kişiye ümit veren bu buluş, yılın en önemli 10 inovasyonundan biri olarak gösteriliyor., | M, 24.10.2011 | Türkiye'de uzunca bir süredir içi boş bir yenilikçilik (inovasyon) tartışması yapıyoruz., | GSak, R, 29.2.2012
a.
ing.
inovatifs. ing Yenilikçi. | Hayrettin, inovatif ve iyi bir başlangıç yaptı., | Telesiyej,T, 11.10.2010
input | Veri, girdi | Başka türlü krizi 'handle' etmek (ele almak, idare etmek), 'brain storming' (beyin fırtınası) yapmak ve 'input'larımızı (veriler, girdiler) masaya yatırmak mümkün değildir., | PÖzdemiroğlu, H, 31.1.2015
a.
ing.
insafsızcasına | Hayatı hem insafsızcasına, hem boşuna taşlaştırıyoruz., | OBurian, DeğişişÜzerine, Denemeler-Eleştiriler, İstanbul 1964, 21
z.
insafsızlaşmak | Yayınlanması için bir ömür tüketen Çınarlı, kendisiyle yapılan bir konuşmada dergi için şöyle diyor: Hisar, 1945'li yıllardan itibaren edebiyatımızda gittikçe gaddarlaşan, insanfsızlaşan cereyanlara karşı bir red cephesidir., | DilD, 1999, C 85-88, S ? , 62
f.
insan bilimciler | çoğ. | Birinci toplantıdan başlayarak sibernetikçiler. kendileriyle insan bilimciler arasındaki boşluğu kapatmak için büyük bir gayret sarfettiler., Dil ve Sistem Belleten, Yıl 102, S 7, Nis 2025
b.a.
insan dışılaştırma | Toplumlarda ve tabi ki Türkiye'de var olan | öteki anlayışının sadece farklı olanı ima etmekle kalmayıp, gerektiğinde yoğun propagandalarla | düşman-şeytan ve insan dışılaştırmaya varan bir seyir izlediğini, dünya üzerindeki pek çok vahşetin bu propagandalardan sonra işlenebildiğini anlattı ki, bu analiz gerçekten önemliydi., HŞTuksal, Star, 18.12.0
a.
insan dışılaştırmak | Ayrıca, Abdullah Öcalan Türkler nezdinde insan dışılaştırılmıştır., | MedaimYanık, AçıkGörüş, 13.1.2013
f.
insan kaynaklarcı yeni | İK | İK'cılar Batman ve Superman aramasınlar., | Geçtiğimiz haftalarda Türkiye'ye gelen Araoz, İK personelleriyle bir araya geldi. HT, 3.4.2011
kıs.
insan kaynakları | İnsan Kaynakları ekine bakmak bile kendi başına yararlı bir deneyimdi aslında. Her şeyden önce, eleman ilanlarını içeren bir gazete ekine İnsan Kaynakları başlığının konulmasını çok yerinde buluyordum., | S Dölek, Kirpi, 83
İnsan ticareti a.
insan zinciri | Protesto eylemlerinde insanların el ele tutaşarak uzun saflar meydana getirmesi | Sonuçta 150 kilometrelik bir mesafede insan zinciri oluşturmaya çalışıyoruz., | 19.4.2011, www.greenpeace.org › Ana Sayfa › Haberler › Blog › Nükleer Blog, 10.9.2015g
a.
GTS-
insan-dışılaşma | Bilimin insan-dışılaşması, | 93* | Ayrıca, algoritma önyargıları, veri gizliliği ihlalleri ve iş süreçlerinin insan dışılaşması konusundaki endişeler, dikkate değer konuları gündeme getiriyor., | 29 Haz 29, 2024 (Lidia Perska), | https://elblog.pl/tr/2024/06/29/kucaklayarak-gelecege-iste-insan-ve-teknolojinin-ortakligi/
b.f.
İnsan, insanın zehrini alır
atasözü.
"Karşınızdaki suçlunun gözlerinin içine bakın dostça. Orada, derdini dökmek isteyen "insan"ı göreceksiniz. Bundan sonrası kolaylaşır. "İnsan, insanın zehrini alır" derler, halk dilinde. Ceza avukatlığının yarısı budur.", @avtugaydin, 12.03.2024, X"
İnsanal | Bu coğrafyada insanal ilişkiler, ister istemez, egemen toplumsal kesimlerin, yani eşraf ve mütegallibenin ekonomik gücünden olduğu kadar bu güç sayesinde edinilmiş bireysel gücün baskıcı uygulamalarından da etkilenir., | Sabahattin Ali/Ahmet Oktay, Kuyucaklı Yusuf, 6
s.
insanat bahçesi | krş. hayvanat bahçesi. Sömürgeci batılıların afrikalı ve kızılderili insanlara hayvan muamelesi yaparak tıpkı hayvanları sergiledikleri bahçeler gibi insan bahçesi. | 1905 yılında New York, Coney adasında kurulan İNSANAT bahçesinin bir fotoğrafı. Beyaz AMERİKALILAR bir direğe bağlanmış bir Filipinli YÜRÜMEYE yeni başlayan çocuğu görmek için bilet aldılar ve ona fıstık attılar. Batı'nın maskesine aldanmayın., Mustafa Armağan, @mustafaarmagan, 31.05.2025, X
b.a.
insanbilim | İnsanbilim ile toplumsal psikoloji insan topluluklarının değişişlerindeki önem derecesini gün geçtikçe daha çok meydana çıkarıyor., | OBurian, 1964, | 20-24
s.a.
insanca insan yönünden, insan bakımından. | Dün gece saat onda Tabriyye eski çarşı civarında bir dinamit patlamıştır. Tahkikat neticesinde Yahudiler tarafından patlatıldığı anlaşılmıştır. İnsanca bir zayiat yoktur., Türk Sözü, 22.05.1936, 1
insancıl
insancıl hukuk | Uluslararası insancıl hukuk, silahlı çatışma sırasında temel insan haklarının korunmasıyla ilgilenen uluslararası hukuk dalı. Vikipedi
a.
insancıllaştırılma | Brakelmann, | İş yaşamının, çalışanların insani gereksinmelerinin ve haklarının mümkün olan en yüksek düzeyde karşılanmasını sağlayacak şekilde düzenlenmesini, işin insancıllaştırılmasının zorunlu koşulu olarak nitelemektedir., | 8.7.2002, Hür, 26.2.2017g
a.
insancıllaştırılmak | edilgen | Günümüzde işin insancıllaştırılması kavramı en genel anlamda, insanın yalnızca bedensel değil, zihinsel, psikolojik ve sosyal gereksinimlerini de dikkate alarak, çalışma koşullarının iyileştirilmesini de ifade etmektedir. , 8.7.2002, Hür, 26.2.2017g
f.
insancıllaştırma | İnsancıllaştırma sadece çalışma yaşamında değil, yaşamın diğer alanlarında da (okul, boş zaman v.b.) ortamların şekillendirilmesinde rol oynayabilecek bir prensiptir., | 8.7.2002, Hür, 26.2.2017g
a.
insancıllaştırmak | humanize etmek. | Öte yandan, sanatların sentezinden başka, sanatla tabiatın sentezini araştıracaktır. Peyzajın şehre sokulması ve resmi binaların rasyonel ve görevsel olarak yerleştirilmesi ile, mimarlığın kâh küçültülmüş, kâh dev gibi büyük ölçüsünü insancıllaştıracaktır | , AÜ Yıllığı, 1963, 6 | İnsansız bir geleceği insancıllaştırmak..., | KDerviş, 19.1.2016, | http://www.dunya.com/kose-yazisi/insansiz-bir-gelecegi-insancillastirmak/26827, 26.2.2017 | Teknolojiyi insancıllaştırmak, | Temmuz-Eylül 2015, | http://www.dijimecmua.com/bee-life/11221/index/1963492_omer-berk-yuksel-kimdir-teknolojiyi-insancillastirmak-/, ÖBerkYüksel, 26.2.2017g
f.
ing.
insancıllık -ğı | Halil'in saygınlığı Leyla'nın onaylanmasını sağlamış, Leyla'dan yayılan ışık da çatık kaşlı Halil'e insancıllık bağışlamıştı., | TKiremitçi, 2005, 107 | Saraybosna Çellistinde kahramanlar yok; gurur yok, nefret yok; şehitler ve serhildanlar edebiyatı yok; böyle sıradan insanlar, sıradan insancıllıklarla vahşete direniyor., | HBerktay, T, 26.5.2011
a.
insangillik | Olup biteni hatırlamadıktan, tarihin sağına soluna sıkışmadıktan, yüzünü taşlara dönüp insangillikten çıkamadıktan sonra ne yapayım ben onca anıyı? , | KeremIşık, İzafi, Aralık-Ocak 2012-2013, 16
a.
GTS-
İnsanı iş değil kahır öldürür!
kalıp söz
İnsan dertten ölür.
İnsanı iş değil kahır öldürür!
insanımsı | bulunan kemik ve kafataslarından hareketle, dinozor ve insanımsıların canlandırılmalarında kullanılan teknik. 19.01.2005 18:06 ~ 18:09 kirmizi kalem, EkşiS | Bu ülkenin, bu zihniyetten kurtulabilmesi içindir verilen mücadeleler... Sana yazıklar olsun ey insanımsı!..., Erdal Gedikoğlu, 24.03.2025, Facebook
s.
insanımsılık -ğı | İnsanımsılıktan Kurtuluş Kafamızdaki kalıpların kölesi, unvanlı ve şöhretli bir insanımsı olmak yerine, düşünmenin sonsuzluğunda özgür beyinli bir vatandaş olmayı yeğlerim., | İnsanımsılıktanKurtuluş, 2013, İstanbul, ErgunZoga, Cinius,
a.
insaniyetçi | hümanist, insancı, insancıl | Atatürk, milliyetçi olduğu kadar, belki onun için aynı zamanda insaniyetçi (humaniste)dir., | Taray, 20
s.
insaniyetdaşlık -ğı | Kazan Tatarı buna fenâ içerler ve dırdıra başlar, Ben de siz kumandan değilsiniz desem ne kadar kırılırsınız. Benim Sorbon'da bile kürsüm var... kabilinden Tatarizma horozluğunu sürdürür!. Paşa susar; ve onca idealdaşlık ve türkçüdaşlık ve şarabdaşlık veee... ne kadar (daşlık ve insaniyetdaşlık varsa) bir anda hepsi de yakılıb kül edilir, biter; ve bir daha da görüşmezler..., Mehemmed Saffet, B.Vekil'in, Tatar Kazanı'nda Heykel Pereştişi!..., | http://www.turkcesi.biz/muharrirler/mehemmed-saffet/b-vekilin-tatar-kazaninda-heykel-perestisi.html, 07.12.2016/18.06.2018
a.
insaniyetperverlik | Arsal şu görüşleri ile milliyetçilik ile insaniyetperverliği bağdaştırır., | NErgan, 2016
a.
insankızı | Önümüzdeki bayrama ne anlam verirseniz verin ama bu bir 'bayram' ve bu bayram insanoğlu ve insankızının binlerce yıllık gelenek ve hafızasından süzülüp geliyor., | FKentel, T, 27.8.2011
a.
insanlararası
s.
"Buna bir inancın, bir düşünme tarzının, bir yaşama üslubunun, bir kültürün ete kemiğe bürünmesi ve insanlararası münasebetlerin, yaşama tarzlarının bir düzene, bir nizama, gevşek veya katı bir hiyerarşiler manzumesine bürünmesi, farklı bir kültürün luşması da denebilir.", İ Kara, Süleymaniye Mahallesinin Terkedilmiş Hali ... , Derin Tarih, S 145, Nis 2024, 3"
insanlaşmak | BTS+ | nsz İnsanca davranma özelliği kazanmak, insana yaraşır biçimde davranmak | +Bunları konuşurken ben insanlaşıyordum, Gökçe Abla cankuşlaşıyordu, hem insanlaşıyor hem kuşlaşıyorduk., | EkremGüneş, Cankuş, Aralık 2002/2010, 41
f.
bts+
insanlı
insanı olan.
s.
ar. insan + tr. -lı
"Bir hoş oldum ele güne karşı / Herkeslerden utandım / Bir yanım insanlı kahve / Dünyalar dolusuydu bir yanım",
Edip Cansever, Dirlik düzenlik, 1954
insanlık suçu | 6.9.2004 de EkşiS.e girmiş. Bir film adı olarak.
a.
huk.
insanlık-üstü | Kabul edelim ki, bu deprem bizi yine insanlık-üstü (suç-üstü de diyebilirsiniz), insanlıkla bağdaşmayan hallerimizle yani normal sayılabilecek başka insanlardan epey farklı olduğumuzu gösteren hallerimizle yakaladı., | OMiroğlu, T, 27.9.2011
s.
insansal | insanî | Gerçi hepimizin, az çok, alışkanlıkların tutsağı olmamız doğal ve insansal bir olaydır-; fakat bu düşünme tutsaklığı, Atatürkün devrimci türkiyesinde –içinde Türkçecilik de bulunan- bütün devrim ürünlerini birer birer ortadan kaldırma, hiç değilse kütleştirme tehlikesi gösterdiği zaman, artık onu hoşgörü ile karşılamağa olanak yoktur., | HVVelidedeoğlu, 1961AD, 12
s.
insansevmez | Hayvansever insansevmez midir? , | DHızlan, Hür, 8.1.2016
a.
insansı | İnsana benzeyen, insanı andıran, insanımsı, antropoit | Yeni insansı robot internet kullanıyor, | T, 13.4.2013
s.
GTS+
İnsansı, oruntak 104, (Günal Seyit'den), narko-metres
insansızlaşmak
f.
insan olmaktan çıkmak. insan olma özelliğini yitirmek.
"Oyun çağımızdaki insansızlaşmayı, değerlerin kayboluşunu ve insanın birdenbire kendine nasıl aykırı düştüğünü gösteriyor.", M Miyasoğlu, Türk Edebiyatı, 1972, S 3, 32"
insansızlaştırılmak | Bu sistem, insan olanı yok ediyor. Aslında en büyük güç odaklarının bile 'insansızlaştırıldığı' bir düzen sürüp gidiyor., | SÖney, T, 10.2.2012
f.
insansızlaştırma BTS- | Bir yeri insandan arındırma | Gezi Parkı'nı halka kapatanlara, Taksim Meydanı ve Gezi Parkını kimliksizleştirme, insansızlaştırma ve betonlaştırma planlarının iptaline yönelik mahkeme kararını elden tebliğ etmeye, parkı yeniden gerçek sahiplerine yani herkese açmaya gidiyoruz., | T, 6.7.2013
a.
bts-
insansızlık -ğı
s.
insan olmama hali. insanlığını yitirme hali.
"Çünkü ikisi de insanı kendinden uzaklaştırıyor, zorbalığa, insansızlığa götürüyor. Şöyle de söyleyebiliriz: Zorbalığın hüküm sürdüğü ve bunun da çoğunluk tarafından benimsendiği yerde bir gergedanlaşma vardır... En geniş anlamda yozlaşma demek daha doğru.", M Miyasoğlu, Türk Edebiyatı, 1972, S 3, 32"
insider | Gazetede, Yalovada arazilerini ucuza kaptıran bazı vatandaşlar örgütlenerek, 'insider' (kendi ürettiği gizli bilgiden çıkar sağlayan, genele açık olmayan kimi kritik bilgileri ranta dönüştürmek) yapan Karayolları yetkilileri hakkında hiç suç duyurusunda bulunuldu mu? , | YalçınBayer, Hür, 15.12.2015
insipit | Yaklaşık bir yıl sonra, Tolstoy romana başlayacak, dünyanın en ünlü insipitlerinden birini yazacaktır: 'Bütün mutlu aileler birbirine benzer, her mutsuz ailenin mutsuzluğu kendine özgüdür.,ACToprak, HrKitapSanat, 26.5.2017g
a.
insiyelli | intial+ türkçe li | Bu görüşmeyi bu kez tam tarihi ve görüşen albayın adını insiyelli olarak 1998 ateşkesinde arabuluculuk yapan Balıkçı ya da gerçek adıyla İlhami Işık da doğruladı:, | YOğur ,T, 19.4.20121998
s.
ing.
İnsta | İng. İnstagram | bakın bayanlar şu insta storilerinize sportifay* atmayın kendinizi atın amk ateş falan yollayalım foto bakarız diye giriyoruz kız aycan öner paylasmıs aq, | cato f7 legacy @ikoslool 11.10.2019, twitter
kıs.a.
ing.
İnstacı | instagram kullanıcısı | Twitter bireyi tamam evden çıkmaz da instacıyı nasıl tutacaksın? Devlet instayı kapatmalı., | Abdulhamit Kırmızı, 16.3.2020, twitter
s.
instagramlı | Az Instagramlı, selfie'li, bol sükunetli, güzel düşünceli bir hafta dilerim hepimize. Epiktetos da dilermiş., | N Karaibrahimgil, HrKlbk, 15.4.2019
s.
instagramlık -ğı | Yıllar geçiyor; öncelikler, zamanın ruhu değişiyor; her şeyi mümkün gösteren dokuz günlük bayram tatilleri, kulağınıza 'şimdi değilse ne zaman' denerek fısıldanan cazip fırsatlar, sabaha kadar parti yapan 'beach'leri, Instagram'lık iskeleleri, gıcır selfie imkânlarıyla bekleyen Alaçatılar, Çeşmeler, Bodrumlar büyük aileyi, kalabalıkları ilmek ilmek çözüyor., | Yenal Bilgici, Hr, 19.8.2018
a.
instangramlamak | Ayrıca daha sonra bütün Kamilia'lara yıldönümü için geçirdikleri 5 yılın ardından bir mesaj instangramladı 5! Ah teşekkür ederim Kamilia, | 23.7.2013, | http://www.koreanturk.com/Konu-KARA-dan-Hara-Seungyeon-ve-Jiyoung-Jakuzide-Banyoyla-Geceyi-Geciriyor, 24.6.2017
f.
instangramlaştırmak | 19.6.2017
f.
insülin direnci | ...plasentadan insülini yıkan enzim salınımı ve artmış östrojen ve progesteron düzeyleri nedeniyle insülin direnci görülme ihtimali artar., | MYılmaz, MBursa, 31.7.2015
a.
tıp
inşaatçı
1. a. Yapı işlerini yöneten teknik görevli. 2. a.Yapı ustası.
"Babam çok iyi insandır, herkes onu sever, sayar. İnşaatçılar da onu çok tutarlar. Çünkü iş bitiren bir adamdır babam. Yazın en çok arannlardan biridir.", İ F Ceylan, Bir Garip Adam, 2002, 36"
inşaatlık | Yavuz'un ağzından burnundan neredeyse bir inşaatlık kum boşaltmışlar..., | TAral, SÖ, 7
s.
inşacı
s.
yapıcı, inşa eden.
ar. inşâ tr. -cı
"Çok uluslu çok dinli çok kültürlü çok merkezli çok medeniyetli BRICS+ bunun en güçlü örneğidir. BRICS+ lidersiz ve eşitler arası diyaloğa sahip karar mekanizması ile Batılı hegemon sistemden oldukça farklı bir yapıyı temsil etmektedir. Bu yüzden BRICS hiçbir zaman Batı karşıtı olmayacak ancak Batı dışı bir dünyanın ve gündemin inşacısı olacak.", "
U T Yücel, Parçalanmış Dünyanın En Büyük Parçası: Brics+, ATasam, 15.11.2023
inşâcı
s.
yapıcı, inşa eden.
ar. inşâ tr. -cı
İçimde kıyameti alteden yüceliğin inşâcısı, mâviliğin mucîdi, ezel okyanusuna gölgesi sığmıyan sırrın, ilâhî sedâsı var 26
inşacı | Kadimî ve | inşacı ekollerin milletin ve milliyetçiliğin tarihine nasıl yaklaştıklarına değinmiştim. Kadimî ekol tarihin her döneminde bir Türk Milleti'nin varlığından şüphe duymazken | inşacı düşünce bunun çok yeni bir icat olduğunu savunur., | YHErdem, KararG, 18.12.2016
inşallah başlamadan önce bismillah işe başlarken Allah Allah şaşırırsak Evelallah kendimize güvenirsek Alimallah azmedersek Eyvallah işten vazgeçersek Fesubhanallah canımızı sıkarlarsa Ya Allah sonuna kadar gitmek istersek Vallah billah taahhüt edersek Hasbünallah daha da sıkarlarsa İllallah pes edersek Allah Allah Allah işe coşku ve heyecanla sarılınca Maşallah işi başarıyla bitirince Hay Allah eğer işi başaramazsak Maazallah tekrar denemek ister misin?
inşirah
a.
Boğazda işleyen bir gemi.
ar.
"Susmuş Heybelide Sultan-i yegah / Körfezde mehtabın iri gülleri solmuş / Boğazda süzülen Halâs İnşirah / Eski yalılar ve iskeleler / Şimdi birer hâtıra olmuş", İlhan Geçer, 1986, 81"
intaş
(Tohum) Kendine uygun şartları bulup yeşerme, filizlenme, sürme:
"(Ar. neteş "filiz, sürgün"den intāş) "
"ÇIKLAMAK, Toprağa atılan hububat taneleri intaşa başlamak (Yozgat).", Türk Etnoğrafya D, 1956, C 1-5, 22"
inteligentiya | entelijansiya | Bu olumsuz havayı yaratmada Fransız siyasilerinin, inteligentiyasının ve özellikle medyanın rolü çok fazladır., | MüşerrefYardım, T, 20.12.2011
a.
intelli drive, vehicle to vehicle, ... vehicle to infrastructure (V21)&infrastructure to vehicle (12V) sistemleri, ORDMİL
intelnektüel | İnternektüel. Bu kelimeyi gördünüz mü? Ekşi sözlükte var ama pek de anlamadım. Banu Avar, entelektüel karşıtı/alternatifi gibi kullandı. | Bir dostumuzun çok kullandığı gibi söylersek dedi., | AAYörük, 1.1.2017 eposta
a.
interaksiyon | Elektronik müzik besteciliği, interaksiyon ve elektronik müzik kuramı üzerine eğitim alıyorum., | T, 22.12.2014
a.
ing.
interaktif | Aralarında interaktif münasebet vardır ve bunu regüle edebilmek için her şeyden önce muhafazakârlık algısını bilmek ve saygı göstermek lazımdır. | , | İKüçükkılınç, 2.10.2011
interaktifleşmek | Nazlıcan Özkan ?@nazlicanozkan yeni türkiye haberciliği müthiş interaktifleşti. misal | diyarbakır'da yarın okullar tatil, diyor. nedenini sen buluyorsun. katılımcı tarz., 7.10.2014
f.
interdisipilinerlik | Aristoteles'ten de öncesine dayanan bir kavram var: İnterdisiplinerlik, yani disiplinler arası çalışma. 2000'li yıllarda daha sistematik olarak üniversitelerde ve bilim dünyasında uygulanmaya başlayan interdisiplinerlik en basit en basit tanımıyla bir problemde veya araştırma sürecinde iki ya da daha fazla disiplinin birbiriyle uyum içerisinde yer alması ve ortak paydalar barındırması anlamına geliyor., | Bilimlerinİşbirliği: interdisiplinerlik, 9.6.2008, | http://bilgicagi.com/bilimlerin-isbirligi-interdisiplinerlik/, 21.7.2017g (Ahmet Arslan, İbn Haldun'un İlim ve fikir Dünyası, KültürveTurizmBak, 1987)
a.
interkoneksiyon /enterkoneksiyon | Türkiye ile Yunanistan ve Bulgaristan arasındaki doğalgaz interkoneksiyonu projeleri , | H, 16.10.2013
intermodal | Lojistik merkezlerde taşımacılık, intermodal faaliyetler ve lojistik faaliyetlere odaklanır ve bu merkezler genellikle metropol bölgelerin dışında kalan, farklı taşıma türleri bağlantılarına yakın olan bölgelerden seçilir. | , | MuratTurfan, 2.11.2013eposta
s.
internetli | internet bağlantısı ihtiva eden | İnternetli esnaf tarifeleri, | 24.7.2015
s.
internetsizlik | iğrenç bir durum. evimi taşımamdan ve burada da fazla durma ihtimalim olmadığından dolayı internet bağlatamadığım için yaşamakta olduğum psikiyatrik hastalığın literatürdeki adının türkçesi 4.9.2008 pharmacia, EkşiS | internetsizlik erkekleri huzursuz ediyor, | 6? .9.2015 basın
a.
interpol | uluslararası polis | -Neden? Yoksa seni interpol, milletlerarası bir rsabıkalıya mı benzetti? , | ANesin, ŞAvrupa, 111
a.
ing.
interstisyel | ...sorumluluğunda interstisyel akciğer hastalığı ünitesi tarafından düzenli olarak izlendiğini, güncel tüm tedavilerin uygulandığını, hastalığın gidişatı nedeni ile yoğun bakım ünitesinde, yüksek solunum desteği gerektiği için mekanik solunum destek cihazına bağlandığını bildirdi., | Cum, 9.7.2019
s.
tıp
interval | Çünkü hayatın tekdüze ve teksesli bir musiki gibi aktığı, sürprizler, şaşırtmacalar ve geniş interval sıçramalarıyla tatlı huzurlarının bozulmasını istemeyen miskin insanların yaşadığı bir yerde, ne yapacağı kestirilmez delilere, kısacası yeniliklere ihtiyaç yoktu., | İOAnar, GK, 96
s.
GTS-
intikamcılaştırmak | birini kinci, kin tutar, öç peşinde koşar hale getirmek | Bir nesli intikamcılaştıran, canavarlaştıran, dolduran, kudurtan şey bu., | NGenç, isenç, 89
f.
intikamcılık | BTS+ | +Eski Ahit'in müstehcen hikayelerle, şeheviliklerle, gaddarlıklarla, intikamcılıklarla dolu sayfalarını okuduğumuzda, bu kitabın Tanrı sözleri olmaktan çok, şeytan sözleri olduğunu söylemenin daha uygun olduğunu anlarız. Fakat, bunu da yeterli bulmaz ve ekler: | ...Bu kitapları Tanrı kitapları olarak benimsemeyi Yaradan'a karşı saygısızlık sayarım., | ThomasPaine, AkılÇağı
a.
bts+
intim | it. | İntim yıkama rahatlatıcı!!
s.
intizamsızcasına
z.
düzensizce.
"Bu aydınlık krome eşyaların rengi gibi parlak ama göz dinlendirici. Kunt, kibar bir parlaklık | parlaklık bile denemez, kendi özünden geliyor, dışarıdan ve üstüne sürülmüş cilâdan değil, sessizliğe, durgunluğa uyan bu mat renkli manzaraya henüz söndürülmemiş bazı elektrik ampulleri ile limanda demirlemiş vapurların fenerleri intizamsızcasına saplanmış birer hoyrat ışık kaması | tabloyu yaralamış.", R H Karay, Sonuncu kadeh, 57"
intoksikasyon | Olayın 'alkol intoksikasyonu' sonucu meydana geldiği düşünülürken, kesin ölüm nedeninin otopsinin ardından belirleneceği kayedildi., | T, 22.5.2012
a.
tıp
intoleransa. | İntolerans gıda ile tetiklenen vücudun tepkisidir., | FTürkel, T, 18.10.2010
tıp
intoleransyon | gıda intoleransyonunun insan vücuduna... TRTHaber, 2.1.2014, saat. 12.35
a.
intörna. | intern | ...intörn öğrencisinin maaş, ek ders...-, MahmutAk, 11.1.2016g
ing.
intrauterin a. tıp İng. intrauterine 1. Döl yatağı içi. 2. Döl yatağı içinde olan. BSTS / Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü | Bazen düşük doğum ağırlıklı yani intrauterin gelişme gerilikli bebekler doğabilir., | MYılmaz, MBursa, 3.7.2015
tıp tıp
ing.
intro | Kayahan için özel olarak hazırlanan intro videonun gösterildiği gecede 'Emrin Olur' şarkısını seslendiren Gülşen 'Melekler sayesinde tüm dostlarımızın duası sana gitsin Kayahan.- ... şeklinde konuştu., | MCadde, 4.9.2015
introspektif | Kendini kabul / inkar etme süreci retrospektif ve introspektif bakışlarla serginin merkezinde yer alıyor., | MŞÇoban, T, 14.9.2011
s.
inuit | Eskimoların kendilerinin çağrılmasını istediği isim. Onlar [Eskimolar] kendilerine 'İnuit' denmesini istiyor.,SÖney,T, 23.9.2011
a.
invaziv olmayan
s.
X
"İÇERİK: 1 adet "invazif olmayan tansiyon aleti" 4 adet 1,5 V (AA) pil, 1 ad: Erişkin tip manşet (22-32 cm)", Microlife BP 3 BTO-2, 2010+ (Otomatik koldan ölçen tansiyon aleti)"
invazyon | Sosyo-kültürel dinamiklerimizle toplumsal bünyenin yeniden canlandırılması; devlet erkini içeriden kuşatmaya çalışan paralel yapılanmaların kamusal alana invazyonunun sosyolojik bütünlüğe yönelik ağır bir tehdit olduğunun bilincine varılması gerekmektedir., | Mkılıç, TürkiyeG, 20.8.2015
a.
İnventör | mucit, buluşçu* | Aselsan teknolojisi milli tirende Çekiş inventörü ve yardımcı güç ünitesi, | Raiflife, Ekim 2019, 14
a.
ing.
inverter | Oku: invörtır | Regal inverter klima, | 15.6.2012 reklam afişi | Eğer biraz paraya kıyıp çok az elektrik harcayan bir klima almak isterseniz, nasıl bir klima almalıyım diyorsanız tek geçmeniz gereken klima tipi inverter klimalardır. İnverter klima ile ilgili ayrıntılı bilgiyi buraya tıklayarak okuyabilirsiniz. İnverter klimalar kısaca, klasik klimalar gibi sürekli açıl-kapan yapmadan çalışan ve bu sayede çok az elektrik tüketen klimalardır., | | http://www.egitimsaglik.com/2014/01/nasl-bir-klima-almalym.html, 5.12.2014
s.
ing.
inverziyon | Hava tahmini raporlarına göre bu günden itibaren kahrolası inverziyon zarf zurtları yine tutarsızlık yapacaklarmış., | AKanca, rindan, 29.5.2014
a.
invörtır bk. inverter
inziva sever b.s. | Uzak sırtlardaki davar sürülerinin çıngırakları da Toros akşamlarının yorgunluğunu tatlı bir tebessümle ısıtıyordu. Bu sessiz ve hazin dağ akşamının kıvancı içinde, duyan ve inziva sever bir yaratılışda olan büyük şairin yüzündeki çetin hatlar çözüldü. Seccade üzerine uzandı . Tabiatın ruhunu mest eden sihrine kapılmıştı., T Toros, | Şair Ziya Paşanın Adana valiliği, Türk Sözü, 22.05.1936, 3
iPad | tablet bilgisayar markası* | Bir elinde tespih bir elinde iPad, | T, 13.8.2011
a.
iPhonea. ing.yeni akıllı telefon | Artık dünya genelinde süren 300'den fazla çatışma ile ilgili, can kayıplarının sayısı gibi gelişmeleri iPhone'unuzdan takip edebilirsiniz' diye yazıyor., | SÖney, T, 11.8.2011
ipi pulah sivri külah (kalmak) deyim dımdızlak kalmak | Raşit Bey baba evinde kiracı olarak oturdu. Nihayet yeryüzünde dikili ağacı kalmamak şartıyla ipi pulah sivri külah kaldı., | Ulunay, MKS, 14
ipil ipil | 1. ...İpil ipil ışıklar, uzaktan farkediliyordu., | ÖFToprak, 1979, 15 2. İp gibi, sicim gibi | Mürşidin kapısı önünde ayakta, elleri böğründe, ezilmiş, büzülmüş, bir noktaya bakan ve gözlerinden ipil ipil yaşlar akıtan gençten etkilendi. Edepten göz yaşlarını bile silmiyor, el pençe divan duruyordu., | BTSalihoğlu, 2014, 55 | Avşa, yeşilin binbir çeşidine boğulmuş, o tatlı, ılık havada hala ipil ipil titreşerekten buğulanıp duruyordu, | DCeyhun, 31
z.
ipilemek BTS+ | Sönecek gibi yanmak | Sonra gözü masanın üstündeki lambaya ilişti. Az daha sönecek şekilde ipiliyordu., | AhmetEfe, FındıkOsman, 27
f.
bts+
ipilti
a.
hafif esinti.
tr.
"Derenin apaydınlık, dibine ipiltiler çökmüş suyunda oynaşarak, suyun yüzünde bulut bulut kaçışan, ürken, küçücük kurbağa ve balık yavrularına baktılar", O Şahin, Bütün Öyküleri II, 78-79"
ipilti | hafif esinti | Ve ipiltinin içinde bir kuş yükseldi., | YKemal, KarıncaAdası, İzafi, Aralık-Ocak 2012-2013, 38
a.
iplemek
f.
tr. iple-
Biri, kimseyi iplemeden duruyorsa, o toplum mutlaka sarsılır 43
iplememek
f.
"Anlamıyor hiç kimse / halinden zavallının / kadın yanıyor / yanıyor ki ne yanma / ne çevreyi ipliyor / ne ailesini takıyor", G Aylan, DCD, 53"
iplememek | kaale almamak, mühimsememek | İlk günler, Yavuz, Camgöz ve Tilt Mahmut, Katır Seyfi'yi iplemediler., | TAral, SÖ, 143
f.
iplenmek
f.
dikkate alınmak, saygı gösterilmek.
tr. iplen-
Uyumayan yazamaz, cümlesi: iplenmeyebilir gene de 25
ipli skolyoz
İpliğini pazara çıkarmak | Türkçe 'İpliğinizi pazara çıkarıyoruz' diyor bu birileri. Bu böyle devam ederse pelikanlar, insanların mahreminde giderek daha çok gezinirler ve hep bir 'açık' aramaya başlanır, tecessüsün ne kadar kötü ve yanlış bir şey olduğu unutularak., | Murat Yiğit, | http://www.yenisoz.com.tr/pelikanizm-makale-13085, 14.5.2016
iplik | ipliği pazara çıkmak deyim | Politikacı bir işi kıvırmadan önce kitabına uydurmazsa, sonra çok çabuk ipliği pazara çıkar., NGüreli, 18
a.
ipliklenmek | BTS+ nsz tel tel olmak, lif lif olmak; lifleri ayrılmak | +Bir taneden ibaret kostümünün yenleri ipliklenmiş, pantalonunun paçaları yenmişti., | Ulunay, MKS, 15
f.
bts+
ipliksiler
a.
*
tr. iplik-si-ler
"Haytiyye = Nématocères = ipliksiler", İlk ve orta öğretim ... terimleri, Kültür Bakanlığı (935-1939), 1937, 13, 22"
ipokondri | merak illeti, hastalığı. | Yalı sahibi, korkunç bir ipokondriye, yani merak hastalığına uğrayalıdan beri okumaktan bir tad alamaz olmuş, koca kütüphanesini boşaltıp rafları baştan başa ecza şişeleri, kavanozları, kutuları ile doldurmuştu., | HRGürpınar, Cehennemlik, 1924
a.
ipotek
ipoteklemek f ipotek etmek, rehnetmek | Bugün Türkiye'de yaşanan | devrimin ana duraklarından biri olan, önümüzdeki en az beş yılın gündemini şimdiden ipotekleyen ve statükoyla değişim iradesi arasında en çetin savaşların yaşanacağı yargı reformu alanında beliren bu tehlike, ne yazık ki seçim sathı mailinde pek de önemsenmiyor., | M. Altınok, T, 5.10.2010
İpuçsuz | ipucu olmaksızın. | Belki de buna yıl sonra öğrendiğine emin olduğun bir bu kaldı ve bunca yıldır ipuçsuz yaşamaya alıştırdın kendini. Çıkışsız. Yokuş aşağı., | F Ulay, 1988, 105
s.
iradecilik | Dolayısıyla, laikperestlerin dün o hayat tarz ve felsefelerine müdahil olmak iradeciliği yukarıdaki uzlaşma paydasıyla ne ölçüde çelişiyorsa-., | HUluengin, T, 20.6.2012
a.
İradeleşme | Önderliğimizin ortaya koymuş olduğu stratejik perspektifin daha doğru olduğunu, buna çok güçlü bir biçimde katılmanın kararlaşması ve iradeleşmesi oy birliğiyle gerçekleşmiştir., | MKarayılan, R, 15.3.2013
a.
iradesizleştirme | YSK'nın bu kararı aslında Türk devletinin Kürt siyasetini kontrole almak, burnunu sürtmek, 'siz her şeyi yapamazsınız, sınırları aşamazsınız, fazla ileri gitmeyin, sizi engelleyebiliriz' mesajını içeren, Kürt siyasetini iradesizleştirme ve hizaya çekme kararıdır., | M, 24.6.2011
a.
iradilik -ği | Ancak muhafazakar ruhta tam bir iradilik görmek kabildir ki, bunun da hi? bir ehemmiyeti olamazdı, çünkü netice vermesi imkânsız menfi bir mukavemeti temsil etmekte ve bütün gayretlerine rağmen, muhafaza etmek istediği şeyler, ergeç tasfiyeye uğramakta idi., Ayın Tarihi, 1938, S 60-61, 428
a.
İrancı | iran taraftarı | Yine Türkiye İranla yakın ilişki içinde iken, bizi İrancı olmakla hitap edenler, aramızda bazı görüş ayrıkları belirince bir anda kendileri İran'ın safına geçtiler. , | RTErdoğan, M, 17.12.2015
s.
iraniyatçı | Hayır, ben iraniyatçı değilim ama gerektiği zaman temas ediyorum. İran ile turan kitabında olduğu gibi., | O Karatay, @TFOsmanKar, tivitır, 27.10.2018
a.
İranlaşma | İçeride 'yetmez ama evetçilere' göz kırpıp dışarıda reform sürecini ecnebilere 'İranlaşma' olarak lanse eden duayenlerin de.MAltınok, T, 29.6.2012
a.
iranlaşmak
f.
irana benzemek, iranlı olmak.
iran + tr. -laş-
"Ortaasya Semerkant bölgesinde Turanlaşan Farsların - İranlaşmalarından sonra, aralarında Türkleşme başlamış ve bu mintıkada VIII. yüzyıldan itibaren Sogdiana devleti, tarihi sahneye çıkmıştır.", A Tacemen, Türk kimliği: Halkbilimi verileri zemininde Türk kimliği, 1998, 167"
İranlaştırmak | Görün, AK Parti iktidarının Türkiye'yi | İranlaştıracağını savunan bu ağabeylerin, uluslararası toplumun Suriye'ye karşı olası bir müdahalesi gündeme geldiğinde Şam yönetiminin yanında yer alması beklenen İran'a yoldaş kesilmelerini de ibretle izleyeceğiz., | MAltınok, T, 9.8.2011
f.
irdelettirmek | ettirgen | Uzun yıllar, Alman edebiyatının bir verimiyle Türk edebiyatının bir verimini, koşut okumalar çerçevesinde, birlikte irdelettirmiştir, | Sİleri, ZPazar, 29.4.2012
f.
irdeleyici | İçinde bir | teşekkür sözü bulunmayan bu yanların anlamını kavramak, dikkatli ve irdeleyicikişiler için elbette güç değildir., | REÜnaydın, AtatürküÖzleyiş: Hatıralar, C 1, 543 | O zaman şimdilik güdümlü sanatı dışarda bırakarak öbür üç türü birleştirebiliriz. Konuşmacılar da öyle yapıyorlar: günün gerçeklerine tanık olan, halkının kültür mirasını devralan, siyasal neçme'sini yapmış, inceleyici, irdeleyici, bugün yaşadığıkoşullardan ileriye doğru ipuçları veren bir sanat, yani gerçekçi sanat., | CemalSüreya, Papirüs, 1967-1968, S 16-30, 29
s.
irdem | 1. istek, talep. | Bu işin çok değerli olduğu gibi pek de güç olduğu ortadadır. Bu geniş yükümün altından kalkmak için tutulacak tek yol: Bütün ulusun başbaşa vererek emekle çalışmasıdır. Büyük Önderimizin de cumurumuzdan irdemi budur. Onun içindir ki bütün ulus işlerinde olduğu gibi bu dil işinde de Önderimizin gösterdiği yolda geniş, çabuk adımlarla yürüyeceğiz. Kısa bir uzda amacımıza ulaşacağız., | Atatürk ve Türk dili: Atatürk devri yazarlarının Türk dili ..., 2005, 1335 2. Çalışma | Türkçenin Yapılışı - Mukayeseli Türk Gramerine Hazırlık İrdemleri, A C Emre, 1942 | Bu determinatiflerin, eskiden, üç renkte olduğu anlaşılmaktadır: a, u, i 1) Ata, ana, boğa, teke, deve, öge, töre-, tipinde olan isim temellerinin döleneği*, aslında, a'dır; radikal vokalle uyumlanıp e rengine, Yakutça grupunda ise o, ö renklerine de ..., | A C Emre, Türkçede isim temelleri: mukayeseli türk gramerine hazırlık irdemleri, 1943, 73
a.
irdemek
f.
sallamak.
"Lutfeyle sevdiğim sana yazıktır / Sen bir cevhersin ki misalin yoktur / Bar veren ağacı irdeyen çoktur / Keserler kökünden yaşamaz burda.", San, Hicranî, Celâlî, 232"
İrdemek | TS I irtemek Araştırmak, teftiş etmek, tetkik etmek, tecessüs etmek. II. | | 1. Beğenmemek, istememek, kusur bulmak, aşağılamak, nefret etmek | Yerli giy, yerliye alışsın başın, / Anca böyle güler karın, kardaşın. / Kabaymış, kötüymüş deyip irdeme, / Kazanan yad değil, kendi yurttaşın., | V C Aşkun, 78 2. Hırpalamak, zedelemek 3. Çekememek; kıskanmak, < ET irdemek: bir şeyi birine çok görmek; kıskanmak (Erzurum Erzurum İli Ağızları, İnceleme-Metinler-Sözlük ve Dizinler Efrasiyap Gemalmaz Ankara,Türk Dil Kurumu,1995 3 cilt) 4. Azarlamak 5. küçümsemek
f.
DS
irdemen yeni talebe, öğrenci | [İ]çinde irdemenler (talebe-i ulûm) gece gündüz kalarak padişahın ilerletici sayesinde olgunluk (kemal) kazanmaya çalışmak, | CBilsel, 11.
irenk irenk | Elvan elvan. | Koskoca Turan'ın tâ neresisin, / Temsilcisi gelmiş her yöresisin, / İslam ahlâkının, Türk töresinin, / İrenk irenk hüküm sürdüğü yersin, / Kalplerin birlikte vurduğu yersin., Ozan Arif, Erciyes, 4.08.1996
z.
irezillik | rezillik, rezalet. | İrezillik beni buldu hâkim bey, | AKarakoç, HâkimBey, EGŞA, 283
a.
irezillik paçadan akmak| Bu nedenle, tütün yaprakları ne erken alınmalı ne de geç bırakılmalı, tam gününde kırılmalıydı. İşte bundandı tütün zamanı uykuyu tüneği yitirmeleri. Ağabeylerinin deyimiyle 'irezilliğin paçadan akması'ydı bu ., Naciye Poyraz, 1979, 11-12
dey.
irfanca
z.
irfan bakımından
"Kafaca, ruhça, zevkçe, terbiyece, irfanca hâsılı hilkatçe ve bütün mânâsıyla eski adam diyebileceğimiz bir örnek alınız: Mesela merhum Ali Emiri Efendiyi." Y K Beyatlı, Edebiyata Dair, ? ?"
irfanlı
s.
irfan sahibi kimse, arif.
ar. irfan + tr. -lı
"Diğer kavimler, Osmanlı câmiasından irfanlı, medeniyetli ve zengin bir hâlde ayrılırken, zavallı Türkler ellerinde kırık bir kılıçla eski bir sabandan başka bir mirasa nail olamadılar.", Z Gökalp, Türkçülüğün esasları, 1966"
irfanlık -ğı ariflik. | İrfan mektebinden çıkma kenara / Yakma vücudunu beyhude nara / Arif ol her ayıbı kendinde ara / El ayıbın görmek irfanlık mıdır? , Âşık Sümmani
iri kıyım
s.
"Tam tipi... Bir anda kanı kaynadı. O güne kadar sanırdı ki boylu boslu, âdeta iri kıyım, vardakosta yahut dalyan gibi denilen kadınlardan hazzetmez! Ne münasebet! Meğerse asıl hoşlandığı tip bu imiş | gösterişli, sapasağlam, dağlı kızı!", R H Karay, Sonuncu kadeh, 21"
iri kıyım | Onu bende merak ediyorum ama, dedim bir eşek buhranı karşısında kaldığımız muhakkak... İri kıyım güldü: -Halbuki ikide bir, aranızda eşek bolluğundan bahseder biri birinizin arkasından eşek herif... der dururdunuz., | GugukG, 17.5.1947, 2
irice | Üstat elinden çıkma sanemlerden mütenasip yapılı, siyaha mail samurî saçlı, incerek düz kaşlı, noktalı yeşil gözlü, siyah ve uzun kirpikli, hafif sarı üzerine mevçli koyu al yanaklı, irice çekme burunlu, ufak ağızlı, (şiddet-i şehveti gösterir surette) ateşî kırmızı kalınca dudaklı, her karşısına geleni kucaklayacak gibi önüne mail yürür, insanın kalbine girecek gibi karşısındakine dikkatle bakar bir afet, | Namık Kemal, İntibah, 1876,
s.
irilemek
f.
irileşmek, büyümek, şişmek.
tr. iri-le-
"biberler sarı yeşil iriledi / Patates sabırla toprağın yüzüne genledi / Mutluluk hüznü çizgileriyle hareledi.", Y Pazarkaya, Gördüm dönüşüm tek kalıcı evrende, ?"
irili ufaklı | küçük büyük | ...Milli Parkı yer alıyor. İçinde irili ufaklı 16 göl var. | , | SETonguç, Hür, 2.10.2016
s.
iris | mit. | BTS+ Mitolojide geçen, Tanrıların elçisi ve gökkuşağının simgesi olarak bilinen kızın adı. Mitolojik olarak, gökkuşağı | cennetle dünya arasında bir köprüdür. Tanrıça Iris'in, kurduğu bir köprü., | SÖney, T, 15.2.2014
a.
yun.
bts+
irite etmek / irrite etmek | İmza kuyrukları | irrite ediyor... Masa başında | müşteri bekleyen ve gelenin geçenin gözüne bakan muharririn tayfası içimi acıtıyor, | AKekeç, S, 9.11.2009 | Ama kafa kesme olayının insanları bu kadar irite ettiği bir dönemde Haluk Bilginer gibi usta bir oyuncunun rol de olsa bir kafa kesme fotoğrafıyla gündreme gelmesini sevmedim..., | CSemercioğlu, Kelebek, 25.9.2014
irkilti
a.
"1. a. ürkerek geri çekilme | irkinti (II) 2. a. şaşırıp kalma | irkinti (II). 3. a. Korku, çekinme | irkinti (II). 4, ürküntü, ürkme. "Kastrasyonda funiculus spermaticus uzun bırakılır ve bu uç uzun müddet yaranın dudaklarından sarkmış bir vaziyette kalırsa çok defa yaranın kenarlarına yapışarak, hayvanın hareketleri karşısında gerilip irkiltiye uğramak suretiyle iltihaplanır, muhitindeki konjunktivanın da çoğalması ile müştereken bol bir granülasyon ve hyperplasie husule gelir, ki buna Fransızlar Champignon diyorlar. Bu komplikasyonun hazırlayıcı sebepleri hatalı surette tatbik olunan bütün kastrasyon metodlarıdır, yani funiculus spermaticus çok aşağıdan kesilir.", AYZE Çalışmalar, 1948, S 157, 112"
irkivermek | ürküvermek, birdenbire irkilmek | dinlerim dinlerim irkiveririm / üşüyüveririm ortada birden, | YMiraç, 1981, 21
bf.
irkmek | Trabzon ürkmek
f.
İrlandalılar | Mec. Hain | İnce 'İçimizdeki İrlandalıları temizleyeceğiz.' dedi., | M, 14.6.2011
a. mec.
irme | Bahçe aralarındaki geniş yol. | | İnip gelir irmeden / Tezkeresi (veya penceresi) dilmeden / Geldi geçti gülmeden / Dargın mısın Kezban Yenge? , Halk Türküsü, Burdur
a.
DS
İroko | Uzmanlar irokonun açık havada ağardığı gerçeğini söylerler ve güneşin irokoyu teakin yedeği olarak bot yapımında ve dış mekan alanlarına kullanımının uygun olduğunu söylerler., | 13.3.2017, ıroko- kortürk, | http://korturk.com/urunler/kereste/ithal-kereste/iroko/, 30.6.2019
a.
İroni | Şöyle bir açıklama okudum: Bu arkadaş tweter fenomenidir. Her olayı ironi (İroni, söylenenin tam tersinin kastedildiği ifadedir. Söylenen ya da yapılan eylem, ciddi görüntüsü altında, karşıt söylenceyi ya da eylemi, çelişki noktasına çekmeyi hedefler. Mizahdan farklı olarak, ironi daha eleştirel yaklaşır.) yapmakla meşhurdur. Çok akıllı ve zeki bir adam olmakla beraber bilim, sanat ve kültürel her aktiviteyi takip eder., | 26.10.2019
a.
ironist | ironici, ironili eleştiri yapan kimse | Refik Halid Karay'ın ironist tavrı, | MügeGöncü, TürkDili, Tem2015, 105vd.
s.
ing.
irreconciable differences uzlaşılmaz farklılıklar | Hukukun icat ettiği nadir 'güzel' negatif kavramlardan biri[ni], 'irreconciable differences'[ı] (uzlaşılmaz farklılıklar) diye çevirebilir miyiz? , | SÖney, T, 9.10.2012
irredantist | Yaklaşan savaşı; 1929 ekonomi buhranını; Kürt isyanlarını; İrticayı; ırkçı ve irredantist Turancı milliyetçiliği; Toprak Reformu düşmanlarını hesaba katmadan Erken Cumhuriyet'i eleştirmeye kimsenin hakkı yoktur., | Ö İnce, Cum, 19.5.2019
s.
İrredantizm | kurtarımcılık: Dil, gelenek, görenek ve çeşitli kültür değerleri bakımından bir birlik gösterdiği hâlde ana yurt dışında kalmış halkın yaşadığı toprakları ana yurt sınırları içine almak düşüncesi, irredantizm | Bunun dışında her türlü irredantizm'i reddetti ve Türk milletinin gözlerini harp meydanlarından barış meydanlarına çevirdi., | FRAtay, MütarekeD, 126 | irrédentismea. Kurtarımcılık | Geçmişin kaybettirdiklerinden, kolay bir irredantizm edebiyatı ile hisler avlamak için, yok yere kendisine, hükûmetine ve devletine sorun icat etmezdi. - F. R. Atay
a.f.
fr.
GTS+
irrelevant | İng. | Ama gayrımeşru araç kullanan, İngilizcede 'irrelevant' diyorlar, artık var olan sosyal doku ve siyasal şartlara uygun hareket etmeden eylem gösterdiğiniz zaman bir şey olmuyor., | Y Oğur, T, 12.2.2012
s.
ing.
irritan | Bunlar: soyucu vasıtalar (Peeling yapan) x ışınları ve estetik cerrahi usulleridir. Bilindiği gibi soyucu maddelerin tek genel bir karakteri vardır ki, tümü irritandırlar. Bunların uyandırdıkları deskuamasyon, keratinolizis delili değil, sadece..., | Ankara Üniversitesi 1974, C 313, 37
a.
irsîleşmek | Kalıtsallaşmak | Milliyet duygusu bir millete mensup fertlerin, o milletin mazisine, istikbaline, lisanına, kültürüne, ülke ve toprağına karşı besledikleri derin, irsîleşmiş bağlılıktan ibaret bir ruhi halettir. Bu ruhi halet millet içindeki bütün normal fertlere şamil olduğundan, ferdî olduğu kadar da 'kolektif' bir duygudur (Arsal 1979: 79)., | NErgan, 2016
f.
irtibatlamak | Ben insanların seviyesiyle irtibatlıyorum. O laflara, konuşmalara bakmayın., | Beşir Atalay, 22.3.2011 gazeteler
f.
isâr | Dinimizin çok güzel bir uygulaması var: İsâr... Mü'minin, başkasını kendi rahatına tercih etmesi demektir. İsar sahibi olmak... Otobüse önce ben bineyim değil de başkasını önce bindirmek., | YVYavuz, ZCuma, 17.2.2012
a.
isfenks | Daha doğrusu bir Türk tarafından bu taşkın dostluk hamlesi Ermenide bir nevi şüphe, bir nevi emniyetsizlik uyandırmış gibiydi. Kalın ve yuvarlak başına bir isfenks kafasının muammalığı çöktü. | , | YKK, 1945, 25
a.
ishak
a.
ishak kuşu.
ar.
"Yitik sevgilere ağlıyor ishak / Kadın artık yalnız et loş yataklarda / Kirli sabahlara açıyor nergis / Pişmanlığın gözyaşı yastıktaki aklarda", İlhan Geçer, 1986, 32"
ishal sarısı | renk | En ufak bir ayrım yapmadan her kart isteyene habire sarı kart. Peki, bu neyin sarısı? İshal sarısı., | Doğan, T, 15.12.2010
a.f.
isim bırakmak (çocuğa)yerel. Diyarbakır Bebeğe ad vermek, isimlendirmek. | Annem ismimi Ali Gaffar Okkan bırakdı. | isim koşmakAd koymak | Beyimiz, çocuğumuzun ismini biz koşocağız. / Çocuk anadan doğunca ilk vazifesi güzel bir isim koşmaktır., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 72/204
dey.
isim günü
b.a.
ad günü, doğum günü.
"Bana dönmüştü: -İsim günümde Yaşar Beyden başka bu centilmenliği gösteren olmadı. Tesadüf! O gün otelden çıkarken bana bir kalanderiye göndermişlerdi. Yukarıya çıkmaya üşenmiş, otele getirmiştim. Hemen takdim ettim: -Sıramı bekliyordum Feriha Hanım!", Babıaliden Son Selam: Mahmut Yesariden Hatıralar, 110 , ("Bir İsim Günü", Modern Türkiye Mecmuası, S 33, 8 Teşrinievvvel 1938, s. 6) | "Bu nasıl iş Şakir? Benim isim günümde senin gelmemen!", C Uçuk, DŞ, 1971?, 145"
isim özürlü olmak deyim İsimleri hatırda tutamamak hali | İsim özürlüyüm!, | 14.11.2012 bir diyalogdan
isimdaş | Adaş | [A]sil tadını ilk birkaç ısırıktan sonra belli eden isimdaşı kadar sürprizsever, onun kadar yumuşaktır hakikaten de., | 01.02.2002, serendipity, EkşiS
a.
isimlendiriliş | Yoğurdun suyu iyice süzülerek hazırlanışındaki ameliye ve isimlendirilişi değişen ve | kurut, | çökelek, | keş, | ekşimik vs. adlar verilen bir nevî peynir yapılır., | İA, 1950, C 139-144, ?
a.
isimlenmek | Bu çeşme vaktiyle adalar ıslahatına memur edilen Kayserili Ahmed Paşa tarafından inşa etdirilmiş olduğundan, Paşa suyu namıyla isimlenmişdir., | İlkul50Milli damat' olarak isimlenen Caner Toygar, Güzelsu'nun talimatıyla kameraman Ergin Tut tarafından dövüldüğünü ileri sürmüştü., | YeniŞafak, 13.12.08.
isimlik –ği | 1. üzerine ad yazılan şey | Mevcutta omuzlarda bulunan rütbeler, Orgeneral Akar'ın giydiği üniformada göğsün sağ bölümünde yer aldı. Boyutunun ise diğerine oranla daha küçük olduğu görüldü. Hemen altında ise soyadı ve kan grubu bilgisinin bulunduğu isimlik yer aldı., | | http://www.haberler.com/tsk-da-kamuflajlara-yeni-tasarim-8359853-haberi/, 8.7.2016g 2. Kişilik | Uganda'da 200 isimlik 'eşcinsel listesi', 25.2.2014, www.bbc.com/turkce/haberler/2014/02/140225_uganda_escinsel_liste, 8.7.2016g 3. Bkz. fiillik
a.
GTS+
isimsizleşmek | Burada hep, R. M. Rilke'nin şu bilgelik dolu sözlerini hatırlıyorum: 'Hâtıralar ancak hücrelerimizde yerleştikleri, bakış ve hareketlerimizde okundukları, isimsizleştikleri ve artık bizden ayırdedilemedikleri zaman, işte ancak o vakit çok nadir bir saatte, bir mısraın ilk kelimesi, hâtıraların ortasından ve hâtıralardan tecelli eder.', C A kansu, EK, 1953, 157
f.
iskambil kulesi | Ne edebiyat sahasında, ne başka sahada proje kurmak bana yaramıyor. Ne projelerim vardı. Hem de olmayacak şeyler değil... Hepsi iskambil kulesi gibi yıkıldı. Şimdiki halde şıarım, ayinei devran ne gösterirse onu görmekten ibarettir., Haldun Taner, EK, 1953, 131
b.a.
iskandil atmakBelli ki kimsenin iskandil atamadığı bir acı veriyordu Goran'ın varlığı ona; sessiz ve gergindi hep., | TKiremitçi, 2005, 41
dey.
İskandinavlaşma | Değil imkânsız bir ideal gibi gözüken | İskandinavlaşmayı başarmak, İrlandalıların inandığı gibi, ufak bir mucize olan | gökkuşağının arkasında bir küp altın bulmayı da yapamadı Türkiye...; SÖney, T, 15.2.2014
a.
İskarpinli | Söküldü arnavut kaldırımlar, gitti iskârpinli beyler.
s.
iskele
a.
gemi yanaşma yeri
İskele babası | Üsküdar vapuru kalkmak üzere. İskele babasından halatları çözüyordu görevliler., | BTSalihoğlu, 2014, 51
a.
iskele sancak | Çek kenara, iskele sancak bir bir daha... Şerefsizim birkaç yüz her gece. Teyzesini görme. Hele oturdukları apartman katı..., | OKemal, 1969, 67
İskemik | [O]topsi sonucunda Kozinoğlu'nun kronik iskemik kalp hastalığı nedeniyle öldüğü tespit edildi., | T, 12.2.2012
s.
İskemik inme | İskemik inme ya da geçici iskemik atağa bağlanan başağrısı 6.2. Travmatik olmayan kafa içi kanamaya bağlanan başağrısı 6.3. Yırtılmamış damarsal malformasyona bağlanan başağrısı 6.4. Arterite bağlanan başağrısı 137, | H S Dökmetaş, Güncel Pratik Tıp, 2013, 137
a.
tıp
İskenderci | Fakîh Çesteci, iskenderci nâm kimsenin evini basan, Selmân k., Hezârgrad kz. : 1089, 6 numaralı mühimme defteri (972/1564-1565), 1995, 403 | Eflatuncu, Aristotelesci v. | ... gibi büyük okulların meydana gelmesi iskenderci ve orta çağlar boyunca yeni tipte felsefî eserlerin ortaya çıkış yolunu tayin etti: Şerhcilik. Şerhci geçmiş bir doktirini irdelemekle beraber tarihci değildir, zira ..., AÜDTCF D, 1943, C 1, S 2, 48 | Babası ile gittikleri, iskendercide kebap yiyecekti. Teleferik ile Uludağ'a çıkacak, Mudanya'ya denize gidecekti. | , Erol Erdim, Yıldıza değen hayat, 2015, 279
s.
İskoç-meşrep | cimri | İşbu cenaze sahipleri son derece İskoç-meşrep olduklarından çocuklara bahşiş vermekten kaçınırlar., | Cafcaf, Bahar2013/54, 16
s.
iskonto | bur. fiyatı düşürülmüş niteliksiz tütün. | Anası: | Ya iskonto? dedi. | Üç-dört denk iskontoya çıkarsa? Herkes susuyor, düşünüyordu. Belki de babalarının söyleyemediğini anaları dilinden kaçırıvermişti., Naciye Poyraz, 1979, 58
a.
iskontolama | | Maddi tazminat miktarı, işçinin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluştuğu açıktır. Başka bir anlatımla, işçinin günlük net geliri tespit edilerek; bilinen dönemdeki kazancı mevcut verilerek nazara alınarak iskontolama ve araştırma işlemi yapılmadan hesaplanacağı, bilinmeyen dönemdeki kazancın ise yıllık olarak %10 artırılıp %10 iskonto'ya tabi tutulacağı 60 yaşına kadar (aktif) dönemde, 60 yaşından sonrada pasif dönemde (çalışmadan geçireceği zaman süresinde) elde edeceği kazançların ortalama yönteme başvurulmadan her yıl için ayrı ayrı hesaplanacağı Yargıtay'ın otuşmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir., | Yargıtay21.HD, 2006/2011 K 2006/5370, 29.5.2006 bk. miyopik iskontolama | myopic discounting | miyopik iskontolama tozlu raflar arasında kalmış bir entri idi. tekrar alalım. ...en basit şekliyle paranın zaman değeri, güngör uras'ın ayşe teyzesi'nin bugün halihazırda cüzdanında bulunan bir dolarının, bir yıl sonra bankada yatan döviz tevdiat hesabından eline geçecek bir dolardan daha değerli olmasıdır. neden böyledir? , | requiem 16.7.2003, Ekşi
a.
ing.
iskontosuz | düşürme olmadan. | Üç liradan sattım! diyerek geldi Sakine'nin babası. Kötü değildi bu fiyat, ama... Amması (sic) vardı işte. Tütünleri tüccara teslim ederken iskontoyu fazla düşerse ya! Sevinemiyorlardı bu yüzden. İskontosuz tütün alındığı ise görülüp duyulmamıştı., Naciye Poyraz, 1979, 61
s.
iskorbüt / skorbüt | Bunlar o derece mütenevvi ve ayni zamanda o derece lezzetlidir ki skorbüt hastalığı mevzuu bahis dahi olamaz., | Her ay, 1937, ? , | 85
s.a.
iskota | denizc. İt. Scotta | Yelkenleri açmak ve tutmak için alt köşelerine bağlanan halat, zincir ve palangadan oluşan donanım | Delikanlı bir eliyle dümeni, öbür eliyle iskota ipini kullanıyordu., | CUçuk, CB, 93
a.
GTS++
İslam | Müslüman | Ordunun yaklaştığını hisseder etmez, ellerine geçen İslâmları fecî bir surette öldürmüşler., | AhmedRefik, KafkasYollarında, 1918
a.
İslam bilimci /islambilimci | Kekilli, 'ben İslam bilimci değilim.', | T, 14.9.2011
s.
islambilimci | İslambilimci İzutsu'ya göre Câhiliye Arapları, biraz önce andığımız gayb ve şehadet kavramlarını İslâm öncesi dönemde biliyorlardı., K Canatan, 2005, 22
a.
islamca | Bizde Medeni kanuna kadar hukuk sözleri islamca idi ve cümle arasında 'olur, bulur' gibi türkçe kelimeler, sıralanmış arapça sözleri birbirine bağlamakla kalırdı., H Â Yücel, 14.12.1943
İslamcılaşmak | AK Parti, bu aralar Gül merkezli tartışmalarda anlatıldığı gibi, kuruluşunda liberal, uzlaşmacı, değişimci, demokratikleşmeyi, AB'yi savunan bir partiyken sonradan otoriterleşmiş, İslamcılaşmış, değişim ve demokratikleşme iddiasından vazgeçmiş, yaşlanmış, statükoya, Ankara'ya teslim olmuş bir parti de değil., | YOğur, TürkiyeG, 28.8.2014
f.
İslamcılaştırılma | Ne var ki gerek bölgede sahada din adına işlenen cinayetlerin İslamcılaştırılması (!) gerekse politik anlamda İslamcılığın rehin alınması şu kaos zamanlarının en büyük açmazıdır., | AkifEmre, YŞ, 11.8.2015
a.
İslamcılık –ğı | İslamcılık şimdiye kadar hep hâkim milliyet Türklüğe karşı hoşnutsuzluğunu doğrudan doğruya belirtemeyen etnik azınlıkların ideolojisi olmuştur., Erol Güngör, ? ?
a.
İslamfob/İslamofobi | AK Parti ve İslamofobiye sonuna kadar sahip çıkan bu zevat, yıllarca bar köşelerinde tahayyül ettikleri devrimin olması gereken halini, yani askersiz olanının gerçekleşiyor olmasına büyük hiddet duyuyorlar. MEsayan, T, 1.8.2011 | Yine de aşırı milliyetçi, yabancı ve farklı düşmanı, islamofob partiler Fransa'ya ilaveten Danimarka'da yüzde 23, Avusturya'da yüzde 20, Macaristan'da yüzde 15, Yunanistan'da yüzde 10 oy aldı. Bu skorlara bir veya iki vekil çıkartabilmiş partileri eklemek mümkün, ama o kadar., | Caktar, T, 27.5.2014
islamileştirilmek
f.
"Kitab-ı Dedem Korkut" adı ile zamanımıza erişen anlatılar, Bayındır boyuna bağlanıp anlatılmıştır. İslamileştirilmiştir.", D Yıldırım, Zaman Yolcuları Kitaplar II, Türk Yurdu, S 327, Kas 2014, 16-17"
islamofobik | Hâsılı, AK Parti, Gülen Hareketi ve diğer Müslüman grupları 88 yıllık Kemalist İslamofobik dezenformasyonu ardına alıp karalamak kolay, zemini var hâlâ., | MEsayan, T, 1.8.2011
s.
islamsızlaştırma | 15 sene sonra ise 1923'de, Lozan'da bu katletme işi protokollara mı bağlandı ne olduysa oldu, bir İslamsızlaştırma ve Türkçülükleştirme (!) faaliyyeti sökün etdi!..., Mehemmed Saffet, B.Vekil'in, Tatar Kazanı'nda Heykel Pereştişi!..., | http://www.turkcesi.biz/muharrirler/mehemmed-saffet/b-vekilin-tatar-kazaninda-heykel-perestisi.html, 07.12.2016/18.06.2018
a.
islamsızlık -ğı
a.
İslam dininden habersiz olma | islam dinine iman etmeme hali.
"Nasıl ki insan havasızlıktan ölür, İslamsızlık da öldürür. İslam'dan mahrum bırakılan insan, oksijensiz kalmış beyin veya kan akışından mahrum kalmış vücut gibi, belli bir süre sonra ölüme mahkûm olacaktır. İslam eksik kaldığında, insani sıfatlardan mahrumuz demektir. İnsani sıfatlardan eksik kalındığı vakit manevi bir ölüm gerçekleşmektedir.", Altınoluk Dergisi, Aralık 2020, S 418, 26 | "canlı örnek. İçki, kadın erkek mahremiyeti, haram-helal kavramları olmayan Moğollar'ın Rus sömürgesi olarak hali bu kadar rezil, ucuz işgücü, insan kalabalığı Bizde hala islamsızlığın iyi olduğuna inanan mal bir kitle var, halimiz bu moğollardan daha beter olurduk, haberleri yok", @Ahmetfree2, 30 Haz 2024, X"
İslanda | ice-land: Buz-eli, Buz-ülkesi İzlanda | Bu yolda cerâim ve cezaların derecât-ı mütefâviteye taksimi kadîm bir usûl olup İslanda düsturunda harfiyen mündericdir, | MahmudEsad, TİH.
a.
ing.
islengün | pazartesi 24.04.2025, Denizli Harun Bilge
a.
isli et a. 2.8.2016+
ismâ' | İşittirme. | ismâ' etmek | işittirmek, duyurmak. | Ben fenalıkların hamisi değilim. Lakin bir sefalet-i âlîcenâbânenin nerede dest-i tazarruu kaldırdığını görür isem anın sadasını ismâ ederim., | A Dumas, A Midhat E, La dam O Kamelya, 1297 (1880)
b.f.
ar.
İsmailî | Hz. İbrahim'in kurban edeceği oğlu İsmail gibi, ona dair, onunla ilgili | İsmâîlî bir gönülle teslim olmaktır bıçağa, / Birini kandırmak değil, bilerek kanmaktır aşk., | BKarakoç, Aşk, EGŞA, 276 | Çırpınanların da oltadan kurtulup denize dönmesini ütopik bulanlar, İsmailî(!) bir teslimeyetle teslim olup çırpınmaktan da vazgeçmişler., | SelmanDemirci, AYH, 13.10.2015
s.
İsmaillik | yazımı denetleyemeyeceğim, ne anladıysan o, veya ne anlaşılmazsa o... hepsi birden, bu da bir İsmaillik, henüz ben o Ebu Rahim olana ne haddime nisbetteyim, olsa olsa, İbrahimin kayıtsız veletlerinden birinin soy torunlarından, lann ibo!..adlanacak biri mesabedeyim., | TBozkurt, rindan, 5.10.2014
a.
isnaden
isoflavon bkz. BTS: izoflavon | ing. isoflavone Östrojen özelliği gösteren, antioksidan özellikli ve etkinliklerini östrojen almacına bağlanarak gerçekleştiren bitkisel maddeGecede üç-beş kez terlemelerle uyanan, isoflavon içeren desteklerden almaya başladıktan sonra daha rahat uyumaya başlayan menopoz çağı kadınlarının sayısı da fazla., | OMüftüoğlu, HürKlbk, 16.9.2015
a.
ing.
isotistan | is-ot yeri, urfaya mahsus kırmızı biber dükkanı, anbarı
a.
ispari | İster misin yavrucak, dedi, gidip balık tutayım sana? Belki ispari filanvardır? , | DCeyhun, 30
a.
ispati | Yan masada barbut atıyomuş mesela... :-)) Yok devenin nalı mı dediniz? ... Ekrem de çaktırmadan Sebahattin'in elini dikizliyor... | at şu ispati sekizini bea... Nallı pirenin gezerken batmadığı; kahvenin, köpüklü kahvesinden içiniz... MSA, 3.5.2010 eposta
ispatlanabilir | Bu tabii ki ispatlanabilir bir yorum değil daha çok benim hissiyatım ve öngörüm., Murat Turgut, 11.1.2019 rindan vatsap
s.
ispatlayıcı | ... veya soyut her çeşit varlık ve kanuni dokümanlar veya ispatlayıcı belgeler veya sözkonusu varlıklara ait menfaatler ; 7. | Geçici Önlemler | a ) | El Koyma | , | Alıkoyma | veya | Durdurma | deyimi ; Mülkün devrinin , değiştirilmesinin , tasarrufunun veya hareketinin geçici olarak (...) anlamına gelir., Treaties and Other International Acts Series, 1946, 13 | Aynı suretle basit kelimelerin müştakları da türkçeleştirilmelidir: tahlil etme yerine tahlilleme; müspet yerine ispatlayıcı , nümerotaj yerine numaralama ve saire gibi ., TDK, Dördüncü Türk Dil Kurultayı 1942: toplantı, tutulgaları, tezler, 1943, 347
s.
ispermeçet a. Lat. Physeteridae İt. Spermaceti. Balinalardan ve özellikle ispermeçet balinasının başından çıkarılan, mum yapımı ve kozmetik sanayisinde kullanılan beyaz bir madde:§ | Şişe ve billur ve ispermeçet yapmak için bile fabrikalar açmış. -Ahmet Midhat Efendi, Müşahedat, 154. § | ispermeçet: Balık mumu. -Ahmet Vefik Paşa, Lehçe-i Osmani. § | ispermeçet: Maruf mum. -Ali Seydi, Lugât-i Ecnebiye. | 1. Balinalardan ve özellikle ispermeçet balinasının başından çıkarılan, mum yapımı ve kozmetik sanayisinde kullanılan beyaz bir madde. Su hayvanlarında özellikle ispermeçet balinasının başında bulunan, kozmetik sanayisinde kullanılan bir çeşit beyaz mum. 2. Sperm balinalarının köşeli alınlarında bulunan, kaslar ve yağla çevrilmiş sert ve lifli bir kılıf olan, derin dalışlarda canlının kolay hareket etmesini ve basınç ayarlamasını sağlayan organ. 3. Güney Afrika'ya ait, 21 cm uzunluğunda, beyaz boğazlı bir kuş (Pseudoseisura gutturalis) türü. BSTS / Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü
a.
ispermeçet mumları
a.
Balinanın başından çıkarılan ve mum yapmakta kullanılan beyaz yağ, balık nefsi.
ital. spermaceti
"Raik ağabey, hatırlıyor musun? Bir Ramazandı. Bana, kağıt fenerler yapıyor, üstüne suluboyayla resimler çiziyordun. Sonra ispermeçet mumlarını yumuşatarak, ince, küçücük mumlar yapıyor, kağıt fenere koyarak, yakıyor, beraber gezmeğe çıkıyorduk.", C Uçuk, DS, 1971?, 6"
ispermeçet mumu
b.a.
GTS
"İki karıncanın, iki tespih böceğinin, / İki sönük yıldızın, / İki ispermeçet mumunun, hatta iki maymunun / Benzediği kadar benziyoruz / Hepimiz birbirimize / ve bilhassa bendeniz Charlie Chaplin'e?", C Koytak, Homopoeticus (IV), T, 14.6.2010"
ispermeçet mumu | İki karıncanın, iki tespih böceğinin, / İki sönük yıldızın, / İki ispermeçet mumunun, hatta iki maymunun /Benzediği kadar benziyoruz / Hepimiz birbirimize / Ve bilhassa bendeniz Charlie Chaplin'e? , | CKoytak, Homopoeticus (IV), T, 14.6.2010
b.a.
ispinoz gibi bk. kukumav (kuşu) gibi üzüntülü bir halde düşünmek | -Konuşsana!. –Ben mi? –Sen tabii, ne düşünüyorsun ispinoz gibi? , | OKemal, 1969, 53
ispiritizmacılık
a.
manyetizmacılık.
"1870'lerden 1910'a kadar Osmanlı matbuatında ispiritizmacılık ya da manyetizmacılık ve onlarla bir şekilde ilintili alanlara dair yazıların sayısı bir elin parmakları kadardır. Özgür Türesay'ın tespitine göre, Türkçe'de ispiritizmacılık üzerine ilk makale, 1876-77 tarihli", @mollayane, 17.04.2024, X "
ispirtorluk -ğu | İspirto yakan küçük ocak, ispirto ocağı, kamineto. | Dolaplarda kahve ve çay ve her şey vardır. İspirtoluk da var kahveni pişir.' dedi., | Filibeli Ahmed Hilmi, A'mak-ı Hayal, 58
a.
ispit tekerlek ispiti. Moğolların Gizli Tarihi, 204
isporad a.Dağınık İlkul 1915, İsporad AdalariıVe Tarihçesi
isporcu | sporcu. | Müslümanı, Yahudisi, Rûmu / İsporcusu, ihtiyarı, veremi / Kiminin saçı uçar kiminin eteği / Şinanay da yavrum, şina şinanay, | Sezen Aksu, 1989+ ++
a.
isporgit bkz. iskorbüt / skorbüt | Askerler arasında isporgit hastalığı iyice yayılıyordu. Hastalık sebebiyle askerlerin dişleri ve çeneleri düşüyordu. Onlar yine de kararlıydılar, vazgeçmek, pes etmek yoktu.
israfçı
israf eden, iktisatlı olmayan.
ar. israf + tr. -cı
"Kuruluş gerekçesi zayıf, hammaddesini Avrupadan ithal eden, israfçı bir sanayidir bu . Ithalât gereği yıl be yıl artmakta , önemli ihracat yapamamaktadır.", İsmail Cem, Türkiye'de geri kalmışlığın tarihi, 1975, 475"
İsrafil | İsrâfîl'in sûrunu rûhunda duymaktır aşk, / Suyu suyla yumak gibi aşka inanmaktır aşk., | BKarakoç, Aşk, EGŞA, 276 | Eğer beklenen yolcusu kalmamışsa bu şehirde kimsenin, İsrafil nefesi dolaşır üstünde yazgıların., | Ömer Say, 2010, 60
a.
israfsız
s.
"Reklam işlerinizi saat gibi yürütür Reklam ve tanıtma faaliyetlerinizi yurt içinde ve dışında en etkili ve en israfsız şekilde yürütmek için Kurumumuz hizmetlerinden faydalanınız. Basın İlan Kurumu, ", Yelken D, S 141, kas 1968, 20"
israil sazanı
b.a.
öbür balıkları yiyip yok eden istilacı bir tür sazan.
lat. Carassius Gibelio
"İsrail sazanı iğrenç bir tatlısu balığıdır. nerden geldiyse tatlısularımıza, çok hızlı bir şekilde üreyip, diğer balıkların da yumurtalarına dadanırlar.", yonur 27.10.2005 00:24, EkşiS | "İsrail sazanı ve yerli sazan arasındaki ilk fark bıyıklardır. Yerli sazanların ağız çevresinde iki adet bıyık şeklinde uzantı bulunmaktadır.", 21.09.2022, https://galatabalikcilik.com/blog/balik-ansiklopedisi-israil-sazani/ |"
İsrailli | 1. İsrail oğullarından olan, yahudi 2. | İsrail devleti yurttaşı | Elbette bir iş tutacaksın ama daima İsraillilere hizmet edeceksin, Romalılara değil., | Ben-Hur, 12
GTS+
istakozlu
s.
ıstakozu olan.
Maklube sofralarından istakozlu yengeçli sofralara geçtiler. Mücahit olarak yola çıktılar Müteahhit oldular. Harun gediler Karun oldular. Halktan koptukça koptular. Orta direği yok ettiler. Gelir dağılımı eşitliğini bitirdiler.@erolgursoyy, 21.4.2024, X
İstanbul belediyesinin de katkı ve atkılarıyla...// Hem orada, laik dembokratik politika ve onun milyarlarca isrâfı başa belâ da olacak... Puthâneler, fâizhâneler, meyhaneler, kerhâneler ve kumarhâneler... Hem bunca menhiyât ve fuhsiyât, hem yanıbaşında | müslümanım deyişden ibâret | münâfıklık, işte bu orada sökmez, adamın bütün boyaları ve makyajları orada dökülüverecek...//heykelistan Türkiye'yi Heykelistan yapanlar, şimdi de bunu yurt dışına mı ihrâc etmek istiyor acebâ? . // Biz, ma'rûfu emr, münkerden nehy etmekle; susarak dilsiz şeytan olmamakla mükellefiz, heykelperestler istemeseler de...
istanbul dükalığı | Sivil-asker üst bürokrasisi, CHP, MHP gibi tutucu siyasal unsurlar, İstanbul Dükalığı'nın rantiye sermayesi ve onların medyatik sözcüleri, sahillerin küçük burjuvaları, resmî ideolojinin ezberlerlerinde dirsek çürüten üniversiteler vb. kurumlar, temsil ettikleri köhne değerlerle giderek marjinalleşmektedirler. NÇınar, T, 11.7.2011
a.
İstanbuli | İstanbula has, ait | o silinmiş işaretlerin yol gösterdiği / istanbuli hakikat denizinde / ki rüzgar / bir güercin soluğudur., | AliÜnlü, Sirayet, Mart2015, 3
s.
istanbulinli | Oysa | istanbulinli İstanbul efendisi, | yaşayış ve giyiniş itibariyle Şimal kavimlerinden daha sade ve daha düşünceli olan bu millet duyuş ve düşünüş itibariyle Akdeniz kıyılarındaki medeniyetlerin bir hülâsası şeklinde tecelli ediyordu., | Sİleri, Z, 23.8.2014
s.
istanbullaşmak | İstanbula benzemek. İstanbul gibi olmak. | İstanbullaşmak: olgular, sorunsallar, metaforlar, Bülent Tanju, 2009 (e-kitap adı)
f.
İstanbullu | İstanbul ilinden olan veya orada yaşayan kimse | +Tutuyor da benim İstanbullumu eşeğe bindirmeğe kalkışıyor!..., | ACılga, Sıpanın, 11 | Burası İstanbllu lüks* bir misafiri ağırlayacak konforda* değil Haluk Bey., | FAtabek, DK, 1972, 50
a.
GTS+
İstanbullu | İstanbulda doğmuş büyümüş, fakat kendisini bilmeyenler İstanbullu zannetmezler. , M Naci, 1969, 14
a.
istanbulluluk -ğu
a.
İstanbullu olma hali.
"Kasım 2022'de Hürriyet yazarı Savaş Özbey'e verdiği röportajda "Hayatımı birkaç kez sıfırladım" diyen Mario Levi, ailesinin asırlara dayanan İstanbulluğunu, Türkçeyi, en büyük tutkuları Fenerbahçe ve Kadıköy'ü anlatmıştı.Hr, 31.01.204 "
İstanbulluluk | Selime Hanım, bir doğma büyüme İstanbulluluğu, bir de sokakta kendisini gören öğrencinin girecek delik aramasıyla övünürdü., | HKıyafet, 1984, 6
a.
istanbulvari | İstanbulvari sivil edebiyat, en hakikisiyle zaman zaman Suriçi'nde doğar büyür ve bazen de Haliç'ten zıplayarak Beyoğlu'nda (Pera'da) daha da bir sivilleşerek hayatını sürdürür., | PBarışta, T, 25.9.2011
s.
istatiksel | Milyonlarca insanın açlıktan ölmesini, hapishanelere kapatılmasını, öldürülmesini istatistiksel hatalar olarak görmek büyük bir vicdansızlık değil midir? , | AKara, 28.10.2012 eposta
s.
istatistikçi
a.
istatistik işiyle uğraşan kimse.
fr. x +tr. -çi
"Bir bankada bir oda... odadaki masanın başında gözlüklü, iyi giyimli bir istatistikçi, bir hukuk profesörü... ve bu istatistikçi hukuk profesörünün cebinde bir şiir defteri... ", B Ecevit, Prof. Derbil ve Türkçe, Ulus, 16.2.1961"
istavritçi | istavrit yemeyi seven | Gülümsedi, lüferler soğumuştu ama değmişti doğrusu; lâkin söylemezsem içimde ukde kalır; Anadolu çocuğuyuz, ben yine de istavritçi takımındanım arkadaş!, | ATA, Z, 31.10.2012
s.
istavroz | Başlarım istavrozundan haa!., | OKemal, 1969, 76
a.
İstediğimcek istediğim gibi | Hah, öyle, öyle, oldu bu da, tam istediğimcek., | VK, 63
istegen
s.
çok isteyen.
"istegen s. "Kişi derdlü olıcak derman istegen olur / Kendi derdi dermânun sormayan âşık mıdur.", Yunus Emre"
isteklendirici | teşvik edici. | Bu isteklendirici sözler karşısında Zehra ve Sakine, Hacı Yeşil'in dükkânına oturmuşçasına, umutlanır ve ellerini çabuklaştırırlardı., Naciye Poyraz, 1979, 32
s.
istekli | talip | Eşeğe bu Ali Osman Dayı istekli çıkmış., | VSevim, 100
s.
istekli | talip. | Çorum Doğum ve Çocuk Bakımevi Baştabibliğinden (...) 2-Bu maddelere ait ikinci eksiltme ve ihalesi 25 Mayıs 1959 Pazartesi günü saat 15de Doğumevinde Komisyonu tarafından yapılacaktır. (...) 4 -İsteklilerin muayyen gün ve saatten evvel teminatlarını yatırarak ihale yerinde hazır bulunmaları ilân olunur., Çorum G, 18.05.1959, Yıl 37, S 2464, 1
s.
isteksizlenmek | Küçük Barış, bir iki mızırdandı, burun büktü, isteksizlendi., | DCeyhun, 135
f.
İstemci | Bilgi işlem istemcinizi..., | Serhat Bey
a.
istemci | Bu alan, hizmetlerimizden yararlanan kullanıcılarımızı bilgilendirmek, temel birtakım servislerin kullanılabilmesi için gerekli istemci ayarlarını ve sıklıkla karşılaşılan problemlerin çözümlerini göstermek maksadıyla hizmet verecektir., | | http://buyamer.istanbul.edu.tr/yardim/, 1.12.2012
İstemek | Ertesi sabah Yusuf odaya gider ditmez bir odacı: | Yusuf efendi, sizi Kaymakam Bey istedi! dedi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 177
f.
istemezler | istemeyenler | İstemezlerin iftira, şikayetleri ve devlete kötü bildirmeleri nedeni ile 36 defa tevkif, 54 defa nezarete alınmış, 100 den fazla da ifade vermiştir., |
a.
istemezükçü/ler
a.
tr.
... istemezükçü de Niğdenin küflü başkâtibi ... Bakanlığın Tetkik Komisyonu , öğretmenlerin haklı olduğu sonucuna vardı . Ya bunları eski yerlerine alacağız ya da telefonla kalanları atandıkları yere yollayacağız , dediler . M Makal, Eğitimde yolumuz nereye, 1960, 91
istemezükçü/ler
istemezükçülük | ... CHP'deki ulusalcıların da yenilik karşıtı istemezükçülüğü., | HBerktay, T, 9.2.2013
a.
istemli | büyük güğüm YNuhoğlu, Of 31.1.2015
a.
istemli I
a.
büyük güğüm.
?
"... su kaplarından kolopa (ağaçtan küçük kova - Ar), Rz'nin evvelce zikrettiğimiz gegma (büyük güğüm)sına nazire yine Rz, Sn ve Ar'nin kukma (güğüm)sını, aynı bölgelerin istemli (büyük bakır güğüm, testi)sini sayarak cam mutfak eşyalarına geçelim. Cam eşyalardan kavanozlar, damacanalar, karlık'lar, şişeler sayılır. Kavanozun, Espanyol "campanas" (55) veya çan manasına gelen zauлára dan ... ", B Oğuz, Türkiye halkının kültür kökenleri: Giriş, beslenme teknikleri, 1976, 812 | "istemli büyük güğüm", Y Nuhoğlu, Of 31.1.2015"
istemli II
s.
1. iradeli 2. talepli.
tr. iste-m-li
"Tanrının kendi benzeyişinde yarattığı kişi oğlunun da bütün işlerinde istemli , özgür bir varlık olarak yaptığı , usunu kul- lanarak yaptığı bütün işlerinde , başlangıçta eleştirme vardır . Şu yolu tutmayıp bu yolu tutuyor , şunu almayıp bunu alıyor , şunu yapmayıp bunu yapıyor , demek ki birini ötekiyle karşılaştırıyor, ikiden -ya da çoktan- birini seçiyor, yargılıyor, bir eleştirme eyleminde bulunuyor.", N Ataç, Eleştirme Üzerine III, Ülkü, 1948, C 29, 3 |"... İSTEMLİ GELECEK (Futur simple, volitionnel ou volontatif) Kesinlik anlatan gelecek zaman, ki bazı dillerde tasarlama anlatan Tasarımlı gelecek zamana karşı tutulur. İSTEMLİ KİP (Mode volitif, volitionnel ou volontatif ) ... ", Dilbilim terimleri sözlüğü, TDK, 1949, 117 | "... istemli (iradeli) birlik ve bütünlük tini taşıyan özverili ülküdaşlar, yurttaşlar yetiştirmektir. Yoksa, sözde ünlü bir takım adlarla örtülmüş gizli, sinsi, sıkıbaşlık düzeni düşünceleri değildir. Törbilikten, törelliği ve ulusal ... Arın Engin, Atatürkçülük ve Moskofluk-Türklük savaşları. Yeniden... 1953, 260 | "Abla keşke hep böyle olsa bugğn bir duruşmadaydım suçun asıl fail'inin ifadesi dışında delil olmayan insanlar hakkında, ifadeyi veren şahsı mahkemede dinlemeden savcı ceza istemli mütalaa verdi.", Levent Görez, 29.11.2023, BAK Mevlisi, Whatsaap"
istemsiz | isteği dışında | İstemsiz ve gereksiz bir atama yapılmıştı., | Güney Dinç, 25
s.
istemsizce | Üniversiteye dönmeyi düşleyenler, istemsizce iş aradılar., | Güney Dinç, 33 | İstemsizce boşa geçirilmeye mahkum bırakılan, en huzurlu anlarda bile hızlıca seni yakandan tutup sürükleyerek yaralayan bir devinim., | ÇığlıkD, Y 2, S 5, 16 | Odamın kapısının önüne çıkıyorum sık sık... Amaçsızca, istemsizce., | AHCoşkun, HR, 5.2.2017
z.
istemsizlik | istemsiz olma hali. | Yıllardır bir insanla görüşmemesinin yanında telefondaki sesin tehditkâr bir havası olması da bu istemsizliğin sebebidir., | D Durak Bayrak, CumKitap, 23.5.2019, 10
a.
istenir arzuya şayan. | Ve elbette, kesinlikle, 'istenir' değil., | MBelge, T, 6.7.2013
istenmedik | Her an çatışma ihtimali olan yerlerden biri ve çatışma anında istenmedik sonuçlar, ölümler gelişebilir' dedim., | NahitEren, Z, 25.1.2016
s.
istenmeyen etki b.a.İstenmeyen bir etki görüldüğü zaman Sağlık Bakanlığı Türkiye Farmakovijilans Merkezi (TÜFAM)'ne bildiriniz., Strepsils, 20.01.2008
ister | gerek, talep, ihtiyaç. | Türk hayatının isterlerini tesbit ederek salahiyetli heyetlere kanun taslakları hazırlatmak-. HİÖzyörük, 1943 AK
a.
ister | ister ... ister | ister istemez
istiâze | Efendiler Efendisinin bazı istiazeleri, | Z, 3.5.2012
a.
istibdatlı | Ermenice anlar ve biraz konuşurum. Sa'yim ise teab-ı nâ-pezîrdir. Şimdiki Mülkiye heyet-i teftişiyesinin erkân-ı hamiyet-mendânı ile memurîn müdiriyetinden ahvâlim tezkiye olunabilir. Fî 7 Kânun-ı evvel sene (13) 32. Bu devir esnasında Ali Haydar Bey, bu sınıf arkadaşıyla dertleşmiş ve | mutasarrıflığın kanunî yetkileri içinde ve en küçük teferruata kadar olan işlere Vali Rahmi Bey'in istibdatlı bir müdahale yolu tutmasından usandığını ve her işe karışmasından işten çekildiğini anlatmıştı. Rahmi Bey'in İzmir valiliği hakkında bilgi için: Kâmil Erdeha, Millî Mücadelede Vilâyetler ve Valiler, İstanbul, 1975, | 371-373
s.
İstifade edici | yararlanıcı, faydalanıcı | Hakikaten ihtiyacı olan partilere, istifade edicilerin ellerine düşmemek için asgari masraflarını karşılayacak bir tahsisatın daha evvelden kabul ve tahdid edilmesi şartı ile belki muvafık görülür., | Taray, 76
s.
istifadeli | yararlı, faydalı. | Her okuduğum şiir kitabından seçtiğim örnek beyitleri yıllardır biriktiriyordum. Kişilik İnşa Eden İnci Beyitler ile bu birikimimi öğrencilerim, dostlarım ve milletimle paylaşmayı düşündüm. Eserde seçme hikmetli beyitler, onların günümüz Türkçesiyle çevirileri ve bazı açıklamalar var. Dilerim istifadeli olur, Dilerim okuru bol olur., Nihat Öztoprak @nihat_oztoprak, 31.05.2025
s.
istifaen
z.
istifçi
s.
istif eden, biriktiren.
ar. istif + tr. çi
"Umut hangimizi sever peki? karaborsacı, istifçi dedesini mi, yoksa ekmeğini çalışarak kazanmış dedesini mi? Hı? Hangisini?", A Cılga, 1980,91"
istifçilik -ği
a.
yüksek fiyattan satmak için malları toplayıp istif etmek.
ar. istif + tr. çi-lik
"ufacıktı dükkanı. ne yaptı o ufacık dükkanında? bire aldı ona sattı. pahalı pahalı sattı. paralarını çoğalttı daha büyük dükkana taşındı. sonra? sonra da istifçiliğe başladı. yağ istifliyordu. pirinç istifliyordu. daha başka yiyecekler istifliyordu. istiflediklerini sonraki aylarda pahalı pahalı satıyordu.", A Cılga, 1980, 91"
istifhamkar | sorulu, meraklı | Azize istifhamkar gözlerile Hasan beyin Saffeti kıskanıp kıskanmadığını tetkik etmek istiyordu., | HEAdıvar, KA, 28
s.
istifil olmak | bkz. ıstıfıl/ısdıfıl deyim bildiği gibi yapmak, kendi haline bırakmak; anlaşmak, hesaplaşmak, yüzleşmek | O yüzden karışmak istemem bu konuya. Şimdi beraberdirler yerin altında. İstifil olsunlar, bana ne!, | CemalNar, 22.2.2010, habervaktim.com, 11.6.2016g
GTS-
istiflenme
a.
istiflenme işi yapılmak.
"... istiflenmiş tabakalar teşkil ettikleri halde, en sık kübik istiflenmede örgü noktaları, şekil 22.4b'de görüleceği üzere, küp köşegenlerine dikey olan sık istiflenmiş tabakalar teşkil etmektedirler.", A G Parts, Fizikokimya: dersleri, 1952, 143"
istiflenmek
f.
istifleme işi yapılmak.
"Moleküllerin titreşim hareketine dönme hareketi de katılmaya başlar ki, bu hareket sıvıların sık istiflenmiş halinde kendisini daha iyi gösterir.", A G Parts, Fizikokimya: dersleri, 1952, 180"
istifno | [İ]stifno severiz, cibeze bayılırız, gece 3-4 gibi boyoza dalmazsak, kan şekerimiz düşer!, | YÖzdil, H, 11.8.2012
a.
istihbaratî | istihbaratla ilgili, istihbarata dair | Kültürel Önlemler, Politik Önlemler, İstihbarati Önlemler, Anti-Terörist Önlemler, Diplomatik Önlemler, Askeri Önlemler ortaya konuluyor., | ÜÖzdağ, www.turkpartner.com/Yazarlar/UOzdag.htm, 27.4.2006
s.
istihbarî | İstihbaratla ilgili | Onun içindir ki, sınırlarımızın korunması için Amerika'dan Predator (İnsansız hava aracı) dileniyoruz; İsrail'in istihbarî chip'ler taktığı Heron'lara muhtaç kalıyoruz..., | A Şenel, Yangeldizm, Oblomov ve Turhan, Yeni DüşünceD, Mayıs 2014, 74
s.
istihraççı | Çünkü Çin, ihatacı değil, istihraççı bir toplum. Acemoğlu ve Robinson'a göre tarih boyunca, fakat özellikle son birkaç yüzyılda iki türlü toplum var. İstihraççı (çıkartmacı mı desek? ) diye çevirebileceğimiz | extractive toplumlar ve kapsayıcı veya ihatacı diye çevirebileceğimiz | inclusive toplumlar:, | İÖksüz, AçıkGörüş, 3.2.2013
s.
istihsalcilik | Ziraatın ihtısasçılıktan çeşitçiliğe, büyükten küçüğe, Pazar için olmaktan ziyade aile istihsalciliğine doğru inkişafında –başka tabii ve sosyal sebeplerle beraber- yukarıda kısalttığım hal de başlıca âmil olmuştur., | A H Başar, Türkiyede köy-şehir tezadı, Cm, 8.9.1942, 2
a.
istikametsizlik | Sevgisizlik, düşüncesizlik, vefasızlık, istikametsizlik, bencillik ve benzeri haller, yüreğimi burkuyor., | ASelim, Z, 7.1.2016
a.
istikan/istekan | Aşkale. Bardak. | Bir istikan çay
a.
istiklal marşlı
s.
İstiklal Marşı olan.
"Gümrükçü'den gençlere Nutuk ve İstiklal Marş'lı çağrı", Birgün, 20.5.2023, 13"
istiklalsizlik -ği | Adalete bu kadar yakından âlet olmak daima çirkin bir şeydir. Bütün bunlara bir tek mazeret vardır: Cevdet Paşa'nın şahsiyetindeki istiklâlsizlik, kullanılan elle şahsiyeti âdeta değişir. Tanzimat ondan arkadaş istemişti. O arkadaş oldu. Abdülhamid'in sadece âlete ihtiyacı vardı. Cevdet Paşa âlet oldu (...). Tanpınar, Edebiyat Üzerine Makaleler, hz. Z Kerman, 15. bs., 2022, 203-04
a.
istikrah | İstikrahla oturuyor cam fanusun içinde, istikrahla bakınıyor... Kimseyle birebir temas kurmuyor., | AKekeç, Star, 9.11.09, 2.
a.
İstikrarlaştırıcı türkiye
istikrarlılaşmak | IMF yüzde 30'u bulan enflasyon ve işsizliğe rağmen yakalanan yüzde 5.2'lik büyüme ile ana teması 'piyasa dostu reformlarla ekonomi istikrarlılaşıyor' diyerek el Sisi'yi pohpohluyor., | Ceydan Karan, Cm, 26.1.2018
f.
istikrarsızlaşma | ... , sınıfsal amaçları doğrultusunda , istikrarsızlaşma faktörü olarak bu güçlerden , yani Türklerden yararlanmayı yeğlemektedirler .» PROTESTO TELGRAFI TÜRKİYE CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI SAYIN KENAN EVREN ÇANKAYA ANKARA 117., B N Şimşir, Türk basınında Bulgaristan Türkleri: zorla ad değiştirme ..., 1985, 117
a.
istikrarsızlaşmak | ... istikrarsızlaşan bir toplumda yapılan 1977 seçimlerinde şaşırtıcı bir başarı kazanmıştır . AP'li politikacıların ortak korkularından birisi , ( ki bu liderliğin eleştirisi biçimine de dönüşmektedir ) , MHP'nin AP'yi destekleyen tabanı ...Ersin Kalaycıoğlu, Türk siyasal hayatı: değişim ve süreklilik, 1995, 281
f.
istikrarsızlaştırma | EkşiS, 6.5.2002, wq, 4.1.2017g
a.
istikrarsızlaştırmak | türkiyeyi istikrarsızlaştırma çabaları genelde aydınların, atatürkçülerin, azınlıkların, sol görüşe sahip insanların katledilmesi olarak vücud bulur., | EkşiS, 5.11.2012, contravener, 4.1.2017g
f.
GTS-
istikşafi | keşif amaçlı | Türkiye ile Yunanistan arasındaki Ege konularının ele alındığı istikşafi görüşmelerin 16. turu Atina'da başladı., | Z, 22.10.2003 | Türkiye ve Yunanistan arasında 10 yıldır devam eden, anlaşmazlık konularına çözüm yollarının arandığı istikşafî (keşif amaçlı) görüşmelerin 48'incisi bugün Yunanistan'ın başkenti Atina'da yapılacak., | T, 7.12.2010
s.
istil I istil otu ıştır/iştir? | Avşa zahtariza, yağlıtere 27.7.2011 OsmanGünver
a.
istil II istil ilen stil? tarz ile, kibarca | Bu akreditasyon kelimesiyle olan ilişkimiz bana hep sivilizasyon kelimesiyle olan ilişkimizin gerginliğini hatırlatır. Muhteşem Haldun Taner'in | burnunu karıştır/ ama zerafetlen, istil ilen, nezaketlen diye hicvettiği sivilizasyonla kimi büyüklerimizin üstümüzdeki akreditasyon hakkı üstüne bir koşutluk vehmettiğimden değil., | YTürker, R, 16.2.2009
istilo | Stylo stilo, dolma kalem, mürekkepli kalem | Uzatılan kağıtları aldı, istilosunu çıkardı..., | OrhanKemal, Sarhoşlar, 94
a.
fr.
istim üstündeyken | Bu tartışmalar istim üstündeyken çok ilginç detaylar içeren bir kitap var elimizde. Yapı Kredi Yayınları, Mustafa Kemal'in, 1917 ile 1937 yılları arasındaki bazı kritik olaylar sırasında yaptığı yazışmaları, aldığı notları ya da yaveri Salih Bozok tarafından tutulmuş günlükleri kapsayan 'Atatürk / Belgeler, Elyazısıyla Notlar, Yazışmalar' kitabının ikinci baskısını yaptı., | HakkıÖzdal, HrKitapSanat, 26.5.2017g
İstîman
emin olmak, güvenmekten. Aman dileme, aman dileyerek sığınma.
a.
ar.emn-emân
Çün kim ol kaçtı ben imdi n’ideyim / İstîmâna kangı yana gideyim (Gülşehrî). Kubbealtı L
|| Ve nisanın on dördüncü günü istîman kararlaştırıldı.", Şeyh Said Mahkemesi, 462
istînâs | Lugatle eden istînâs halâs olur mine'l-iflâs / Sözlükle dost olan iflastan kurtulur yani yanlış yapmaktan. Lu>atle İden İstDnFs :alFs uisti;sJ? N? L'17? 'de %#ansa'da3 $yl'l ? 01E'de++
ar.
ar.
İstinâs-ı nâs, alâmet-i iflâs (Halkla fazla haşır neşir olmak ise iflas alametidir)
istinsahçı | müstensih, el yazması bir eserin yeni bir nüshasını yazan kimse. | Seğirname müellifleri ve istinsahçılarının seğirnamelerde verilen hükümlerin tatbikatçıları olarak Hz. Adem, Hz. Danyal, Ca'fer-i Sâdık, Hz. Zülkarneyn'i refarans olarak göstermesi muhatapları etki altına almak adına suyu baştan tutma psikolojisi ile ilişkili olsa gerektir., | YZSümbüllü, | http://www.tidsad.com/Makaleler/1440521658_129%20Yusuf%20Ziya%20S%C3%9CMB%C3%9CLL%C3%9C.pdf, 20.08.2016g
a.
istirahatgah | İstirahat+ fars gah: dinlenme yeri'nden mezar, kabir, sin | Şef Hikmet Şimşek'in 1998 yılında Anıtkabir'de verdiği unutulmaz konserin ardından Atatürk'ün ebedi istirahatgâhı yine unutulmaz bir konsere ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor., | DünyaG, 19.5.2015
ar.
TDK-
istisnailik -ği | Avrupa devletlerinin 18. yüzyıldan itibaren, kapılarına kadar dayanan Osmanlı Devleti'ni zora sokmak, sömürgeciliği kolaylaştırmak, benzer gayeler peşinde koşan Hıristiyan misyonerlere destek çıkmak için gayrimüslimlerle giderek daha fazla yeni münasebetler geliştirerek işleri | karıştırmaya (tabiri caizse gâvurluk yapmaya) başladığı zamanlara kadar, büyük İslâm coğrafyaları (memalik-i Osmaniye, Mısır, İran, Hindistan...) bütün tarihleri boyunca ciddi sayıda gayrimüslim bir nüfus barındırmış, Müslümanlar onlarla birlikte yaşamıştır. Gerek hukuk gerekse birlikte yaşamak bakımından bu vâkıa İslâm'a ve Müslümanlara mahsus bir istisnailiktir. Eşzamanlı olarak başka din ve kültür havzalarında görülmez dense hilaf-ı hakikat olmaz., | İ Kara, Müslümanlar arasında zimmiler, Derin Tarih, 19.8.2022, 2-6
a.
istivâ | İstivâda Hurufiliğin tesiri vardır sanıyoruz; sema-hanede* şeyh postundan kapıya kadar çekildiği farzedilen ve sema-haneyi iki daireye bölen çizgiye de 'Hatt-ı İstivâ' denmesinde bu tesir var., | AGölpınarlı, 31
a.
İSTKA 2017? | İstanbul Kalkınma Ajansı | İSTKA Projeleri, | | http://www.arastirma.boun.edu.tr/arastirma.php? a_l=tr&p=260, 5.3.2017g
kıs.a.
istok | bk. Stok | Bak Ağralı'nın köydeki yetmiş ağacından / İstok, yedi yüz bin kilo zeytin yağı vardır / Milyarları geçmişse ne gam, eldeki evrak, / Maliyemizin koskoca ALTINDAĞI vardır. Neyzen BüyükDoğu, Yıl. II, c.3, | 65, 30.5.1947
s.a.
istop etmek | O yüzden ben, Kılıçdaroğlu'nu ne zaman dinlesem, 'istop' ediyorum. | , | NÇınar, T, 26.9.2011. [Otobüsleri] istop etmiş vaziyette bırakıp gitmeleri rica olunur., | Adapazarı, 14.1.2012, UlaşımDairesiBaşkanlığı
istor | stor perde, yanındaki ip vasıtasıyla yekpare olarak rulo şeklinde sarılıp yükseltilebilen ve indirilebilen perde | Sonra dışarıdan kapıyı kilitle, istorları indir, beni arayıp soran olursa 'yok' dersin..., | OrhanKemal, Sarhoşlar, 33 | Bir öğle vakti güneşe karşı perdelerimi indirmiş, istorların sarı, ruhsuz gölgesi içinde can sıkıntısından bunalıyordum., | RNGüntekin, Damga, 41 | Soğuk gecelerde içerisinin sıcaklığıyla buğulanan odamın camlarından, onları görebileceğim kadar yeri elimle siler, yatak odalarının siyah pencere istorunun aralığından, ince parlak bir şerit gibi görünen ışıkta soyunmalarını izlemeye çalışırdım., | S Şengil, 1983, 45-6
a.
istreleçler | Rus Çarı Korkunç İvan (1530-1584) da 1550'de yine hassa muhâfız alayı olarak | Streletsi (Okçular) adıyla bir askerî birlik kurdu. Yanılmıyorsam bizim eski târih kitablarında | İstreleçler diye geçer., | YAtsız, Star, 30.10.09.
a.
İsveçli | ...İsveçli dilberlere gösteriş uğruna Haliçe savrulan paralar, on beş yaşındaki kızlara verilen sus payları ve babadan kalma kumar tutkusu yüzünden serveti erimeye başlamıştı bile., | TKiremitçi, 2005, 95-6
İsviçre | Diyelim ki İsviçre'de kör bir saat tamircisi, | AlperÖzbek, 100 isviçre çakısı | İsviçre çakısı gibi her derde deva yatak odaları., | HakanGence, HürCumartesi, 1.1.2011
a.
isyanlı
s.
isyanı olan.
ar. isyan + tr. -lı
"Alternatif müziğin güçlü sesi Rojin, müzik kariyerindeki 7. albümünü çıkardı. 'Rojin 2018' isimli albümde Ahmet Kaya'nın 'Yalan da Olsa' isimli şarkısını seslendiren sanatçı, "Çok dokunaklı, isyanlı, coşkulu, deli ve danslı bir albüm oldu" diyor.", Akşam G, 8.06.2018"
iş | ev işi | Evdeki temizlik, yeme içme vs. gibi işler. Zıddı dışarı işi. | Ev işi de benim dışarı işi de benim. Her işi ben yapıyorum., G Gedikli, 16.03.2024 | dışarı işi | evi geçindermek için ev dışında yapılan işler. zıddı ev işi. | Ev işi de benim dışarı işi de benim. Her işi ben yapıyorum., G Gedikli, 16.03.2024
b.a.a.
iş | işi yoluna koymak (birisiyle)Bu sefer arkadaşı açılmıştı: Askerken bir yüzbaşının kızıyle işi nasıl yoluna koyduğundan bansediyordu herhalde., | Hacıhasanoğlu, 1954, 92 (birine) iş atmak deyim hoşlandığını belli etmek | Daha sonra Sevdayı üç dört kez İmrahor çarşısında gördü Camgöz Taci. Her defasında da, Camgöz'ün deyişiyle Sevda 'iş atmıştı'., | TAral, SÖ, 77 (birine) iş vermek deyim kur yapmak | Bu kız Camgöz'e bayağı iş veriyor çocuklar...' dedi kahveci Nihat., | TAral, SÖ, 77
dey.a.
iş adamı
b.a.
1. işiyle gücüyle meşgul kimse. 2. Ticâret ve sanâyi alanında büyük çapta iş yapan kimse
tr. iş + ar. adam + tr. -ı
İsviçrelilerin hasais-i fıtriyesi, şuur ve sanat itibariyle, mefkure namını alacak derecede değildir. Romalıların olduğu gibi onlar da fıtraten sakin ve iş adamıdırlar.
iş bırakımı /işbırakımı
b.a.
grev. ücret vs. pazarlığı için bir süre işçilerin işi bırakması.
tr. iş+bırak-ım-ı
"Grev yasal bir haktır. İşçi, hakkını koruyabilmek için iş bırakımına gidebilir. Yalınız sizin işyerinizde değil, başka yerlerde de işbırakımı yapılıyor. Böyle oluyor diye alışveriş yapmayalım mı?", 22-23"
iş bitiren
iş bitirici. bir işi iyi bir sonuca ulaştıran kimse.
"Babam çok iyi insandır, herkes onu sever, sayar. İnşaatçılar da onu çok tutarlar. Çünkü iş bitiren bir adamdır babam. Yazın en çok arannlardan biridir.", İ F Ceylan, Bir Garip Adam, 2002, 36"
iş buyurmak Şunu yapın, bunu yapın demek | Sen geldin ya, istiyorum ki barış da gelsin; iş buyurmam bu yüzden., | HüseyinKaraca, 3.8.2011 (biriyle) işi olmamak deyim bir kimseyle ilişki, arkadaşlık, dostluk bitmek 12.2.2012 bir telefon görüşmesinden:Adapazarı
iş doyumu | İş doyumunuz ve işinizi yaparken aldığınız destek hakkında aşağıdakilere ne ölçüde katılırsınız? , | 20.6.2012, İÜRektörlüğü anketi bugünün işini yarına koymamak deyim | İşi koyma bugün ile yarına / Baksana gönlümün sedefkarına / Babam beni vermeyecek yarıma / Ağlayarak gurbet ele giderim., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 187
a.
iş evi | yazıhane, büro, ofis | Maksadım, bu daireye girer iken, yazıhanemize, iş evimize gidiyormuşuz gibi raha t çalışabilmemiz esbabının temininden ibarettir., | AhmetRızaBey, Meclisi Ayan 1:1 1 Teşrinisani 1333 (1917) C : 1, | https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MECLISIAYAN/mad03ic04c001/mad03ic04c001ink001.pdf, 2.1.2016g
a.
iş göremezlik -ği
b.a.
"... iş göremezliğe uğrayan sigortalıya kazanın veya hastalığın dördüncü gününden başlıyarak her gün için günlük kazancının yarısı ödenir. İş göremezlik on beş günü aşarsa ilk üç günlük yarımışar gündeliği de verilir.", Nafia Vekaleti Bayındırlık İşleri D, 1946, C 12, S 1, 22"
iş göremezlik raporu
b.a.
iş görmek
dey.
1. iş yapmak 2. iş yapmaya uygun olmak.
"-Bir Veramon verir misiniz? İlaç darlığı çekilen bir tarihte idiler. -Kalmadı, gelmiyor efendim. Yerlileri var, işinizi görür. İsimler saydı, bazısını tavsiye etti.", R H Karay, Sonuncu kadeh, 17"
iş saati
b.a.
"Daha iş saatine epeyce zaman var... Deniz kıyısına uzanan yola saptı... Sular küçük ürperişlerle oynayışlı... Kayalıklı kenarlarda bu, oynayışlar sesleniyor..", C Uçuk, DŞ, 1971?, 153"
iş sınıfı | business class. | Bu üç tuvaletli uçaklarda THY business class (iş sınıfı) uygulaması yapıyor. Daha yüksek bilet bedeli verenler iş sınıfında yolculuk yapıyorlar., | Yaşar, T, 6.5.2010, 7 | iş doyumu | İş doyumunuz ve işinizi yaparken aldığınız destek hakkında aşağıdakilere ne ölçüde katılırsınız? , | 20.6.2012, İÜRektörlüğü anketi bugünün işini yarına koymamak deyim | İşi koyma bugün ile yarına / Baksana gönlümün sedefkarına / Babam beni vermeyecek yarıma / Ağlayarak gurbet ele giderim., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 187
s.a.
ing.
işaret ışığı
b.a.
İşaret ışığı can simidinde 8.5.2019+
işaret memuru | maden ocaklarında, tiren istasyonlarında tehlike ve yolun uygunluğunu işaret etmekle görevli kimse | Almanyada hayatının 35 senesini bilâaram işaret memuru olarak geçiren maden işçisine şahsen tesadüf ettiğimi hatırlıyorum., | Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü M, 1939, 22
a.
işaretleşmek TDK+ | nsz –le birbirine işaret vermek 2. Uzak bir yerden, bilgi vermek için özel bir düzene göre türlü işaretler kullanmak | +Ben, bunların Mehmet Efendi ile Peri'nin birbirine işaretleştiğini gördüm., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 169
f.
İşbilim | ergonomi | Davranış açısından işbilim, | F Çelebioğlu, [1983] İstanbul (Kitap adı)
a.
işbirliği
a.
İşbirliği, bilinçli hürriyetin hüneridir 30
işbirlikçilik | Milletin infialini ise işbirlikçilikte sınır tanımayan Paralel ve diğer şerli gruplar, yürütecekleri algı operasyonlarıyla Erdoğan ve Ak Partiyi yıkmak adına bir fırsata dönüştürecekler., | SaimTut, DirilişP, 11.9.2015, 7
a.
işbirlikli | işbirliği olan, geliştiren | Yurdu yönetenlerle işbirlikli çalışma ortamı ençok üniversite sektörü için gereklidir., | Yer Bilimleri D, 1991, C 8-9, 5
s.
işçen
s.
faal.
"faal = işçen, işçimen Örnek: faal bir adam = İşçen bir adam, O, pek faaldir = O, pek işçendir.", Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar kılavuzu ÜLKÜ, 1934?"
işçenlik -ği
a.
faaliyet.
"faaliyet= işçenlik, işçimenlik örnek: Bu hususta gösterilen faaliyet, iyi neticeler vermiştir. = Bu işte gösterilen işçenlik iyi sonuçlar vermiştir. Onun faaliyetine diyecek yoktur = Onun işçimenliğine diyecek yoktur.", Osmanlıcadan Türkçeye Karşılıklar kılavuzu ÜLKÜ, 1934?"
işçi durmak | İstanbulda bir sütçünün yanında işçi durmuş., | ANesin, GözüneGözlük, İstanbul1974, 57
işçibaşı | İşçibaşılar, planlama ilgilileri, seksiyon şefleri, bakım işçileri atölyeye kızışmış erkek kediler gibi gidip gelirler, sarkık dudaklarını yalarlar..., Ladislav Mnacko / O Akbal, Cumartesi akşamı, ÇHA, 142
a.
işçici | Türk olduğumuzu ifade ettiğimiz için sağcı, ırkçı ve faşist diye damgalıyorlar. Oysa | Devlet ve Allah kitabını yazmış biri olarak kendimi | sağcılık ile tanımlamış değilim. | İşçici bir sol (uvriyerizm) taraftarı olmadığım için Türkiye'nin sosyalist geleneğine de bağlanmadım., Lütfi Bergen, 17.05.2025
s.
işçicilik -ği | işçileri ve haklarını savunma | İşçiciliği ve sosyalistliği sorgulamak, | HBerktay, T, 30.3.2013
a.
işçilikli | Ancak Fethiye camii dış dehlizlerinin diğerlerine nisbeten fakir malzemeli, daha az işçilikli inşaatı bunların 14. yüzyılın ikinci yarımında yapıldığı ihtimalini ortaya koyar. Bu etüdümüzün çerçevesi içine giren binalardan Heybeliada'da Panaghia Kamariotissa kilisesi ise Bizans'ın son yıllarına ve büyük bir ..., S Eyice, Son devir Bizans mimarisi: İstanbul'da Palaiologos'lar devri ..., 1963, 56 | Küçük taneli, bol fosilli, kötü işçilikli, piyasa malı tabir edilen türleri 70-80 ytl'ye bulunabilirken, Osmanlı sandık malı sıkma tespihler 2000 ytl'ye kadar çıkabilmektedir., | 28.12.2007-22.12.2008, aaakk, EkşiS
s.
işçimen | çalışkan, eli işe yatkın | Halama yukardan bakıyor, onu evde kalmış bir kız, işçimen, hatta hamarat bir yaşlı kadın olarak görüyordu nişanlım., | H. Su, Gülşefdeli Yemeni.
s.
işe yararlık | faydalılık, yararlı olma | Sanatın hangi koluyla ilgilenirse ilgilensin insanlar, kendilerine sunulan her türlü bilginin | işe yararlığını tartmadan bir kenara not etmeyi alışkanlık haline getirdi., | Mümtazİdil, odatv.com, 12.7.2015
a.
işemek
f.
"Ben bir gün bir kadının yüzüne yanlışlıkla işedim de / O kadın her yere kurşun döktü / Bütün kuşlar yere düştü / Tarih sustu / Vajinası su gibi ağladı / Cümle orman üstüme geldi / Utandım", Haydar Oğur, 1994, 123"
işemek | idrar boşaltmak. | Siktiredin... Kim işedi lan üstüme? Allah kahretsin., | YErdoğan, 13 Aynı kaba işemek d | O mnedebur başkan bozuntusu beni yaşatmazdı, yeraltı dünyasıyla aynı kaba işeyen bir herifti. | Doğan, T, 4.8.2010 Yaralı parmağa işememek d En ufak bir yardım, iyiliği esirgemek
f.
işgaliye | Beş masalık işgaliyesini on masaya çıkaran sokağı geçilmez, yürünmez hale hale getiren yok değil mi; var..., | MehmetTezkan, M, 25.7.2011
a.
işgören | İşgören kendini kuruma ait hissetmiyorsa, o kurumda ne olumlu gelişmeler yaşanır ne de sağlıklı süreçlerden söz edilebilir., | NilüferSezer, İletimG, Ağ2015, 3
a.
İşi oluruna bırakmak | Bir müddet işi oluruna bırakmaya karar verdi. Şahinde de bütün dırıltısına rağmen bu işten pek şikayetçi değildi: Muazzez'i her zaman Yusuf'a bırakıp istediği gibi gezebiliyor, kızı her yere götürüp başına dert etmek veya evde bırakıp gözü arkada kalmak gibi sıkıntılardan kurtuluyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 24
işid | Irak Şam İslam Devleti'nin kısaltması. | Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) ve El Kaide'ye bağlılığını ilan eden El Nusra aynı şey değil ve aralarında anlaşmazlıklar var., | İsmailYaşa, Milat, 20.9.2013
kıs.
işin elif besibaşlangıcı. | Sarıklı iken fesli olmayı anlamak bugün için gerçekten çok zor... İşin elif be'sinden başlamak lazım., İ Kara, | Tarihçiyi Unutan Tarih!, Derin Tarih, Oca 2025, 3
dey.
işitmek | Yayla deyip yayla işitdi bir seneden beri., | Fatma Gedikli, 26.8.2021
f.
işitmişlik | daha evvey duymuş olma hali | -İffet kız ismidir be beyim... Amma benim de işitmişliğim var..., | Güntekin, Damga, 72
a.
işkencecilik | Yolu işkencecilikten geçip yükselenlerden biri de bu işte!, | MustafaDağcı, T, 16.1.2012
a.
GTS+
işkencehane | işkence yapılan yer | [C]elalettin Can, 12 Eylül işkencehanelerinde kendisinin maruz kaldığı ve aylarca süren işkenceleri, bir hemşireye günlerce süren tecavüzleri ve işkencede öldürülen iki ülkücü çocuğu anlatıyordu., | FKentel, 14.1.2012
a.
işkencehane | işkence yapılan yer. | Ayrıca Saray-ı Hümâyun kasırlarının işkencehane ve hapishane olarak kullanılması, hiç-bir millet ve devlette işitilmiş şey olmayıp , bunlar doğru ise devletin kadri ve namusunu ilelebet berbat ve mahvedeceğinden Zât-ı Şahânenin bunların hiçbirine rıza ..., Ali Haydar Mithat, Kocahanoğlu, Midhat Paşanın hatıraları, C 2, 79
a.
işkenceli
işkence uygulanmış.
"İşkenceli gözaltılardan, uzun tutsaklık sürecine | sahada hedef gösterilmeye, ölüm tehditlerine... ETHA çalışanları olarak yıllardır bu baskılara göğüs gererek haberlerimizi yazıyoruz. Tarih şahidimizdir, terör saldırılarına hiç boyun eğmedik! Eğmeyeceğiz.", @pinargayip 9 Mar 2024, X"
işkilli göz dingilder
dey.*
Tevfik Şenel, @atifsenel, 25.12.2023, X
işkilli terazi | Kadın zaten işkilli terazi olup, bir şeyler döndüğünün farkına varmak üzereydi., | Gürman, 63
a.
işkina balıkç. | (Corvina umbra) eşkine/eşkina/işkine Kaya levreği, taşbalığı ve mavruşgil balığı da denir. işkina, eşkina, lendenoz, mavruşgil. Sıcak ve ılıman denizlerin 100-150 metre taşlık, kayalık ve mercanlı bölgelerinde yaşar. Bütün denizlerimizde bulunur. Gezgin bir balık değildir. Aynı zamanda taşbalığı ve mavruşgil balığı olarak da tanınır. Bahar sonu, yaz aylarında üreyen eşkina, 30-35 santimetre uzunluk ve 500-600 | ağırlığa erişir. beyaz ve çok lezzetli eti ile ekonomik değeri yüksektir. www.sadikoglu.info, 31.7.2011
a.
gr.
işkolik | işine aşırı düşkün kimse | İşkolik babası eve bile iş getirir; dikilen kotların, montların düğmelerini evde dikerler, son kontrol iplik kopartmalarını evde yaparlardı., | BTSalihoğlu, 2014, 84
s.
işkopor (Balat Yahudi ağzı)-Ha more, yaşa vallayi... Haydi oyle ise işkopor para tido başak mahkeme!, | OCKaygılı, | Bir eski tüfek, | GünaydınUstura65, 1970? , 13
işleç | Hata Denetim İşleçleri. PHP tek bir hata denetim işlecini destekler: kuyruklu a imi (@). PHP'de bir deyimin başına getirildiğinde, bu deyimin üreteceği olası hata iletileri yok sayılır. Bilgisayar: üstindis ve altindis sınırlı büyük işleç: large operator with superscript and subscript limits
a.
işlek | Bilirsin ki, iç organlarımıza âit reflekslerin en şâheseri kalbimizdir. Çok işlek ve içerisi çok gürültülü olduğu muhakkak olan bu can evimizin gireninden, çıkanından haberimiz var mı? , | Başgil, 26 | Biraz daha zaman geçer aradan; / İşlek bir yola geldikleri zaman / Hoca yeniden bağırmaya kalkar., Kanık, NH, 65
s.
işlekleşmek f. Görk (güzellik), | görklü (güzel) sözlerini sayfalarında, yazılarında, günlük yaşayışlarında kullanarak bu görklü sözlerin yeniden işlekleşerek | Kazak, Kırgız, Kazan Tatar... Türkçeleri ile söz varlığının yerleşmesi uğrunda bu dil çığırına güç vermeleri umuduyla., | İldenizTuran, 1.2.2017, feysbuk
f.
f.
