Ş...
...
Ş harfi
şabak | Irak'ta Şii Kürtlerin oluşturduğu Şabak topluluğu aşırı dinci örgütlerin tehdidi altında. Güney Kürdistan'da Kürtçenin Zazaki lehçesini konuşan topluluk azınlık olarak daha iyi koruma istiyor., | T, 10.8.2014
şabalak | Trabzonspor bir elit ocağın velinimetidir, biz şabalaklar da onların uşakları!, | STunalı, T, 14.1.2012
şabeleme | Erzincan'da 'Oricik', Balıkesir'de 'Yatık', Osmaniye'de 'Şabeleme' yapan ve bizi biz yapan hikâyeleri görün., | Çelik, T, 11.11.2010
şabloncu
şablonik | Bundan daha şablonik, daha felaket bir –beyaz mı desem, pembe desem- dizi olamaz çünkü., | Telesiyej, T, 19.9.2011 | Kurt Kanunu'nda bu dilin ağırlığı, nutuksal iradesi, şablonik, yapay bir hayat sunumu, otoriteryen bir eda ve bir tepeden bakış hakim., | Telesiyej, T, 9.2.2012
Şablonlaştırılmak | 16.1.2020, Kenan Ok
şad | Farsça Sevinçli, neşeli GTS | Hüzniyle olma mahzûn şâdına etme gurûr / Bu dünya zıll-i hayaldir ne gam bâkî ne sürûr
şad etmekNeşelenmesini, sevinmesini sağlamakGTS | Hatıralar annesi, sevgililer sultanı,/ Ey beni şad eden yâr, ey tapındığım kadın., | Balkon, Bodler:C:S:Tarancı/Skamuran, T, 27.6.2012 şad olmakSevinmek, neşelenmek
Şadet | Şehadet'ten | 1. Tanıklık | Bana namet* verdi dedim bismillah / Birliğine şadet ederim Allah., | 21 2. Şehitlik. | Destanlar yazardı hem Çanakkale / Şehitler şadete ermek istedi., | Develili, Develili, 72
şadıra
Şadırvan | Coşkun sular gibi çağladım aktım / Bülbül gibi ah u efganımız var / Şadırvan atların seyrine baktım / Ahırkapısında seyranımız var., | Âşık Ömer, 17. Asır
Şadırvanın ayağında | Şadırvanın ayağında birkaç ördek birbiri arkasına ve sallana sallana dolaşır, yassı gagalarından çamurlu suları süzerlerdi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 31
şâdlık -ğı
şadlık | sevinç, sürur, neş'e | Nişanlı taksimim yok bende eser / Şadlığa bu gönlüm değil müyesser / Mücevher kol bağı zernişan kemer /Her daim yastayım belimde değil., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 139
şafakleyin | şafak vakti | Şirin Soğanlıda küçük çağımda, / Attı şafakleyin nara bir bulut, / Fırladım yataktan çıktım dışarı, / Dikildi karşıma kara bir bulut., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 251
şaft | tek. | shaft Bir makinenin dönme hareketini öteki parçalara aktaran ve ucuna dişli çarklar, tekerlekler veya pervane bağlanan demir mil: Çok geçmiyor, şaftın dönmesiyle pervane çalışıyor. -Z. Selimoğlu. şaftı dağılmak/kaymak (birinin) deyim | 1. Çarpma, vurma sonucu bir kimsenin/şeyin yüzü-gözü dağılmak 2. Manevi çöküntüye uğramak | Selçuğun freekickinden sonra şaft dağıldı ..biraz zor kendine gelir... Kemal Sönmez, www.fanatik.com.tr/default.aspx? aType=HaberTumYorumlar, 18 Aralık 2012; | Bir anda sh'un gülmesiyle şaftı dağıtıyor., | | https://eksisozluk.com/sherlock--426434? a=nice?; | Ağzın gözün dağıldı, şaftı kaydırdın ama yiğitliğe b.k sürdürmüyorsun.¸ www.odatv.com/n.php? n=al-fatihi-vur-kekece-2605131200, 26.5.2013; | İstiap haddi aşılınca da hâliyle şaftı kayan ve motoru dağılan devem pert oldu., | 17.5.2013, www.torlakon.com/haberdetay.asp? ID=382?; | o kadar zor, ağır işlerde çalışan insanlar var ki adamın şaftı dağılıyor üç kuruş için. 4.6.2011, inanilmazgercekler.blogspot.com/2011/.../karabasan-nedir-ne-degildir.ht... | şaftı kaymış fazla hırpalanmış, hasar görmüş
şah
Şah demek | Üstü açık spor –çok eski bir model- otomobilden, şişman yuvarlaklığından hiç umulmaz çeviklikle yangın söndürücülerinin başı 'şah' diyormuşçasına atladı., | S Şengil, 1983, 66
şah iken şahbaz olmak deyim yüksek bir halden alçak bir hale gerilemek | Bıyıklarını da kazımış. Şahken şahbaz olmuştu cenabet!, | OKemal, HÇ, 11 | Bu dilin hızına yetişemezlerse fakir kalacaklarmış, şah iken şahbaz olacaklarmış gibi hissediyorlar., | AyçaŞen, T, 11.9.2011
şah şah idi şahbaz oldu deyim | Genç görüneyim, güzel görüneyim diye mi ne, bıyıklarını da kazımış... Şahıdı şahbaz olmuş matah!, | OKemal, HÇ, 28
şah tut | Ümumiyy?tl?, şah tutla bağlı xatir?l?ri v? bu xatir?l?rin dil? g?tirdiyi şeirl?ri çoxdu Vaqifin. | Söyüdd?n asılan beşik şeirind? yansıyan k?d?r qarışıq bir etiraz zaman-zaman boşalmış k?ndl?r?, zaman – zaman k?silib doğranan, çartaçartla yandırılan palıdların, çinarların harayına hay verir:
Şahan | şahin | damarlarının balını ağdırıp* seherden / oğul vermiş meşelerle / su boylarında vurgun şahanlar söyle., | TekinSönmez, yansıma35/1974, 282
şahan | Ürkek duruşu, şahandan korkmuş serçeyi anımsatıyor. ., | S Şengil, 1983, 24
şahbaz
şahbeyit/ şah beyit | döşeme, sersuhana | Âşıklar ilk önce, hikayeden önce döşeme söylerler. Erzurum tarafında buna döşeme derler, Karsta hikayenin başında söylenene sersuhana derler. Yani baş. Sivas bölgelerinde de türkünün ayağı gibi 'şahbeyit' denir., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 70.
şaheserlik | Birbirleriyle âdetâ özene bezene birleşmiş gibi duran denizlerle toprakların, yeryüzüne hokka gibi oturmuş tüm manzaraları, şaheserliklerini, milyonlarca yıldır süren magma hareketlerinin çöküntülerine ve akıl almaz depremlerine borçludurlar., | NÇınar, T, 30.12.2011
şahıslı | şahsı olan | Taormina'da anlatıcı, konuşma havası içinde anlattığı metinde birinci çoğul şahıslı yapıları kullanarak okuru kitaba çeker., | B Sinem Atılgan, Postmodernist bir anlatı: Taormina, 13.1.2017, | https://bsinematilgan.wordpress.com/2017/01/13/merhaba-dunya/, 20.6.2019
şahingözü | Kar ve yağmurdan gözlem yapabilmeyi sağlayan 'şahingözü' denen cihazlara da sahip değil., | E. Mahçupyan, T, 9.5.2010
şahinlik | sertlik | Türkiye, eğer ki, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'da halkların ayaklandığı bir dönemde, kendi içinde ve bölge genelinde ortak bir Kürt kimliği algısını güçlendirmek istiyorsa, güvenlik güçlerine 'ovada' ve 'dağda' şahinlik yaptırtmaktan daha iyi bir yol bulamaz., | SÖney, T, 25.8.2011
şahna / şahne | 1940'larda İsmet İnönü dünya tarihinde eşi - benzeri olmayan bir vergi sistemini devreye soktu... İşte çiftçilerin o yıllarda yaşadıkları... Şahna... (...) Şahna tek partili yani CHP'li yıllarda köylerden vergi toplayan memurlara verilen isimdi..., CHP'nin zulum vergisi: Şahna! (...) Ve o vergiler köylünün en büyük korkusuydu... Yıl 1942'ydi... (...) Tarihçi Fahir Giritlioğlu, köylüyü daha ekinini hasat etmeden borçlandıran o sistemi böyle anlatmıştı kitabında...,11.07.2016, | https://www.ahaber.com.tr/analiz/2016/07/11/chpnin-zulum-vergisi-sahna | Keykubad oğlu Alâeddin'in, Osman şahnesi idi. İnönü'nde sürüsü gezerdi. Koyun, at, deve beslenürdü. Osman anlara müvekkel idi. Zira kâfir ol tarafa yakın idi. Gelüb almasın deyu Osman'ı müvekkel kılmışdı., | Şikarî/H Erdem, KararG, 2.12.2018
şahna / şahne | 1940'larda İsmet İnönü dünya tarihinde eşi - benzeri olmayan bir vergi sistemini devreye soktu... İşte çiftçilerin o yıllarda yaşadıkları... Şahna... (...) Şahna tek partili yani CHP'li yıllarda köylerden vergi toplayan memurlara verilen isimdi..., CHP'nin zulum vergisi: Şahna! (...) Ve o vergiler köylünün en büyük korkusuydu... Yıl 1942'ydi... (...) Tarihçi Fahir Giritlioğlu, köylüyü daha ekinini hasat etmeden borçlandıran o sistemi böyle anlatmıştı kitabında...,11.07.2016, | https://www.ahaber.com.tr/analiz/2016/07/11/chpnin-zulum-vergisi-sahna | Keykubad oğlu Alâeddin'in, Osman şahnesi idi. İnönü'nde sürüsü gezerdi. Koyun, at, deve beslenürdü. Osman anlara müvekkel idi. Zira kâfir ol tarafa yakın idi. Gelüb almasın deyu Osman'ı müvekkel kılmışdı., | Şikarî/H Erdem, KararG, 2.12.2018
şahna olmak | Höümet adamı dediysek şahna olmadın ya..., | YAkengin, Eski Çarıklar bk. şıhna?
Şahnacı | 1. şahna vergisini toplayan kimse. 2. | Bir soyadı
Şahnacı | şahna vergisini toplayan kimse Bir soyadı
Şahsileşmek f.
şahsiyat
şahsiyat yapmak | İş, mizahın, esprinin, karikatürleştirmenin alanına girdiğinde, zekice ve zarafetle yapılan espriler, ne kadar örseleyici olsa da 'şahsiyat yapmak' sayılmaz., | HilmiYavuz, Z, 25.1.2012
şahsiyetli | kişilikli. | Tamamiyle şahsiyetli ve dinamik bir üslûp sahibi olan Falih Rıfkı Atay, | Roman isimli romansı bir eseri olmasına rağmen deneme ve reportaj (sic) sahaları dışına çıkmamıştır., Varlık Yayınları, 1953, 43
şahsiyetsilik -ği
şaibedar | far. şaibeli. | Belki daha önemlisi Mithat Paşa'nın yargılanması, sürülmesi ve öldürülmesinin arkasındaki kişilerden biri olmakla | müttehem ve şaibedardır., İ Kara, | Tarihçiyi Unutan Tarih!, Derin Tarih, Oca 2025, 2
şair | Söz atılmazsa zehirdir demiş bir şair, biliyor musun? , | TKiremitçi, 2005, 185
şaire-zade | şaire oğlu | Şair çok defalar şairezâdenin hanesinde yaşarmış., | SF, KaragözÜsküdardaNeGörmüş*
Şairname | Divan edebiyatında şairnameler ve modern zamanda yazılan bir şairname olarak Cem Dilçin'in şairname kasidesi, | A Öztürk Doğan,
şairsel | şaire ait, şairden gelen | Çölün yalnızlıkları kendini ele vermez, sır denilip satılan şairsel şey, moda, resim, güya'dır., | NGenç, BuÇağınSoylusu, 28
şairsiz | Ancak bizim asıl şikâyetimiz, şairsiz ve şiirsiz oluşumuzdan ileri gelmiyor. Aksine şair bolluğunun olduğu bir ortamda, yeni ve farklı bir şiirin uzun zamandır sesini duymamamızdan kaynaklanıyor., | S Karakılıç, Hüseyin Kaya'nın derin hüznünün acı meyvası: Melal bahçesi, Türk DiliD, 86, | http://www.tdk.gov.tr/images/20130726.pdf
şak -ğı | Burada da kaşlarının arasına domdom kurşunu değdi yani ölmüş alnın şakına kurşunu, domdomu yemiş. Millet de halay çekiyor. Böyle saçma ama mantıki şeyler var Türkçedeki yan anlam gibi. Genel ağdan: Ocaliptus, 26 eylül 2007. | Vurur alnın şakına/ Vurur çakmak taşı kayalıklarıyla/ Küfrünü, Medetsiz, Munzur., | Ahmet Arif. | Yer, mekân ve zaman tanımazlarmış/-Vururlarmış alnın şakına alimallah!- www.hunerikurd.org. | Başım hep dik / utancım içime gömük / alnın şakına yazılı sevdalar yaşadım. Levent Sarıoğlu.
şak | Sakarya'nın ağzında gem değil, kantarma var. At hırslı; burun deliklerinden, kulaklarının istikametinden ve ağzındaki kantarmayı terazilemesinden belli - Gazi'den komut bekliyor. Ancak bir kantarma dizginleyebilir böyle komut bekleyen kuvvetli aygırı. Atta | alabacak var; yani ön iki ayakta tırnaktan dize, arka tek ayakta ise tırnaktan dirseğe kadar olan kısım beyaz. Bir de alnın şakı denen alanda buruna kadar beyazlık var; yani at | aynalı, | ya da | akıtmalı.
şak diye Derhal, hemen, anında. | [B]u karar sayesinde memleketteki kutuplaşma şak diye bitecek., | DOral, T, 16.8.2010
şak şuk 1 zarf hemencecik, çok süratli şekilde | Şak şuk işi bitirdiler., | NAydın, 16.11.2010 2 yansıma ses okey oynarken çıkan sesin tanımlanması | Hocam hayrola kahve mi burası! Şak şuk, şak şuk. Biz sizi çocuklara İngilizce öğretesiniz diye getirmiştik., | MArat, Zaman, 10.5.2009
şaka | şakaya almak deyim | Bora, böyle tüm dünyayı şakaya alırdıEski hademeler öğretmenin karşısında hazırol dururlardı., | HKıyafet, 1984, 10
şakacı | Şaka yapmasını seven, şakalaşmadan hoşlanan; latifeci. | Fakirlerden şakacı olanı soğuktan şikayet ediyordu: -Yarın cennete gittiğimizde bizim padişahı oraya sokmayacağım! Cennetin duvarına yaklaştığını görürsem pabucumu çıkarıp kafasına vuracağım..., M Y Kandemir, 40 Hadis, 2014, 21
şakacıkdan/şakacıktan | Şakadan. | İlkin Ankara radyosuna şakacıktan skeçler gönderdim., Haldun Taner, EK, 1953, 128 | Asıl kıssadan hisseye geçmeden önce müsaadenizle sırf şakacıkdan muhâkeme gücünüzü tesbît etmek üzere şöyle bir soru sorayım:, | YAtsız, Star, 17.3.2013 | Bakışları şakacıktan şakacıktan öfkeli, | AlperÖzbek, 81 | rüzgar etekli geçin çocuklar gözlerimden / geçin kısa pantolon boy boy oyun oyun / şakacıktan oyuncuktan olsun razıyım dünden / ba-ba deyin çığlık çığlığa önümde durun., | NÇelik, 54
şakadan şaka yollu, şaka ile | Bazen yakın dostlara, şakadan soruyorum: -Yarın ne yazacağız, diye? , | ÇAltan, M, 8.10.2011
şakalama | Siyasi iradenin desteği olmasa Aziz Yıldırım'ı içeri atamazlardı genel kabulü, Suat Kılıç'ın bu söylemi ve kulüp başkanlarını İstanbul'da toplayıp | ölesine toplandık, yok bişe şakalaması ile erozyona uğramıştır., | STunalı, T, 5.9.2011
şakamsı | şaka gibi, şakaya benzer, şakayı andırır | RIDVAN – (Şakamsı) İşte şimdi saçmaladınız., | Mİzgü, 90
şakasızlık | şaka eksikliği* AAltan, T, 13.11.2011 (yazı başlığı)
şakıldaklı | bkz. çakıldaklı | Şakıldaklı etekleri, kirli ince ayaklarıyle katlarına gitti. OrhanKemal, Sarhoşlar, 53 | Her halde, ufak tefek, kara kuru, çorabı düşük, şakıldaklı biriydi!... ., | OKemal, HÇ, 11
şakıltı | şakırtı | At kişnemesi, erenler narası, davul ve dümbelek sesi, kılıç şakıltısı, gürz küpültüsü, zırh çakıltısı, ok fışıltısı, yay tınkıltısı, tüfek patıltısı âleme bir ses yaymıştı ki baba oğulu, kardeş kardeşi tanıyamaz olmuştu., | Arif Ali, Danişmend Gazi Destanı, hz. N Demir, Ankara, 2006, 285
Şakır şakır | Birkaç gün sonra kuşluk vaktiydi. Şakır şakır yağmur yağıyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 71
şakır şakır ötmek
şakır şakır zf. | Askerî lojistiğin Ankara'daki derebeylerinden başlayarak aşağıya doğru bütün general kademelerini daha o akşam alaşağı ederek açığa alacak yerde, kamyon farlarıyla yapıldığı gibi öyle uyduruktan değil, gerçeğin üzeri örtülmeden öğrensinler de kandırılmasınlar diye halkı şakır şakır aydınlatmak üzere tecrübelerimi gümbür gümbür anlattığım için, kalkıp beni aşağılamayı seçtin ya, yazıklar olsun sana., | NÇınar, T, 10.9.2012 2. Pırıl pırıl | Elektrik elde edebilirsem köyler şakır şakır aydınlanır., | VSevim, 57
şakır şukur yıkamak | Bizde her mola verildiğinde otobüsü şakır şukur yıkama âdeti var., | STurgut, HT, 6.6.2010
şaklama
Şaklamak | Yağmurlu gecelerde sağnak bir kamçı gibi şaklardı üstümüzde., | S Şengil, 1983, 52
şaklamak I | Havada bir yılan gibi kıvrılan kırbaç, atların üzerinde şaklar şaklamaz, fayton yerinden bir ok gibi fırladı ve az sonra karanlığa daldı..., | OÖzdeş, DağBDA, 1964, 143
şaklamak II | Şaqq ikiye bölmek | Butu pilavın üstüne koydum. Elmayı ortadan şakladım, çelik tabldot tepsisinin üzerinde önüne koydum., | BTSalihoğlu, 2014, 74
şaklavaklık -ğı
şakrak
şakraklık -ğı | Şakrak olma durumu. | O yazıda yalnız Türkçenin özlüğü, temizliği yoktu, aynı zamanda yumuşaklığı, berraklığı, akarlığı, şakraklığı ve yazarına mahsus, yeretmiş bir uslûbu vardı, Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 31
Şakraklık –ğı | şakrak olma hali | Birtakım şakraklıklarla meclis idare etmek istedi., | N Kemal, İntibah, 166
şakşak dağı
şakşakçı
şakşakçılık -ğı
şakşakçılık -ğı
şakşaklamak
şakşaklamak
şakşaklamak | 1. Kartal kanadında şakşaklanan rüzgârı bilebilesen bir, gönlük oldu budunlunun sürüsü. Kemik gaga, akça kana bulananda, yeşilliğe boy atmış şunca ekin derâgap kuruyuverdi., | Hasan Kayıhan, Uyanmak, 1977, 65 | 2. | Sabit Beyağabey onu Beyazıtda dinlemiş, yeni rejimi en çok hararetle, taşkın ve coşkun şakşakladığı için çok beğenmişti., | H E Adıvar, Sinekli Bakkal, 1936, 303? | Bunlara aykırı olduğundan kuşku duyduğum birini, aykırılıklarına hiç kafa yormadan ve beni aydınlatmadan şakşaklıyor. Nazlı Ilıcak, Demokrasi, özgürlük ve basın, 1997, 160
şakşaklamak | 1. Kartal kanadında şakşaklanan rüzgârı bilebilesen bir, gönlük oldu budunlunun sürüsü. Kemik gaga, akça kana bulananda, yeşilliğe boy atmış şunca ekin derâgap kuruyuverdi., | Hasan Kayıhan, Uyanmak, 1977, 65 2. | Sabit Beyağabey onu Beyazıtda dinlemiş, yeni rejimi en çok hararetle, taşkın ve coşkun şakşakladığı için çok beğenmişti., | H E Adıvar, Sinekli Bakkal, 1936, 303? | Bunlara aykırı olduğundan kuşku duyduğum birini, aykırılıklarına hiç kafa yormadan ve beni aydınlatmadan şakşaklıyor. Nazlı Ilıcak, Demokrasi, özgürlük ve basın, 1997, 160
şakşaklanmak | Güçlüler ne olursa olsun şakşaklanıyor. Şakşaklandıkça pervasızlaşıyor., | Selçuk Kekik, tivitır, 27.1.2019
şakşaklatmak | Umre dönüşü kendini şakşaklatan başkanlardan, karlı havada saha temizlemek için çoluk çocuk evden getirilen insanları gördük., | 22.3.2016, | https://forum.memurlar.net/konu/2185950/, 27.1.2019g
Şal kumaş yapılmaz tazı çulundan /Vazgeç gönül parasından pulundan / Pir aşkına Pir Sultan'ın yolundan / Mahzuni ol diye saldılar beni., | Mahzuni Şerif, Buldular beni, ?
Şalaba | Şalaba giyinenler / Sevdiğine sadıktır, | halk türküsü
şalakozdur, fitnodur
şaldur şuldur | Sabbe, Arapçada dökmek demek... Nehrin de böyle dağlardan çağlayarak şaldur şuldur akıp da döküldüğü yere munsab derler. orgubahcesi.blogcu.com, 5.10.2010 | Çeşmenin yalağından / Su akar şaldur şuldur / Almayacağım seni / Alsam alırdım buldur., | Ali Aydın, 13.1.2020, Töl whatsapp
şalgamcı | 1. Şalgam üreticisi 2. Şalgam satıcısı 3. Şalgam suyu içmeyi seven kimse | Mülkü mâmur, ismi meşhur her cihet âbâd idi, / Söylenir Şalgamcı dilde Mehmet Âli yâd idi. / Çok büyük hakkâk olup kazmıştı devlet / Hem dahi nakkaş ü ressam böyle bir üstâd idi, / Hizmet etmiş Devlet-i Osmana bilmem kaç sene / San'atın ârifi ...,, | Aşık Hakkı Bayraktar Yorgansız, 1975, 31
şalgamın sıkından iyidir seyreği | rahat, sakin olmak iyidir | Anadolu erenleri alır sazı ve derler şalgamın sıkından iyidir seyreği., Nevzat Onmuş, rindan sohbet, 7.11.2019
şalom aleyhem | Kripto Yahudiler...Kripto Ermeniler...Pakraduniler...Kırımçaklar...Tat Yahudileri...Dağ çufutları...Kanımıza iliğimize kadar girmişler...Şalom aleyhem... Aleyhem Şalom!..AB bayramı...Queridos Muslumanos..., | MŞEygi,MilliG, 26.7.2012
şaloma | Mesela alev püskürten bir alet olan şalomayı eline verip boyaları sökmesini istediğiniz eleman eğitimsiz ve tecrübesizse bütün binayı yakması işten bile değildir., | BAyvazoğlu, Z, 5.4.2012
şalvarlı | Şalvar giyinmiş olan (kimse) | Şalvarlı Bergüzar, | SözcüPzr, 21.8.2016
Şalvarlı-poturlu | Adanada görevli olarak bulunan şair [M. Akif], bir kahvehanede bilardo oynayan şalvarlı-poturlu gençleri görünce çok üzülür ve irticalen şu beyiti böyler: 'Ekşi ayran midesinde kaynar / Kalkmış da teres bilardo oynar.', | Selim Yüzügüleç, Vaveyla, S 4, 30
şam hırkası | [G]elinine kırap, muslin gibi beyaz, ince, üzeri urgan yaprağı renginde ufak güllü bir kumaş, Mehmed Galib'e tekyelik, zıbınlık bez, biraz da Yağlıkçılara uzanarak ipekli kundak, çarşıda gezinerek Yusuf'a gecelik, şam hırkası, çorap, fanila, donluk, patiska, firenk gömleği,... iştira etti., | ARasim, Asker oğlu, 42
şamama
şamanca
Şamandıra | aylarca kapısına gelen Laz inşaatçı / kandıramadık şamandıra karıyı demezdi, | MG, 81
şamandıralama | lateral, kardinal, tecrit edilmiş tehlike ışıkları, emniyetli su işaretleri ile denizleri ve su yollarını işaretleme
şamatalı
Şambaz, şammarz şammaz
şambrel | Dalgalar üstündesin, deniz çalkantılıysa, şambrel kontrol edilmez. Maceralı ve tehlikeli, kayalıklar arasında debelenip durursun. Bir hayat dersidir unutmayın, denizde hiçbir şeyin freni yoktur..., | S Gönülay/A Yılmaz/A Tamer, Leman: krönik hastalığınız, 1991, C 44, ?
şamot | Boksit, dolomit, alçı, kiselgar, magnezit, kuvarzit ve şamot gibi maddelerin pişirildiği ve/veya ergitildiği tesisler., | Eki 1 Sulak Alan Koruma Bölgelerinde Yapılması Yasak Olan Faaliyetler, RG, 4.4.2014
şampi | İrfanÇevik, TürkDili, Haziran2013
şamşime şime | Bulguru kaynatırlar / Yüksekte yaylatırlar / Senin gibi güzeli / Durmadan oynatırlar / Ah kadınım şamşime şime / Vah kadınım şamşime şime / Ben yandım gine, Bulguru kaynatırlar, Çankırı
şamua | kağıt*
şana | Lazca* mutluluk | Adı Lazca 'mutluluk' demek olan ve annesinin yanında kalan Şana'ya 'Büyüyünce ne olmak istiyorsun' diye sormuşlar, 'Tahliye olmak istiyorum' karşılığını vermiş., | Cum, 25.12.2012
şana II saç tarağı
şanalanmak | şana II'den taranmak | Yüzün on dört günlük ay gibi kamer / Kolunda bilezik, belinde kemer / Taramış zülfünü dökülmüş anber / Altın tarak ile şanalanırsın.// Ant olsun ki yeni serdim halımı / Vallahi başka gün şanalanmadım., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 114/114
şancı | [B]ellini'nin sopranolar için yazdığı aryalar, ancak iyi şarkı söyleyen, sesini ve nefesini kontrol edebilen şancıların varlığıyla gerçek değerini bulabilir., | ÖzlemErtan, T, 22.12.2014
şandeleme
şandellemek
Şangır şungur dökülmek | Camlar şangır şungur aşağı dökülüyordu. Sonra daha iri taşlarla içeriye saldırdılar., | 36
şanjanlı
şans kedisi | maneki neko çağıran kedi Bulunduğu dükkana veya yere müşteri ve uğur çektiğine inanılan sol elini batarya gücüyle sallayan kedi maketi. 4.8.2014 avşa
şans kurabiyeleri Şans kurabiyesi yazarı Çin lokantalarındaki şans kurabiyelerinden çıkan falları da birileri yazıyor; tıpkı içinden fal çıkan sakızlarda ya da tebrik kartlarındaki mesajlarda olduğu gibi. Ne kadar yaratıcı olursanız o kadar iyi! | , | R, 23.8.2011
şantiye | mec. Geçici, muvakkat | BDP her hâliyle vücut diliyle | Ben şantiye partiyim; geçiciyim; bu siyaset diliyle sancısız bir gelecek kurmaya ehil değilim mesajı veriyor., | ATA, | http://ahmetturanalkan.net/yazi/santiye-parti/, 10.9.2016g
şap | yans. vurma sesi. | Anamla yılan hep birbirine bakıp duruyorlardı. Anam tahrayı alınca usulca sırıktan çözdü. Sonrasını görmemek için ellerimi gözlerime kapattım. 'Şaap!' diye bir ses duydum. Gözlerimi açtığımda yılan yerde kıvranıyordu. Aram ağaçtan inince narın dibine gömdük..., Naciye Poyraz, 1979, 35
şap diye | Yanağından şap diye öptü İrma., | HüseyinGüney, AkçaBebekHollandada 80
şap I | kimyasal bir karışım* Şapa oturmak deyim | Polat şapa oturdu., | T, 30.8.2011
şap şup öpmek | Eğildi, kucakladı, iki yanağından da şap şup öptükten sonra: (...)., | BTSalihoğlu, 2014, 16
şapalaklık getirmek deyim şaşırmak, hayret etmek, şaşmak | Pers kıralı buna büyük şapalaklık getirir ve Firavuna kızı aşağılandığı, oğlu ölüme götürüldüğü halde hiç sesini çıkarmamasının, akrabası bile olmayan bir dilenci ile karşılaşınca da büyük vayvaylara düşmesinin nedenini sorar., | SalahBirsel, Bitliler, NisanKitapDört, 7
şapel
şapır şapır | Baksanıza evin damı şapır şapır akıyor, ocak yanmıyor, yorganın yünleri boğazıma dolanıyor., | MYağmur, 1957, 32
Şapır şapır öpmek | Biraz susunca anlattı: Eve gelince babası kucağına almış, dört bir yanından kızı şapır şapır öpmeye başlamış; kız, babasının yüzüne bakınca korkmuş: 'Baba, hasta mısın? Neyin var? Ne diye ağlarsın? Demiş., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 46
şapır şupur | Niye mi dudaklarım şapır şupur şimdi / Niye mi yutkunuyorum ara sıra / Ben okurken / Sanki hepsi ya şeker ya bal / Tadına bakıyorum sözcüklerin., | Dağlarca, okulumuz 1'deki, İstanbul 2007, 26
şapırdak 22.7.2024 [Is], Şiddetli yağan yağmur (Çukurköy | Karaisalı - Seyhan; Elibeyhüyüğü | Çumra - Konya), Türkiyede Halk ağzından Söz Derleme Dergisi, 1942, C 3, 1274. | Medipol... İleri görüşlü. Galiba modern, laik, seküler, Atatürkçü... AK Parti devrinde kupon gibi yerlere sahip oldu ama AK Partili değil... Not: Mesaj açık... Accık daha yandan... Şapırdak, şapırdak... Hele goçum hele!, | @ismailkkilinc · 22 Tem 2024, X | Ayaklar, karın, ağız, burun, gözler, kafa: İki sırık, bir tuluk, üst tarafı şıpırtak (şapırdak), daha üstü muşuldak, daha üstü ışıldak, daha üstü dana buzağı yaylası (Cevap: İnsanın ayakları, karnı, ağzı, burnu, gözleri ve başı), | Naki Tezel, Türk Halk Bilmeceleri, 1969, 4 / Türk folkloru araştırmaları yıllığı - belleten, 1977, C 3, 205
şapırdamak | nsz. Öperken veya bir şey yerken | şap diye ses çıkmak.
şapırdatmak | Sayfaları ağzını şapırdata şapırdata çiğneyip yutuyor, yuttuğu her sayfada da şişiyordu., | İpşiroğlu, 113
şapırtı | Biz, anneannemin utandığını sanıyorduk, anahtar deliğine kulağımızı dayayarak, anneannemin sakız şapırtısını duymaya çalışıyorduk., M İzgü, AAG, 2007 (1994), 17-18
şapkalı | 1. şapka giymiş kimse. | İnkılâbın bu kadar müthişini yazmadı hiç / Tarihin sayfasına bir er eliyle mazi, / Hükm-ü kat'îsine râmeyleyüp ukbayı bile: / Şapkayı, şapkalıyı cennete soktu GAZİ., Abidin Uyar, Hicivler Tepkiler, 1960, 94 | 2. | Yenidoğan sapağında in! 11A. 14A 522 ve beyaz şapkalı minibüse bin., 24.06.2029
şaplamak II –i bir şeyi şaplı su ile ıslatmak önce şapladığını boyamakilkin eldeki işi bitirmek | Bizde önce şapladığını boya derler, | D Bahçeli, 22.02.2017g | Bahçeli'nin | AKP top çevirmesin diyerek idam düzenlemesinin Meclis'e getirilmesini istemesi ile ilgili de Yıldırım, | Biz de bir laf var, önce şapladığını boya derler. Önce ortada bir iş var. Şu anda referandum süreci var. Referandum bir geçsin de sonra tekrar bir araya gelir, değerlendiririz diye konuştu., | BYıldırım, 22.02.2017, basın
şaplatmak | Yol İşleri Bakanı kızgınlıkla elini masanın üzerinde şaplattı., | NGüreli, 65
şappadanak | ayn.m. Lappadanak. | ... lappadanak şappanadak mı konuşmalı? KASKETLİ : Sizinkilerde başka türlü mü konuşuyorsunuz ? HASIRŞAPKALI : Herhalde sizinkilerdeki gibi değil , biz nezaket, terbiye dairesinde konuşuyoruz, biz ... ( Petrofa ) Affedersiniz , Sayın ..., N Hikmet, Yusuf ile Menofis: oyunlar 3, 1990, 244
şappadanak | Havada hızla döne döne çemberler çizen başıboş balon gidip şappadanak Genel Başkanın başının ortasındaki dazlak alana yapıştı., NGüreli, SO, 19
şapşavallık -ğı | aptallık. | Senin küçük burjuva şapşavallığın engelliyor bunu görmeni dedi O., | YErdoğan, 32
şapşirik | meydanı boş bulup ortalıkta gezen şapşal kimse 30.1.2016 TRT1 | şapşirik şapşal kelimesinin biraz daha kibar ve karşı tarafı incitmeyecek şekilde şirinleştirilerek söylenmiş türevidir., | dj trapper, 5.4.2002, EkşiS
Şapur şupur | Kendini tutmasa, onun boynuna sarılacak ve yanaklarını şapur şupur öpecekti., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 65
şapur şupur | öpme sesi | Müzeyyen teyze' bile koşturup çıkıveriyordu önüne, kendisi nice belli ederse etsin onu sevmediğini, sarılıp şapur şupur öpüyordu yanaklarından., | DCeyhun, 90
şar diye | Çatlayacağım. Çatlamaya da razıyım da, ya arabanın içinde ve rehber kadının yanında şarrr diye desturun..., | ANesin, ŞAvrupa, 129
şarabdaşlık -ğı | Kazan Tatarı buna fenâ içerler ve dırdıra başlar, Ben de siz kumandan değilsiniz desem ne kadar kırılırsınız. Benim Sorbon'da bile kürsüm var... kabilinden Tatarizma horozluğunu sürdürür!. Paşa susar; ve onca idealdaşlık ve türkçüdaşlık ve şarabdaşlık veee... ne kadar (daşlık ve insaniyetdaşlık varsa) bir anda hepsi de yakılıb kül edilir, biter; ve bir daha da görüşmezler..., Mehemmed Saffet, B.Vekil'in, Tatar Kazanı'nda Heykel Pereştişi!..., | http://www.turkcesi.biz/muharrirler/mehemmed-saffet/b-vekilin-tatar-kazaninda-heykel-perestisi.html, 07.12.2016/18.06.2018
şaraplı | şaraplı masalarda gülen insanlarla oturmuştum / sabahı beklemiştim / şaraplı masalarda /gülen insanlarla beraber, | TPamir, (1955) 1957, 43
şaraplık -ğı
şaraplık | şaraplık üzüm olmaya uygun veya has şey | Hayyam'a şaraplık bahçeler, bağlar, / Behçet dosta, Kavaklıdere sunar, / Orhan Veli şişede balık avlar, / Neyzen'in meyi tok, nükteleri tok., | Fuat Telatar, Onlar, 1965, 7
şarapsever | Gerçek şarapseverlerin şarap kılavuzu şarabınızı adıyla isteyin Doluca yıllar boyunca
Şarbonlu | Şarbon hastalığı olan | Şarbonlu hayvanlar imha edildi, | Hr, 29.8.2018
Şargada | şarkata: yaramaz Akdağmadeni, Ali Koca şerxata Az.
şarj | şarjım bitmek üzere* Telefon konuşmasını kesmek için sığınılan mazeret | Bugüne dek yaptığımız telefon muharebelerinde | bir arkadaşının oğlundan aldığı bilgiyi bile çoğu zaman çürütemediğim annemi şimdi arkasına koskoca komutanı almışken ikna etmemin imkânsızlığını bildiğim için uzatmayıp, | şarjım bitmek üzereye başvurdum., | DOral, T, 27.8.2011
şarjlı | 1. şarj edilebilir | 12 Dk Kesintisiz Çalışma Süresi, Vestel Şarjlı El Süpürgelerinde!, | | https://www.google.com.tr/webhp? sourceid=chrome-instant&rlz=1C1NHXL_trTR723TR724&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=%C5%9Farjl%C4%B1+el+s%C3%BCp%C3%BCrgesi&*, 4.3.2017 2. Şarjlanmış, şarj edilmiş, yüklü.
şarjmatik
şark çıbanı Şark çıbanı | Tıpkı savaş filmlerindeki Alman subayların ayağa fırlayarak, Deutschland, Deutschland, über alles! tarzı haykırışlarına öykünerek devşirilen ritüellerde, orduevi balolarının bitişlerine doğru hep bir ağızdan söylenegelen Onuncu Yıl Marşı sırasında transa geçip, boynundan dışarıya uğrayan aortlarından da anlaşılacağı üzere, suratına yerleşen bir şark çıbanı gibi, giderek şovenleşeceği de, yazık ki madalyonun öteki yüzü olacaktır., | NÇınar, T, 16.12.2011
şark I (yansıma) tokatlama sesi. | Sad hezaran aferin olsun Japonlar harbedip / En büyük bir devleti bir hamlede sindirdiler / Pek domuzlaşmıştı Moskof bir kulağından tutup / Sille-i aksa-yı Şarkı şark şark indirdiler. Eşref, Edebi Abideler, üçüncü kısım, 2 nci basım, 1934, 4 | Nihayet kız varır demir kapının önüne. 'Şark' diye vurur yasemin çubuğuyla, 'Çan-Kuşu' diye bağırır, içerden: 'Ah cânım' diye ses gelir., P N Boratav, Çan-Kuşu Çor-Kuşu, 2001, 60
şark II Doğu
şarkılaşmak | Şarkı söylemek, şarkı halini almak | Kuşları susturmayın çocuklarda. / Bırakın şarkılaşsınlar. / Tuzaklar kurmayın n'olur, kurmayın, / Bırakın maviliklerde uçsunlar., | Hakkı Özkan, 27
şarkılaştırmak | şark+far. î+türk. laş+tır-mak Güfteyi bestelemek, şarkı haline getirmek. | Kürt edebiyatının önemli isimlerinden olan Burkay, aynı zamanda Sezen Aksu'nun şarkılaştırdığı | İklim değişir, Akdeniz olur, gülümse diye biten 'Gülümse' adlı şiiriyle de tanınmıştı., | R, 10.7.2011
şarkılı | Kurtlar paskalyası yahud bir zevcin nedameti: şarkılı ve rakslı komedi 3 perde, Eugène Grangé. 1884
şarkısız
şarküteri | 1. [J]erry'i burun deliklerinden yakalayıp sürükleye sürükleye turtaya çekmesi gibi, lokantalardan, şarküterilerden sokaklara yayılan kokular da ahaliyi kendilerine meftun etmekte hiç zorlanmamaktadır., | RamazanRasim, T, 20.8.2011 | 2. | şarküteriden satın alınan şeyler. | Roscioli: Hem bar hem restoran hem de akşam eve giderken uğrayıp güzel bir şarküteri ve içecek alabileceğiniz bir deli. Bana göre Roma'nın en karakteristik ve keyifli yeri. Akşamüstü gidip saatlerce oturmak için ideal., MlCadde, İdil Yazar, 01.01.2019, 22
şarkütör | Şarkütörünüz öneriyor! Migros, 31.12.2018
şarr diye döküvermek suyu/sıvıyı birden bire kovayla boşaltmak, dökmek. | [R]estoran temizlikçileri, | şarrr diye döküverirler bu yağları musluklardan aşağılara, | RTahiroğlu, T, 17.9.2010
Şart olsun | Yusuf'un zaten yabancı olmadığını ve kendisinin bu nikaha muhalif bulunmadığını, 'şart olsun', 'dinim hakkı için' gibi büyük yeminlerle anlattı., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 144
şarta-şurta bağlamak Devletler (...) şarta-şurta bağladıkları insan kitlelerini, hangi meşruiyetlerle söğüşler-dururlar ve nicedir sürer bu iş, bilir misiniz siz? , | R. Tahiroğlu, T, 17.11.2010
şartlamak | 1. BTS kırklamak, temizlemek 2. BTS- şartlandırmak, koşullandırmak | Bu karşılıklı etkileşim, kısırdöngüyü yaratıyor, gazeteciler ile okur birbirini şartlıyor., | DHızlan, H, 21.8.2013
şartlanmışlık | Daha tehlikelisi şu: Dine, inanca bile politik bir şartlanmışlık sonucu bağlanıyor ve fakat bu durum insani ilişkiler geliştirmemizi engelliyor. Gidişat çok hayra alamet değil., | EKurban, KararG, 26.2.2017
şartlaşma | (nsz, -le) Bir veya birçok şartı karşılıklı kabul etme.GTS | Danıştay, davaları görmek, Başbakan ve Bakanlar Kurulunca gönderilen kanun tasarıları, kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay içinde düşüncesini bildirmek, tüzük tasarılarını incelemek, idarî uyuşmazlıkları çözmek ve kanunla gösterilen diğer işleri yapmakla görevlidir., | 1982 AY, md. 155/ 2. f.
şase (Fr. sachée / sachet'den) TDK+ İçine mendil, gecelik vb. şeyleri koymaya yarayan, çeşitli büyüklükte, kumaştan koruncak
şaseci | Sachée + tr –ci bkz. şasi, şasici | Şaseci Ahmet, 30.12.2024+
şasi | châssis günlük kullanımda şase. Motorlu kara taşıtlarının iskelet bölümü 2. Fotoğrafçılıkta içine duyarlı bir cam veya kâğıt konulan, yassı, ışık geçirmez kutu 3. yapı işlerinde sürme çerçeve şasi numarası | günlük kullanımda şase numarası | Uluslararası literatürde VIN (Vehicle Information Number) yani Araç Tanımlama Numarası denilen tabir aslında şasi numarası diye bildiğimiz tabirle aynıdır. İlk olarak 1954 yılında kullanılmaya başlandı-., | | http://www.cazda.com/araclarda-sasi-numarasi-vin-nedir-nerede-bulunur/, 26.6.2017g
şaş | Yağ, peynir vb. şeyler. Bunları yapan kadına | şaşort/şaşurt, | bu çiçeğe de | şaşort kovan denilir. | Güz gelince baş verirsin. /Ağartı, şaş, aş verirsin./ Vargit diye iş verirsin, / Senin adın nedir çiçek? , Yaşar Yılmaz, @yasaryilmaztdk, 11.11.2024, X
Şaşakalmak | SABİHA Yorgunluktandır. NERİMAN Yok, öyle değil. SAFA Çok yalnız, çok kapalı, çok çekilmiş bir hayat sürüyorsun. Biraz kendini avutmıya ihtiyacın var. NERİMAN Şaşakalmış Benim mi? ... SAFA Bu akşamki suvaremiz senin için herhalde ..., | N H Sinanoğlu, Bir zabitin 15 günü, 1934, 32
Şaşakalmak | SABİHA Yorgunluktandır. NERİMAN Yok, öyle değil. SAFA Çok yalnız, çok kapalı, çok çekilmiş bir hayat sürüyorsun. Biraz kendini avutmıya ihtiyacın var. NERİMAN Şaşakalmış Benim mi? ... SAFA Bu akşamki suvaremiz senin için herhalde ..., | N H Sinanoğlu, Bir zabitin 15 günü, 1934, 32
şaşalamak | şaşkın bir duruma düşmek, şaşkınca davranmak, şaşırmak | İhtiyar nine şaşalamış gibi rol yaptı. –Sebep ne oğlum? , | OğuzÖzdeş, DağBDA, 1964, 48 | Biraz şaşalamıştım. Aramızda bir sükut geçti. Neler düşündüğünü bilmiyorum ama, ne yapmam lazım geldiğini sormak ister gibi gözlerim gayri ihtiyari, bir koyun sessizliği ile yüzüme bakmakta olan Aliye Hanıma takıldı., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 123
şaşaloz | Mıstık da Ahmet'e 'Ne olacak ulan gazoz, seni beceriksiz şaşaloz!' dedi./...kalın çerçeveli gözlüklerinin ardından bakan şaşaloz gözleriyle dünya güzeli olduğu söylenemez., | İpşiroğlu, 13/16
şaşık BTS+ | aptal, sersem | +Aşka düşmüş kaşık olmuş / Ayrı düşmüş şaşık olmuş, | CanCeylan, sopalıkşiir, Cazkedisi3, 2015
şaşıltmak | Kemal gözlerini şaşıltır gibi yaparak: -Aman küçük hanım asabileşmeyiniz. Uğurlar olsun., | FAtabek, DK, 1972, 37
şaşırtamacılık | BTS- | Son model bir hedef şaşırtmacığın temsilciliğini başarıyla yürütmekte., | PMağden, T, 10.8.2014
şaşırtmaca | Öbür uçtaki alt tabaka insanları ise yılgın görünseler de şaşırtmacalarla doludurlar., | S Dölek, Kirpi, 69
şaşırtmacalı | Ve bu kör zır cahil saydıkları halkın önüne her gün duyulmadık ilmihal bilgileriyle şaşırtmacalı engeller koyup güya onların dinî cahillikleriyle eğlenerek mutlu olan tuhaf yaratıklar., | NGenç, isenç, 109
şaşırtmak | aklını şaşırtmak, çıldırmak | Sen delirdin mi kadın, şaşırttın mı sen? , | FAtabek, DK, 1972, 110
şaşkın ördek/ topal ördek | 1. iktidarı kısıtlı olan seçilmiş kimse. 2. | yetkileri kısıtlı, eli kolu bağlı kişi. | Bu arada, herkesin topal ördek olmaktan kurtulması için vatandaşın şaşkın ördeklikten hızla sıyrılmasını sağlayacak uyanış süreci ise başlamış görünüyor., | A Sirmen, Cm, 9.4.2019
şaşkınç olmak şaşırmak Fgedikli, 13.11.2016
şaşkınlanmış | Bir tarafta ayağını ileriye doğru atarak, iki kollarını kamasının üzerine dayıyarak ayakta duran Tartarin, diğer tarafta samanların içine gömülmüş gözleri kıpırdıyan, şaşkınlanmış ön ayakları üzerinde oturmuş sarı saçlı, gayet cesim kafasıyle bir aslan, müthiş bir aslan..., | ADaudet, HNBoztepe, 1938, 22
şaşkırt olmak | yeni Şoke olmak, ani ve büyük bir şaşkınlığa uğramak. 27.7.2011 Avşa, FGedikli
şaşmak
şaşmamak: | Hala hatırımdadır: Bahçesindeki zevki çiçeklerle çimenler idi ve bize yollarımızı şaşmamamızı, çimenleri çiğnemememizi, çiçekleri koparmamamızı tenbih eder dururdu., | Semih Mümtaz S., Evvel Zaman İçinde, İstanbul 1946, 21-2
şaşort / şaşurt | Yağ, peynir vb. şeyleri yapan kadın. | şaşort kovan | Kaçkarlarda bir tür çiçek. | Hocam, yağ, peynir vb. şeyler. Bunları yapan kadına | şaşort/şaşurt, | bu çiçeğe de | şaşort kovan denilir., | @yasaryilmaztdk, 12 Kas, X
şaştım aşı bam bamlıdır ++
şat
şat | dertsiz? | Ben dertliyim derdim demen şatlara./Ser veririm sırrım demem yadlara., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 84
şataf | Bütün bu nazlı beylerin ne varsa ortalıkta say:/ Haseb neseb şeref şataf oyun düğün konak saray, | TFikret, EGŞA, 225
şatıl | shuttle: mekik, vargel'den servis arabası ve hizmeti 30.9.2012
Şatifilli | Bazı şatifilli ve düttürüler de, bazı zibidiler de beni bir daha İran'a göndermeye kalkmasınlar! Keyfimin kedhudası mısınız bre zıpçıktılar? Dersaadette benden üstün bir hakkınız mı var? Ben doğduğum Dersaadette oturma müsaademi mihmandar-i Resulullah'dan aldım sizden değil!, | H Hatemi, 16.3.2020, twitter
şattülarap | Fırat ve Dicle nehirlerinin Basra Körfezinden denize dökülmeden önce birleştikleri yerdir. Uzunluğu 193 km'dir. Kalındı şattülarap / kalın ve uzakçıldı, | HasanHüseyin, Yansıma35/1974, 280
şavak -ğı
şavalak | Sağ kalan talihsizler şaşkın şavalak etrafa bakınıyor. Bu korkunç yıkımın nasıl başladığını hatırlayan bile yok., | S Dölek, Kirpi, 10
şavalak sf. hlk. | 1. Aptal, alık, sersem, budala. 2. Berbat, kötü. | Geleceğimiz parlak ama halimiz şavalak!, | Gözcü G, 16.11.2010
şavatalı | şavata aşiretine mensup kimse | Ben evlenmem. Kim ister beni? Olsa olsa kör bir Şavatalı..., | YErdoğan, 38
şavk | ışık | Öyle bir tarafa geldi ki, Van Denizi görünüyor, şafak yerine de şavk düştü, ışıklandı., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 172
şavka | Onlara varınca bize pay vermeyip üçümüze de silah çektiler. Biz silah kaldırmadık. Yoldan taş koparmadık. İşte bizim Şavka Ali'yi paraladılar., R Durbaş, Şaka-nâme, 1983, 63
şavkımak | ışık saçmak, parıldamak | Çıkıverdi ki... Breh, breh, breh... Çivit mavisi deniz, dingin, gün ışığına boğulmuş, yalp yalp şavkıyor., | DCeyyhun, 29
şavksız | ışıksız | Şavksız göz olabilir mi? Onlar bizim gözümüz, hiz onların şavkı... Gel de sen bunu anlat., | Yeni Ufuklar, 1956, C 5, 704 | Ben, Anadoluda bulunan şavksız bir köyün öğretmeniyim., | MYağmur, 60
şavul | argo. | Sevgi, özlem ve minnetle andığımız büyük üstadımız Uğur Mumcu, bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olan şavullardan sıkça söz eder ve layık oldukları muameleyi gösterirdi., | STunalı, T, 14.1.2012
şavul | halk şakul, çekül.
şaybıl Kütahya | şımarık | http://www.eskigediz.bel.tr/Eskigedizde_Sosyal_Yasam_Page_395.html, 24.5.2016g MCGünel
şaybıllaşmak | şapsallaşmak? MCGünel, 24.5.2016
şâz | Şüzuz'dan şazz: Genel kurallara uymayan, kural dışı, müstesnâ. | Tekrar ederim ki Margerit'in sergüzeşti bir şâzdır. Lakin bu sergüzeşt umumi olsa idi yazmak zahmetine değeri kalmazdı., A Dumas, A Midhat E, La dam O Kamelya, 1297 (1880)
şe'niyyet | Şen'n iş, durumdan yapma masdar eki –iyyet ile gerçeklik, realite
şebboylu
şebek | aptal | Memleket şebek doldu taştı, kimi okunmuş terlik satar, kimi rakı şarap. Hele bu daha baslangıçsa bir de..., | Cool hawk twitter, 29.8.2019
şebekleşmek
şebele | -O şebele maymununa mı? | , | Hacıhasanoğlu, 1954, 19
şebelek
şebelek | Cemaat bankasına soruyorum: Şebeleğe 5 milyon dolar kredi verdiniz mi, vermediniz mi? , | AhmetHakan, H, 19.1.2014
şebih | Erdebil meydanında ve diğer tüm köy ve kasabalarda Muharrem'in onuncu günü sadece 'şebih' adı verilen bir canlandırma ile anılıyor., | 17.10.2017, | http://www.on4haber.com/haber/iranli-turklerin-matem-meclisleri-/107811/, 4.7.2019g
şebiklemek | Şebik eyleminde bulunmak. K Yedekçioğlu, Kayseri Ağzı: Sözcükler, 1989, 542
şebit | 1. şebit içine yün ya da pamuk döşenmiş ince minder. 2. Çörek biçiminde yapılan mayasız pide. | O tarafın köylerinde ekmek yapmazlar. Şebit dedikleri yufkadan açarlar ve ekmek yerine yerler. Şebit harikulâde ince bir yufkadır. Yarısı ancak bir lokma olur. Köylü bize şebit getirmişti. Soğukpınarın suyile sulanan tarlasından soğan çıkarmış, yeşil biber ..., Konya, 1941, S 38-46, 52| şebit mantısı Hazırlanan şebit ufak parçalara bölünerek bir tepsiye konur., K Yedekçioğlu, Kayseri Ağzı: Sözcükler, 1989, 542
şebitçi | şebit pişiren ve/ya satan. | Kısaca şebit önce pişirilir sonra çökelik peynir konur. İçli bazlama harcı ile pişirilir. Burda önemli olan birşey odun ateşi üzerinde sacda pişirilmesi. Resmi bugün yayla yolundaki şebitçilerden birinde çektim. İnşallah anlatabildim. İyi akşamlar dilerim., M. Nuri Gönüllü @Nuri_Mehmet07, 0 oca 2025, X
şebnem | far. Çiğ tanesi | Vatan aşkıyla çarpan dört kalbin dört şebnemiydi o yaşlar..., | OğuzÖzdeş, DağBDA, 1964, 44
şebneml
şecere-i hilâf osm. mec. meyvesiz ağaç | Zira kavilleri ile âmil olmayan ulemâ meyvası olmadık şecere-i hılâfe benzer., | Tefsir-i Necati, 25
Şeçme | Memlekette münasebette bulunduğu adamlar az ve seçmeydi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 50
şeddadî
şeddadî | Bu hâdiseden sonra Araplar zamanında tesis olunan Gence ehemmiyet kazanmış ve X-XI'inci asırda Şeddadî sülâlesi burada hükûmet sürmüştür. Şeddadî sülâlesi Melikşah-ı Selçukî zamanında inkıraza uğramış ve XI'inci asrın sonlarında ..., | Türk YurduD, 1928, 507 | Deniz kıyısına yakın bir yalçın kayalar üzere dikdörtgen bir şeddadî yapı küçük kaledir., | Hikaye kitabı, 1929 | Falih Rıfkı Atay, 'taş ve kârgir binalara şeddadî bina adı verilir ve bu binalar gurur eseri sayılarak hoş görülmezdi' demektedir. 16'ıncı yüzyıl şairlerinden (Taşlıcalı) Yahya Bey, Falih Rıfkı Atay'ı haklı çıkarıyor. Bâde nüşân gibi doğru yolumuzdan sapmazız / Avn-i Firavn ile Şeddadî binalar yapmazız., | Tarih ve ToplumD, 1986, S 25-36, 15
şeddadî | Bu hâdiseden sonra Araplar zamanında tesis olunan Gence ehemmiyet kazanmış ve X-XI'inci asırda Şeddadî sülâlesi burada hükûmet sürmüştür. Şeddadî sülâlesi Melikşah-ı Selçukî zamanında inkıraza uğramış ve XI'inci asrın sonlarında ..., | Türk YurduD, 1928, 507 | Deniz kıyısına yakın bir yalçın kayalar üzere dikdörtgen bir şeddadî yapı küçük kaledir., | Hikaye kitabı, 1929 | Falih Rıfkı Atay, 'taş ve kârgir binalara şeddadî bina adı verilir ve bu binalar gurur eseri sayılarak hoş görülmezdi' demektedir. 16'ıncı yüzyıl şairlerinden (Taşlıcalı) Yahya Bey, Falih Rıfkı Atay'ı haklı çıkarıyor. Bâde nüşân gibi doğru yolumuzdan sapmazız / Avn-i Firavn ile Şeddadî binalar yapmazız., | Tarih ve ToplumD, 1986, S 25-36, 15
şedövr | İşte onun Kel Memiş isimli birinin ölümü için söylediği bir tarih size: | Kel Memiş, gelmemişe döndü cihanda sad hayf! Görüyorsunuz ya, Fuzuli (sic) bir tek mısrada ne hüner, ne sanat, ne incelik göstermiş... (Kel Memiş) ile | gelmemişi yanyana getirip bundan böyle şedövr bir mısra ortaya çkarmak her babayiğitin, hatta son zamanların benden sonra en yüksek şairi sayılan Nazım Hikmetin bile kârı değildir. Zaten meşhur sözdür: Eğer maksut eserse mısraı berceste kâfidir., Necip Fazıl, Yahya Erdem, 17.11.2024, facebook
şeetmek 1989 | Şey etmek'ten | -Pekiyi o zaman sormamış olayım, unutalım gitsin. –Allah Allah... Ben onun için şeetmedim./Fakat enteresan bir durum var ki, o kadar şeetmemize rağmen, kendisi Sevim Taşan olduğunu kabul etmiyor!, | YErdoğan, 14/85
şeflik şüflük | Yani konumu, sol cemaatlerde şeflik şüflük yapmak için fazlasıyla müsait., | MAltınok, T, 31.1.2012
şeftali
şeftali
şeftaliyi yarmak | | İlk fırsatta 'şeftaliyi yarıp', 'Skip gideceklerinden' de kuşkunuz olmasın., | STunalı, T, 16.7.2011
şehâmet | Fakat, dediğim gibi, bunun için celadet yetmez, şehâmet gerekir. (Celâdet: bahâdırlık, kahramanlık, yiğitlik... Şehâmet: zekâ ve akıllılıkla berâber olan cesâret, yiğitlik Ferit Devellioğlu,Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat.), | AGörmüş, T, 4.9.2012
şehir | şehirlerarası / şehirler arası b.s. İki veya daha fazla şehir arasında olan. | Sene 1943... Gece yarısına doğru Ulus'taki telefon, şehirlerarası sesi verdi: açtık... İstanbuldan telaşlı bir hanım sesi: -Beyefendi sizden bir ricam var... İstiklal gazetesinin sahibi Nizamettin Nazif bey halen Ankarada bulunuyorlar... Nerede aradımsa kendisini bulamadım., Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 46 | Türkiye'nin en büyük ve en köklü şehirlerarası otobüs şirketlerinden biri olan Nilüfer Turizm, İç Anadolu Bölgesi'nin il ve ilçeleri ile Akdeniz, Ege... Buzlu Turizm ..., | | http://www.obilet.com/otobus-firmalari, 15.1.2017g | şehir efsanesi | (ing. Urban Legend) Uydurma haber, asılsız söylenti. | Herkes, normal bir memlekette uçuk senaristlerin hayal gücünün bile zor erişeceği, 'şehir efsanesi' diye burun kıvrılacak, ama Rusya şartlarında vaka-yı adiyeden sayılan anılarını patlatıyordu., | STaşpınar, Radikal, 11.01.09 | kale-şehir | Soldaki şehir, türünün en mükemmel örneklerinden birisi, Palmanova. 1593 yılında Venedik Cumhuriyeti'nde planlanıp inşa ediliyor. | , | Aİnceoğlu, 2.6.2017, | http://manifold.press/ipucu-ideal, 13.6.2017g | müze-şehir | Her yönü bir tasarımcı tarafından düşünülmüş 'mükemmel' bir şehir, müze-şehir olmanın ötesinde anlamlı bir yaşantıya ev sahipliği yapabilir mi? , | Aİnceoğlu, 2.6.2017, | http://manifold.press/ipucu-ideal, 13.6.2017g
şehirci | Bütün bir medeniyet coğrafyasında yeryüzü ve iklim şartlarına göre oluşturulmuş müthiş bir şehir stoku son kalıntılarıyla bugüne ve yarına mesaj verirken,halâ kendi mimar ve şehircilerini ortaya çıkaramamış bir ülkenin Tanzimat hastalığını uzun süre daha yaşayacağını zannediyoruz., | , YDüzenli, GüneBakış, 8.10.2014
şehirlerarası
şehirleşme
şehirlileştirmek | -i 1. | Şehirleşme işini yaptırmak 2. şehre sonradan gelen bir insanı (köylüyü) şehir hayatının gereklerine uygun davranmaya hazırlamak* | Şehrin insanı şehirleştirdiği, bu sayede insani öz'ün yolunu şaşırdığı, gönüllerin sık sık kırıldığı, aşkın gitgide uzaklaştığı hallerin hikâyeleri..., | PBarışta, T, 13.11.2011
şehirsel | şehirle ilgili, kentsel. | Şehirsel bölgelerde sosyal ve kültürel değişmelerin ölçülmesi, | Richard L. Meier, 1968, (Kitap adı) | şehirsel | kentsel | Merkezde yer alan altıgen meydanda sert bir zemin var, tam ortasında da bir nokta görüyoruz, muhtemelen bir anıt var burada. Küçük de olsa, bunlar şehirsel bir organizasyonun bileşenleri., | Aİnceoğlu, 2.6.2017, | http://manifold.press/ipucu-ideal, 13.6.2017g | Türkiyede şehirleşme ve şehirsel fonksiyonlar, | ETümertekin, İÜEF, İstanbul 1973
şehlâlanmak | Abdülhalim Memduh da Ferruh Bey'in peyki idi. Zayıf, sivri bir kafa, sivri bir yüze çizilmiş siyah ve gayr-ı mütenazır iki kaş, isterse şehlâlanır bir çift göz, ..., | A Rasim/Kolcu, Muharrir, Şair, Edib, 108
şehrî | şehirli, kentli | Eskiden de, asırlarca evvel İstanbullu çelebi kendine 'şehrî' diyor, İstanbulun dışında kalan kardeşlerine 'taşralı'..., | Ö Seyfeddin/Bilal Kapısız, | Hariçteki Türk Edebiyatını Tanımak Lazım!, | ZamanG, 17Şubat1335(1919), sa.313, | 2, Ağustos2016
şehrîlikce z.şehirli olarak, kentli olarak* | Hâsılâtın tevzii sırasında sa'yine ait hissenin tamamını istihsâl etmeyen bir şahıs kendine insanca bir mevcudiyet ve binâenaleyh şehrîlikce bir mevcudiyet temin edecek halde olmaz; fakra ve belki mahrumiyete maruz olarak açlığa, cehalete mahkum olur, terbiyesiz bir adamın her türlü temayülâtına esir olur., | MEsad, TİH.
şehristan
şehristân | şehir. | şehristân bulsak tenhalarda. Varıp da ahh., S Erözçelik, 1991, 67
şehriyeli | içinde şepriye olan. | Zühre, ocağı yaktı, akşamlık için pişireceği şehriyeli bulgur pilavının suyunu tavaya koydu. Gözleri çıtırdıyan odunların alevinde, oracığa çömeldi, kaldı. Genç kızın gönlünde -tıpkı bu alevi yükselip alçalan ateş gibi- için için bir yanış, şimdiye kadar hiç tatmadığı sıcak bir his yangını vardı., Melahat Sezener, | Ümit Güneşi, Ülkü, 1942, C 19, 19
şehvetlendirme | coşturma | Maneviyat damarlarındaki kanı şehvetlendirmeye de bir nefes, bir fetih gerekir, | İbrahimOruçoğlu, DirilişP, 28.5.2016
şekel | Gelecek bilginler için de hazine vezirinden biner gümüş şekel al., | Atsız, Dalkavuklar Gecesi, 29.
şeker | Mevlana şekeri | Konya | kocaman, beyaz, isirinca disleri kamastiran, genellikle caya batirilarak yenen,* hafif sert yoresel bir seker., | 10.07.2002, hyphen, EkşiS | toz şeker | | kesme şeker | ++ | şeker | ekstazi, extazy. | Yolu en azından bir kere Tarlabaşı'na düşmüş ve bir torbacıyla karşılaşmış herhangi biri şekerin ekstaziye verilen ad olduğunu bilir. Ex, hap, pıt, şeker... Ama esrar değil tatlım., | YKaraahmet, T, 3.1.2015
şeker gübresi
şeker şurup şeyler: | Ödülü (sic) jüri üyesinin iddiasının aksine pembiş kapaklı şeker şurup şeylerin daha fazla yazıldığını düşünüyorum., | Herkes sevsin, herkes okusun diye şeker şurup şeyler yazmak sırf zengin diye bir kocaya varmak gibi olur ki bu, yazarı bitirir., | Ş, İşigüzel, T, 27.3.10
şekerlemek | 1. -i İçine şeker koymak, şekerle tatlandırmak. 2. nesnesiz, mecaz Kısa bir süre uyumak. | Sanırım azıcık şekerlemişim., | H B Çiçek, 30.6.2019 rindan vatsapı
şekersi | Gündelikçi kadınların elleri şetersi şekersi kokuyordu., | MYamur, 76
şekerto
şeki | halk edebiyatı sicilleme.
şekil | o şekil o biçim, çok güzel. | O zamanın en kuvvetli ustası Behzat Usta isminde bir usta vardı. Hem çiniciydi. Yani öyle saraylara çini yapardı ki, artık kimse bakamazdı. O şekil bir ustaydı./ Başladı bunu sevmeye. Yani Şirin'i sevdi. O şekil sevmişti ki, iki metrelik, üç metrelik duvarı gözü görmezdi. Sanki Şirin'in fotoğrafı Ferhat'ın gözünün önündeydi. Gider duvarda düşerdi, | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 158/158 | bir şekil bir türlü | Ben bir şekil ahlaksızlık yaparım Peri'ye., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 168
şekil şukul b.s. | Dizilerde istifa eden/kovulan ecnebiler o masalarını topladıkları şekil şukul kolileri nereden buluyorlar hemen iki dakikada? , | Tarık T yazıcılar, 10.2.2020, twitter | Ya da | Lavinya, Themis, Kozyatağı, OFC, MKC zart zurt Hukuk Bürosu ya, yasak... 3 ortaksınız, gider ortağı falan, baş harflerinden yaptınız, yasak. Annenizin kızlık soyadı, yok köpeğinizin adı, üniversitede koyduğunuz isim, yasak. Logo yaptırdınız ya şekil şukul yasak :), | @yankibuyuksezer, 10 ağu 2024, X
şekil yapmak deyim | Ancak marjinalleri pek bi seven merkez medyanın solcuları, kirli tişörtü üniforması haline gelen Zizek gibi | şekil yapmadığından olsa gerek (iyi niyetime dikkat) onu görmüyor., | MAltınok, T, 31.1.2012
şekilce | şekil bakımından. | Bu gün bizim için muasırlaşmak demek, Avrupalılar gibi diritnavtlar(7), otomobiller, tayyareler yapıp kullanabilmek demektir; muasırlaşmak, şekilce ve maişetce Avrupalılara benzemek değildir., | Z Gökalp/H Tanyu, Türkçülük ve Ziya Gökalp, 1962, 22
şekillemek | Bazı batılı şairlerin de aynı konuları ele aldıklarını, bunları yaşadıkları çağın seviyesinden, kendine göre yeniden şekillediklerini biliyordum., S Batu, Güzel Helena, 1959, VI
Şekillendirici | Eğer öte yandan | i, ü, u dizisi talâffuz edilirse, alçak şekillendirici değişmez oysa ki yüksek şekillendirici, 2500'den 1800 ve 800'e (i, ü, u için) düşer., | Muzaffer Tansu, Durgun genel ses bilgisi ve Türkçe, 1963, 22
şekillenivermek | Bazan sanki büyülü birşeymiş gibi şekilleniveriyordu., | DCeyhun, 9
şekilsel | eski şeklî. Biçimle ilgili | Ancak örgütün şiddeti tırmandırmayı amaç sayan dilinin bu tür şekilsel manevraları siyaseten zorunlu hale getirdiğini anlamk güç değil., | SinanDemirez, T, 30.8.2011
şekliyat | İkinci sülâle devrinden sora ilâh şekliyat çerçevesi içinde daima bir kuş, yahut bir hayvan başile temsil edildi. (Mythes, Cultes, et religion, | 412)., | TürkTarihKongresi: KongreninÇalışmaları,KongreyeSunulanTebliğler, 1932, 465 | İstanbul Türkçesinin sotiyat [savtiyatFG], şekliyat ve lugaviyatı yeni türkçenin temeli olduğundan, başka Türk lehçelerinden ne kelime, ne sıga, ne edat, terkip kaideleri alınamaz yalnız mukayese tarikile Türkçenin cümle teşkilâtına ve hususî tabirlerdeki şivesine nüfûz için bu lehçelerin derin bir sûrette tetkikine ihtiyaç vardır, | AliNüzhet, iya Gökalpın Hayatı ve Malta Mektupları, 1931, 72
şekoş Hitap sözcüğü. | Şeker sözünden türetilmiştir. (Ekşi S, satine, 25.06.2002)
şekspiryen
şekspiryen | şekspir gibi/tarzı uslubu | Ultra maniyerist dizi Ezel'in, dayanılmaz Şekspiryen halleri., | Telesiyej, T, 29.9.10 | Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi'nin (CERN) Direktörü'ne göre | Bu parçacığa ilişkin, Şekspiryen, 'olmak ya da olmamak' sorusunun cevabı gelecek yılın sonunda verilebilecek., RSoysal, T, 30.7.2011
şekvadar | şekvacı, şikayetçi, yakınıcı. | Yıllardan beri, mevcut iktidarın uygulamalarından dolayı şekvadarız., İ Müftüoğlu, Milli G, 28.04.2025
şelâlecik
şelek -ği | hlk. | 1. Sırtta taşınan yük. 2. Boynuzunun biri kırık hayvan.
şelek | Balıkç. Yardımcı kayık. | Diğer yardımcı kayıklara da şelek deniliyor., | Hamamizade İhsan, Hamsiname, phoenix, 25
şelek Aptal.
Şelek: (I) Sepet (Sivas)
Şelek: (II) Yuvarlak ekin yığınları. (Taşpınar *Aksaray -Niğde)
Şelek: | 1. Sırtta taşınacak kadar odun yükü. 2. Denk, tay.
şelek: 1.Boynuzunun birisi kırık hayvan. 2.Bir kulaklı keçi. 3.Bir yanlı kazma, çapa.
şelek: 1.Sırtta taşınan yük. 2.Küçük sepet. 3.Küfe.
şelek: Ağzı geniş dibi dar sepet
şelek: Attığı taşla ereğini bulan kişi.
şelek: Bir şeye karşılık verilen armağan.
şelek: Ev eşyası, öteberi.
şelek: Güç, yorucu.
şelek: İç giysisi, çamaşır.
şelek: Kalem ucu gibi kesilmiş, yontulmuş (ağaç).
şelek: Meyvenin yenilmeyen orta bölümü.
şelek: Şaşı.
şelek: Taneleri olmamış üzüm salkımı.
şelek:1. Sırtta taşınan yük. 2. Fındık dalından çıkarılan ince çıtalardan yapılan orta büyüklükte bir çeşit sepet.
şemailsiz
şemalandırma | Tischendorf, Belin, Hammer, D'ohssan gibi Avrupah müellifler bunlara dayanarak şemalandırmaya çalışmakla beraber, hakikî durum nazariyeye uymadığından dolayı, müellif tarafından sakat olarak kabul olunuyorlar; doğrusunun kendince ..., | TarihAraştırmalarıDergisi, C 1, | 301, AnkaraÜ TarihAraştırmalarıEnstitüsü, 1963
şemalandırmak | Bütün bu söylenenlerden sonra objektivasyon'un ontik yapısını şöyle şemalandırmak mümkündür., | Turgut Uyar'ın | Göğe Bakma Durağı Şiirinde Tema'ya (Matris) Ulaşma.../A. C. Issı, GaziÜKırşehirEğitimFakültesiD, C 5, S 2 (2004), | 140 22.4.2017g
şemâtet
şematikleştirmek | şema haline getirmek | Mecburen şematikleştirerek ve 16 Şubat 1969'u milat alarak formüle etmeye çalışayım:, | Uluengin, T, 8.9.2012
şematize etmek deyim | Çok şematize ederek özetliyorum tabii., | MBelge, T, 21.9.2014
şematizm | Rosen'in sayısız örnekle desteklediği tez ise geride bıraktığım ama unutmadığım bu şematizme tersti., | HBerktay, T, 6.2.2013
şemburek | kürt* | Sonra da gün batarken, Emmo Rıdo'ya gier kebap, şemburek, lebeni ve coket yerdik., | OMiroğlu, T, 14.5.2012
şemmame | Gecede sıra gecesini canlandıran öğrenciler çiğköfte yourarak şemmame oynadılar., | R, 28.6.2011,
Şemsiye mantarı
Şemsiye mantarı a.
Şemsiye mantarı b.a.
şemsiyeci
şemsiyeci GTs+ | şemsiye yapan veya satan kimse | +Yalnız yaşayan şemsiyeci amcamızı her gün bir komşu çağırırdı evine mesela veya yemek taşırdık minik kulübesine, hem sadece ramazanlarda değil, her zaman yapardık bunu., | PınarBozKaradağ, akçaabatAnıları, 4.7.2015geposta
şemsiyeleme | Kalbin sağ ve sol atriyumları (kulakçıkları) arasındaki duvarda doğuştan delik (Atriyal Septal Defekt) bulunan 48 yaşındaki erkek hastaya, Diyarbakır Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Klinik Şefi Doç. Dr. Önder Öztürk ile beraber, Diyarbakır Memorial Hastanesi Kardiyoloji bölümünden Doç. Dr. Dr. Aziz Karabulut, Uz. Dr. M.Şahin Adıyaman, Anestezi bölümünden Doç. Dr. Sedat Kaya ve Uz. Dr. Mahmut Akyıldız yönetiminde koroner anjiyografi ve anesteziyoloji hemşire ve teknisyenlerinden oluşan deneyimli bir ekip tarafından anjiyoda şemsiyeleme (Perkutan ASD Kapama) yöntemiyle delik kapatma işlemi başarıyla uygulandı.' Şemsiyeleme dediğimiz bu yöntem ile, hastalarımız açık kalp ameliyatından kurtuluyor, hastanede daha kısa süre yatıyor. Bu yöntem ile hastaların açık kalp ameliyatına girmeden, kasıktan anjiyo yöntemiyle kalpteki delikler veya vücuda zarar veren anormal damarsal yapılardan kurtulmuş oluyor. Ayrıca hastanın göğsünde hiç bir şekilde yara izi kalmıyor. Anjiyodan bir gün sonra da hastalarımız, normal hayatına kaldığı yerden devam edebiliyor'., | ÖnderÖztürk, 27.9.2013, | http://www.diyarbakirhabermerkezi.com/saglik/acik-kalp-ameliyati-yerini-semsiyeleme-yontemine-birakti-h2387.html
şemsiyeli | 1. Şemsiyesi olan kimse 2. şemsiyeye benzer güneşten koruyucu çadırlı mekan | Eli şemsiyelilere dikkat – Evinden çıkarılmak üzere olan bir kiracının anlattıkları, | GugukG, 17.5.1947, 1
şemsiyeli | 1. Şemsiyesi olan kimse 2. şemsiyeye benzer güneşten koruyucu çadırlı mekan | Eli şemsiyelilere dikkat – Evinden çıkarılmak üzere olan bir kiracının anlattıkları, | GugukG, 17.5.1947, 1
şemsiyeli | Ne görüyoruz? Şemsiyeli ve şemsiyesiz hikayeler. Hepsi kendi sabırsızlığı içinde anlatıcısını kovalayıp durmuyor mu? , | MYÖztürk, Şarkı, 2017, S 1, 23
şemsiyesiz
şemsiyesiz | bk. şemsiyeli
şemspare gönülden yazılmış her roman, her hikaye, her kelime bir şemsparedir. ElifŞafak, kitap tanıtımı, 21.6.2012
şenayet | şenaet alçaklık | Bu saldırıyı, bu edepsizliği, bu şenayeti (sic) şiddetle kınıyoruz, | RTErdoğan, T, 1.5.2013
şeneltmek | Toprak hukukunda da hüküm aynıdır: Muasır toprak kanunları dahi eski medeniyetin toprak dağıtımında güttüğü gayeyi aynen muhafaza eylemişlerdir: işsiz köylü ve kasabalıya toprak vererek şehirlere akını önlemek ve memleketin zahire anbarlarını doldurmak köyleri şeneltmek ve zamanla kasabalar ve büyük şehirler haline getirebilmek., | Şakir Berki, Türkiye'de Toprak Davası ve Mevzuat Karşısında Toprak Rejimi, 1970, ?
şenertmek
şenliklendirmek | Şenlikli hale getirmek. | Başta bahsettiğimiz eylemlerdeki yaratıcılık da bu çeşitliliğin sonucu olsa gerek. Çıkan gürültü belki kolluk kuvvetlerini fazlasıyla rahatsız ediyor ama Leman, | Asıl amacımız eylemleri biraz şenliklendirmek. Ciddi, kortej havasında yürüyüşler değil de herkesin eğlendiği eylemler yapıyoruz diyor., 11.11.2024, | https://www.yapi.com.tr/haberler/direnis-istanbulu-cagiriyor_73171.html? sayfa=2, 24.11.2024g
Şenlikli | Öyle zengin, öyle başka, öyle şenlikli olur ki öyle bir dünya., | N Karaibrahimgil, HrKlbk, 6.5.2019
şennas
şepe | kar fırtınası | Dağların tipisi, eksilmez karı, / Şepe çığ yolunu bağlar efendim., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 71
şepit | mısır ekmeği bkz. şibit/şipit
şerbet | padişah şerbeti soğuk bir içecek, 2013 ilandan
Şerbetli olmak (bir şeye) TDK yalana şerbetli olmak. Alışık olmak? | Ee tüm bunlar olunca da elbet vatandaş bu işlere şerbetli olduğu için 'ulan bu kadar tantana koptuğuna, reytingi bu kadar yüksek olduğuna göre galiba hukuk değerli bir şey' kanaatine vardı., | D. Oral, T, 12.4.2010
şerbetlik
şeref | Bu zalim benim şerefimi kırmak için bana hücum etti., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 179 | Lan sendeki ses bende olsa, bir saniye düşünmem girerim yarışmaya şerefsizim. Ama Allah bize değil de, senin gibi kerize vermiş o sesi., | TAral, SÖ, 147
şerefiye
şerhsiz
şeriat
şeriatça
Şeriatçı | Dinin esaslarını sadece dinî hayatta değil, hukuksal, ekonomik ve siyasal düzenlemelerde de geçerli kılmak isteyen, şeriat yanlısı kimse | Aşağıdan şeriatçı uygulamaların zorlanması, eğitim alanında alınan mesafe politik İslama bir temel sağladı., | GürayÖz, Cmh, 12.2.2016
Şeriatlaşma | ŞERİATLAŞMA // Bunlara ne demeli? Yani Türkiye'yi yöneten bu takıma, yaptıkları ipe sapa gelmez sözlerine ne demeli? , Z Uçar, 15.12.2018, | http://www.ha-ber.com/seriatlasma-makale,32102.html, 9.12.2018
Şeriatlaştırılma a.
Şeriatlaştırılmak | Edilgen | Şeriatlaştırılan Türkiye: Türkiyenin şeriatlaştırılması, | 2014, 45 (kitap adı, 2000'de de | Şeriatlaştırılan Türkiye yazısı/kitabı var.)
Şeriatlaştırma | laik demokrat ülkeyi şeriatlaştırma çabaları içersindeler. En trajikomik olanı da sözde demokrasi nöbeti tutup şeriatlaşmaya göz yuman insanlarla dolu bir ülkede yaşıyor olmak., | | https://www.kizlarsoruyor.com/toplum-sosyal-iliskiler/q5776604-sizce-acik-bir-kadin-tacize-mahal-yaratir-mi, 9.12.2018
şerli | Milletin infialini ise işbirlikçilikte sınır tanımayan Paralel ve diğer şerli gruplar, yürütecekleri algı operasyonlarıyla Erdoğan ve Ak Partiyi yıkmak adına bir fırsata dönüştürecekler./ Bu şerli kesimlerin Erdoğan düşmanlıklarının altında farklı anlayışlar yatıyormuş gibi görünse de esasen onları birleştiren temel sorun, içine düştükleri derin ve devasız ihanet çukurudur., | SaimTut, DirilişP, 11.9.2015, 7
şeşhane
şeşi beş görmek | Açlıktan şeşi beş gören gözler, manavda sıralanmış domatesi kah zeytinyağı, limonlu, maydanozlu bir salata ya da üzerine kaşar peyniri rendelenmiş dumanı üstünde bir domates çorbası olarak görmektedir., | RamazanRasim, T, 20.8.2011
şeve | toprak bilezik. | Şeve kırmakmüziğe tempo tutarken iki koldaki bileziklerin birbirine çırpılmasıyla doğan ahengi çıkarmak. | Kadınlar coşunca ellerini çırparlar. Şeve kıralım derler. Şeve Elazığda toprak bileziğe derler., Esat Kabaklı,16.03.25, TRT Müzik Tv
şevketibostan | (İzmir'e özgü tatlar) Boyoz, şevketibostan, keşkek, sütlü balık, kabak pabucaki ve İzmir köftesi önerildi., | HT, 2.1.2013 | Şevketibostandan enginara, bakladan çağlaya, ebegümecinden arapsaçına, yeşillere doyma fırsatı demek bu. Her adımda bir lokma tekniğiyle tezgâhlar arasında kaybolmak, sonra yüzünü güneşe çevirip kahvelerde yayılmak..., | NurÇintay, S, 9.4.2016
şey | şeyiyle gülmek götüyle gülmenin 'kibarcası' | Mal bulmuş mağribi gibi, bin türlü yalan yanlış bilgiyi de devreye sokarak sosyalizme bok atma fırsatını bulup coşanların iddialarına şeyimle gülüyorum., | RMargulies, T, 9.5.2012
şey ettirmek | İletişim Yayınları adına Murat Belge, yeni kurulan ''İnsan'' Yayınları adına Ali Bulaç, ''genç'' ağabeyimiz İlhan Kutluer sağ ve sol adına 80 darbesi sonrası mükamele ve teati şeyettiriyorlar..., | Mülteci, 9.4.2013 eposta (sic)
Şeycikler | Bir şeycikler olmadı. Bu delikanlıya bir şeycikler yapamayacaksınız. / | Ah kızcağızım, biz alışkınız böyle şeylere; az mihnet mi çektik? Kızımızın korkudan bir şeycikleri kalmayıverdi.
Yusuf Ağasını pek severdi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 49/59
şeydullah
şeyetmek | Annem babam 'ehehe evet şeyetmişti geçen gün okulun şeysi' falan diyorlar., | 25.06.2008, gofret beyin, EkşiS
şeyhsiz | Bu dört tekkeden birisi halen faal, piri fani şeyhi ile tanıştık. Duasını aldık. Afganistan'dan gelmiş, tekke şazeliye yolunda imiş. Diğer tekkeler şeyhsiz kalmış., | D Mehmet Doğan, KararG, 21.5.2019
şeyhuhet | şeyhûhet. yaşlılık, kocama. | Reisicumhur, hükümetin inhası üzerine daimi maluliyet veya şeyhuhet gibi şahsi sebeplerden dolayı muayyen efradın cezalarını ıskat veya tahfif edebilir. Reisicumhur, Büyük Millet Meclisi tarafından itham edilerek mahkûm olan vekiller hakkında bu salâhiyeti istimal edemez., | 1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu, 42. m.
şeyhülislam | Uyanıyorum ağlayarak, bir gün mutlaka yeneceğiz! / Bir gün mutlaka yeneceğiz, ey ithalatçılar, ihracatçılar, ey / şeyhülislam! | , A Behramoğlu, Bir gün mutlaka, 1965
şeyhülislam köşkü
şeyik -ği | 1. | tarak. | Haberin duyarsın peyikler ile / Yaramı sarsınlar şeyikler ile / Kırk yıl dağda gezdim geyikler ile / Dost senin derdinden ben yana yana. Pir Sultan Abdal | 2. | ince dal, yaprak.
şeyl | Türkiye'de 1,64 milyar ton hesaplanan ve petrol üretiminde kullanılan | bitümlü şeyl (kömür tipi kayaç) rezervinin, yapılacak sondaj çalışmalarıyla 15 milyar tonun üzerine çıkabileceği öngörülüyor., | Ml, 10.04.2015 | İÜ BAP Birimi tarafından desteklenen | Güney Doğu Türkiye'deki Siluriyen yaşlı Dadaş Şeylinin Çatlatma Modellemesi isimli IRP projesi kapsamında ekteki konferans düzenlenmiştir. Amerika'da son yüzyılın en önemli teknolojik gelişmesi | Hidrolik Çatlatma ile şeyl petrol ve gaz üretimi kabul edilmektedir. Bu projede kullanılacak | Peridinamik Modelleme uzay-havacılık sektörü başta olmak üzere, tıpta kanser büyümelerinin modellenmesi, yerbilimleri, inşaat ve makina sektöründe yapısal hasarların ve çatlakların modellenmesi, kimya ve petrol sektöründe faz değişimlerimin modellenmesinde kullanılmaktadır., | İÜ TeknolojiTransfer Ofisi, 17.01.2019
şeylan | şölen, ziyafet | Sultanın ayını, Osmanlı kanunu üzere şahi şeylan (şölen=ziyafet) çekilüp sonsuz nimetler döküp yemek yenüp dua kılındıktan sonra-..., | ŞKayaboğazı, 15.5.1953, 5-6
şeyleşme | Şeyleşmenin siyasetteki karşılığı, tutarlı bir anlatıya, içsel bir bütünlüğe sahip olmayı önemsemeksizin insanları şaşırtacak, kulağa değişik gelecek sloganlarla ortaya çıkmaktır., | MNBostancı, Z, 20.5.2012
şeyleştirmek | eşyalaştırmak, nesneleştirmek | Bir kere 'Sırplar' demeye başlarlarsa, onlar da tek tek bireyler olarak Sırpları değil, homojen, şeyleştirilmiş, yekpareleştirilmiş bir blok olarak 'bütün Sırpları' görüp düşünüyor ve bütün bu kategoriden nefret ediyor olacaklar., | HBerktay,T, 26.5.2011
şeytan | şeytanınız bol olsun!* insan insanın şeytanıdır kalıp söz | Onun için böyle bir şey aklımdan bir kere bile geçmemişti. Ama insan insanın şeytanıdır, derler. bu sözler kafama takılmıştı., | FAtabek, DK, 1972, 81
şeytan aldanması | şeytan aldatması | Tövbe tövbe! Şeytan aldanması değil miydi bu? , | MKıranoğlu, , | Ereksiyonist, | DuyguÇağıD, 1, 2016, 58
şeytan arabası | Motorlu taşıt. [Erzincan ve Yöresi] Bisiklet. Bisiklet yazıları kaleme alan AydanÇelik'in Taraf Gazetesindeki köşesinin başlığı. | Geçen zaman zarfında, sayısız insan, şeytan arabasıyla yolları aşındırmaya devam etti., | AydanÇelik, T, 12.8.2010
şeytan çıkarma a.
şeytan çıkarmak | şeytan kovmak* | Bir hoca, bir papaz, bir vuducu dede bulmalı, okusun şu dünyayı, şeytan çıkartsın, yıksın şu egoları; bu öyle bir dede olmalı ki, bırak politik olmayı, ne onu kimse tanımalı, ne de o kendi nefesinin farkında olmalı., | AyçaŞen, T, 18.3.2012 | şeytan kovmak | hıristiyanlık şeytan çıkarmak | Hadi bakalım, yine şeytanı kovuyoruz., | T, 29.7.2011
şeytan elması | bitk. pıtırak | Ateş, 'Tarlanın son kısmında az bir yerde yerel ağızda 'pıtırak' denen 'şeytan elması' otu karışma ihtimali var; ancak başka bölgelerde sorunumuz yok, dedi., | Mustafa Ateş, 4.11.2019, basın | Bu otlar halk dilinde Datura Stramonium (Şeytan Elması) ve Atropa Belladonna (Güzel Avrat Otu) tabir edilen yabani otlardır, denildi., | Hür, 7.11.2019
şeytan kovma | hıristiyanlık | Rahip Christopher, Emma'nın içine girmiş şeytanı kovma seanslarını video kamerayla da kaydediyor., | T, 29.7.2011
Şeytan taşlamaktan tavaf getirmeye / salavat getirmeye fırsat bulamamak
şeytan tüyü var | Hanımlar bu kadar. Tahir Beyde hani o şeytan tüyü dedikleri şeyden olduğu kesin. Ama nazarı dikkatimi celbeden başka bir tuhaflık daha var. Tahir beyi benden başkalarının da izlediğini fark ettim., | S Dölek, Kirpi, 114
şeytan uçurtması | Kağıttan, bükülerek yapılmış üçgen biçiminde bir çeşit küçük uçurtma GTS | Onu bulamadığı zamanlar, şeytan uçurtması yapıp uçurturdu., | Tez, TTE, 30
şeytana kıç attırmak
şeytanatkarane | Mehpeyker'in bu sözleri şayet izdivaç teşebbüsüne kalkışır ise tahkikat-ı mutade sırasında sevabık-ı ahvali tabiatıyla meydana çıkacağından ve o halde beye malik olmak değil ondan bütün bütün inkıta etmek lazım geleceğinden dolayı şeytanatkarane bir haltiyat olduğunu Ali Bey anlayabilmek şöyle dursun birdenbire uğradığı alaim-i yeis ile zihnine gelen perişanlık cihetiyle hilaf-ı memul göründüğü rû-yi redde bir sebep dahi tasavvur edemediğiyçin maşukasını iğzap edebilmek korkusuna bile malik olmaksızın bîihtiyarane ve fakat mütereddidane suale kalkışarak..., | N Kemal, İntibah, 73-4
Şeytanbezi | Bir ramazan bayramının birinci günü, sabahleyin namazdan dönüldüğü esnada, Yusuf, yeni yaptırdığı | şeytanbezi elbiseleri giymiş, Şahinde'nin süslediği Muazzez'i seyrediyor ve gülümsüyordu., |
Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 35
şeytanın işi yok | Şeytanın işi yok. Aynı iskelede aynı olay bir daha başıma geldi., | S Dölek, Kirpi, 18
şeytanileştirmek | [M]ustafa Akyol, AK Parti yönetiminin son dönemde otoriterleştiğini, muhaliflerini şeytanileştirdiğini söylüyor., | TTekerek, T, 14.7.2014
şeytanlaşmak | şeytan gibi olmak, şeytan halini almak
şeytanlaşmış s, şeytan haline gelmiş, şeytan özelliği kazanmış | Hepsini şeytanlaşmış insanlar olarak göstermek yerine bu işten sorumlu olan resmi görevlileri kapağına taşıyabilirdi., | BetülTansel, T, 28.7.2014
şeytanlaştırıcı | şeytan haline getirici, şeytan sayıcı | Aksine. Müslümanlar, aslında daha önceleri burada Yahudilerin yaşadığı dışlayıcı, ötekileştirici, şeytanlaştırıcı muamelelere maruz kalıyorlar., | YKaplan, YŞ, 3.7.2011
şeytanlaştırma | Yüz tane halkı şeytanlaştırmaya yetecek kadar büyük felaketler yaşadık, gizlemeye gerek yok, içimizden birileri bu felaketlere yenik düştüler, yeterince şeytanlaşıp yeterince zalimleştiler., | OMiroğlu, T, 8.8.82011
şeytanlık | Ama o zalimin içine öyle bir şeytanlık girdi ki, buna başladı etraftan nene bulup neneleri göndermeye. Her kimi gönderdiyse Telli geleni dövdü sövdü., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 219
şeytansı | Sonra sevinç dolu bir şaşkınlık parladı şeytansı gözlerinde. | Divitoğlu, sen ağlamışsın! dedi., | TahsinYücel, MutfakÇıkmazı, 1960, 17 | Değer denen şey şeytansı olan için bir düzmecedir yalnızca; işte bu nedenle şeytansı olan, onu yok etme peşinde koşar. Şeytansı olanlar, tatsız tuzsuz, pislikten annmış melekler karşısında dayanılmaz bir öfke duyarlar; maskesini düşürerek, ..., | Kitap-lık, 2006, S 93-95, 63
şık şıkıdım zf. Albenili* | Simit sarayı ve muadilleri hızla açılırken, sokakta aldığımız simit şık şıkıdım dükkanlara taşınırken..., | CSemercioğlu, Kelebek, 25.9.2014
şıkıdımlık | Yine bildik bir mekana yerleştik ki malum, gece bütün şıkıdımlığıyla nefes alıyor., | HUluengin, T, 20.6.2012
şıkır şıkır | Şıkır şıkır binaların içine, yani 'hayat' denen kısma girdiğinizde, bakımsız, Azerice 'eski' anlamına gelen 'köhne' sözünün Türkçe karşılığına yakın bir görüntü ile karşılaşıyorsunuz., | ÖSezin, T, 15.3.2012
Şıkırdamak | Bol yenli kolları ancak göğsünün altına kadar kalkıyor ve parmakları işitilmeyecek kadar hafif şıngırdıyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 93
şıklaştırmak | Bir kere daha zaman, demokratlığın muhteviyatlailişkili olduğunu ve yaldızlı gardıropların bile diktayı ve otoriterliyi şıklaştıramadığını gösteriyor. CerenKenar, T, 13.2.2012
şıklı
şıkşık
şılap | yansıma kanat sesi | Şılap şılap suyun üzerinde zıplayan vapurun etrafında inip çıkarak kavisler çizen yüzlerce martıdan oluşan harman., | BTSalihoğlu, 2014, 52
şıllık -ğı II | Şehrin gelenekesel lezzetlerinden 'Şıllık tatlısı'yla burada tanıştık., | STansel, T, 21.9.2014
şıllık –ğı I | Şu cümleler yarım yamalak kulağımıza geldi: -Çifte moruklarda utanma arlanma yok ki... Afrika'nın çarpık bacaklı şıllığı... Sosyetenin faziletini, nezahatini bozmak..., A Gündüz, Eğer aşk, 1946, 52 |
şıllık tatlısı
şıltak -ğı | kavga, gürültü, anlaşmazlık. | Yarin yine bizim ile şıltağı ne imiş / Hûni gözünün sancısa yasağı ne imiş? , Kadı. XIV. 257 | Gönlümü al ile aldı şimdi can ister gözün / Şimdi şıltakı nedendir âşık-ı şeyda ilen? , Nesimi, XIV. | | | 1. suç atma, karalama. 2. Haksızlığa uğramış, dövülüp sövülmüş gibi bağırıp çağırma, ortalığı gürültüye verme. 3. Yaygara
şıltakçı | Suçüstü yakalananlar yaygara koparırlar. Diğer ağızlarda var mı bilmiyorum, Yozgat ağzında böylelerine | şıltakçı denir. Şıltakçı yaygaracıdan daha şedîddir. / Şıltakçı hep kendisine zarar vermiştir., | ATekin, Yeniçağ, 22.3.2014
Şıltaklanmak | bk. şıltanlanmak. | 1. sevinmek, gülmek, neşelenmek. | ... arabayla giderken yol kenarında rastladım 5-6 tane vardı analarıyla birlikte saklandılar ama birini yakaladım biraz sevdim anası çok şıltaklandı geri bıraktım., | keklik sevenler, facebook, 9.8.2019g | 2. Şımarmak | Şıltaklanma sakın, kaçma meydandan / Mesul olamam bak akacak kandan / Göremezsin beni tozdan dumandan / Neden el sözüne kanarsın Hocam. 1.1.2012, | http://www.elbistaninsesi.com/siirin-aksakalindan-sairlerimize-takdir-var-makale,1465.html, 9.8.2019g
Şıltaklık -ğı | nazlılık, şımarıklık, sevinme, neşelenme.
şıltanlanmak | Akçaabat. Bk. Şıltaklanmak.
şımarıkca | İnanmayın siz, inanmayın... diyordu şımarıkça tepinerek., | DCeyhun, 47
Şımartıcı | Yüreği aile muhabbetiyle meşhûn olmakla beraber hiçbir vakit şımartıcı muamelede bulunmadığından hane halkı tesir-i heybeti tahtında bulunur, bu tesir döğüp söğmek gibi bazı esbab ile hasıl olmamıştır, kendisinin halinden tabii bir surette vücuda gelmiştir. , M Naci, 1969, 15
şın | Bir yol, bir karanlık, bir ben uykusuz, / Çağ sisli düşlerde sağır, duygusuz, / Şu yeşil ölüsü bozkırca susuz / Dilimde pınarlı şınlar kilitli., Yetik Ozan, Son Sürgün, 1973, 8
şınavat | Her bağ sahibinin evinde mutlaka üzüm çıkarmak için tahtadan yapılmış şınavat ismi verilen muazzam sandıklar var., | FAtabek, DK, 1972, 20
şıp şıp | yansıma. su damlaması sesi. | -Nasıl hikâyeci oldunuz? -Ne yazayım yani şimdi ben, diyordu. Musluk bozulmuştu , | damlıyordu . Tamirciyi çağırdım . Şıp şıp su sesinden sinirlerim altüsttü . Adam onarırken içeriye geçip ilk hikayemi yazdım... Böyle mi söyleyeceğim? , Ömer Lekesiz, Yeni Türk edebiyatında öykü, 1997, C 5, 398
şıpıldamak | Gerçekten bu küçük esmer kadın o kadar güzel, o kadar güzeldi ki, sesinde o kadar ateşli kendinden geçişler, tutkular ağlıyordu ki, geminin yanına sularımla çarparak, şıpıldayarak onu ne kadar beğendimi söyledim. | , | HalideEdib/BDürder, HarapMabetler, Atlas, 1993, 33
Şıpır şıpır | Arabanın tekerleri yarısına kadar suya gömülüp gittiğinden, şıpır şıpır sesler çıkarıyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 69 | ak kavaklar konuştular / yaprak dilleriyle / şıpır şıpır çokseslice, | Ozan Telli, Şahince, 54
şıpır şıpır sular süzülmek deyim | Dalgalanarak coşan deniz misali akıp giden zaman içinde düşe kalka yaşarken sorun yok da, bir kıyıya çıkıp üstünden şıpır şıpır sular süzülürken olanı biteni düşünmeye kalkınca, insanın kafası karışabilir., | TOral, T, 21.9.2014 | Annesi çağırıyor, gözyaşları şıpır şıpır akıyordu., | VSevim, 68-9 | masmavi hafız burhan mı ha o mu hafız / burhan mı iki kadeh rakının puslu sularında / kayıklarımızda şıpır şıpır gezerken herkesten / gizli ud damlaları mı düştüler ha ud / damlaları mı düştüler Mı? Raprakı / gözlerden., S Erözçelik, 1991, 25
Şıpırtılı | Bu kasvetli ve şıpırtılı günde hiç ses çıkarmadan ilerleyen kafileyi görmek insana elinde olmayan bir ürkeklik veriyordu., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 13
şıppadanak | Hiçbir konuda uzlaşamayan AKP, CHP, MHP ve BDP'nin, konu şike ve çete soruşturması olunca şıppadanak uzlaşmaları-, STunalı, T, 19.11.2011
şıpsevdi | görür görmez seven, âşık olan kimse | Ben n'apim ki Nihat abi? ... Herif şıpsevdinin teki... Sokakta bir kız ya da kadın kendisine yol sorsa, adam aşık oluyor., | TAral, SÖ, 76
şırakn derhal, hemen | Cumhurbaşkanı başdanışmanı Yiğit Bulut'un televizyonda 'Türkiyede yemek programı yapan yabancılar ajanlık yapıyor' dediğini duyunca, anneannemin rahmetli komşusu Şeymaanım'ın ifadesiyle 'şırakın!' diye bayılıyordum., | Hr, KAtkaya, 11.12.2016
şırıp | Şırıp horon çeviti?
şırıp şırıp | Oy Giresun Giresun / Geldi seni göresim can can... / İpek mendil olasın / Cebimde guruyesin şırıp şırıp.?, | Çepni Giresun, | http://www.youtube.com/watch? v=EGdifjhna0s 18.6.2014, 10.7.2014
şırrak yans. Derhal. | Ve şırrak diye telefonu kapattı!, Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 37 | Üstelik, ABD'de, üç ay sonra seçim vardı... Şırrak, Tonkin yalanı icat edildi.,YÖzdil, H, 25.8.2013
şıvan
şıvında lak dalgaya bak
Şiar is. (şia:rı) esk. | 1. Duyuş, düşünüş ve inanıştaki ayırıcı özellik, belgi: | Bütün o devirlerde topların ve kolların şiarı bu Türk sözüydü: Zorlara dağlar dayanmaz! -Y. K. Beyatlı. 2. Ülkü, düstur. GTS
şiarsız
şibermek | Neye şiştin şiberdin birden Memiş..., | YAkengin, Eski Çarıklar | şibermek a.m. cibermek Tokat, Günay Adeka, 2012 Şımarmak
şibit/şipit | 1. kalın saç ekmeği, bazlama, bazdırma 2. darı ekmeği 3. Şipit, hamurdan yapılan Denizli yöresine ait bir yemek | Yufka, şipit, bazdırma evlerde yapılan ekmekledir., | | http://www.ensonhaber.com/galeri/81-ilin-yoresel-yemekleri, 10.6.2017g
şibitli/şipitli | şibit, tavuk, un, yoğurt vs ile yapılan bir Kütahya yemeği | Şibitli tavuk tiridi (Kütahya) / Şibitleri hazırlamak için hamur yoğurma kabına unu ve tuzu koyup azar azar su ilave ederek kulak memesi kıvamında bir hamur elde edene kadar yoğurun./ Tavuğun haşlama suyunu şipitlerin üzerine ılık olarak döküp tirit yapın. 15.8.2015, | http://yoremyemekleri.blogspot.com.tr/2016/08/sibitli-tavuk-tiridi-kutahya.html, 10.6.2017g
şiddetlendirilmek | Sebepleri üzerinde kafa yorulmayan bu karşıtlık Ezher'de okuyan bazı Türk talebeler üzerinden hastalıklı bir şekilde Türkiye'ye de taşınmış ve birkaç muhafazakâr kalemşor üzerinden bir miktar daha şiddetlendirilip saptırılarak yaygınlaştırılmıştır., | İ Kara, Derin Tarih, Ara 2024, 7
şiddetlendirmek
şiddetsever | Bizi orducu, militarist eğilimli, şiddetsever bir toplum olarak yetiştiren de bu sistemin kendisiyken, TSK'nın çok ciddi ve köklü bir reformdan geçirilmesi, hatta belki de bunun bağımsız bir karargâh üzerinden yapılması gerektiğini kim söyleyecek? , | MEsayan, T, 24.1.2013
şiddetseverlik -ği | 1 Mart 1977 faciasına yol açan solcu şiddetseverlik, silâhlanma, düşmanlık kültürü, ideolojik kutuplaşma ve dönüp dolaşıp solun kendi içine vuran şiddet zihniyetini, en son, eski İGD yöneticileri Ahmet Muhtar Sökücü ve Alaiddin Taş da doğruladı (Taraf, 15 Mayıs)., | HBerktay, T, 17.5.2012
şiddetsizlik -ği | non-violence | Şiddetsizlik Gandhi siyasetinin zaruri, içtinabı imkansız usulüdür./Bu zebepten Gandhi'ye göre şiddetsizlik yani mukavemet etmemek en büyük mukavemettir. / Gandhi bütün hayatında demegojiden içtinap ettiği halde «şiddetsizlik» prensibini teşmil etmek suretile tekrar demagojiye ve ütopiye düşmüştür., | H Z Ülken, İnsani Vatanperverlik, İstanbul, 1933, 71/74/75 | [H]int halkı, Müslümanıyla, Hindusuyla pek de öyle Gandici bir şiddetsizlikle taçlandırılmış bir bağımsızlık mücadelesi vermemiş., | LYılmaz, T, 23.5.2012
şifalandırıcı | Kıtmir & İlahi Aşkın Şifalandırıcı Gücü, | ONÖzdemir, İstanbul? 2016?
şifalandırmak
şifalanmak | Bu da cinsiyetçi bir eğilim ve apaçık bir eşitsizlik söz konusu. Diller, bu küçücük nüanslarla şekilleniyor, şifalanıyor., | Deniz Koloğlu/İpek İzci, Hr Cmrtsi, 28.9.2019
şifon | gri şifon başörtüsünü omuzlarına indirip / gök mavisi gözlerini bulandırarak, | MG, 36 | şifon | Kıvırcık, kumral saçlarının üstüne örtündüğü leylak rengi bir şifon yüzüne çok yakışmıştı., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 120
şifresiz | Surası da tebarüz ettirilmektedir ki, bu telgraf, şifresiz yazılmış ve hususî bir mesaj halinde verilmiş ve bu bakımdan hakikî bir Fransız aleyhdarı bir propaganda hareketi teşkil eylemekte bulunmuştu, | Ayın Tarihi, 1940, S 76-78, 336
şiirhane | şiir evi | Şiirhanem, | Ayşe Çebi, ZindeReklamYa. 2017
şiiristan | şiir ülkesi, şiirlik, şiir yurdu | Şiiristan, | Türkçesi: Ü. T., a dergisi, 1959 | Şiiristan // Bir yer var orada ikimiz için / Orada bildiğin gibi şiiristanda / Evler Yunus'un evleri / Yollar Emrah'ın yolları / Ve Hayyam'dan birer rubai gemiler limanda / Deniz bildiğin gibi Orhan Veli'den kalma / Mevsimse Yahya Kemal'in sonbahar, | ÜYOğuzcan, Bir gün anlarsın, 1964, 27 | Şiiristanda Hecelerin Dili, | GTaranoğlu, 1997
şiirlenmek | İki gündür Şakir'in şiirlerini okuyorum. Şiirlendim. Şakir'i okurken biraz da kendimi okudum. Teşekkür ederim sevgili dost., | Y Z Cömert, KararG, 9.12.2018
şiirleştiren | 1. bir düzyazı metni şiir haline sokan kimse. Çeviren, resimleyen, çizen, çizgileyen gibi. | Kadın ancak gecedir / And olsun sana gecenin batışıyla ve doğan günle birbirine bağlı olanlar yaşayacak. Çev.: Mustafa Balel Şiirleştiren: Sennur Sezer, Akdenizli Şiirler, Sennur Sezer, 2014 |2. | bir şeyi şiir gibi güzel kılan şey. | Hayatı şiirleştiren kitaplar, Ramis Dara, 2020 (kitap adı)
şiirleştirmek | -i şiir durumuna getirmek. | Nasrettin Hoca Şiirleştiren: Yalçın Aydın Ayçiçek Şirinleştiren: Didem Diyici Okur, Nasrettin Hoca, 2009 (kapakta)
şiirlik | şiirsel | Doç. Dr. Bayram DURBİLMEZ Kazakistan'dan Derlenen Manzum Bilmecelerin Şiirlik Yapı Özellikleri ve Bir Tasnif Denemesi, | TÜBAR, Aralık 2013, sy. 34
şiirsi | Şiirimsi, şiire benzer, şiiri andıran. | Kendine özgü şiirsi bir gerçekçiliği vardır., | Y Atsız, Yeni Türk edebiyatından seçmeler: (şiir, hikâye, deneme) ve çağdaş ..., 1976, 121
şiirsizlik -ği | Tabiat ilimlerimiz daha kundakta çocuk, ve tekniğimiz çıraklık çağında, sanat zevkimizde ve şiirimizde ise, bize o bir vakitki Sinan'ların, Itrî'lerin, ve Nedim'lerin torunları olduğumuzu unutturacak derecede bir zevksizlik ve şiirsizlik hüküm sürüyor., | H C Çambel, Makaleler, hatıralar, 1964, 27 | Sadece Şakir Kurtulmuş'un değil, nice şairin nice şiiri, 'yüz sene uyuyan prenses' gibi kendi ıssızlığında duruyor. Halbuki şiirsizlik çok kötü yapar hayatı., | Y Z Cömert, KararG, 9.12.2018 | İşte, şairlik kumaşı sağlam, gelenekten beslenerek yenilenmiş bir şiirle beslenen Hüseyin Kaya'nın mısraları bu şiirsizlik ortamında bizi alıp götürüyor âdeta., | S Karakılıç, Hüseyin Kaya'nın derin hüznünün acı meyvası: Melal bahçesi, Türk DiliD, 86, | http://www.tdk.gov.tr/images/20130726.pdf
şikarlanmak
şikât
şikayetlenme | Bu yüklerini, bazan da | niçin olmuyor yahu türünden şikâyetlenmelerini artırıyordu. meclubiyet | Hayatın zaruretleri sebebiyle ortaokuldan itibarentahsilini sürdürememiş olmakla beraber (Yalvaç Ortaokulu'nu 1948'de bitirmişti) ilme, ilim ve fikir adamlarına, irfan sahiplerine, kalem ve hitabet üstatlarına hususi bir yakınlığı ve meclûbiyeti vardı. | , | İ Kara, Dost bir göze âşinalık dedikleri, Dergâh, | 348, Şubat 2019
şikayetlenmek | Çevremde Türk bilimine meraklı pek çok insan görüyorum. Meraklıların çoğu da 'şu yapılmamış, bu yapılmamış' diye şikâyetleniyor., | A B Ercılasın, Yeni Çağ G, 29.12.2019
şikayetsiz
şike
şikeci | 1. şike yapan | Şikeciler bir anlamda gayriahlakiliğin(sic) suikastçılarıdır, ahlakı namertçe katlederler., | AFIşık, T, 11.8.2011 2. | Türkiye'de futbol şikecidir çünkü futboldaki her davranışın gerçek anlamda harfi harfine doğru olduğuna hiç kimse, hiçbir zaman inanmadı., | AFIşık, T, 11.8.2011
şikelemek | Birincisibahis oyunlarını şikeleyerek oradan yüz milyonlarca dolar vuruyor, bu parayla kendine, hem devlet içinde hem devlet dışında yandaşlar ediniyor, güçlenip kökleniyor., | AAltan, T, 8.12.2011
şiki şiki ba'ba' ayni ayni yaba Böyle başlayan bir şarkıdan sonra başka şarkılarda da kullanılan ifade. Cinsel münasebeti çağrıştırdığı için kullanılır. Arapça? , dursun çiğdem, Ciguli ve emirin Şarkıları. Seyyal Taner de söylemiş. Kemal sunal filmi. Kurtlar vadisi. | Şiki şiki bir durum valla yok.
şilan
Şileli | Şile kasabasından olan kimse. | anasız babasız ve çocuksuz Şileli karısı, | MG, 110
şilik -ği
şilt | shield: kalkan. | Memlekette dünkü spor hareketleri | C.H.F. futbol şildi maçlarına dün şehrimizde başlandı. Ankara ve İstanbulda at yarışlarına devam edildi, Hakimiyeti Milliye tenis turnuvası çarşambaya bitiyor Cümhuriyet Halk Fırkasının koyduğu şildin üçüncü senesi maçlarına dün İstiklal sahasında başlandı., Hakimiyeti Milliye (Ulus), 09.06.1934
şimalli
şimalli | kuzeyli. | Şimal dağların kafir sarmış, / sevişmek olmaz bize / Dağıt saçlarını şimallim dağıt, / Rüzgâr dağıtsın, efkâr dağıtsın, / Ver saçlarını şimallim ver, / bayrak olsun ellerime! / Ger saçlarını şimallim ger, / önüne koy kalbimi. / Siper doğacak yavrularına, / Siper dağ çocuklarına, / Siper toprağımıza!... derken... takvimler Mayıs 1949 tarihini gösteriyordu... Yine yürekleri bir başka dava bir başka sevda dalgalandırıyordu..., | http://www.haberkultur.net/HD5033_guzel-sevmeye-gelmisti.html, 4.7.2019g
şimdici | İng. Presentist | Burada kalem sallayanlar, fazlasıyla şimdici (presentist) bir tavra savrulmuş durumdalar. Hep güncelle ilgili yazıyor ve iktidarın tavrına göre tutum takınıyorlar., | Ytaşkın, T, 29.4.2014
şimdileyin şimdiki zamanda | Tüm sermayeyi kontrol etmeleri bakımından, ha kitlelerin Kremlin Sarayı'nın balkonundan başka yerde göremedikleri bir avuç polit büro üyesi; ha şimdileyin gökdelenlerin erişilmez katlarında soyutlanmış bir avuç para zengini., | NÇınar, T, 26.3.2012
şimdilik a, | Şimdinin şimdiliğini kaybettiği günlerden her bir günde, seslenirdim narin gölgelerin önüne düşen ve ardına bakmadan giden kalbimin., | Ömer Say, 2010, 71
Şimdilik o kapitaller dünyaya dağılmış bir şekilde bekliyorlar. Bu arada, kriz sonrası işlev değişikliğine yönelen yatırım uzmanları New York'ta, Londra'da, Singapur'da adım adım bu yeni modeller üzerinde kümelenmeye doğru gitmekteler bu sıralar. Bu modelde çok karmaşık metotlar yok. Örneğin önümüzde sonsuz sayıda zor durumda firma var tüm dünyada ve bir equity firmasını oluşturan birkaç yatırım uzmanı ve profesyonel yönetici yüksek meblağlarda kapitali olanların parası ile zordaki bir firmayı ya da firmaları satın alıyorlar ve artık o firmayı yönetiyorlar. Yani, büyük kapitaller ile firmaların buluşması reel bir platforma taşınmış oluyor. Bu da demektir ki, o kapital sahibi, equity firmasının yöneticilerinin performanslarını direkt kontrol ediyor, bu yöneticiler de direkt olarak koltuğa geçerek, satın alınmış firma ya da firmaları yönetiyorlar. Böylecene bu modeller, hem ABD'de yıkılmaları an meselesi olan hantal otomotiv firmalarının içinde bulunduğu bürokratik işlevsiz yapıların benzerlerini, hem de artık monarşik derebeyliklere dönmüş olan, devletlere bağımlılaşmış, evrensel çerçevede profesyonel strateji kapasitesinden uzak kalıp, sürekli batmak ile çıkmak arasında giden gelen yönetim kültürlerini devre dışı bırakıyor olacak. Çok şeyler değişecek., Mehmet Turgan Zülfikar, Taraf - Istanbul - 25.11.2008.
şimi | shimmy-shake'den kısalma özelliği omuzlardan aşağı vücudun sallanması olan bir caz dansı | Fakat şimi ve fokstrotla sıçramağa alışan alafranga vücut bu beyabandan gelen ahengi sezemedi, çarçabuk oyun bozuldu., | HEAdıvar, KA, 31
şimşek atmak deyim şimşek çakmak | Yağmur yağar şimşek atar seslenir / Gezmek için giden güzel süslenir / Yel atarsa* yarin zülfü ıslanır / Gitme bulut yar yaylası serindir., | Türkmen/Cemiloğlu, Mİhsanî, 85
şimşeklenmek | Havadan sudan konuşurken lafı getirip öküz konusuna bağlaım. emen Hacı'nın kaşları çatıldı, gözleri şimşeklendi., | MYağmur, 56
şimşekli | şimşeği olan. | Bundan başka gökgürültüsü ve şimşekli sağanaklar, kırıntılı kumlar peydah olunca gemicilerin yüzlerinin rengi değişti., R Durbaş, Şaka-nâme, 1983, 53
şin? | Sene tarihinde otuz denildi / Tavarihle doldu, gün tamam oldu / Bu şin sebebi kim idi oldu / Böyle bir zulüme düşürdü bizi., | Türkmen/CemiloğluSümmani*, Mİhsanî, 143
şinanay | 1. yok, kalmadı. | Param olsaydı ona bu çileyi çektirmezdim. Ama bende metelik şinanay. Okutacak birşeyim de yoktu., | M Yağmur, 43 | 2. | kötü. | Bundan 60 yıl kadar önce de, Ankara'daki genç meslektaşlar, tıpkı siyasetçiler gibi, 2 kümeye ayrılmışlardı. Kendi durumları iyi olanlar, ülkenin iyiye doğru gittiği; kendi durumları bir hayli şinanay olanlar da, ülkenin kötüye doğru gittiği yorumlarını yaparlardı., | Ç Altan, Ml, 11.04.2009 | 3. | Sevinç, mutluluk, hoşnutluk, kıvanç belirten bir söz. | Kızzz- / zzzzzt! Ayşe / Kaçar mısın / kız benimle? / Şinanay şinanay / şinanayşe., S Erözçelik, 1991, 56 | Müslümanı, Yahudisi, Rûmu / İsporcusu, ihtiyarı, veremi / Kiminin saçı uçar kiminin eteği / Şinanay da yavrum, şina şinanay, | Sezen Aksu, 1989+
şinci | halk bk. şimdi (konuşma ayağı işlevinde). | Elbet essah, dedi. | Şinci biz de onu diyoduk. Eh sen de fazla ırın kırın etme de eh deyiver Etem ağa. Kelerden daha münasip güvey mi bulacasın? , | Varlık Yıllığı, 1962, C 4, 395 | ...şinci iki gün işe çıkmayım, açlıktan ölürük, dünyanın borcu var-., | NGenç, BuÇağınSoylusu, 30
şincik | bk. şinci, şindi. şimdi. | Ey, ne gazanmış o kâhatlar şincik ? -Altı yüz bin frank. - Çoh bi para mı kin ? - Ne soyuyorsun be? ! Otuz bin Osmanlı lirasi tutar, aşa yukari! Satılmışın zihni, rakamın ifade ettiği azamet karşısında durakladı., | E E Talu, Papeloğlu, 1937, 47 | Şincik köye varınca arkadaşlara ne diyeceğiz? , | ANesin, GözüneGözlük, İstanbul1974, 63
şindi | şimdi | Orada yapılan ve satılan tahin helvasını şindi hiçbir yerde bulamıyorum, dedi., | İsmailGümüş, 19.4.2016 HFDekanlığına mektubu
şinik | bir tenekenin dörtte biri. aşağı yukarı 4 kilo buğdaya tekabül eder A Savaş, 10.6.2019
Şinikle | Fakat asıl, nakit parasının sayısını Allahın bildiği ve bunları saymak için vakit yetmeyeceğinden Hilmi Bey'in altınlarını şinikle ölçtüğü söylenirdi., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 51
ŞİÖ | Şangay İşbirliği Örgütü | Jirinovski, | ŞİÖ'ye yeni üyeleri almak için çalışmaları hızlandırmak gerekiyor. Bu bağlamda örgüte üye olmayı arzulayan Türkiye, İran ve Afganistan'ın sayesinde bir an önce ŞİÖ'ü genişletmek lazım dedi., | Hür, 11.6.2017g
şipidik | şıpıdık | Şipidik pabuçlarıyla avluyu gene boydan boya geçerken, aklına kız için hazırlanan oda geldi., | OKemal, HÇ, 9
Şipit / şipitme | anlamı, kökeni farklı ama sesi yakın olan bir ekmek türü de şipit veya şipitme, hani hamurlanmadan, mayalanmadan yapılan, acele buğday ekmeği. ibisile, ekşiS, 27.02.2014-18.9.2017
şipitli | Şibitli tavuk tiridi (Kütahya) / Şibitleri hazırlamak için hamur yoğurma kabına unu ve tuzu koyup azar azar su ilave ederek kulak memesi kıvamında bir hamur elde edene kadar yoğurun./ Tavuğun haşlama suyunu şipitlerin üzerine ılık olarak döküp tirit yapın. 15.8.2015, | http://yoremyemekleri.blogspot.com.tr/2016/08/sibitli-tavuk-tiridi-kutahya.html, 10.6.2017g
şiplemek –e | Relationship'in eki ile Türkçe –lemek yakıştırmak oku: şiplemek | Sen onları mı şipliyorsun birbirine? , | HAGedikli, 9.2.2017 | Şimdi öncelikle bir açıklama yapmalıyım. Shiplemek nedir? Seçtiğiniz iki kişinin birlikte olmasını istemektir. Özellikle son zamanlarda dizilerde yakıştırılan iki kişinin çift olmasını istemek ve bazı çiftleri desteklemek amacıyla bu kelime kullanılıyor. Türkçe bir karşılığı maalesef yok. Ben de bu yazıda desteklemek ve yakıştırmak anlamında kullanacağım., | 16.1.2013, | http://www.metropolgunlugu.com/2013/01/dizilerde-en-cok-yakstrlan-ciftler.html, 10.2.2017g
şirhar far. | a.m. şirhor. Süt emen, henüz sütten kesilmemiş (bebek). 2. târih. Savaşta elde edilen esirlerin acemi ocağına yaramayanlarından alınan pençik vergisine esas olmak üzere yapılan sıralamada ilk sırada gelen ve henüz meme emen (bebek). | Vatanı, meselâ şirharlar beşiği diye tanıtmak eksikdir. Vatanın adını söylemelidir: Vatan, İstanbul'dur, Üsküp'dür, Trabzon'dur, Yozgat'dır, Ankara'dır, ve bunların içinde sayılamayacak kadar hâtıralar vatandır., N S Banarlı, | Altmışbeşinci Yılda, Yahya Kemal Yaşarken, 1959, 21
Şirince | Edremit, üç tarafını saran Çamtepe, İbramcaköy ve Tavşanbayırı isimli üç yamaca yaslanan büyükçe, şirince bir kasabaydı., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 25
şirinleştirmek | şirin, tatlı, sevimli hale sokmak. | şapşirik şapşal kelimesinin biraz daha kibar ve karşı tarafı incitmeyecek şekilde şirinleştirilerek söylenmiş türevidir., | dj trapper, 5.4.2002, EkşiS | Terörle arasına mesafe koymadan siyaset yapanları şirinleştirmeye matuf her adım teröre müsamahadır., | Y Ağıralioğlu, 13.1.2020, twitter
şirinlik -ği | Ulusalcı/Ergenekoncu medya, 'Dokunan yanar' yaygarasıyla bu milleti etkileyemiyorlar ama seküler devşirmelerin şirinlik adına sahne almasına da şahane fırsat oluyor., | NedimHazar, Z, 2.1.2012
şirket-i hayriye vapuru
şirketokrasi | siy. ar+yunan büyük şirketlerin hakim olduğu siyasi yönetim | İlaveten şunu söyleyeyim, Cem Boynervari şirketokrasinin ayak sesleri rahatsız edici., | EErgüder, 17.3.2014 rindan
şirketsel | Şirketle ilgili, şirkete dair | Sermayenin grupları coğrafi değil, şirketsel olur ve adlandırması tektir. Söz gelimi, AK Parti'nin dayandığı sosyal grup temel olarak ticaret burjuvazisidir. AK Parti'nin politik düzlemde görülen hukuk tanımaz her yol mubah pratiklerini, kazanç varsa her şeyi satan ticari niteliğinde aramak gerekir., | İDemir, T, 25.3.2014
şiruganhâne | şîr-i revgan: susamdan yağ imâl edilen işlik. | ... ve Timurtaş mevzi‘de vâki' ma‘lûmu'l-hudûd bir şiruganhâne..., Afyon Kocatepe Ü SBE, ylt, 507 Numaralı Karahisâr-ı Sâhib Şer'iyye Sicili: Transkripsiyon ve Değerlendirme, Büşra Kayar, Afyonkarahisar 2019
şiş şiş olmak şişmiş, şişkin olmak. | Sürekli yere eğilmekten gözleri şiş şişti. Beli, bacakları inceden inceden ağrıyordu ., Naciye Poyraz, 1979, 15
şişeleyici | Dünyanın çeşitli yerlerinden şişeleyicilerin çocukları eğitim için bu programa alınıyor, şişe yıkama makinesinden doluma, kamyona yüklenerek servise çıkılmasına kadar işin her aşamasını yaşayarak öğreniyorlardı., | V Munyar, Hr, 18.10.2019, 7
şişik | Buradan bakılınca naf-ı mekşûfuna [ileri çıkmış göbeğine] kadar mütebellir [billurlaşan] sinesi, kalçalarının o zarif ve hendesî Coutours'ları [ısmarlama elbisesi], diz dedikleri bükümden sonra gelip şişik duran baldırına mûlâsık [yapışık], çıt! diye kırılacak imişcesine incelip bilâhare etli topukların kısa bir istitâlesi [kısa uzantısı] hükmünde mütecelli [görünen], A Rasim/Kolcu, Muharrir, Şair, Edib, 103 | Yarı şişik balonu çekiştirirken bir yandan balondan 'Cııng! Cııng!' sesleri çıkıyor, bir yandan da Gülümser Hanım:-., | NGüreli, 20 | Hatalarımızı düzelten, saçmalıklarımızı örten, şımarıklıklarımız, kaprislerimiz ve şişik egolarımıza katlanan bir editör., | AZaman, T, 26.03.2010 | Bu nedenle de, az bilgi üzerine çok laf işitmek zorunda kalıyoruz. Şişik egolarla., | SÖney, T, 11.3.2011 | Yönetici elitin şişik egosunu tatmine dönük olan bugünkü kadük futbol, karakter değiştirerek, skordan çok, iyi ve güzel oyunu başat amaç haline getirecektir., | AFIşık, T, 14.6.2011 | Hem söyleyin, futbolun şişik topunun biraz havasının alınmasına ihtiyacı yok mu? , | TBora, R, 7.7.2011
şişiklik | Hesaplarda şişiklik var., 27.04.2025
şişingen
Şişirgen | Çocuklar ellerindeki şişirgen düdükleri yorulmak bilmez bir inatla öttürüyorlardı., | Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, 36
şişirmasyon | Aynı sunucu yorumunda 'Bu albümde 'şişirmasyon' var ve bir başka konuşmasında 'Çok içselleşiyoruz ... sanatçıyla derken..., | Cumhuriyet,28.2.1995
şişirme
şişirmecilik -ği BKZ- | Acaba neden Danimarkalılar, yahut Hollandalılar, yahut İsveçliler, şişirmecilikten kâr sağlamaya kalkmıyorlardı? , | ÇAltan, S, 7.1.2000
şişkolamak | Şişmanlamak, fazlaca kilo almak. | sağol canımmm gençtim o zaman tabiii şimdi yaşlandım ve şişkoladım, | | http://forum.bebek.com/ARALIK-2007-OCAK-%C5%9EUBAT-2008-CENNET-KOKULULARI-VE-MELEK-ANNELER%C4%B0-m950586-p562.aspx, 18.4.2008, 21.12.2014g
şişkolaşmak | Selam kk hanımları. Konu başlığından anlayacağınız üzere tatilde benim gibi şişkolaşan hanımlardan bahsediyorum zayıf kalanlar formunu koruyanlar nasıl..., | | https://www.kadinlarkulubu.com/forum/threads/tatilde-nasil-besleniyorsunuz.1015941/, 26.7.2017g
şişkolomak
şişme yatak
şişmek | Niye acele ediyoruz ki, Allah'ım şiştim., Sokaktan, 29.03.2025
şivan | Havada bulut yok bu ne dumandır / Mahlede ölü yok bu ne şivandır / Ana ben ölmedim bu ne figandır / Eli Yemendir gülü çemendir / Giden gelmiyor acep nedendir? , Yemen türküsü
şivansız | Tatlı uyku da haram, / havarsız, şivansız rüyalar da / haram onlara., | CKoytak, DirilişP, 11.9.2015, 5
şiveydiz | patlıcanlı kebap, Halep şiş, küşleme, şiveydiz, | AYıldırım, HT, 15.10.2016
Şiyir sevişgenleri | Bunlar da Pazar sevişgeni ama bunlar biraz değişik. Okumuş yazmış, mürekkep, kitap emmiş, film yemiş, müzik içmiş kişiler. Amma velakin mevzu aşk, seks, ilişki olunca pek de bir şey değişmiyor gibi. (Tanıtım Bülteninden) 2009
Şizmatik | Ortodoks | Bunlar, ne hakiki Katolik, ve ne de hakiki Şizmatik değildir., | TOkiç, SarıSaltuk, 50
şizo | şizofreni'den kısaltma şizofreni hastası | galiba şizolara ilgi duyuyorum., | Tuğba Başak @borulcesalatasi, 5.10.2010, tvitır, 10.11.2019g
şizoaffektif | Bu rahatsızlıklara mani, şizofreni, şizoaffektif bozukluk, delüzyonel bozukluk, epilepsi başta olmak üzere beyin hastalıkları gibi örnekler verilebilir., | EGöka/Küçükkılınç, 26.6.2012 eposta
şizoid
şizoid | Bu nasıl bir siyasî gelenek ve ne kadar şizoid bir sistemdir;, | HBerktay, T, 30.1.2013 | Denizde kum edebiyatta mahlas. Eli kalem tutmayan fanilerin yapması durumunda şizoid bozukluk kategorisinden tanımlanacak kendine yeni bir ben yaratma halleri, edebiyat dünyasında epey yaygın., | MŞÇoban, T, 16.7.2013
şlak yansıma | Basın tribününe 'şşlakk' diye giyririrken de aynı EB idi, İngilterede ırkçılık mastırını yaparken de aynı EB., | STunalı, T, 10.5.2012
şlap şlup | Biri 'kabineciiii!..' diye bağırdımı elinde leğen, şlap şlup kabineden kabineye koşuyor, kan ter içinde kalıyordu., | TAral, SÖ, 9
şlumbergera | Çiçek schlumberga Güneydoğu Brezilya'nın sahil dağlarında altı türü bulunan küçük bir kaktüs türüdür. Umumiyetle aşırı rutubetle gölgeli ağaçlarda veya kayalarda büyürler ve sahrada yetişen akrabalarından görünüş olarak oldukça farklı olabilirler. 8.6.2011 okyanus u kebir; EkşiS
şofben
şoför | Acemi şoförün muavini çok olur araba devrilince yol gösteren çok olur 27.8.2013
şoför bölgesi | şoför mahalli | ISUZU novociti ... -şoförr bölgesi rafları ... -yeni arkalıklı, katlanır arka koltuklar ..., | EtusBülteni, Ma-Haz2016, 8 (Edirne)
şoför mahalli | Var mı öyle hem şoför mahalli hem 25 kuruş! | , | STunalı, T, 14.1.2012
şoka girmek nutku tutulmak | Terfi bekler iken bastılar faka / Taka'ya yaptılar soğuk bir şaka / Ailesi duydu, girdiler şoka / Hakkari yolcusu, vay Osman Taka, | OsmanErdem, 52
şoklu | şoklanmış. | Makine Kimya Endüstrisi Kurumu -Ankara Dumansız av barutu kullanılmak için yapılmıştır. Ağırlığı 2950-3050 | arasındadır. Sağ namlu silindirik sol namlu şokludur. Şok derecesi 0.20-0.30 ram. arasındadır., Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953 (Sonunda reklamlarda)
Şon sözü atalarımıza bırakalım: | Bir su bir kapta çok kalırsa kokar! (Doğal toplumsal çevrimden yalıtılmış; koparılıp yabancılaştırılmış her unsurun, -su bile olsa- çürüyüp kurtlanacağını, kokuşacağını söyleyen ünlü atasözümüz!), | ŞAbak, 19.12.2013eposta
şop | chope sırçadan iri bira bardağı doktor hikmet, garsona üçüncü şopunu ısmarladı ve yanan avuçlarını masanın mermerine dayadı., | YKK, 1945, 5
şop/shop | shop dükkan | Çileklere çikolata aromalı w protein shoplarda!, | 5.4.2012
şopar | Hepimiz şoparız, hepimiz cingitiz!' deseler iyi olacak aslında! Cafcaf, Bahar2013/54, 4
şorda burda orda burda | Siz şorda şurda oyun oynarken biz bu işten ekmek yiyorduk., | Hacıhasanoğlu, 1954, 39
şorşak | Dostları, sevenleri onu unutmamış olmalı ki, Şorşak isimli fanzinin Aralık sayısında yayımlamak üzere Karga Salih bu önsöz yazısını ayırmıştı.Sayı: 32, Yayın tarihi: 24/11/2008, | http://mavimelek.com/manyak_savasci.htm, 13.3.2109
şortlu | şort ile | Onun çevresindekiler, kadınlar kızlar, yazın şortlu, hatta mayolu geziyorlar..., | Nazik Erik, 24
şoşo | Karslı olmanın niye bu şoşo Ankara Kolejinin zıpır kızları ve yalıçapkınları arasında müstehzi ifadelere yol açtığını pek anlamayacak., | LeventYılmaz, T, 17.8.2011
şoşonlu | ve şoşonlu tilki kürklü hanımefendiler de / Şişhanede Fuat bey apartmanında, | MG, 53
şot | Sosyalist Demokrasinin kalkındırılma yolu varken, Çin'in 800 milyon insanı sınırsız yetkileri olan tek bir adama esir olmuş. Yani Çin bir korku imparatorluğu haline gelmiş . Filmde bazı şotlar, meydan okunamaz lider Mao Zedung'a sadakat diye bağıran bir kitleyi gösteriyor. Göstericilerin sonsuz rüyaları metrelerce yükseklikte bir cehennem adamının heykeli tarafından ..., Dilde, fikirde, işde birlik: aylık dışpolitika D, 1977, S 5, 374
şov | show gösteri şov yapmak gösteri yapmak
şovbiz | ...40 bin kişiyi bir meydanda toplayabilen megastarın sessiz ve önlenemez ağırlığı, bu camianın (ve showbiz'in) iki ayrı yüzü gibi., | Telesiyej, 14.7.2011
şovgörl | showgirl gösteri kızı | İtalyan televizyonlarının Arjantinli seksi showgirlü Belen Rodriguez sevgilisiyle tatil yaparken görüntülendi., | M, 22.9.2011
şovlaşmak | O her ne kadar 'İzninizle gerçek dünyaya dönmek zorundayım' demiş olsa da asker üniformasıyla geldiği röportajları hayatının şovlaşan yanını gözler önüne seriyor., | SarphanUzunoğlu, TKitap Ocak2012
şovmenlik BTS- | showman gösteri adamı + türk –lık Gösteri adamının işi | O gün tutuklu bulunan meslektaşlarımızla ilgili yapılan protesto eylemine katılan bazı isimleri ise 'şovmenlik' ve 'ikiyüzlülükle' suçlamıştım., | MBaransu, T, 29.8.2011
şöhret | 1. ün, şan, nam. 2. | şöhret | ünlü kimse, meşhur kimse. | Ne kadar şöhret varsa hepsi buradan geçmiştir., | 10.8.2024 | şöhret almakmeşhur olmak, tanınmak. | Tokatta yetişen şöhret almış adamlar: Tokat, bilhassa Osmanlıların parlak devirlerinde birçok alimler, şairler, kumandanlar yetiştirmiştir., | Şükre Meral, Tokat vilayeti: sihhi ve içtimai coğrafyası, 1938, 42
şöhretdar | ünlü, şöhretli | O mazhariyet Halid Ziya'nın, o şöhretdar edibin asarında tecelli etti, sema-yı edebi dalgalandıran bu eserin neşrolunduğu vakti hiç unutamam. O zamanlar böyle değerli eserlere pek teşne idik., | YZihnioğlu, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi, 1911-1914, Kitap Y, 2007, 106
şölenlemek
şölenletmek
şönil | chenille | 1. Döşemelik olarak kullanılan kadifemsi kumaş cinsi. 2. Kadifeye benzer, döşemelik bir kumaş cinsi. | Lüks şönil seccade, | 17.2.2019, Sahalar Çarşısı | a) Makine ve aletin adedi, cins ve nev'i, evsafı (Makine ve aletine göre tipi, muharrik kuvvetin cinsi, takati, sabit veya müteharrik olduğu, kazan hacmi, bir saatte gördüğü iş miktarı, yedek parçaları, şönil veya tekerlekli olduğu, ilâh.) ..., | RG, 1940, XLVIII
şövale | 1. ressam sehpası. İmlâ Lûgati: Dil Encümeni tarafından tertip edilmiştir, 1928, 198de var. | Şövale [ i ] İki kulplu , nür v . s . taşıdıkları se-** , küfe, İ A Gövsa, Yeni türk lûgai, 1930, 1055 | Ressam, ayakta şövalesinin karşısında , şişkin ve âdeta kan çanağı gözlerle , dudaklarının bütün acılığıyla , yaptığı esere belki de hiç -bir yere - bakıyor . Günler var ki bu bakışlardan ayrılamıyorum . Bana öyle geliyor ki , Rembrandt ..., Tanpınar, Yaşadığım gibi, 1977, 271 | 2. | resim ayaklığı. | Etrafta üç beş şövale, birtakım büyük dosyalar, mutfakta yıllar öncesinden kalma bir çaydanlık., | LeventYılmaz, T, 4.4.2012
Şövalyelik -ği | Ah yüzbaşım, sizinkisi şövalyelik!, | K Çapek/ E Gürol, Kontes, ÇHA, 17
şöyle
şöylece | Şöyleceee çevrildiğini gördüm köyün, şöyleceee., | Dağlarca, VK, 75
şu anlık | şimdi, şu an için | Şu anlık sadece bakışıyoruz., | UluçSabırman, 21.10.2015, | https://www.youtube.com/watch? v=zIUhiU4Bokw, 11.10.2016g
şu, kaldırım yosmalarının
şuba | Yöresel bir üst giyimi. | Karzak'tan Xırtız'a kadar Cavaxet'tir. Eskiden ihtiyarlar burmalı çit sarardı. Delikanlılar sarık sarardı, çocuklar dal fesi örterdi. Orta yaşlılar da papak örterdi. Yerliler de papak örterdi, kabalak bağlardı. Zığva hiç giymezlerdi. Arkalık giyerlerdi. Şuba, arkalığın üstüne giyilen kaytanla bağlanır bir pelerin gibidir. Kırım papağı giyerlerdi. Çok zenginler, şubanın üzerine de yamçı giyerlerdi.
şubeleşme | [L]ittle Caesars'ın şubeleşme atağında olduğu İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, İzmit, Tekirdağ, Edirne, Adapazarı ve Eskişehir'de de detaylı mekan analizleri yaptıklarını anlatan-., | www.emlakguncel.com, 17.3.2014
şubeleşmek merkezden ayrı olarak belirli yerlerde şubeler açmak | Little Caesars hızla şubeleşiyor..., | www.emlakguncel.com, 17.3.2014
şucu bucu olmak deyim | Bir şucu oluyoruz, bir bucu..., | DOral, T, 10.3.2012 | Nail Güreli'yi iyi bilirdik şucu medya, bucu medya ayrımı yapmadan bütün medyaya sahip çıkmıştır., | Hürr, 28.10.2016
şuğul
şukela | -Peki ya okulun, eğitimin? | -Ne paralı ne parasız eğitime hayır! bir genç için şukela yanıt bence., | MAltınok, T, 21.06.2011
şulelenmek
şulelenmek | ...sâyesinde husûlü tabi'i olan sulh ve salâh-ı ümemden hoşlanamadıklarından kanun-ı derûn-ı mefsedet meşhûnlarından yavaş yavaş şulelenen nâire-i istibdâdı îkâd ile devr-i menhûs-ı zâili iâde ve bu sûretle millet-i mu'azzama-i ..., | Son vak'anüvis Abdurrahman Şeref Efendi tarih, C 2, 119
şuncacık | (Eliyle işaret eder.) Şuncacık, onunki de rakı içmek mi sanki., | Mİzgü, 16
Şuncağız s.
şunsuz bunsuz | Çıkıp gidebilirsin kardeşim, bu gazete sensiz de çıkar, Falih Rıfkısız da çıkar, şunsuz da çıkar, bunsuz da çıkar!..., Ş N Berker, Matbuat Hazretleri, 1953, 41
şunun bunun | Akvât-ı yevmiyeden âciz ve şunun bunun zekâtıyla ve bahusus Hani'de medfun Cafer Tayyar Hazretlerinin evladından olup hiçbir hayır ve şerre karışmayarak, evlad-ı ıyalimle fakr ü zaruretle pûyan olmaktayım. | , | Şeyh Said Davası İstiklal Mahkemesi T, 489
şuracıkta şurada | Yok canım istiyorsan dedim, benim için ne ki, şunun şuracığında işimi yaparken arada bir kolunu dürter uyandırırım., | Mİzgü, 16
şurt şart şurt ikilemesinin ikinci kısmı şart şurt her türlü koşul, kural | Bunun şartı-şurtu, pazarlığı mı olurmuş?
şutlanmak | kovulmak, kapı dışarı edilmek GTS | Şimdi bankalardan cep telefonu mesajıyla dahi kolaylıkla alınabilen 'iki maaşlık borç çekme' lütuflarıyla, bir matahmış gibi yıllarca kandırılmışlar, ardından da şutlanmışlardır., | NÇınar, T, 3.2.2012
şüngür şeyük yalabımak Çorum'un Kargı ilçesinin bir köyünden bir kadının gök gürültüsü ve şimşek çakmasını kendi dilinde ifade etmesi... EkşiS, Muhulali Mehmet Akman, 17.9.2014
şüphelendirmek
şüpheli huk | Henüz iddianame yazılmadığı için 18 kişi hukuken | sanık değildir, | şüphelidir. Çok büyük ihtimalle haklarında ceza davası açılacaktır. Beraat ederlerse el koyma kalkacak, mahkûm olurlarsa mahkemenin tespit edeceği miktardaki bölümü | müsadere edilerek Hazine'ye geçecektir., | TAkyol, M, 8.6.09.
şütor
şvastika | al. Swastika > sankritçe bahtlı olma. Nazilikten itibaren gamalı haç, Naziliğin sembolü | Kırmızı sprey boya ile duvarlara dev çarpı işaretleri, şvastikalar çizdi., | BUzuner, 1993, 18
